De geneeskracht van vinca of kleine maagdenpalm

Kleine maagdenpalm is een mooie, decoratieve en bloemrijke plant. Hij wordt overal ter wereld gebruikt als sierplant. Daarnaast heeft hij geneeskrachtige eigenschappen. Vinca wordt vooral gebruikt tegen allerlei hersenziekten zoals Alzheimer en beroerte. Je gaat er weer scherper van denken. Daardoor kan het eveneens worden ingezet als je veel intellectuele arbeid moet verrichten, bijvoorbeeld tijdens een examen. De bloemen van de vinca kunnen worden gegeten. Je kunt ze bovenop een groene salade leggen ter versiering. Daarnaast kunnen de paarse, vijfbladige bloempjes het toefje slagroom op een taart versieren. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving kleine maagdenpalm
• Vinca bij de antieken
• De magie van maagdenpalm
• Maagdenpalm vanaf 16e eeuw tot nu
• Werkzame stoffen maagdenpalm
• Maagdenpalm, goed voor de hersenen
• Maagdenpalm, goed voor hart en bloedvaten
• Maagdenpalm, tegen bloedverlies
• Overige medicinale werkingen maagdenpalm
• Maagdenpalm voor uitwendig gebruik
• Raadpleeg een fytotherapeut

Naamgeving kleine maagdenpalm

Alle planten hebben wetenschappelijke namen die door onderzoekers worden gebruikt. Zo verkrijgt men geen misverstanden over de exacte soort waar men het over heeft. De Latijnse naam van maagdenpalm is Vinca Minor. Vinca is afgeleid van ´vincire´ wat binden betekent. Het kan ook afgeleid zijn van ´vincere´ wat overwinnen betekent. Door zijn geneeskracht overwint de kleine maagdenpalm ziekten. Minor betkent ´klein´. De vinca minor is een laagblijvende bloemrijke plant. De plant heet waarschijnlijk maagdenpalm omdat het in oude tijden gebruik was om overleden, ongehuwde dames met een bloemenkrans van deze plant te omhullen. Daarnaast droegen bruiden een krans van maagdenpalm als teken van haar maagdelijke levensstaat. In het Nederlands heeft de plant een aantal alternatieve namen: Kleine maagdenpalm, Wilde palm, Palmbloempje, Maagdenkruid, Steenviolen, Vinkoort, Heeskruid, Hoedje, Wenk, Medekenspalm, Alikruid, Heksenviolet, Immergroen, Kleine vinkoorde en Rousseaukruid.

Vinca bij de antieken

Vinca was bekend in Soemerië en het antieke Egypte maar het is niet bekend of ze de plant voor medicinale toepassingen gebruikten. Dioscorides, pionier der geneeskunde en kruidenwetenschap gebruikten maagdenpalm bij neusbloedingen, buikloop, waterzucht en om het helingsproces van wonden te versnellen. Daarnaast was het in het oude Griekenland en bij de antieke Romeinen een middel om het bloed te zuiveren en te ontgiften. Galenus en Plinius meldden dezelfde gebruikstoepassingen als Dioscorides.

De magie van maagdenpalm

Maagdenpalm werd rond de 11e eeuw gezien als een plant die bescherming biedt tegen toverkracht. Wanneer iemand door een toverspreuk in de ban was dan kon deze door middel van vinca de ban verbreken. Duivelse ziekten werden er eveneens mee genezen. Daarnaast was het een middel om preventief gevrijwaard te blijven van invloed door toverspreuken. Magiërs en dichter gebruikten de bloem om zijn positieve eigenschappen om het bewustzijn. Dichters claimden dat maagdenpalm inspiratie geeft.

Maagdenpalm vanaf 16e eeuw tot nu

Agricola schreef in de 16e eeuw dat maagdenpalm goed was bij keelpijn en Matthiolus beval het aan bij neusbloedingen. Rembert Dodoens, de baanbrekende kruidenwetenschapper schreef dat de plant gebruikt kon worden bij bloederige buikloop, wonden, blessures, tandabcessen en neusbloedingen. In de volksgeneeskunde is de vinca minor lange tijd aangewend voor zijn geneeskrachtige eigenschappen bij: diarree, dysenterie, overdreven menstruele bloedingen, bloedende aambeien, neusbloedingen, maagpijn, heesheid, brochitis en als bloedreinigend middel. Daarnaast viel het mensen op dat de gedachten beter worden geordend door het gebruik van kleine maagdenpalm. Dat laatste blijkt te komen door het verwijdend effect wat de plant heeft op de kleine hersenbloedvaten.

Werkzame stoffen maagdenpalm

Van maagdenpalm wordt het hele bovengrondse deel van de plant gebruikt. Het wordt geplukt in de bloeiperiode. Er zitten minstens 13 belangrijke indolalkaloïden in. Verder bevat de plant; looistoffen, flavonolen en betasitosterol. In minder belangrijke mate zitten er de volgende stoffen in: mierezuur, azijnzuur, boterzuur en succinezuur, triterpeen steroïden, fenolzuren, saponinen, bitterstoffen, vitamine C, pectine en de mineralen calcium, natrium, kalium, magnesium en mangaan.

Maagdenpalm, goed voor de hersenen

Maagdenpalm heeft een verwijdende werkzaamheid op de hersenbloedvaten. Daardoor wordt de hersendoorbloeding verhoogd. Daarmee gepaard gaat een grote zuurstof- en glucosetoevoer. De hersencellen kunnen hun werking beter uitvoeren. De ontstane verbetering van het intracellulair mechanisme leidt tot een meer efficiënte werking van de neurotransmittors. Vincamine, eburmamonine en flavonoïden zorgen voor deze medicinale werkingen. Verder wordt de samenkleving van bloedplaatjes tegen gegaan; met andere woorden: het is een natuurlijke bloedverdunner. Door deze mooie reeks aan geneeskrachtige werkzaamheden wordt maagdenpalm door fytotherapeuten ingezet bij de volgende indicaties:

• Concentratiestoornissen, geheugenzwakte,
• Verminderde alertheid, verminderd denkvermogen,
• Duizeligheid, evenwichtsstoornissen,
• Oorsuizingen, verminderd gehoor,
• Hoofdpijn, migraine,
• Stoornissen in spraak en motoriek,
• Netvliesaandoeningen, verminderd gezichtsvermogen,
• Emotionele stoornissen, angst, onzekerheid, prikkelbaarheid,
• Depressiviteit, gedachtenstoornissen, onrust,
• Verminderd sociaal gedrag,
• Voorkomen en aanpak van Alzheimer,
• Voorkomen en aanpak van CVA of beroerte,
• Voorkomen en aanpak van netvliesbloedingen,
• Gevolgen van hoofdkwetsuur,
• Ziekte van Meniere,
• Intellectuele arbeid, examens, verminder concentratievermogen.

Maagdenpalm, goed voor hart en bloedvaten

Maagdenpalm verwijdt de kransslagaders. De kransslagaderdoorbloeding wordt daardoor verbeterd. Daarbij is het een bloeddrukverlagend middel. Omdat het bloed beter door de aderen stroomt, wordt automatisch het hartritme vertraagt. Er blijft gewoon evenveel bloed door de aderen stromen. Door deze medicinale werkingen kan het door fytotherapeuten worden ingezet bij:

• Gebrekkige doorbloeding van de kransslagaders,
• Adjuvans bij angina pectoris,
• Adjuvans bij hypertensie oftewel hoge bloeddruk,
• Tegen klachten die met hypertensie gepaard gaan zoals hoofdpijn, duizeligheid, hartkloppingen, oorsuizen, kortademigheid, zichtstoornissen en netvliesaandoeningen.

Maagdenpalm, tegen bloedverlies

Kleine maagdenpalm werkt astringerend of samentrekkend en het is tegelijkertijd een bloedstelpend middel. De looistoffen zijn verantwoordelijk voor deze medicinale werkingen. De antieke geneesheren hadden daarom gelijk met hun observaties over het gebruik van deze plant bij neusbloedingen of overdreven menstruele bloedingen. Deze geneeskracht wordt door fytotherapeuten vandaag de dag aangewend bij de volgende indicaties:

• Overmatige, menstruele bloedingen,
• Bloeduitstortingen (blauwe plekken),
• Neusbloedingen,
• Inwendige bloedingen,
• Witte vloed,
• Diarree, dysenterie,
• Enteritis.

Overige medicinale werkingen maagdenpalm

• Omdat het een samentrekkende werking heeft kan het worden gebruikt bij bronchitis.
• Omdat vinca een kalmerende werking heeft, wordt het ingezet bij onrust, prikkelbaarheid, slapeloosheid en angst.
• Vanwege het feit dat het een tonicum over algeheel versterkend middel is wordt het bij bloedarmoede ingezet.
• Daar het een eetlustwekkend kruid is wendt men het aan bij anorexia.

Maagdenpalm voor uitwendig gebruik

De samentrekkende, bloedstelpende en wondhelende eigenschappen van kleine maagdenpalm kunnen worden ingezet bij uitwendig gebruik.

Compres, wassing:

• Wonden,
• Blauwe plekken,
• Neusbloeding.

Vaginale spoeling:

• Witte vloed.

Gorgeldrank:

• Mondslijmvliesontsteking, aften,
• Keelpijn,
• Amandelontsteking.

Raadpleeg een fytotherapeut

Wie kleine maagdenpalm als geneeskrachtig middel wil gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Kleine maagdenpalmextracten en medicijnen in de vorm van moedertinctuur, poeder, gedroogd kruid, vloeibaar extract en afkooksel dienen alleen op voorschrift van bevoegden aangewend te worden. Een fytotherapeut kan daarover meer vertellen net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Daarnaast bestaan er heilzame combinaties met kruiden. Sommige kruiden kunnen elkaars werkingen versterken; dat wordt synergie genoemd. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.

Lees verder

• De geneeskracht van damiaanblad
• De geneeskracht van knotwilg of schietwilg
• De geneeskracht van Guarana
• De Geneeskracht van Hyssop
• De geneeskracht van lavendel