Koorts bij kinderen: onschuldig of niet?

Koorts is geen ziekte op zich. Het is een teken dat het lichaam zich op een of andere manier weert tegen een ziekte. Toch zijn veel ouders ongerust als hun kind koorts heeft. Meestal is er geen reden voor paniek. Koorts bij kinderen komt om een aantal redenen sneller opzetten dan bij volwassenen. Bij zuigelingen jonger dan 3 maanden echter, moet men al bij een lichte temperatuursverhoging alert zijn.

Waarom komt koorts bij kinderen zo snel opzetten?

Het ene moment is de kleine nog monter en opgewekt. En enkele ogenblikken later ligt hij met een hoogrood snoetje en gloeiend lichaam in bed. Hoewel ook wel zonder koortsthermometer duidelijk is dat de kleine koorts heeft, bevestigt die het beeld: 38,8 graden Celsius. De normale lichaamstemperatuur van een kind schommelt tussen 36,5 en 37,5 graden. Bij zuigelingen en jonge kinderen, kan de lichaamstemperatuur echter zeer snel stijgen:

• enerzijds komt dit omdat de temperatuurregeling in hun hersenen nog niet volledig is ontwikkeld;
• anderzijds is zweten, het "koelsysteem" van het menselijk lichaam, bij hen nog niet echt werkzaam.

Oorzaak van koorts is meestal een infectie

Doorgaans veroorzaakt een infectie koorts bij kinderen. Bijvoorbeeld middenoorontsteking of angina.

• koorts gaat de verspreiding van de infectie tegen;
• het stimuleert de vorming van witte bloedcellen waardoor het lichaam actief kan optreden tegen de ziektekiemen;
• maar omdat koorts ook de snelheid van de stofwisseling verhoogt, is er sprake van gewicht- en vochtverlies;
• vooral dat laatste moet absoluut worden gecompenseerd door een koortsig kind veel te laten drinken;
• geschikt zijn thee, sappen en water, bij voorkeur koel;
• bij zeer jonge kinderen is het dorstgevoel bijzonder groot;
• Zuigelingen hebben in relatie tot hun lichaamsoppervlak immers een hoge vochtbehoefte.

Koorts is niet altijd een indicatie van de ernst van de ziekte

In het algemeen zijn kinderen relatief goed bestand tegen koorts. De snelheid waarmee de temperatuur stijgt en de hoogte die deze bereikt, zijn niet noodzakelijk een teken van de ernst van de ziekte. Bij een normale infectie is koorts dan ook geen reden tot ongerustheid. Als de infectie voorbij is, met of zonder behandeling, verdwijnt de koorts vanzelf weer.

De temperatuur meten bij kinderen

Om op zeker te spelen, meet men de temperatuur van een kind met koorts met een koortsthermometer:

• erg handig is een koortsthermometer met digitale display;
• bij zuigelingen en jonge kinderen kan men het beste in de anus meten;
• om het inbrengen te vergemakkelijken kan een beetje crème op de punt van de thermometer aanbrengen;
• bij oudere kinderen kan ook worden gemeten onder de oksel.

Wanneer koortswerende medicijnen geven

Als het kind niet koud heeft, moet het niet te warm worden ingepakt. Een dunne pyjama en een lichte deken volstaan. Stijgt de koorts desondanks verder? Dan kunt u bij temperaturen boven 39,0 graden ook koortswerende medicijnen geven. Afhankelijk van leeftijd en lichaamsgewicht zijn er zetpillen of kauwtabletten van verschillende sterktes.

Wanneer moeten ouders een arts raadplegen?

Bij baby’s jonger dan drie maanden moet men bij licht verhoogde temperaturen al alert zijn:

• dat wil zeggen wanneer de thermometer meer dan 37,8 graden aangeeft;
• geef in dat geval echter geen koorts verlagende middelen, maar raadpleeg een arts of zorgverlener. Kleine baby's zijn namelijk bijzonder kwetsbaar voor infecties.
• loopt de temperatuur zeer snel op en kan die niet met koortswerende medicijnen worden beïnvloed? Vraag ook dan een arts of zorgverlener om advies;
• wijst het kind vocht af, braakt het, klaagt het over pijn of suggereert de lichaamshouding dat? Raadpleeg ook dan een arts.

Raadpleeg een kinderarts

Na verloop van tijd kunnen ouders redelijk goed inschatten hoe dringend een bezoek aan een arts is. In elk geval moeten ouders niet bang zijn om zich te wenden tot een kinderarts als ze onzeker zijn of zich grote zorgen maken over hun kind.