Non-Hodgkin lymfoom: behandeling zeldzame lymfeklierkanker

Val je op onverklaarbare manier tot op tien procent van je gewicht af en word je geregeld met veel zweet wakker dan kan het lymfeklierkanker zijn. De Non-Hodgkin lymfoom (NHL) is een zeldzame ziekte, echter kan grote consequenties hebben. Indien het tijdig wordt gesignaleerd kan het succesvol worden behandeld, waarbij men compleet kan herstellen. In hoeverre een behandeling aanslaat is echter afhankelijk van het stadium, de leeftijd en fysieke gesteldheid. Wat houdt NHL in en hoe wordt het behandeld?

Non-Hodgkin lymfoom

• Mate van voorkomen
• Ontwikkeling van de ziekte
• Kun je Non-Hodgkin lymfoom herkennen?
• Het nemen van een biopt
• Ann Arbor
• Behandeling

Mate van voorkomen

Elk jaar wordt er bij circa twee op de tienduizend mensen een variant van NHL geconstateerd en het houdt dus in dat er ongeveer 3.500 nieuwe patiënten bijkomen. De ziekte is aan de lymfeklier gerelateerd en kan daardoor op verschillende plaatsen in het lichaam voorkomen. Er zijn circa dertig verschillende varianten op deze kankersoort. Het komt in alle leeftijdscategorieën voor, waarbij het voor een deel van de personen valt te genezen. Uiteraard is het afhankelijk van waar het zit en in hoeverre het reeds is uitgezaaid. De vooruitzichten verschillen daarmee van persoon tot persoon.

Ontwikkeling van de ziekte

Waarom een persoon NHL krijgt en anderen niet is onbekend. Vermoedelijk is het genetisch bepaald, echter er zijn ook varianten waarbij infecties een negatieve invloed uitoefenen. Daarbij wordt het afweersysteem aangetast – mogelijk ook veroorzaakt door immuunsuppressiva – waardoor in de lymfeklier een onjuiste celdeling gaat plaatsvinden. Het houdt in dat het bij NHL altijd gaat om maligne oftewel een kwaadaardige tumor. Enerzijds kan het ontstaan in de lymfeklier zelf, maar kan anderzijds ook via het beenmerg worden verspreid. Op beide plekken worden lymfocyten aangemaakt als onderdeel van witte bloedlichaampjes (afweersysteem) en verspreiden zich door het gehele lichaam. Oftewel indien de persoon NHL heeft dan kan het snel andere lymfeklieren aandoen, maar kan ook omringend weefsel aantasten. Er kan sprake zijn van een snel verspreidende kankersoort. Tijdige herkenning en behandeling is altijd noodzakelijk.

Kun je Non-Hodgkin lymfoom herkennen?

Zoals het bij vele tumoren het geval is, zal het in eerste instantie op de achtergrond sluimeren waarbij de patiënt geen concrete klachten heeft. Vaak zal een vergrote lymfeklier in bijvoorbeeld de oksel, lies of nek een teken zijn dat er iets aan de hand is. Normaal zal de lymfeklier met de tijd groter worden, waardoor het opvalt en aanvullende klachten geeft. De weefseltoename drukt omringend weefsel weg, waardoor volgende symptomen kunnen voorkomen:

• benauwdheid doordat de longen worden ingedrukt;
• buikpijn door verdrukking van de maag, milt of darmen;
• vergroeiingen aan de huid;
• problemen aan neus, keel en mond waarbij goed slikken wordt bemoeilijkt.

Meest typerende is dat de persoon een tiende van het gewicht verliest, terwijl men normaal eet. Daarnaast komt het vaak voor dat men een hoge temperatuur heeft en badend in het zweet wakker wordt. Let wel soms duurt het jaren, voordat de ziekte compleet tot ontwikkeling komt en klachten geeft. Soms kan het in enkele weken voltrekken.

Het nemen van een biopt

Om aan te kunnen tonen of er sprake is van de ziekte, dient een biopt te worden genomen. Daartoe wordt een stukje weefsel uit de vergroeiing genomen en verder onderzocht. Soms kan kanker goed worden herkend, maar het kan ook inhouden dat het materiaal voor nader onderzoek naar het UMC te Groningen wordt opgestuurd. Er dient eveneens te worden uitgesloten, dat het om infecties gaat aangezien de uiterlijke kenmerken veel op NHL kunnen lijken. Is de ziekte eenmaal gediagnosticeerd dan zal ook een stadiëringsonderzoek volgen om het stadium van verspreiding aan te tonen. In dat geval worden aanvullend bloedonderzoeken met scans gedaan en foto’s genomen.

Ann Arbor

De combinatie van alle onderzoeken zal een compleet beeld geven van de ontwikkeling van de ziekte. Daartoe wordt een indeling aangegeven conform Ann Arbor. Het heeft vier gradaties van I tot IV, waarbij de ernst van de verspreiding wordt gecategoriseerd. Betreft het een enkel lymfeklier dan betreft het de lichtste gradatie, is het echter links en rechts in meerdere lymfeklieren aangetoond met verspreiding naar ander weefsel dan is er sprake van stadium IV. Aanvullend krijgt men een gradatie of er wel of geen symptomen (merkbare klachten) zijn. Heeft de persoon veel klachten zoals nachtzweten en onverklaarbaar gewichtsverlies dan wordt dit met B aangeduid. Hoe de patiënt per stadium verder wordt behandeld, is eveneens afhankelijk van de leeftijd en fysieke gesteldheid van de persoon.

Behandeling

Afhankelijk van het stadium van de ziekte en de verdere gezondheid van de persoon wordt een bepaalde behandelingsmethode gekozen. Naarmate het stadium van vordering minder groot is zijn de kansen op herstel beter. Men heeft de beste kansen indien de aandoening nog niet is verspreid en de NHL compleet wordt vernietigd. Daarnaast is er een groep NHL patiënten, waarbij de groei en ontwikkeling te verwaarlozen is en behandeling niet nodig is. In een hoger stadiumgradatie kan men herstellen, mits de behandeling goed aanslaat. Een concreet behandelingstraject valt dus in deze niet aan te geven, omdat het per geval verschilt. Vaak zal een combinatie van chemokuren, stamceltransplantatie en eventuele bestraling noodzakelijk zijn. Laat je uitvoerig informeren door de behandelend arts omtrent de behandeling en slagingskansen.

Lees verder

• Acute myeloïde leukemie (AML), levensbedreigende bloedkanker
• Kanker vermijden door spinazie te eten: impact van chlorofyl
• Ziekte van Kahler: plasmacelkanker, botpijn, osteoporose
• Levensverwachting na behandeling kanker
• Middenrifbreuk kan pijn borstbeen en slokdarmkanker geven!