Natuurlijke antibiotica: kruiden en voeding als antibioticum

Natuurlijke antibiotica: kruiden en voeding als antibioticum Natuurlijke antibiotica zijn antibiotica op natuurlijke basis. Er zijn een aantal natuurlijke alternatieven voor antibiotica. Knoflook, uien en bepaalde kruiden bevatten stoffen die de groei van ziekteverwekkers kunnen vertragen. Bepaalde kruiden staan ​​al lang bekend om hun antibacteriële werking, ofschoon dit geen antibiotica zijn in farmaceutische zin. Knoflook, uien, chili en kruiden kunnen medicijnen niet vervangen. Toch kan het de moeite waard zijn om dergelijke natuurlijke antibiotica te nemen als je last hebt van een infectie of ter preventie. Door de voortdurende toename van resistente bacteriën, kijken wetenschappers anno 2024 steeds vaker naar wat de natuur hen aanreikt bij het ontwikkelen van nieuwe medicijnen. Daarnaast benadrukken onderzoekers ook het belang van een gezonde levensstijl en voeding in het ondersteunen van het immuunsysteem als een complementaire aanpak bij de preventie van infecties.
Antibiotica ter bestrijding van bacteriële infecties / Bron: Stevepb, PixabayAntibiotica ter bestrijding van bacteriële infecties / Bron: Stevepb, Pixabay

Natuurlijke antibiotica

De behandeling van bacteriële infecties vindt meestal plaats met antibiotica en fagentherapie is overigens anno 2024 ook steeds meer in opmars. Als antibiotica vaak wordt voorgeschreven of onjuist wordt gebruikt, kan dit leiden tot de ontwikkeling van resistentie. Dit betekent dat de bacteriën ongevoelig worden voor het medicijn en de behandeling wordt dan steeds problematischer. Afhankelijk van het geval en de ernst van de ziekte kan een behandeling met kruidengeneeskunde nuttig zijn. Als een arts een antibioticum voorschrijft, moet je deze kuur altijd afmaken en onderstaande natuurlijke antibiotica zijn geen vervanging van voorgeschreven medicijnen.

Voordelen van kruiden en voeding als antibioticum

Mogelijke voordelen van kruiden en voeding als antibioticum zijn:
  • dat je geen synthetische stoffen hoeft te gebruiken
  • nauwelijks tot weinig bijwerkingen
  • geen/minder contra-indicaties bij het nemen van andere medicijnen, alcohol, enz.
  • goedaardiger voor het organisme
  • kan een alternatief zijn voor antibioticaresistente pathogenen
  • tot nu toe is geen resistentie bekend

Oost-Indische kers / Bron: Photo by Algirdas, Lithuania, Wikimedia Commons (Publiek domein)Oost-Indische kers / Bron: Photo by Algirdas, Lithuania, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Soorten natuurlijke antibiotica

Oost-Indische kers

Een zeer effectief natuurlijk antibioticum is Oost-Indische kers, een plant met bijzonder gevormde bladeren en prachtige kleurige bloemen. Tropaeolum majus is de Latijnse naam van dit eenjarige plantje. Het werkt het beste in combinatie met mierikswortel. Vooral in de winter is het effectief tegen luchtweginfecties zoals bronchitis, sinusitis (bijholteontsteking), griep (wat overigens door een virus wordt veroorzaak) en urineweginfecties.

Knoflook

Van knoflook is aangetoond dat het het cholesterolgehalte verlaagt en het staat bekend om zijn gunstige effect op het cardiovasculaire systeem. Bovendien kan de knol ook voorkomen dat bacteriën groeien. Knoflook is niet alleen aan antibioticum, maar ook een smaakmaker in de keuken. Verwerk daarom zo vaak als mogelijk knoflook in je gerechten, zelfs als je er een beetje van gaat stinken uit je mond: het actieve ingrediënt allicine zorgt voor de sterke geur, althans het is afkomstig van de afbraakproducten van allicine.

Uien

Uien bevatten ook de werkzame stof allicine, hoewel niet in zo'n hoge dosering. In uien zitten echter andere zwavelverbindingen en de kleurstof quercetine, die ook antibiotische en desinfecterende effecten hebben. Voor een gezondheidsbevorderend effect vereisen uien echter een aanzienlijk hogere dosering dan knoflook, bijvoorbeeld in de vorm van een uienthee. Snijd een middelgrote ui in plakjes en laat ongeveer vijf minuten in een halve liter sudderen. Giet het kookwater in een kopje en voeg wat honing toe. Deze thee is een beproefd huismiddeltje tegen aanhoudende verkoudheid en bronchitis.

Verse gemberwortelstok / Bron: Nataraja, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Verse gemberwortelstok / Bron: Nataraja, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Gember

Gember speelt niet alleen in de Aziatische keuken een grote rol, maar ook in de lokale traditionele geneeskunst. Gember wordt vaak gebruikt in ayurvedische behandelingen en wordt beschouwd als pijnstillend, ontstekingsremmend en antibacterieel. Gingerolen, de belangrijkste actieve componenten van gember, zijn verantwoordelijk voor deze effecten. Dit zijn de stoffen die de gember zijn karakteristieke en scherpe smaak geven. Gingerolen remmen vooral de groei van bacteriën van het type Helicobacter pylori, de bacteriën die gastritis of maagslijmvliesontsteking kunnen veroorzaken alsmede een maagzweer.

Tijm en salie

Veel essentiële oliën hebben ook een antibacterieel en antiviraal effect. En dergelijke oliën zitten onder andere in kruiden. Tijm en salie zijn bijzonder effectief bij verkoudheid. Ze remmen niet alleen de groei van ziekteverwekkers, maar maken ook het slijm los, waarin de ziekteverwekkers zich goed kunnen vestigen. Tijm en salie zijn geschikt als specerij voor salades, soepen en vleesgerechten. Ze zijn ook uitstekend als theebrouwsel. Een volle theelepel is voldoende voor een halve liter. Laat de thee minstens vijf minuten intrekken, waarna je deze kunt zoeten met een beetje honing naar smaak en drink hem zo heet mogelijk.

Spaanse of rode peper

Er wordt wel eens beweerd dat bacteriën worden gedood door pittige kruiden. Bovenal wordt gezegd dat rode peper een antibioticumeffect heeft, maar dat is niet waar. Hoewel het scherpe ingrediënt, de capsaïcine, dieren weghoudt van de chiliplant In laboratoriumexperimenten vertoonde de capsaïcine echter geen bacteriedodend effect. Rode peper kan daarom alleen indirect het immuunsysteem ondersteunen. Capsaïcine houdt de zenuwen voor de gek dat de slijmvliezen gewond raken. Als gevolg hiervan reageert het lichaam met een grotere bloedstroom om schade die niet bestaat te herstellen. Deze verhoogde circulatie bevordert het immuunsysteem lokaal.

Oregano-olie

Oregano-olie wordt beschouwd als een breedspectrum natuurlijk antibioticum is. Het wordt vooral gebruikt vanwege zijn werkzaamheid bij het verminderen van infecties van het maag-darmkanaal. Oregano-olie fungeert ook als een antischimmelmiddel. Je kunt het bijvoorbeeld gebruiken om voetschimmel of schimmelnagels mee te behandelen. Check of de olie die je koopt minimaal 70 procent carvacrol bevat, de antimicrobiële stof die oregano-olie krachtig maakt.

Echinacea of zonnehoed

Een eeuwenoud middel dat wordt gebruikt voor de behandeling van open wonden, bloedvergiftiging, bacteriële infecties en difterie. Onderzoek toont aan dat echinacea kan helpen bij de behandeling van luchtweginfecties

Pau d'Arco

Pau d’arco wordt van oudsher gebruikt om schimmelgroei te behandelen. Pau d’arco kan als thee worden genomen.

Kurkuma / Bron: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kurkuma / Bron: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Kurkuma

Kurkuma) wordt traditioneel gebruikt in de Indiase keuken, maar het wordt ook al sinds oudsher voor medicinale doeleinden toegepast. De stof curcumine die in kurkuma aanwezig is, is zeer effectief bij het verminderen van ontstekingen en maagschade door maagzweren. Het staat ook vast dat het consumeren van kurkuma verlichting kan bieden bij allergiesymptomen (denk aan allergische rhinitis of hooikoorts).

Grapefruitzaadextract (GZE)

Grapefruitzaadextract (GZE) is een krachtig antibioticum dat zo effectief dat het vergelijkbaar is met bewezen actuele antibacteriële middelen. Dit extract kan onder andere worden gebruikt om wratten te behandelen.

Olijfbladextract

Heb je koorts? In de 19e eeuw werd ontdekt dat olijfbladextract een natuurlijke koortsremmer is en een stof die kan helpen bij de behandeling van malaria. Nederlandse wetenschappers ontdekten dat oleuropeïne en meer specifiek elenolzuur, een breedspectrumantibioticum is dat schadelijke bacteriën, maar ook schimmels en virussen afremt. Olijfbladextract helpt om het lichaam te verbeteren bij de functies van het immuunsysteem en het werkt tegen infecties veroorzaakt door verschillende schadelijke micro-organismen.

Kool

Bekend om zijn potentieel gasvormige effecten op het maag-darmstelsel, is kool rijk aan zwavelverbindingen die een kenmerk zijn van kruisbloemige groenten, waaronder broccoli, spruitjes, witte kool en bloemkool en boerenkool. Gelukkig zijn deze verbindingen effectief in het vernietigen van schadelijke cellen. Rauwe kool is antibacterieel. Je kunt het bijvoorbeeld verwerken in smoothies.

Appelazijn drinken heeft veel gezondheidsvoordelen / Bron: Wicherek, PixabayAppelazijn drinken heeft veel gezondheidsvoordelen / Bron: Wicherek, Pixabay

Appelazijn

Appelazijn of appelciderazijn staat bekend als een antibioticum en zijn antiseptische effect; het alkaliseert ook het lichaam en brengt de pH op natuurlijke wijze in evenwicht. Van appelazijn wordt gezegd dat het helpt gewicht te beheersen en je cholesterol onder controle te brengen.

Gefermenteerde voedingsmiddelen

Als je last hebt van darmklachten dan kunnen gefermenteerde voedingsmiddelen soelaas bieden. De probiotische werking ervan bevordert de goede bacteriën in de darm. Bovendien bevatten gefermenteerde voedingsmiddelen zoals zuurkool antioxidanten en micro-organismen die het lichaam goed kan gebruiken.

Mirre-extract

Mirre is een plant voor uitwendig gebruik die schadelijke ziekteverwekkers afweert.

Echinacea / Bron: Ulf Eliasson, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)Echinacea / Bron: Ulf Eliasson, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)

Natuurlijk antibioticum voor keelontsteking

Keelpijn en slikproblemen duiden vaak op keelontsteking of faryngitis, een ontsteking van de keel. De oorzaken zijn vaak virussen of Groep A-streptokokken en soms pneumokokken, stafylokokken of Haemophilus influenzae. Voor milde aandoeningen die niet worden geassocieerd met hoge koorts, kan behandeling met kruidenmiddelen worden gebruikt. Dit is bijvoorbeeld de zonnehoed (Echinacea purpurea).

Echinacea bij verkoudheid

Echinacea of zonnehoed heeft een verscheidenheid aan ingrediënten die gunstig zijn voor verkoudheid. Deze omvatten alkylamiden, cafeïnezuurderivaten en etherische oliën. Het heeft een positief effect op immuuncellen en het kan als een preventief middel worden gebruikt tegen verkoudheid met virale oorzaak.

Echinacea bij keelontsteking

Echinacea purpurea, rode zonnehoed, wordt niet alleen toegepast ter verhoging van de lichaamsweerstand tegen virale infecties, maar ook tegen bacteriële infecties. Er zijn bijvoorbeeld sprays op de markt met met echinacea en salvia, welke snel werken bij keelpijn en keelontsteking.

Cistus bij keelontsteking

Cistus kan als bijzonder effectief beschouwd bij de behandeling van keelontsteking in de vorm van plantaardige zuigtabletten. Het zuigproces creëert een beschermende film van polyfenolen in de mond en keelholte, die virussen en bacteriën direct kan vangen en binden en ze uit het lichaam verwijderen. Cistus kan gemakkelijk worden gebruikt als thee voor keelontsteking. Let op dat je kiest voor cistus thee of zonneroosje thee die natuurlijk gedroogd en 100% puur is, zonder toegevoegde stoffen of andere kruiden.

Liggen van de nieren en blaas / Bron: Nerthuz/Shutterstock.comLiggen van de nieren en blaas / Bron: Nerthuz/Shutterstock.com

Natuurlijk antibioticum voor blaasontsteking

Frequent plassen, buikpijn en een branderig gevoel tijdens het plassen, kunnen wijzen op een blaasontsteking (cystitis), wat meestal komt doordat bacteriën via de urethra van buitenaf de blaas binnendringen en daar een ontsteking veroorzaken. Vooral in de vroege stadia of in lichte, ongecompliceerde gevallen zijn natuurlijke preparaten een goed alternatief voor behandeling. Vanwege de antibacteriële eigenschappen, wordt de Oost-Indische kers vaak gebruikt als een fytofarmaceuticum (plantaardig geneesmiddel).

Oost-Indische kers bij een blaasontsteking

De effectiviteit van de Oost-Indische kers (Tropaeolum majus) is gebaseerd op verschillende werkingsmechanismen. Aan de ene kant een direct antibacterieel en antiviraal effect en aan de andere kant worden bacteriën, virussen en schimmels actief geremd in hun vermenigvuldiging. Bovendien kan het een versterkend effect hebben op het immuunsysteem en dus bijdragen aan een sneller herstel.

Hoe werkt het tegen cystitis?

De Oost-Indische kers bevat zogenaamde mosterdolieglycosiden (glucosinolaten) die na inname in de maag worden vrijgegeven als mosterdolie. In de darm worden deze mosterdoliën vervolgens volledig geabsorbeerd, dat wil zeggen opgenomen in het bloed. Dit tast de darmbacteriën niet aan die essentieel zijn voor je spijsvertering en je immuunsysteem. De mosterdolie bereikt de uitscheidingsorganen, namelijk de urineblaas en de longen, waar ze hun antivirale en antibacteriële activiteit ontwikkelen.

Hoe te gebruiken?

De Oost-Indische kers kan worden genomen in de vorm van tabletten of capsules die verkrijgbaar zijn bij de drogist. De bladeren en bloemen zijn ook eetbaar en kunnen bijvoorbeeld worden gemengd met salades. Oost-Indische kers is verkrijgbaar bij de drogist als een gecombineerd preparaat samen met mierikswortel. Bovendien zijn er tal van immuunbevorderende preparaten die Oost-Indische kers bevatten en voedingssupplementen die het extract bevatten.

D-mannose bij blaasontsteking

D-mannose is een suikersoort die nauw verwant is aan glucose. D-mannose is een natuurlijke suiker die binding van de Escherichia coli-bacterie voorkomt. Het komt ook van nature in kleine hoeveelheden in het lichaam voor, bijvoorbeeld op de slijmvliezen van de urinewegen. In tegenstelling tot glucose wordt D-mannose echter nauwelijks in het lichaam gemetaboliseerd wanneer het oraal wordt ingenomen en in plaats daarvan wordt een groot deel via de urine uitgescheiden. Op zijn weg door de blaas bindt D-mannose bacteriën die blaasinfecties en urineweginfecties veroorzaken en transporteert ze met urine uit het lichaam. De eenvoudige suiker gaat rechtstreeks door de nieren met de urine mee, wat niet leidt tot een toename van het gewicht en ook niet tot de afgifte van insuline in het lichaam.

Hoe werkt D-mannose tegen cystitis?

De meeste urineweginfecties en blaasontstekingen worden veroorzaakt door E. coli-bacteriën. Deze komen de blaas binnen via de urethra of plasbuis en hechten zich vast aan het slijmvlies. Dit is waar D-mannose zijn werk doet. Als het in hogere doses wordt ingenomen, hoopt de suiker zich op in de blaas. Daar binden de suikermoleculen zich aan de receptoren van de bacteriën, zodat ze zich niet langer in het slijmvlies kunnen nestelen. Op deze manier worden de bacteriën onschadelijk gemaakt en eenvoudig uitgescheiden bij de volgende urinelozing samen met de D-mannose. Dit voorkomt effectief de verspreiding van de bacteriën en dus de infectie. Het verlicht ook klachten zoals pijn bij het plassen wat kan voorkomen bij een blaasontsteking. Een gecontroleerde studie bij 300 patiënten heeft aangetoond dat D-mannose even goed geschikt is voor de behandeling en preventie van cystitis als het antibioticum nitrofurantoïne, met minder bijwerkingen.[1]

Hoe te gebruiken?

D-mannose kan zowel voor preventie als ondersteunende behandeling van blaasontsteking worden gebruikt. Als een infectie langer dan drie dagen aanhoudt of zelfs koorts veroorzaakt, kan het nodig zijn om een ​​antibioticum te nemen. In dit geval kan D-mannose als een aanvulling worden genomen. De eenvoudige suiker wordt meestal verkregen uit berk, beuk of maïs. Het is verkrijgbaar in poeder- of capsulevorm. Daarnaast zijn er enkele combinatiepreparaten die ook cranberry of andere stoffen bevatten.

Natuurlijk antibioticum voor bronchitis

Acute bronchitis is een van de meest voorkomende aandoeningen van de luchtwegen en gaat meestal gepaard met ernstige hoest. Met sommige bewezen huismiddeltjes zoals eucalyptus of salie kunnen de klachten veel draaglijker worden gemaakt en kan de genezing van bronchitis worden ondersteund.

Eucalyptus als slijmverwijderaar bij luchtwegaandoeningen

De bladeren en takken van de eucalyptusboom bevatten de kostbare etherische olie, die wordt verkregen door stoomdestillatie, een scheidingsmethode die wordt gebruikt voor de zuivering van stoffen. De eucalyptusolie wordt in de volksgeneeskunde gebruikt als een middel voor de behandeling van luchtwegaandoeningen vanwege zijn slijmoplossende en ontstekingsremmende effecten.

Hoe werkt eucalyptus tegen bronchitis?

1,8-cineol is de werkzame stof in eucalyptusolie en dit heeft een antibacterieel effect heeft op veel soorten bacteriën, virussen en schimmels. Bij inhalatie heeft het een secretolytisch effect in de luchtwegen zijn, dat wil zeggen dat het de productie van vloeibaar slijm bevordert. Tevens is het bronchospasmolytisch (het zorgt ervoor dat de spieren in de luchtwegen ontspannen) en antibacterieel. Derhalve wordt het gebruikt bij de behandeling van hoest en bronchitis.

Hoe gebruik je eucalyptus voor bronchitis?

Traditioneel wordt eucalyptusolie gebruikt voor inhalatie. Alle eucalyptussen zijn oraal giftig en daarom moet je eucalyptusolie nooit innemen. Om het te inhaleren kun je een paar druppels etherische olie in heet water doen en dampen inademen. De ogen moeten gesloten blijven om oogirritatie te voorkomen. Bovendien is de eucalyptusolie zeer geschikt als badadditief voor koude baden. Voor inwendig gebruik kun je de gedroogde bladeren gebruiken om thee mee te maken. Let op, omdat essentiële oliën irriterend zijn voor de huid, mogen ze niet onverdund worden gebruikt op slijmvliezen en een beschadigde of geïrriteerde huid.

Eucalyptusolie is vaak een bestanddeel van hoestsiropen, tincturen, snoepjes en capsules. Voor uitwendig gebruik zijn er verschillende zalven en crèmes om te wrijven, die een bevrijdend effect op de luchtwegen kunnen hebben.

Echte salie / Bron: Johan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Echte salie / Bron: Johan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Salie voor de verlichting van hoest en keelpijn

Echte Salie (Salvia officinalis) wordt in de traditionele kruidengeneeskunde beschouwd als een beproefd middel, vooral voor de behandeling van geïrriteerde slijmvliezen en keelontstekingen. Net als de eucalyptus bevat salie ook veel essentiële oliën zoals kamfer, cineol en α- en β-thujon, die ontstekingsremmende en antimicrobiële effecten kunnen hebben.

Hoe werkt salie tegen bronchitis?

De combinatie van etherische oliën, tannines en flavonoïden kan de groei en proliferatie van virussen, schimmels en bacteriën remmen. Onderzoek toonde het antimicrobiële effect op stafylokokken en andere bacteriën.[2] Het samentrekkende effect kan ook een positief effect hebben op wondgenezing. Vanwege het brede spectrum van werkzaamheid wordt salie ook veel gebruikt ter behandeling van hoest en keelpijn.

Hoe gebruik je salie bij bronchitis?

De salvia-bladeren, die als thee kunnen worden gebruikt, zijn effectief bij medicinaal gebruik. De dagelijkse dosis van 4-6 g van de gedroogde bladeren mag niet worden overschreden, omdat salie anders een licht toxisch effect kan hebben. Salieolie mag ook niet onverdund worden gebruikt. Je kunt 2-3 druppels olie of tinctuur in een glas water doen en gebruiken voor gorgelen en spoelen. Voor de behandeling van bronchitis zijn dragees, snoepjes, druppels, kruidenmengsels en mondsprays met salie beschikbaar. Bovendien is het opgenomen in tal van combinatiepreparaten voor de behandeling van verkoudheidssymptomen.

Ui als natuurlijke hoestverwijderaar

Waarom werkt ui tegen hoesten?

De ui wordt al vele eeuwen gewaardeerd als medicinale kruiden- en groenteplant. Het wordt beschouwd als een traditioneel middel dat onder andere wordt gebruikt voor de verlichting van hoest- en verkoudheidssymptomen. Van het sap en het vruchtvlees van de ui wordt gezegd dat het een antibacterieel en slijmoplossend effect heeft.

Hoe beïnvloedt ui hoest?

Quercetine is een flavonol met grote geneeskracht. Een waardevolle fytochemische stof, bevindt zich onder andere in de ui. Bovendien bevat het alliine, dit zijn bepaalde zwavelverbindingen die helpen bij verkoudheidssymptomen om het dikke slijm vloeibaar te maken, zodat je het slijm op kan hoesten. Overigens is dezelfde stof verantwoordelijk voor de karakteristieke smaak van de ui en voor tranen die uitbreken wanneer je een ui snijdt.

Hoe gebruik je uien tegen het hoesten?

Uiensiroop is een bewezen huismiddeltje tegen hoest. Je kunt het gemakkelijk zelf thuis maken. Snijd hiervoor een grote ui in fijne blokjes, meng met ongeveer 3 eetlepels bruine suiker of honing en 125 ml water en laat enkele minuten sudderen. Daarna laten afkoelen en de substantie in ene luchtdicht flesje bewaren. Uiensap en uiensiroop zijn ook verkrijgbaar als kant-en-klare bereiding.

Stijve ogentroost / Bron: Bernd Haynold, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)Stijve ogentroost / Bron: Bernd Haynold, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)

Natuurlijk antibioticum voor oogziekten

Het oog is een van de belangrijkste zintuigen. Constant droge of jeukende ogen zijn gewoon ongemakkelijk en beperken de kwaliteit van leven. Veel ontstekingen van de ogen en conjunctiva worden veroorzaakt door bacteriën of virussen, of door vreemde lichamen of omgevingsstimuli zoals rook en tocht. Moeder natuur heeft ons voorzien van een plant die kan worden gebruikt als therapie voor milde oogaandoeningen, te weten ogentroost (Euphrasia officinalis).

Ogentroost om ontstekingen te verlichten

In de kruidengeneeskunde wordt ogentroost al lang gebruikt als middel voor verschillende oogaandoeningen zoals droge ogen of ontstoken ogen. Het bevat iridoid glycosiden, flavonoïden en tannines, waarvan het effect kan worden gebruikt bij de behandeling van oogziekten. Het heeft een ontstekingsremmend effect.

Hoe werkt ogentroost bij oogziekten?

Euphrasia-oogdruppels is werkzaam bij conjunctivitis (ontsteking van de conjunctiva) en oogontsteking.

Hoe gebruik je ogentroost voor oogziekten?

Van oudsher wordt ogentroost uitwendig aangebracht in de vorm van oogdruppels. Bovendien kan het worden aangebracht op het oog of de rand van het ooglid met een kompres. Maak hiervoor een thee van het verse of gedroogde kruid, maak er een kompres mee en plaats het op het getroffen gebied. Je kunt de thee ook opdrinken. Voor de behandeling van oogziekten zijn verschillende oogdruppels verkrijgbaar bij de drogist. Het is ook verkrijgbaar als thee.

Natuurlijk antibioticum voor huidproblemen

Huidproblemen kunnen op veel verschillende manieren tot uiting komen, van atopisch eczeem, allergieën, huiduitslag tot acne of herpes. Vaak zijn dergelijke huidaandoeningen niet alleen fysiek storend en vervelend, maar ook emotioneel stressvol, omdat ze als cosmetisch storend worden ervaren. Dit verstoort je welzijn enorm. Gelukkig biedt de plantenwereld hier ook enkele effectieve behandelingsopties.

Calendula officinalis / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)Calendula officinalis / Bron: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Goudsbloem ter ondersteuning van wondgenezing

De calendula, Calendula officinalis en ook bekend als goudsbloem, wordt traditioneel gebruikt als medicinale plant voor huidklachten en ter ondersteuning van wondgenezing. Het bevat veel medisch waardevolle ingrediënten zoals saponinen, etherische oliën, slijm, flavonoïden en carotenoïden. De combinatie van geneesmiddelen kan een positief effect hebben op wondgenezing en kan ontstekingsremmende eigenschappen hebben.

Hoe werkt goudsbloem bij huidproblemen?

Calendula is een traditioneel kruidengeneesmiddel voor uitwendig gebruik bij kleine ontstekingsprocessen en ter ondersteuning van wondgenezing. De zogenaamde α-cadinol is een van de belangrijkste actieve ingrediënten van de plant. Het heeft anti-schimmel en ontstekingsremmende eigenschappen, bijvoorbeeld tegen de schimmel Candida albicans. Calendula officinalis heeft antibacteriële, antivirale en ontstekingsremmende eigenschappen.

Hoe calendula te gebruiken?

Goudsbloem wordt gebruikt als ingrediënt in tal van crèmes en zalven. Deze zijn zeer gemakkelijk aan te brengen op de aangetaste huid. Bovendien kun je kompressen maken van goudsbloemen. Gebruik de thee als kompres. Maak thee van dit kruid. Laat het afkoelen en laat het kompres erin weken. Daarna op de te behandelen plek aanbrengen. Er zijn verder verschillende zalven en allerlei crèmes voor dagelijkse huidverzorging.

Tea tree olie remt de groei van bacteriën

Tea tree olie wordt gewonnen uit de bladeren van de inheemse Australische theeboom Melaleuca alternifolia. De Aboriginals maakten al gebruik van het effect. Tea tree olie heeft antiseptische en ontstekingsremmende, desinfecterende en antibacteriële eigenschappen en daarom wordt het gebruikt bij de behandeling van puistjes, acne en wratten.

Hoe werkt tea tree olie bij huidproblemen?

De actieve ingrediënten zitten in de etherische olie, die uit maximaal 60 verschillende stoffen bestaat. De twee belangrijkste componenten hier zijn terpine en cineol. Deze hebben schimmeldodende en bacteriedodende eigenschappen. Deze stoffen remmen de groei van bacteriën, waaronder acne-ziekteverwekkers.

Hoe te gebruiken?

Wees voorzichtig met tea tree olie omdat dit onverdund huidirritatie en allergische reacties kan veroorzaken. Je kunt bijvoorbeeld een paar druppels mengen met een verzorgende olie (bijvoorbeeld amandelolie of kokosolie). Je kunt ook gebruikmaken van kant-en-klare producten. De zuiverheid is cruciaal voor de effectiviteit van de tea tree olie. Dus let hier op bij aankoop van een product. Tea tree olie is een component van veel gezichts- en lichaamsverzorgingsproducten zoals crèmes, shampoos, zeep, tandpasta en deodorants.

Natuurlijk antibioticum voor darminfecties

De meeste maag-darminfecties worden gekenmerkt door misselijkheid, diarree en braken. De klachten kunnen hevig zijn en kunnen verschillende oorzaken hebben. Vaak worden ze veroorzaakt door virussen of bacteriën, maar zelden door parasieten. Afhankelijk van de ernst van de infectie, kan men ook zijn toevlucht nemen tot natuurgeneesmiddelen zoals berberine om de symptomen te verlichten.

Waarom werkt berberine tegen darminfecties?

Berberine is een alkaloïde, een stof die vaak een bepaalde fysiologische of farmacologische werking heeft en die onder andere voorkomt in de berberis (Berberis vulgaris, ook wel zuurbes genoemd), die de alkaloïde zijn naam gaf, de Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis) en Chinese gouddraad (Coptis chinensis). Het actieve ingrediënt wordt al meer dan 3000 jaar in de traditionele Chinese geneeskunde en Ayurveda gebruikt als geneesmiddel. In de traditionele volksgeneeskunde is het gebruikt om infecties en darmproblemen te behandelen.

Hoe werkt berberine tegen darminfecties?

Berberine heeft een aantal verschillende effecten die worden gebruikt in de traditionele volksgeneeskunde. Vanwege zijn antiseptische werking tegen pathogene bacteriën, wordt berberine veel gebruikt als een antisepticum in de darm. Berberine heeft namelijk een antibioticumeffect tegen bacteriën zoals stafylokokken en streptokokken. Het interfereert met de aanhechting van bacteriën aan het darmslijmvlies en heeft een bijzonder effectief effect op de slijmvliezen, zonder dat het in het bloed terechtkomt.

Hoe toe te passen?

In de drogist kun je kant-en-klare bereidingen aanschaffen. Verkrijgbaar zijn preparaten als tincturen of capsules.

Natuurlijk antibioticum voor algemene ontsteking

Ontstekingsprocessen kunnen op veel manieren in het lichaam voorkomen. Tijdig ontdekt en behandeld, kan ontsteking in het lichaam ook worden behandeld met natuurlijke middelen. Sommige middelen kunnen dankzij hun complexe werkingswijze op verschillende manieren worden gebruikt. Gember is daar een voorbeeld van.

Gember heeft een ontstekingsremmend effect

Gember wordt beschouwd als een echte allrounder in de wereld van natuurlijke geneesmiddelen, omdat het op veel manieren kan worden gebruikt. De bolvormige gemberplant is rijk aan etherische oliën, mineralen en andere werkzame stoffen en wordt daarom gebruikt voor de behandeling van verkoudheid, pijnverlichting en voor maag- en spijsverteringsklachten.

Hoe striidt gember tegen ontstekingen?

De scherpe stoffen in gember, zogenaamde gingerols en shogaols, verwarmen het lichaam van binnenuit en kunnen dus een stimulerend effect hebben op de bloedsomloop. Er is aangetoond dat ze een antioxidant en ontstekingsremmend effect hebben.

Hoe gebruik je gember tegen ontstekingen?

Gember kan op verschillende manieren worden geconsumeerd, vers of in poedervorm. Een populair huismiddeltje is de thee gemaakt van verse gember. Je kunt het snel en gemakkelijk thuis bereiden. Snijd hiervoor de gemberwortel in kleine dunne stukjes en doe dit in een kopje met kokend water. De thee kan preventief worden gedronken of bij het eerste teken van een verkoudheid of een infectie.

Smoothie met o.a. gember / Bron: Martin SulmanSmoothie met o.a. gember / Bron: Martin Sulman
Talrijke voedingssupplementen die gember bevatten, zijn in capsulevorm. Het maakt ook deel uit van veel kant-en-klare theeën. Daarnaast zijn er gembersappen, druppels en etherische oliën van gember. Je kunt ook verse gember verweken in smoothies.

Piperine remt de aanhechting van vrije radicalen

Piperine is een actief ingrediënt van zwarte peper en geeft het ​​de typische kruidige pepersmaak. Piperine is een zogenaamde alkaloïde en kent talloze gezondheidsbevorderende eigenschappen. De traditionele toepassingen variëren van griep en verkoudheid tot spijsverteringsproblemen en ontstekingsprocessen zoals reuma.

Hoe werkt piperine tegen ontstekingen?

De alkaloïde in de piperine bevordert de biologische beschikbaarheid van andere stoffen, zoals farmacologisch actieve stoffen en plantenpreparaten, door hun opname in het spijsverteringskanaal te stimuleren. Als gevolg hiervan kan het worden gebruikt als een natuurlijke versterker (een zogeheten 'bioenhancer') voor andere actieve ingrediënten. Bovendien heeft het een stimulerend effect op het metabolisme en de secretie, dat wil zeggen op het speeksel en de spijsverteringssappen. Het kan aldus bijdragen aan de bevordering van de spijsvertering. Bovendien remt piperine de hechting van vrije radicalen in het lichaam en het heeft daarmee antioxiderende eigenschappen.

Hoe toe te passen?

Bij koken gaan er ingrediënten verloren als gevolg van verhitting. De eenvoudigste manier om het stofje binnen te krijgen is door kant-en-klare bereidingen. Piperin is verkrijgbaar als voedingssupplement in capsulevorm. Gewoonlijk wordt het aangeboden als een gecombineerd preparaat samen met curcumine (het actieve ingrediënt van kurkuma.

Natuurlijk antibioticum tegen parasieten

De symptomen van een parasitaire infectie kunnen soms erg diffuus zijn, omdat er verschillende parasieten zijn. Vaak zijn er geen duidelijke symptomen, maar vaak krijg je last van maag- en spijsverteringsklachten.

Bijvoet bij parasitaire besmetting

Naast de gewone bijvoet of alsem (Artemisia vulgaris) wordt ook de zomeralsem (Artemisia annua) beschouwd als een oeroud kruid dat wordt gebruikt in verschillende omstandigheden, zoals een infectie met parasieten, spijsverteringsproblemen en maag-darmaandoeningen. Koorts is een andere belangrijk symptoom.

Hoe werkt bijvoet bij parasitaire infectie?

Bijvoet bevat tal van tannines en essentiële oliën, waaronder kamfer, thujon, linalool. Door extractie wordt de zogenaamde artemisinine – een in 1972 in China ontdekte stof die werkt als geneesmiddel tegen malaria – verkregen uit de zomeralsem. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschrijft artemisinine en zijn derivaten als krachtige middelen voor de behandeling van malaria, omdat het het aantal plasmodiumparasieten in het bloed van malariapatiënten in zeer korte tijd vermindert. Bovendien beveelt de WHO combinaties van geneesmiddelen op basis van artemisinine aan voor de behandeling van ongecompliceerde malaria.

Hoe te gebruiken?

Er is geen duidelijke aanbeveling voor het gebruik van alsem tegen parasieten, omdat een parasitaire infectie in zijn algemeenheid een vrij ernstige ziekte is. Daarom moet voor de behandeling een arts worden geraadpleegd, die een geschikte behandeling kan aanbevelen.

Bijvoet en het extract artemisinine zijn verkrijgbaar als voedingssupplementen in de vorm van capsules. Bovendien zijn er tincturen en theeën van bijvoet, die ter ondersteuning kunnen worden gebruikt.

Natuurlijk antibioticum voor wonden

In de kruidengeneeskunde kunnen diverse middelen helpen ter genezing van wondjes.

Honing om wondgenezing te helpen

Honing is rijk aan waardevolle ingrediënten zoals enzymen, aminozuren, vitaminen en mineralen. Al in de oudheid werd honing toegepast bij de behandeling van wonden. Het beschermt en reinigt de wond en bevordert de genezing. Ook bij de behandeling van brandwonden heeft het gebruik van met honing geïmpregneerde wondverbanden een snellere genezing mogelijk gemaakt dan met conventionele behandelingsmiddelen.[3]

Hoe werkt honing bij wonden?

Bijen gebruiken het glucoseoxidase-enzym om honing te produceren. Dit enzym is verantwoordelijk voor het feit dat kleine hoeveelheden waterstofperoxide worden geproduceerd uit suiker in honing, een effectief antisepticum. Naast het antibacteriële effect heeft honing ook ontstekingsremmende en immunostimulerende eigenschappen. In tal van in vitro-onderzoeken is het antibacteriële effect van honing aangetoond en klinische onderzoeken hebben aangetoond dat honing een reinigend effect heeft op geïnfecteerde wonden en dus de wondgenezing verbetert.[4] Manuka honing uit Nieuw-Zeeland heeft een antibacteriële werking en is bijzonder effectief dankzij de bijen die alleen op de tea tree boom vliegen.

Hoe breng je honing aan op wonden?

Honing kan uitwendig worden gebruikt om oppervlakkige wonden (of schaafwonden) te behandelen. Men moet echter letten op de kwaliteit en oorsprong van de honing, zodat de wond niet besmet raakt. Voor diepere of grotere wonden moet altijd een arts worden geraadpleegd. Bovendien is er een verscheidenheid aan wondverzorgingsproducten met honing beschikbaar.

Zogenaamde medihoney is een medicinale honing verkrijgbaar in drogisten. Het is een antibacteriële honingzalf. Daarnaast zijn er zalven, crèmes en tincturen ter ondersteuning van wondgenezing, die honing bevatten of beschikbaar zijn in combinatie met propolis of koninginnegelei. Vooral manuka honing wordt veel toegepast als basis voor medische hulpmiddelen.

Knoflook als natuurlijk antibioticum tegen tandontsteking/tandwortelontsteking

In het geval van een ontstoken tand of tandwortelontsteking wordt een fijngehakt teentje knoflook gebruikt als genezend kompres. Breng de knoflook aan op de tand en het tandvlees en dek af met een steriel kompres. Laat het enkele uren per dag inwerken en vervang indien nodig door nieuw knoflook.

Bovendien moeten dagelijks meerdere teentjes knoflook worden gegeten om het immuunsysteem te ondersteunen.

Noten:
  1. Kranjčec, Bojana, Dino Papeš, and Silvio Altarac: D-mannose powder for prophylaxis of recurrent urinary tract infections in women: a randomized clinical trial. World journal of urology 32.1 (2014): 79-84.
  2. De Oliveira JR et al.: Antimicrobial activity of noncytotoxic concentrations of Salvia officinalis extract against bacterial and fungal species from the oral cavity.
  3. Subrahmanyam, M.: Honey impregnated gauze versus polyurethane film (OpSiteR) in the treatment of burns—a prospective randomised study. British Journal of Plastic Surgery 46.4 (1993): 322-323.
  4. Lusby, P. E., et al.: Honey: a potent agent for wound healing?. Journal of Wound Ostomy & Continence Nursing 29.6 (2002): 295-300.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De anticonceptiepil en antibioticaDe anticonceptiepil en antibioticaOver het gelijktijdig gebruik van de anticonceptiepil en antibiotica is nog veel onduidelijk. Bepaalde studies stellen d…
Antibiotica: bestrijding van infectieziektenAntibiotica: bestrijding van infectieziektenOnze gezondheid wordt op diverse manieren bedreigd, waaronder door microscopisch kleine organismen: virussen, bacteriën,…
Antibiotica: bijwerkingen, alcohol, de pil, zon, resistentieAntibiotica: bijwerkingen, alcohol, de pil, zon, resistentieEen antibioticum is een middel dat bacteriën doodt of de groei afremt. Deze wordt gebruikt wanneer er sprake is van een…
Antbiotica en de pilAntbiotica en de pilAntibiotica wordt voorgeschreven bij infectieziekten veroorzaakt door bacteriën. Antibiotica is er in verschillende vorm…

Natuurlijk middel tegen angst & paniek: rustgevende middelenNatuurlijk middel tegen angst & paniek: rustgevende middelenAngst is een natuurlijke reactie van het lichaam voor een (ingebeeld of reëel) dreigend gevaar. Paniek duidt op een plot…
Goudsbloem (calendula): gezondsheidsvoordelen & toepassingenGoudsbloem (calendula): gezondsheidsvoordelen & toepassingenDe goudsbloem (Calendula officinalis) behoort tot de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae) en kent vele gezondhe…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Robert-Owen-Wahl, Pixabay
  • Bijenbaas. Honing en Kurkuma: natuurlijk antibioticum. https://www.bijenbaas.nl/honing-en-kurkuma-natuurlijk-antibioticum/ (ingezien op 14-11-2023)
  • De Oliveira JR et al.: Antimicrobial activity of noncytotoxic concentrations of Salvia officinalis extract against bacterial and fungal species from the oral cavity.
  • Happypreppers. Home remedies for toothaches. https://www.happypreppers.com/tooth.html (ingezien op 13-9-2020)
  • https://www.theplantway.com/natural-antibiotics/
  • https://www.healthline.com/health/natural-antibiotics
  • https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/is-gember-gezond-.aspx
  • https://wilde-planten.nl/zuurbes.htm
  • https://www.jellinek.nl/vraag-antwoord/wat-is-een-alkaloide/
  • https://sport.nl/artikelen/2015/01/quercetine-wondermiddel-of-niet
  • https://www.cyberpoli.nl/faq/587
  • https://chopra.com/articles/8-effective-natural-antibiotics-to-help-beat-infections
  • https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/glucose-oxidase
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/325798.php
  • https://www.anthemis.nl/aroma/teatree.htm
  • https://www.ecolonie.eu/nl/projecten/plant-van-de-maand/goudsbloem-calendula-officinalis
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/321108.php
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4374920/
  • https://observer.com/2018/04/the-5-most-powerful-all-natural-antibiotics/
  • https://www.henw.org/artikelen/d-mannose-bij-recidiverende-urineweginfecties
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4022204/
  • https://www.who.int/malaria/media/artemisinin_resistance_qa/en/
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Stoomdestillatie
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Glycoside
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Ogentroost
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Mannose
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Berberine
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Bioenhancer
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Artemisinine
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Piperine
  • Lusby, P. E., et al.: Honey: a potent agent for wound healing?. Journal of Wound Ostomy & Continence Nursing 29.6 (2002): 295-300.
  • Kranjčec, Bojana, Dino Papeš, and Silvio Altarac: „
  • D-mannose powder for prophylaxis of recurrent urinary tract infections in women: a randomized clinical trial. World journal of urology 32.1 (2014): 79-84.
  • Sadlon, Angela E.; Lamson, Davis W. (2010): Immune-Modifying and Antimicrobial Effects of Eucalyptus Oil and Simple Inhalation Devices. In: Alternative Medicine Review . Apr2010, Vol. 15 Issue 1, p33-42. 10p
  • Subrahmanyam, M.: Honey impregnated gauze versus polyurethane film (OpSiteR) in the treatment of burns—a prospective randomised study. British Journal of Plastic Surgery 46.4 (1993): 322-323.
  • Afbeelding bron 1: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Photo by Algirdas, Lithuania, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 3: Nataraja, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 4: Simon A. Eugster, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 5: Wicherek, Pixabay
  • Afbeelding bron 6: Ulf Eliasson, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
  • Afbeelding bron 7: Nerthuz/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 8: Johan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 9: Bernd Haynold, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
  • Afbeelding bron 10: Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 11: Martin Sulman
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 31-03-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 46
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.