Zwangerschap: week 17 t/m 20

Zwanger: gewicht, buik, baby voelen, moe, buikpijn, echo. Nog een paar weken, dan is de zwangere vrouw op de helft van de zwangerschap. Wat gebeurt er qua ontwikkeling in de periode van 21 tot en met 24 weken zwangerschap en wat kan er mis gaan? De zwangerschap van week 17 tot en met week 20 valt in het tweede trimester. Met 20 weken is de helft van de zwangerschap bereikt.

Week 17

Het zwangerschapshormoon HCG verdwijnt rond deze periode. Vrouwen die meedoen aan moeders voor moeders, stoppen nu ook met het inleveren van hun urine. Als dank voor het meedoen krijgt de zwangere vrouw een leuk cadeau. Het HCG wordt vervangen door een ander hormoon: progesteron. Het is geen nieuw hormoon, want dit hormoon zit altijd in een kleine hoeveelheid in het lichaam van de vrouw. Progesteron maakt onder andere de wand van de baarmoeder zacht waardoor een bevruchte eicel goed kan innestelen. Vanaf de 17e week zwangerschap wordt progesteron in grotere hoeveelheden aangemaakt. Dit hormoon maakt de delen week. Dit is nodig ter voorbereiding op de bevalling, de baby moet langs het bekken en deze moeten uit elkaar schuiven tijdens de bevalling.

Een nadeel van het hormoon is dat er meerdere delen week worden gemaakt. Zo kunnen de darmen en de blaas erg week worden, waardoor ontlasting hard wordt en urine soms ongewild weg loopt. Door een teveel aan verweking kan er bekkeninstabiliteit ontstaan.

De baby zelf groeit goed door. Hij kan nu duidelijk verschil zien tussen licht en donker. Wanneer de zwangere vrouw met haar buik voor een felle lamp staat, ziet de baby wat licht naar binnen schijnen. De ogen van de baby zijn dicht maar dit belemmert het zien van licht en donker niet. De baby is 15 centimeter lang en weegt 120 gram.

Week 18: 4 maanden zwanger

De zwangere buik bij een tweede zwangerschap is nu voor de hele buitenwereld overduidelijk. De vrouw merkt dat ze wat vaker honger heeft. Het eten kan het beste over meerdere kleine porties worden verdeeld. Dit voorkomt brandend maagzuur of misselijkheid, en het lichaam heeft de gehele dag iets om te verbranden.

De baby speelt graag met de navelstreng en knijpt deze soms een poosje dicht. Hierdoor kan er een zuurstoftekort ontstaan. Gelukkig is dit maar tijdelijk, de baby laat vanzelf weer los. Met het vastgrijpen van de navelstreng oefent de baby zijn grijpreflex. De slikbewegingen worden ook nog dagelijks geoefend. De meeste vrouwen hebben hun baby in deze periode voor het eerst voelen bewegen. De baby is 18 centimeter lang en weegt 150 gram. Wanneer de baby nu geboren wordt, is hij nog niet levensvatbaar.

Week 19

De zwangere vrouw voelt de baby goed bewegen. De partner zal dit ook willen voelen, maar vaak merkt deze er nog niet veel van. Voor de vrouw soms onbegrijpelijk want zij voelt het immers zelf ook? Toch duurt het voelen van de beweging aan de buitenkant iets langer. Voor veel partners is het nog even geduld hebben. Bij een tweede zwangerschap kan de partner de baby wel al vaak voelen rond deze periode. De buikwand van de vrouw is door een eerdere zwangerschap dunner geworden waardoor bewegingen beter worden doorgegeven naar buiten toe.

De baby kan geluiden horen. Het hart van de vrouw, maar ook andere geluiden binnenin het lichaam kan de baby goed horen. Geluiden van buitenaf zijn nog niet waarneembaar voor de baby. De tastzin van de baby is ook ontwikkeld: hij kan voelen en zal dit toepassen door met zijn handje de navelstreng af te tasten. Alle zenuwcellen van de baby zijn nu voltooid. De baby is aan het einde van deze week 20 centimeter groot en weegt 200 gram.

Week 20: 4,5 maanden zwanger

Aan het einde van de 20e week is de zwangere vrouw op de helft van de zwangerschap. Een nieuwe mijlpaal is bereikt. De bewegingen van de baby zijn nu zo duidelijk dat de vrouw er niet meer omheen kan. De bewegingen worden ook een dagelijks ritme voor de vrouw. Ze weet precies wanneer de baby slaapt en wanneer deze wakker wordt. Meestal is het ritme van de baby precies het tegenovergestelde als dat van de zwangere vrouw: wanneer de vrouw druk bezig is wordt de baby in slaap gewiegd. Wanneer de vrouw gaat rusten, wordt de baby wakker.

Het spijsverteringsstelsel van de baby is zo goed ontwikkeld, dat de baby vruchtwater inslikt en weer uitgeplast. De urine van de baby komt in het vruchtwater terecht. Het vruchtwater wordt continue ververst. Zo blijft het steriel. In de kaak worden de tanden van het melkgebit aangelegd. Een baby wordt tandeloos geboren maar de tanden zijn wel al aanwezig. Rond de leeftijd van zes maanden breekt het eerste tandje door. In een enkel geval wordt een baby met een tandje geboren, meestal is dit een onderste snijtand. De baby weegt 250 gram en is 22 centimeter lang.

Kan er iets misgaan in week 17 tot en met 20?

Soms is er sprake van een ernstige afwijking. In de meeste gevallen eindigt dit in een miskraam vóór de twaalf weken zwangerschap. Echter, in sommige gevallen gebeurt dit niet en groeit het kind toch door. In een later stadium komt de baby alsnog te overlijden omdat het te zwak is om door te groeien. Er is dan sprake van een vroeggeboorte/doodgeboorte. In dit stadium zal de bevalling veelal worden ingeleid met medicijnen, waarna er sprake is van een bevallig met een ontsluitingsfase en persweeën.

Ook door een chromosoomafwijking kan de baby komen te overlijden. Hartproblemen kunnen het snelle kloppen van het babyhart niet aan, waardoor een baby ook kan sterven.

Sommige infectieziekten kunnen in deze periode schade aan de baby aanrichten. In de meeste gevallen zijn de bekende kinderziekten vooral schadelijk in de eerste twaalf weken van de zwangerschap of in de laatste weken van de zwangerschap. Van rode hond is bekend dat het in deze periode een ontwikkelingsachterstand kan veroorzaken bij de baby. Bij een besmetting met de vijfde ziekte kan de baby bloedarmoede krijgen.

Lees verder

• Zwangerschap: week 13 t/m 16
• Zwangerschap: week 21 t/m 24