Epilepsie door hersenbeschadiging: symptomen en oorzaken

Epilepsie is een hersenaandoening waarbij er aanvallen ontstaan als gevolg van een tijdelijke verstoring van het elektrische evenwicht in de hersenen. Het ligt aan de plaats van de beschadiging binnen de hersenen hoe de aanvallen zullen verlopen. Een op de 150 mensen in Nederland heeft epilepsie. Door medicijnen kunnen sommige mensen aanvalvrij worden. Epilepsie kan ontstaan als gevolg van een hersentumor, verkeersongeluk, hersenoperatie of een zuurstoftekort bij de geboorte. Wat houdt epilepsie als gevolg van een hersenbeschadiging in en wat moet je doen als iemand een aanval krijgt?

Wat epilepsie is

Bij epilepsie is er sprake van een hersenaandoening waarbij er aanvallen ontstaan als gevolg van een plotselinge verstoring van het elektrische evenwicht in de hersenen. Dit is een tijdelijke verstoring die zich in aanvallen presenteert. Deze aandoening wordt in de volksmond ook wel de “vallende ziekte” genoemd. Hoe de aanval verloopt verschilt per persoon. Het heeft ook te maken met de plaats binnen de hersenen waar de beschadiging zich bevindt. Wanneer epilepsie wordt veroorzaakt door een hersenbeschadiging, zullen de aanvallen niet vanzelf overgaan. Er zal voor de rest van het leven medicijnen moeten worden gebruikt om de aanvallen te onderdrukken. Sommige mensen blijven vervolgens vrij van aanvallen.

Oorzaken

Epilepsie kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan het zijn dat iemand een hersenbeschadiging heeft opgelopen als gevolg van een hersenvliesontsteking, beroerte of ongeluk. Daarnaast kan erfelijkheid ook een rol spelen. Iemand kan ook epilepsie krijgen zonder duidelijke oorzaak. Indien er een beschadiging is in de hersenen, is er vaak littekenweefsel ontstaan waardoor de aanvallen ontstaan. Meestal is het niet duidelijk waarom er een aanval ontstaat en het lijkt alsof de aanval vanuit het niets komt. Uitlokkende factoren om een aanval te krijgen zijn:

• Slaaptekort
• Sterkte lichtprikkels
• Grote inspanning
• Sterke wisseling van temperatuur
• Voor en tijdens de menstruatie
• Heftige emoties
• Overmatig alcoholgebruik
• Bepaalde medicijnen (met name in de psychiatrie)
• Hersenbeschadiging

Door verschillende oorzaken kan er een beschadiging ontstaan in de hersenen. Zo kan het zijn ontstaan door zuurstoftekort bij de geboorte, door een ongeluk of als gevolg van een hersentumor. Het kan zijn dat er een afwijking is ontstaan in de structuur van het hersenweefsel zelf, maar het kan ook zijn dat het weefsel dat hersencellen ondersteunt is beschadigd. Er kan sprake zijn van een stofwisselingsstoornis in de hersencellen, een stofwisselingsziekte of een ontsteking in de hersenen. Verder kunnen een hersenabces, chronisch alcoholmisbruik, druggebruik en infecties leiden tot epilepsie.

Soorten aanvallen

Er wordt onderscheid gemaakt in twee soorten aanvallen: partiële en gegeneraliseerde aanvallen. Beide vormen hebben specifieke kenmerken.

Partiële aanvallen

De aanval ontstaat in een bepaald deel binnen de hersenen. Het ligt aan de precieze plek welke verschijnselen er ontstaan. Het kan zijn dat iemand tijdens een aanval bij bewustzijn blijft, maar dat hoeft niet. Ook kan het zijn dat iemand een verminderd bewustzijn heeft. Kenmerken die horen bij partiële aanvallen zijn:

• Plotseling bewegen van armen en benen
• Prikkelend gevoel in armen of benen hebben
• Ruiken van een onaangename geur
• Trekkingen om de mond en vreemde bewegingen van het gezicht
• Voor zich uit staren
• Iets horen of zien wat er niet is
• Vreemd gedrag vertonen

Gegeneraliseerde aanvallen

Partiële aanvallen kunnen overgaan in gegeneraliseerde aanvallen. Hierbij is de elektrische activiteit binnen de gehele hersenen ontregeld. Iemand die een aanval heeft gehad, kan dit zich niet meer herinneren. Kenmerken die horen bij een gegeneraliseerde aanval zijn:

• Afwezigheid, het lijkt of iemand dagdroomt
• Schokken van armen en benen

Bij een grote epileptische aanval verstijft het lichaam en spant het alle spieren van het lichaam aan. Iemand kan op zijn tong bijten omdat de kaken op elkaar worden geklemd. Dit wordt de tonische fase genoemd. Dan volgt er een fase waarbij het lichaam schokkende bewegingen maakt, ook wel clonische fase genoemd. Dit duurt ongeveer een halve tot anderhalve minuut. Er kan schuim uit de mond komen. Daarna volgt een verslappingsfase, die duurt één tot enkele minuten duurt. Vaak blijft de persoon een korte tijd bewusteloos vanwege de uitputting van de hersenen. Wanneer iemand bijkomt, kan de persoon verward zijn, last van hoofdpijn en spierpijn hebben en hij is erg moe.

Lees verder

• Aantasting hersenen door overmatig alcoholgebruik
• De anatomie van de hersenen
• De invloed van schadelijke stoffen op je hersenen
• Vitaminen die goed zijn voor je hersenen
• Vestibulaire migraine: duizeligheidsklachten en migraine