Wat is de kans op overlijden bij verschillende kankertypen?
Kanker is al decennia lang de primaire doodsoorzaak onder zowel mannen en vrouwen, waarbij er ieder jaar circa honderdduizend nieuwe gevallen bij komen. Door invloed van vrije radicalen, zonnestraling, roken, alcohol maar ook genetische afwijkingen krijgt een aanzienlijke groep mensen kanker. Ondanks dat er goede resultaten worden geboekt in het succesvol behandelen van kanker, vormt de ziekte voor veel mensen de belangrijkste oorzaak van overlijden. Aan welke vormen van kanker overlijdt de Nederlandse burger voornamelijk en hoe verhouden de sterfgeval percentages onderling?
Kans overlijden bij kankertypen
Verschil tussen maligne en benigne
Kanker is de wildgroei van weefsels, waarbij cellen op een ongewone wijze delen. Het wordt opgedeeld in een goed- en kwaadaardige variant geheten benigne en maligne. In het geval van benigne delen de cellen ook te hard, echter wordt omringend weefsel niet aangetast. Er is sprake van een gezwel, waardoor omringend weefsel overmatig onder druk komt te staan resulterend in klachten. Wordt dit verwijderd dan herstelt men direct. In het geval van maligne is er in toenemende mate het gevaar dat andere delen van het lichaam worden aangetast. Dit noopt tot snel ingrijpen, waarbij kanker wordt verwijderd en/ of chemokuur met bestraling wordt opgestart. Beide vormen zijn dodelijk echter bij benigne is na een chirurgische ingreep herstel evident, terwijl bij maligne er nog een grote kans op overlijden is.
Categorie | mannen / 1997 | mannen / 2012 | vrouwen / 1997 | vrouwen / 2012 |
Totaal aantal | 67.243 100% | 67.907 100% | 68.540 100% | 72.906 100% |
Nieuwvorming, benigne | 494 0,73% | 614 0,90% | 460 0,67% | 670 0,92% |
Nieuwvorming, maligne | 20.420 30,37% | 23.543 34,67% | 16.713 24,38% | 19.834 27,20% |
Het spijsverteringskanaal
Voedsel en drank dat we innemen gaat via de keel en slokdarm naar de maag en darmen vervoerd, alwaar het wordt verteerd. De ingenomen stoffen hebben invloed op de toestand van het slijmvlies en kunnen bij overmatige triggering onjuist gaan delen. Denk aan de inname van structureel overmatige hoeveelheden alcohol. Het resulteert in de maligne variant, waardoor men voornamelijk aan maag- en dikkedarmkanker komt te overlijden:
Ziektebeeld | | | | |
Lip, mond, keel* | 304 0,45% | 408 0,60% | 155 0,23% | 221 0,30% |
Slokdarm | 689 1,02% | 1.289 1,90% | 336 0,49% | 448 0,61% |
Maag | 1.057 1,57% | 827 1,22% | 684 1,00% | 534 0,73% |
Dikkedarm | 1.640 2,44% | 2.089 3,08% | 1.721 2,51% | 2.016 2,77% |
Endeldarm en rectum | 501 0,75% | 716 1,05% | 412 0,60% | 553 0,76% |
* kan ook gerelateerd zijn aan de ademhalingswegen/roken
Organen en klieren
In ons lichaam zitten een groot aantal organen en klieren, waarmee voedsel wordt verwerkt, we van zuurstofrijk bloed (longen) met energie worden voorzien en waarmee vele belangrijke processen worden aangestuurd. Denk aan de zuivering van het bloed door milt en lever of de afvoer van afvalstoffen via gal- of urineblaas. Wat zijn de voornaamste overlijdensoorzaken binnen deze groep?:
Ziektebeeld | mannen / 1997 | mannen / 2012 | vrouwen / 1997 | vrouwen / 2012 |
Lever en galwegen | 168 0,25% | 387 0,57% | 131 0,19% | 237 0,33% |
Galblaas | 113 0,17% | 136 0,20% | 250 0,36% | 207 0,28% |
Alvleesklier | 776 1,15% | 1.308 1,93% | 965 1,41% | 1.260 1,73% |
Strottenhoofd | 199 0,30% | 163 0,24% | 51 0,07% | 47 0,06% |
Luchtpijp en longen | 6.730 10,01% | 6.324 9,31% | 1.889 2,76% | 3.998 5.48% |
Nier | 493 0,73% | 620 0,91% | 348 0,51% | 357 0,49% |
Urineblaas | 724 1,08% | 853 1,26% | 330 0,48% | 394 0,54% |
Binnen deze groep is het opvallend dat kanker aan luchtpijp en longen de hoofdmoot vormt. Roken en het inademen van schadelijke stoffen dient men daarom zoveel als mogelijk te vermijden. Stop dus om de levensverwachting aanzienlijk te verbeteren.
Geslacht gerelateerde kanker
Omdat mannen en vrouwen andere geslachtskenmerken hebben, zijn er ook kankersoorten daaraan gerelateerd. Denk aan de grotere borst bij de vrouw of groter wordende prostaatklier bij de man. Meerdere sekse gerelateerde kenmerken zijn gevoelig voor gezwelvorming, waaraan de man of vrouw ook potentieel kan overlijden. Het volgende onderscheid wordt daarbij gemaakt:
Ziektebeeld | mannen / 1997 | mannen / 2012 | vrouwen / 1997 | vrouwen / 2012 |
Borst | 35 0,05% | 33 0,05% | 3.574 5,21% | 3.197 4,39% |
Baarmoederhals | - | - | 234 0,34% | 215 0,29% |
Baarmoederlichaam | - | - | 370 0,54% | 455 0,62% |
Eierstok | - | - | 986 1,44% | 1.028 1,41% |
Prostaat | 2.367 3,52% | 2.566 3,78% | - | - |
Let wel ook mannen kunnen
borstkanker krijgen, echter ten opzichte van vrouwen is het aandeel zeer beperkt.
Overige ziekten
Naast voorgaande ziekten komen er nog andere kankersoorten voor zoals bloedkanker of juist beenmergkanker. Ook huidkanker komt veel voor, echter door tijdig ingrijpen kan men in de meeste gevallen compleet herstellen.
Ziektebeeld | mannen / 1997 | mannen / 2012 | vrouwen / 1997 | vrouwen / 2012 |
Huidkanker | 228 0,34% | 477 0,70% | 202 0,29% | 316 0,43% |
Lymfklier- en bloedkanker* | 1.489 2,21% | 1.808 2,66% | 1.415 2,06% | 1.384 1,90% |
Overige | 2.907 4,32% | 3.539 5,21% | 2.660 3,88% | 2.967 4,07% |
* Hieronder vallen kankersoorten zoals
ziekte van Kahler,
ziekte van Waldenström,
(non-)Hodgkin lymfoom, e.d.
Alle kankersoorten op een rij
Overzicht overlijdens aan kanker /
Bron: Http://geinformeerd.infoteur.nl Kanker is tot dusver bij 34,7% van de mannen en bij 27,2% van de vrouwen de meest belangrijke doodsoorzaak in ons land. Binnen deze groep vormt luchtpijp- of longkanker de meest voorname reden dat men komt te overlijden. Voor mannen is het in 9,31% van de mannen en 5,48% van de vrouwen over alle sterfgevallen de overlijdensreden. Daarbij valt ook op dat het aandeel vrouwelijk longkanker sterfgevallen de laatste jaren sterk is toegenomen, veroorzaakt door de geëmancipeerde groep rokende vrouwen uit de jaren zeventig en tachtig. Verder zijn prostaat-, borst-, dikkedarm- en lymfklier- met bloedkanker belangrijke redenen, waarom men komt te overlijden. Zie de vertoonde figuur voor een vergelijk. Let wel de sterfgevallen zijn uitgedrukt in percentages over het totaal aantal overlijdens van de groep mannen en vrouwen in ons land per jaar.
Lees verder