Epilepsie: twee verschillende hoofdsoorten

Epilepsie is een aandoening waarbij er een storing ontstaat in de elektrische geleiding in de hersenen. Deze verstoring van de prikkelgeleiding zorgt voor een aanval, waarbij het verloop per persoon verschillend is. Sommige mensen verliezen tijdens de aanval het bewustzijn en het lichaam begint te schokken, terwijl anderen alleen even een verminderd bewustzijn hebben. Er zijn niet alleen verschillende soorten aanvallen, maar ook verschillende vormen van epilepsie. Het kan zijn dat er een deel van de hersenen betrokken is bij een aanval, maar het kan ook zijn dat de hele hersenen betrokken zijn.

Als je epilepsie hebt

Je hebt epilepsie wanneer ten minste twee keer een epileptische aanval hebt gehad. Bij een aanval is er sprake van een kortsluiting in de elektrische geleiding in de hersenen. Het duurt meestal maar kort en iemand kan hierbij tijdelijk het bewustzijn verliezen. Het is niet altijd duidelijk waarom iemand een aanval krijgt. Soms is er sprake van een beschadiging in de hersenen als gevolg van bijvoorbeeld een ziekte, zoals een hersentumor, hersenvliesontsteking of hersenontsteking. In sommige gevallen is er sprake van een erfelijke aanleg. Hierbij is iemand een grotere kans om epilepsie te krijgen, zonder dat er ziekteverschijnselen zijn.

Soorten aanvallen

Epilepsie kan worden onderverdeeld in twee hoofdsoorten: partiële aanvallen en gegeneraliseerde aanvallen.

Partiële aanvallen

Bij partiële aanvallen is een deel van de hersenen betrokken. Het bewustzijn kan verstoord raken, maar over het algemeen maakt iemand de aanval bewust mee. Partiële aanvallen zijn te verdelen in eenvoudig partiële aanvallen en complexe partiële aanvallen. Een eenvoudig partiële aanval is soms maar zo licht dat anderen het niet eens merken. Bij een complexe partiële aanval, kan iemand even afwezig zijn. Hij zal even niet reageren als hij wordt aangesproken. Een partiële aanval kan overgaan naar een gegeneraliseerde aanval. Wanneer een partiële aanval overgaat in een gegeneraliseerde aanval, spreekt men over een tonisch-clonische aanval. Iemand verliest het bewustzijn en het lichaam begint te verkrampen en te schokken.

Gegeneraliseerde aanvallen

Bij een gegeneraliseerde aanval zijn de hele hersenen betrokken. Bijna altijd is iemand zijn bewustzijn kwijt en kan iemand zich niets van de aanval herinneren. Iemand kan even kort afwezig zijn (absence), maar iemand kan ook kortdurend hevig gaan schokken. Bij een atone aanval verkrampen de spieren niet, maar worden ze juist slap.

Soorten epilepsie

Er zijn niet alleen verschillende soorten aanvallen, er zijn ook verschillende vormen van epilepsie. Dit wordt ook wel een epilepsiesyndroom genoemd. De neuroloog zal aan de hand van de soort aanval,de oorzaak proberen te achterhalen. Daarbij wordt gekeken naar de leeftijd, familiegeschiedenis en EEG-onderzoek. Zo bepaalt hij welk epilepsiesyndroom iemand heeft. Op deze manier kan er een behandeling worden gestart die bij de specifieke situatie past. Bij bijvoorbeeld een erfelijke vorm van epilepsie kunnen sommige medicijnen de aanvallen doen verergeren. Het lukt niet altijd meteen om vast te stellen om welk vorm van epilepsie het gaat.

Epilepsiesyndromen worden als volgt onderverdeeld:

Iidiopatische epilepsie

De oorzaak is bij deze epilepsievorm niet bekend. Vaak wordt aangenomen dat er sprake is van een erfelijke aanleg en meestal worden er geen andere ziekteverschijnselen gevonden.

Symptomatische epilepsie

De oorzaak is wel bekend. Meestal is er sprake van een hersenbeschadiging. Naast de aanvallen, is er meestal ook sprake van andere ziekteverschijnselen.

Het verloop

Bij ongeveer 70 procent van de mensen met epilepsie kunnen de aanvallen worden onderdrukt met medicatie. Indien het niet lukt met medicijnen, kan er worden gekozen voor een operatie. Er zijn ook mensen die aanvallen blijven houden. Bij sommige mensen gaan de aanvallen vanzelf over, dit geldt vooral voor kinderen. Er zijn vormen van epilepsie waarvan de arts weet dat ze op zullen houden. In dat geval worden er geen medicijnen voorgeschreven. Een enkele keer zal iemand sterven aan epilepsie, meestal heeft het te maken met de gevolgen van een aanval, bijvoorbeeld omdat iemand verdrinkt omdat hij aan het zwemmen was tijdens een aanval.

Lees verder

• De anatomie van de hersenen
• Epilepsie door hersenbeschadiging: symptomen en oorzaken
• Epilepsie: wat houdt een aanval in en wat zijn de symptomen?