Bijoortje: symptomen, oorzaak en behandeling van een bijoor

Een bijoortje wordt ook wel een 'preauriculair aanhangsel' genoemd. Een bijoortje is een papeltje voor het oor, die meestal in de kern kraakbeen bevat. Normaal gesproken zijn bijoortjes niet gerelateerd aan andere (aangeboren) afwijkingen. Meestal betreft het één bijoortje aan één kant, maar ze kunnen ook multipel of bilateraal voorkomen. Indien gewenst — vaak om cosmetische redenen — kan een bijoortje chirurgisch worden verwijderd. De afwijking is voor het eerst door Van Heusinger in 1864 beschreven.

• Wat is een bijoortje?
• Vóórkomen
• Oorzaak van een bijoor
• Symptomen van een bijoortje bij een baby
• Verschijnselen
• Syndromen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een bijoortje
• Prognose
• Complicaties
• Infectie
• Kraakbeenproblemen
• Bloeding of littekenvorming
• Cosmetische zorgen

Wat is een bijoortje?

Een bijoortje is een aangeboren afwijking aan het oor, waarbij zich een enigszins vlezig papeltje met een tepelvormige structuur aan de voorzijde van het oor richting de wang voordoet. Het is in feite een kleine vergroeiing in de buurt van het oor. Ze worden vooral gezien in het gebied van de oorschelp. Het is in principe onschuldige afwijking. De medische benaming van een bijoor is 'preauriculair aanhangsel'. Het bijoortje is vanaf de geboorte aanwezig en zal mettertijd niet veranderen. Meestal betreft het één bijoortje aan één kant, maar er kan ook sprake zijn van meerdere bijoortjes en ze kunnen ook bilateraal voorkomen. Jongens en meisjes hebben het even vaak.

Vóórkomen

Misvormingen van het uitwendige oor zijn niet ongewoon. Over het algemeen komen ze voor bij 1 van elke 12.500 geboorten.

Oorzaak van een bijoor

Een bijoortje is een aangeboren afwijking die wordt veroorzaakt door een stoornis in de ontwikkeling van de (aanleg van de) oorschelp. In feite is ene bijoortje een extra stukje tragus — het stukje kraakbeen aan de voorzijde van het oor, voor de gehoorgang

Symptomen van een bijoortje bij een baby

Verschijnselen

Deze vleesachtige knobbeltjes komen alleen of in groepjes voor en bestaan vaak uit huid, vet en (een kern van) kraakbeen. In zeldzamere gevallen komt een bijoortje op andere plaatsen voor, zoals op de wang of in de hals. De omvang van de knobbeltjes varieert. Bijoortjes kunnen aan één of twee zijden aanwezig zijn. Een bijoortje verandert niet in de tijd en is niet pijnlijk.

Een bijoortje voelt bij aanraking zacht aan en is soms gesteeld. Een bijoortje bestaat soms uit meerdere huidlobjes en kan een stevige kern van kraakbeen bevatten.

Syndromen

Soms is een bijoortje een manifestatie van bepaalde syndromen, waarbij kindjes zowel afwijkingen aan de oren hebben (zoals bijoortjes) en afwijkingen aan de nieren, mogelijk omdat de oortjes en nieren rond dezelfde tijd bij de groei van het kind in de baarmoeder worden aangelegd. Bijoortjes zijn echter veel vaker niet gerelateerd aan andere (aangeboren) afwijkingen en staat de afwijking op zichzelf.

Onderzoek en diagnose

Een bijoortje kan onopgemerkt blijven bij de geboorte. Als jij of een zorgverlener voor het eerst het bijoortje opmerkt, dan is het belangrijk om een art te zien om verschillende genetische syndromen uit te sluiten die afwijkingen aan het gezicht en het hoofd veroorzaken; sommige ziektebeelden veroorzaken meer ernstige afwijkingen aan het oor, waaronder gevouwen of asymmetrische oren, en soms ook gehoorverlies. Soms kunnen deze extra afwijkingen erg mild en nauwelijks merkbaar zijn, maar het zorgvuldige oog van een specialist kan ze herkennen. Soms is aanvullend beeldvormend onderzoek nodig.

Behandeling van een bijoortje

Wanneer de (huis)arts geen aanwijzingen ontdekt voor gehoor- of nierpathologie, dan worden de ouders gerustgesteld. Er wordt uitgelegd dat het een onschuldige afwijking is en er wordt benadrukt dat het kind geen verhoogde kans op nier- of gehoorafwijkingen heeft.¹ Om cosmetische redenen kan worden afgesproken het bijoortje te laten weghalen. Dit wordt vaak aan een chirurg overgelaten.

Prognose

Bijoortjes zijn veelel onschuldig.

Complicaties

Bijoortjes veroorzaken meestal geen medische problemen en komen vaak geïsoleerd voor zonder andere aangeboren afwijkingen, doch in zeldzame gevallen kunnen er complicaties optreden.

Mogelijke complicaties zijn onder andere:

Infectie

Soms kan een bijoortje ontsteken, vooral als het geïrriteerd raakt door wrijving, druk of een trauma. Een geïnfecteerd bijoortje kan rood worden, pijn doen, zwellen en eventueel pus afscheiden. In dergelijke gevallen kan antibiotische behandeling noodzakelijk zijn.

Kraakbeenproblemen

Aangezien bijoortjes vaak kraakbeen bevatten, kunnen ze soms hard of gevoelig zijn, vooral als ze worden bekneld of beschadigd. Hoewel dit zeldzaam is, kan dit ongemak veroorzaken.

Bloeding of littekenvorming

Als een bijoortje operatief wordt verwijderd, bestaat er een risico op nabloeding, zoals bij elke chirurgische ingreep. Ook kan littekenvorming optreden, afhankelijk van de grootte van het bijoortje en de chirurgische techniek.

Cosmetische zorgen

Hoewel een bijoortje medisch gezien meestal geen problemen veroorzaakt, kan het psychologisch of sociaal ongemak opleveren voor de persoon die het heeft, vooral als het opvalt. In zulke gevallen wordt vaak besloten tot verwijdering om cosmetische redenen.

Noot:

1. Dr. J.A.H. Eekhof, dr. A. Knuistingh Neven, dr. W. Opstelten: Kleine kwalen bij kinderen. Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, tweede druk 2009, p.335.

Lees verder

• Lente-oren (juvenile spring eruption): symptomen en oorzaak
• Flaporen bij kinderen: symptomen, oorzaken en corrigeren
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling