Zwangerschap: week 13 t/m 16

Zwanger: buik, hoofdpijn, moe misselijk, bloedverlies, baby voelen, gewicht. Vanaf de 13e week zwangerschap begint het tweede trimester. Wat gebeurt en in week 13 tot en met 16 en wat kan er mis gaan tijdens deze periode? Week 13 tot en met 16 is het begin van het tweede trimester van de zwangerschap. In het eerste trimester is de baby helemaal in aanleg voltooid. In het tweede trimester komt het aan op de verdere ontwikkeling en groei van verschillende organen.

Week 13: 3 maanden zwanger

De eerste mijlpaal is bereikt: de baby is helemaal af. Toch kan deze nog niet overleven buiten de baarmoeder. De organen functioneren nog niet of onvolledig en de baby moet nog flink in gewicht en lengte aankomen om een leven buiten de baarmoeder aan te kunnen. De kans op een miskraam is vanaf het tweede trimester een stuk kleiner.

De zwangere vrouw kan in deze periode duizelig worden. Dit komt door de bloeddruk die lager kan worden. Het lichaam pompt tot tweemaal zoveel bloed rond in het lichaam. Het beste is om rustig op te staan vanuit heet liggende houding, door eerst even te gaan zitten en dan pas daadwerkelijk te gaan staan. Wanneer het zwart wordt voor de ogen, kan men het beste weer gaan zitten en rustig wachten.

In deze week wordt het gezicht van de baby verder gevormd. De ogen en neus schuiven steeds meer naar hun definitieve plaats. De oren worden verder ontwikkelt en het reukorgaan wordt aangelegd. De baby kan nog geen geluiden van buitenaf waarnemen. Wanneer er in deze week een echo gemaakt wordt, is te zien hoe de baby met zijn vuistjes zwaait of de navelstreng probeert vast te pakken. De baby weegt aan het einde van deze week 20 gram en is 6.6 centimeter groot.

Week 14

Voor de buitenwereld kan het nu zichtbaar gaan worden: zwanger! Leek de buik eerder al dikker, dit kwam door opgezette darmen. Nu groeit de buik door de groter wordende baarmoeder. Broeken kunnen aardig strak zitten en sommige vrouwen stappen nu liever over naar positiemode. Een joggingbroek of legging zit in deze periode ook nog fijn. Vrouwen die in een vorige zwangerschap last hadden van bekkeninstabiliteit, zullen merken dat de klachten rond deze periode beginnen.

Na de 13e week gebeurt er niet zo heel veel meer met de baby omdat deze helemaal compleet is. Wel worden de puntjes op de i gezet om het kleine mensje te voltooien. De baby groeit, maar het hoofdje blijft achter in de groei. Voorheen nam het hoofdje de helft van de totale lichaamslengte in beslag, vanaf nu groeit het lijfje harder dan het hoofd. De baby is nu 7.5 centimeter en 30 gram.

Week 15

De groei gaat nu veel sneller, de baby komt maar liefst het dubbele aan in gewicht deze week. Van buitenaf kan je de baarmoeder voelen, dit komt omdat deze al ruim boven het schaambeen uitkomt. De zwangere vrouw krijgt zachtere gelaatstrekken. Zwangere vrouwen stralen altijd en hebben mooi glanzend haar. Dit gebeurt onder invloed van hormonen. De haargroei veranderd: er komt wel nieuw haar bij maar oude haren worden vastgehouden. Om die reden krijgen veel vrouwen een dikkere bos haar en soms ook een vachtje op de buik.

De baby krijgt ook haargroei: op het hoofdje van de baby verschijnen de eerste haartjes. Over de rest van het lichaam verschijnt donshaar dat de babyhuid beschermt tegen de invloed van het vruchtwater. Dit donshaar verdwijnt tegen het einde van de zwangerschap weer. Vrouwen die voor een tweede keer zwanger zijn, kunnen soms de baby al voelen bewegen. De baby weegt 60 gram en is 8.5 centimeter groot.

Week 16

Op de huid van de zwangere buik ontstaan in deze periode soms strepen die rood of roodblauw van kleur zijn, Dit is zwangerschaps-striae. Deze streepjes ontstaan door de snel groeiende buik waardoor er kleine scheurtjes onder de huid ontstaan. Dit zijn vezeltjes die onder invloed van de druk geknapt zijn. Helaas is dit niet te voorkomen. De meeste strepen zullen met de tijd weer verdwijnen. Speciale zalf kan de strepen iets verminderen. Striae heeft soms de eigenschap dat het jeukt.

De baby drinkt nog steeds van het vruchtwater, waarbij nu de hik kan ontstaan. Wanneer de zwangerschap verder is, kan deze hik door de vrouw gevoeld worden. De hik is nodig om de ademhaling van de baby voor te bereiden. De baby heeft al stembanden maar kan geen geluid maken. Om geluid te maken, heeft de baby lucht nodig, dat niet aanwezig is in de baarmoeder. Aan het einde van de 16e week weegt de baby 100 gram en is 11 centimeter lang.

Wat kan er mis gaan in week 13 t/m week 16?

In deze periode kan een verlate miskraam ontstaan. Vaak is de baby in het eerste trimester gestorven. Soms reageert het lichaam hier verlaat op door een miskraam later op gang te brengen. In sommige gevallen reageert het lichaam helemaal niet en komt men er tijdens een echo achter dat de baby al enige weken geleden gestopt is met groeien. Dit wordt een late miskraam genoemd. Tot 16 weken zwangerschap in Nederland, en tot 20 weken zwangerschap in de rest van de wereld, wordt een doodgeboorte een miskraam genoemd. Daarna spreekt men van een vroeggeboorte.

De kans dat de baby in deze periode overlijdt, is een stuk kleiner dan in het eerste trimester. Door een infectieziekte bestaat er wel de kans op een afwijking of sterfte bij de baby. Ook kan de baby een hartafwijking hebben waardoor het hart niet sterk genoeg blijkt om door te blijven kloppen.

Bloedverlies in deze periode kan voorkomen maar hoeft niet altijd op een miskraam te duiden. De baarmoederwand is goed doorbloed en kan hierdoor sneller bloeden, bijvoorbeeld na het vrijen of tijdens een hoestbui. Ernstig bloedverlies moet direct gemeld worden bij de verloskundige.

Lees verder

• Zwangerschap: week 1 t/m 4
• Zwangerschap: week 5 t/m 8
• Zwangerschap: week 9 t/m 12
• Zwangerschap: week 17 t/m 20
• Zwangerschap: week 21 t/m 24