Aangeboren genitale afwijkingen bij de man

Bij de meeste mannen zijn geen genitale afwijkingen aanwezig. Bij sommige mannen is er echter sprake van een aangeboren genitale afwijking. Dit betekent dat de afwijking bij de geboorte reeds aanwezig was. Zo kan men last hebben van een micropenis, een penis met een lengte van minder dan 4 centimeter. Ook een vernauwde voorhuid (fimosis) en het hebben van de plasbuis aan de onderkant van de penis (hypospadie) kan voorkomen.

Genitale afwijking

Genitaliën is een andere benaming van geslachtsorganen. Met de mannelijke genitaliën worden dus de penis en ballen bedoeld. De meeste mensen worden met geslachtsorganen 'volgens het boekje' geboren. Sommige mensen hebben echter een genitale afwijking. Wanneer deze genitale afwijking er al vanaf de geboorte is, wordt er gesproken van een aangeboren genitale afwijking.

In dit artikel worden vier aangeboren genitale afwijkingen besproken:

• De micropenis
• Cryptorchisme (niet-scrotale testis)
• Hypospadie
• Fimosis: een te krappe voorhuid

De micropenis

Een behoorlijk aantal mannen is van mening dat zij een te kleine penis hebben. Maar wanneer is een penis nu eigenlijk daadwerkelijk te klein? De penis wordt als micropenis beschouwd wanneer de penislengte minstens 2,5 standaardafwijking onder het gemiddelde van de leeftijd van de jongen/man ligt. Wanneer een baby volledig volgroeid geboren wordt en de penis is kleiner dan 2 centimeter, wordt er gesproken van een micropenis of microfallus. De geringe lengte van de penis kan gepaard gaan met hypospadie of andere anatomische afwijkingen van de penis.

Oorzaken micropenis

Gewoonlijk is de micropenis het gevolg van een aandoening die na de veertiende week zwangerschap ontstaat. De micropenis wordt veroorzaakt door onvoldoende testosteronproductie (hét mannelijke geslachtshormoon) door de testes (bijballen) of door een (gedeeltelijke) androgeenongevoeligheid van de penis. Ook kan de micropenis veroorzaakt worden doordat de moeder bepaalde medicatie slikt tijdens de zwangerschap welke schadelijke effecten op de ongeboren baby heeft.

Micropenis op latere leeftijd

Tussen het eerste en derde levensjaar kan men de micropenis behandelen door extra testosteron toe te dienen om te zien of de penis hiervan gaat groeien. Wanneer dit niet het geval is, is een tweede behandeling met testosteron noodzakelijk. Minder dan 1% van de volwassen mannen heeft een micropenis. Dit betekent dat de penis in slappe toestand minder dan 4 centimeter is. Mannen met een micropenis kunnen gewoon opgewonden worden en seks hebben. Bepaalde seksstandjes kunnen voor meer gevoel bij zowel de man als vrouw zorgen tijdens het vrijen.

Cryptorchisme (niet-scrotale testis)

Bij mannen met cryptorchisme zijn één of beide testes niet in het scrotum gelegen en dus niet ingedaald. De indaling van de testes vindt gewoonlijk tussen de zevende en achtste maand van de zwangerschap bij de foetus plaats. Bij 2% van de voldragen pasgeborene is er echter sprake van een eenzijdige of tweezijdige indalingsstoornis. Bij tweederde van de jongens dalen de ballen echter gedurende het eerste levensjaar alsnog in in het scrotum. Wanneer dit niet het geval is kan een hormonale of chirurgische ingreep noodzakelijk zijn.

Hypospadie

Bij mannen met hypospadie ligt de uitgang van de plasbuis (de urethra) aan de onderkant van de penis. Dit is een van de meestvoorkomende aangeboren afwijkingen bij mannen. Hypospadie wordt veroorzaakt door een stoornis in de ontwikkeling van de plasbuis, als gevolg van onvoldoende androgeenwerking.

De penis van mannen met hypospadie is meestal klein en naar beneden gekromd door een bindweefselstreng, de chorda genoemd. Doordat de urinestroom van deze mannen naar beneden loopt moeten deze mannen zittend plassen.

Er zijn geen aanwijzingen dat mannen met hypospadie minder plezier aan seksuele activiteiten beleven. Middels een operatie kan ernstige hypospadie verholpen worden, waardoor men staand kan plassen en seks kan hebben.

Fimosis: een te krappe voorhuid

Bij mannen met fimosis is de voorhuid, ook wel het preputium genoemd, vernauwd, waardoor men de voorhuid niet normaal over de eikel van de penis kan schuiven. Deze vernauwde voorhuid is in zeer zeldzame gevallen zelfs zo vernauwd dat men plasproblemen heeft. Men hoeft niet per se geopereerd te worden aan een vernauwde voorhuid, mits men geen klachten heeft.

Mogelijke gevolgen fimosis

Doordat men de penis onvoldoende kan schoonhouden wanneer men fimosis heeft, kunnen er ontstekingen onder de voorhuid ontstaan. Hierdoor kunnen mogelijk erectieproblemen en problemen met seksuele activiteit optreden.

Een te nauwe voorhuid kan tijdens de seks tot een aandoening leiden die Spaanse kraag of paraphimosis genoemd wordt. Hierbij schiet de voorhuid over de eikel en kan vervolgens niet meer over de eikel teruggeschoven worden. Hierdoor kan de bloedtoevoer in de eikel afgesloten worden.

Lees verder

• Aangeboren genitale afwijkingen bij de vrouw
• Pijn tijdens het vrijen bij de man (dyspareunie)
• Seksuele disfuncties: pijnstoornissen
• Seksuele disfuncties: orgasmestoornissen
• Seksuele disfuncties: opwindingsstoornissen