Hartkloppingen, wat kan je er tegen doen?

Hartkloppingen, wat kan je er tegen doen? Bij sommige mensen kan de hartslag zomaar versnellen of onregelmatig worden. Eigenlijk is de term 'hartkloppingen' daarvoor niet de juiste benaming. 'Ritmestoornissen' is beter. Bij ritmestoornissen die gekenmerkt worden door een abnormaal snelle hartslag, kunnen ontspanningstechnieken en voedingsadviezen helpen. Laten wegbranden of bevriezen van hartcellen is ook een optie. Maar veel mensen hebben ook baat bij medicijnen die bekend staan als bètablokkers. Bètablokkers vertragen de hartslag. Maar voor patiënten met een van nature lage hartslag en mensen met een 'sporthart', is het aan te bevelen om te beginnen met een zo laag mogelijke dosering daarvan. Men kan daarbij denken aan tabletten van 1,25 mg.

Inhoud


Wat zijn hartkloppingen

Hartkloppingen is de benaming voor een onregelmatige of abnormaal snelle hartslag. Stress en hyperventilatie worden daar vaak mee in verband gebracht. Hartkloppingen manifesteren zich als een te snel of onregelmatige ritme van het hart:
  • in rust klopt het hart tussen de 60 en 100 slagen per minuut;
  • sporters in topconditie hebben in rust een hartslag van 30-40;
  • voor mensen die weinig of niet aan sport doen zijn 80 slagen per minuut niet uitzonderlijk;
  • een hartslag van 70 is een gemiddelde waarde.
In de volksmond heeft men het ook wel eens over de polsslag of kortweg pols. Want de hartslag is zeer goed aan de pols te meten.

'Palpitaties' andere benaming voor hartkloppingen
Over het algemeen zijn mensen zich niet bewust van hun hartslag. Tijdens gewone, rustige dagelijkse bezigheden voelt men de hartslag namelijk niet. Als het hart snel of onregelmatig klopt, is de hartslag wél te voelen: een bonkende hartslag in rust. Dat is een zeer onaangenaam gevoel. Hartkloppingen kunnen op alle leeftijden voorkomen. De medische term voor hartkloppingen is palpitaties.

Hoe lang duren hartkloppingen?

Doorgaans duren hartkloppingen enkele minuten. Maar in sommige gevallen kunnen ze uren, in extreme gevallen zelfs dagen aanhouden. In de regel bedoelt men met hartkloppingen een snelle hartslag. Maar ze kunnen zich ook uiten in een onregelmatige hartslag. Sommigen mensen hebben meerdere malen per dag hartkloppingen. Bij anderen komt het hoogst zelden voor. En de meeste mensen hebben nooit hartkloppingen. Vaak ontstaan de klachten na zeer intensief sporten. Maar het gebeurt ook als we rustig naar tv zitten te kijken of als we onze schoenveter strikken. Hartkloppingen ontstaan plotseling en verdwijnen ook weer even plotseling als ze gekomen zijn. Maar zoals gezegd, ze kunnen wel uren aanhouden. Bij een enkeling gaat het abrupt verdwijnen van de hartkloppingen gepaard met een vreemd gevoel in het hoofd. Alsof men plotseling een schakelaar omzet. Dat is telkens weer een beangstigend gevoel, maar anderzijds ook een opluchting dat de kwelling weer voorbij is.

Hyperventilatie, stress en andere oorzaken van hartkloppingen

De oorzaken van hartkloppingen kunnen heel verschillend zijn:
  • Hartkloppingen ontstaan vaak als reactie op emotionele gebeurtenissen en stress.
  • Het verschijnsel kan eveneens optreden door opwinding, hyperventilatie en fysieke of mentale vermoeidheid.
  • Te grote inspanning, te veel roken, te veel koffie of sterke thee drinken kan ook in hartkloppingen resulteren.
  • Hartkloppingen kunnen ook ontstaan door bloedarmoede of een overactieve schildklier. Daarbij verlies je gewicht ondanks normaal eten, je verdraagt warmte minder goed, en je hebt vaak last van diarree.
  • Ook bij koorts, uitdroging of bloedarmoede klopt het hart sneller dan normaal.
  • Hartkloppingen kunnen ook optreden als bijwerking van bepaalde medicijnen zoals schildkliermedicijnen en astmamiddelen.
  • Tot slot, ook een gebrek aan het mineraal magnesium kan hartkloppingen veroorzaken.

Een simpele bloedtest kan vaak al uitwijzen of een van de hier genoemde factoren in het spel is.

Hyperventilatie en hartkloppingen

Vaak legt men een verband tussen chronische hyperventilatie (CHV) en hartkloppingen. Het feit dat het hart opspeelt als men last heeft van hyperventilatie, is als volgt te verklaren:
  • Chronische hyperventilatie heeft onder meer als kenmerk een te lage zuurgraad van het bloed;
  • Spieren compenseren dat door de productie van melkzuur;
  • Dat leidt tot momenten van kortsluiting in de spieren;
  • Die kunnen daardoor gaan trekken (trillende wenkbrauw) of pijn doen;
  • Aangezien ook het hart een spier is, ontstaan door melkzuurafzetting vergelijkbare problemen als bij ‘normale’ spieren;
  • Denk daarbij aan hartkloppingen en overslagen.

Klachten en verschijnselen

Veel patiënten hebben het gevoel dat het hart 'in de keel' klopt, of juist op de borst. Ook kunnen duizeligheid of kortademigheid optreden. En vaak heeft men het gevoel een opgezette buik te hebben. Dat alles kan zeer beangstigend overkomen. In de regel is men tot niet veel meer in staat dan afgepeigerd op bed liggen wachten tot het weer voorbij gaat. Treden hartkloppingen op in combinatie met ademnood, pijn in de borst of het dikker worden van de voeten? Dan kan dit een indicatie zijn van een hartziekte en dient men een arts te raadplegen.

Diagnose

De diagnose stelt men meestal op basis van het verhaal van de patiënt. De arts zal pols en temperatuur opnemen, de snelheid van de ademhaling controleren en de bloeddruk meten. Er kan een hartfilmpje (elektrocardiogram) nodig zijn om de toestand van je hart te bepalen. Ook kunnen onderzoeken naar de werking van de schildklier nodig zijn. De onderzoeken die de arts verder verricht zullen afhangen van de leeftijd, levensstijl (roken, alcoholgebruik), gewicht en andere verschijnselen die er zijn naast de hartkloppingen.

In vrijwel alle gevallen kunnen hartkloppingen worden bevestigd door middel van een ECG; Maar bij klachten die maar af en toe optreden is het probleem om een ECG te maken op het moment dat de patiënt daadwerkelijk klachten heeft. Een elektrocardiogram of ECG (in Nederland in de volksmond vaak hartfilmpje genaamd) is een registratie van de elektrische activiteit van de hartspier. De gemeten elektrische spanning is in de orde van grootte van 1 milivolt , er is dus gevoelige apparatuur nodig. Ook moet de patiënt goed stilliggen om de meting niet door de activiteit van andere spieren te storen.

Hartkloppingen behandelen met medicijnen

Er bestaan medicijnen die de hartkloppingen kunnen tegengaan, maar die worden alleen voorgeschreven wanneer de hartkloppingen worden veroorzaakt door een ziekte. Tot de medicijnen die tot opzienbarende resultaten hebben geleid bij hartritmestoornissen, behoren bètablokkers zoals het middel Bisoprololfumaraat. Een bètablokker vertraagt de hartslag. Mensen die van nature al een lage hartslag bezitten en ook sporters met een 'sporthart', doen er goed aan om dit middel in een zo laag mogelijke dosering te gebruiken, bijvoorbeeld 1,25 mg.

Ablatie (wegbranden) of bevriezing van hartcellen

Soms adviseert men het dragen van een pacemaker aangeraden om de hartspier van de juiste prikkels te voorzien. En een behandeltechniek die men ook steeds meer toepast is Ablatie, waarbij bepaalde cellen in de hartspier worden weggebrand die verantwoordelijk zijn voor een foutieve geleiding van de hartprikkels. In plaats van branden of schroeien van weefsel dat de ongewenste prikkels veroorzaakt, pakt men hartritmestoornissen tegenwoordig met veel succes aan met een nieuwe, snellere techniek die minder bijwerkingen kent: bevriezing van hartcellen.

Wat kan je zelf doen bij hartkloppingen?

Op het moment dat je een aanval hebt van hartkloppingen kan je zelf niet veel doen. Je kan het beste proberen niet in paniek te raken en je juist te ontspannen. Stop even met waar je mee bezig bent en haal een aantal keer diep adem. Daarnaast kan het een goed idee zijn om eens even op te staan en een korte wandeling te maken. Uiteraard zijn er wel een aantal bruikbare voedingsadviezen die structureel iets aan je klachten kunnen verbeteren.

Een Duitse vereniging van internisten uit Wiesbaden geeft praktische tips om hartkloppingen te stoppen.

Voedingsadviezen

  • Magnesium: zoals gezegd kan een gebrek aan het mineraal magnesium hartkloppingen veroorzaken. Magnesium vind je onder meer in groene bladgroenten, vis, noten, zaden, bananen, appels en melk- en volkoren producten. Daarnaast helpt magnesium ook stress en nervositeitsklachten te verminderen en dit soort klachten zijn vaak een oorzaak van hartkloppingen.
  • Cafeïne:Terughoudendheid is geboden bij voedingsmiddelen die cafeïne bevatten zoals koffie, thee, chocolade en cola.
  • Natrium en kalium: Voor het goed functioneren van het hart is het belangrijk dat natrium en kalium in een evenwichtige verhouding in het lichaam aanwezig zijn. Samen spelen deze mineralen een belangrijke rol bij een goede overdracht van zenuwprikkels van spieren, en dus ook van de hartspier. Teveel van het één veroorzaakt een tekort van het ander, waardoor mensen die veel zout eten een grotere kans lopen op het krijgen van hartkloppingen. Normaal gesproken krijgen mensen meer dan voldoende natrium (in de vorm van zout) binnen via het voedsel. Gebruik daarom voldoende voedingsmiddelen die rijk aan kalium zijn. Kalium zit ondermeer in citrusvruchten, bananen, rozijnen, zonnebloempitten, graanproducten, brood en aardappelen.
  • Haver: Haverproducten bevatten natuurlijke rustgevers waardoor bijvoorbeeld havermout en muesli juist bij hartkloppingen als gevolg van stress een goed ontbijt vormen.
  • Knoflook: kan helpen om het hart en de bloedvaten te versterken.

Behalve het in acht nemen van de genoemde voedingsadviezen kan ook het gebruik van bepaalde voedingsupplementen een heilzaam effect hebben. Vitamine C houdt de conditie van het hart op peil terwijl vitamine B1 de werking van de hartspier bevordert. In zijn algemeenheid is het bij nerveuze hartkloppingen aan te raden een maand tot 6 weken een vitamine B-complex te gebruiken. Want een tekort aan deze vitaminen, veroorzaakt vaak nervositeit.

Naschrift

Met dit naschrift wil de auteur een aanvulling doen op zijn persoonlijke beleving van hartkloppingen. Hierboven is aangegeven dat de hartkloppingen bij hem doorgaans even snel verdwijnen als ze gekomen zijn. In een fractie van een seconde. Maar het komt ook voor dat ze na het doen van de juiste ontspanningsoefeningen langzaam uit het lichaam wegvloeien. Een gevoel dat zich misschien het best vergelijken laat met een binnenband die langzaam leegloopt. Dat alles neemt nauwelijks een seconde of 10 in beslag. Die ontspanningsoefeningen gebeuren trouwens liggend, waarbij de rug een goed contact maakt met de ondergrond.
© 2009 - 2024 Serkozy, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hartkloppingen: een onregelmatige hartslagHartkloppingen: een onregelmatige hartslagBij een onregelmatige hartslag is men hiervan ook bewust door een onaangenaam gevoel van het lichaam en voel je een vers…
Hartslag bij kinderenHartslag bij kinderenWaarom klopt het hart van een kind zo veel sneller als dat van een volwassene? Hoe meet je bij een kind de gemiddelde ha…
Soorten hartkloppingenVeel mensen hebben wel eens last van hartkloppingen. Dit kan zijn dat het hart heel snel klopt, of juist langzamer, soms…
Lopen met hartslagmeter voor beginnersEr zijn verschillende manieren om tijdens je hardlooptraining je vorderingen bij te houden: a.Op tijd – iedere keer dat…
Veroudering voorkomen - TelomerenOnderzoek heeft aangetoond dat het korter worden van de telomeren de voornaamste oorzaak is van veroudering. Een telomee…
De hand, fascinerendDe hand, fascinerendDe hand is een functioneel onderdeel van het lichaam, voor de meeste mensen essentieel en absoluut een complex lichaamde…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Geralt, Pixabay
Reacties

Siem, 02-09-2020
Ik heb ook last van een verhoogde hartslag. Zodra ik iets doe zoals opruimen, douchen, poetsen, dan schiet mijn hartslag naar 100/120. Herkent u dit?
Ik zit momenteel in een burn-out. Reactie infoteur, 02-09-2020
Dag Siem,

absoluut niet mogelijk om daar van op afstand iets zinnigs over op te merken. Is het een een regelmatige/onregelmatige hartslag? Wat is uw hartslag in rust? Hoe is uw algemene conditie?

Ter illustratie: de hartslag in rust bij mij (de schrijver van deze bijdrage) is 50. Bij hartkloppingen schiet dat in enkele tellen omhoog naar meer dan 150. En dat is niet gerelateerd aan lichamelijke inspanning. Bij mij eerder een mentale kwestie.

Enige zinvolle advies in dit verband: leg de vraag voor aan uw huisarts/een cardioloog.

Goede beterschap!

Niels, 13-11-2015
Sinds kort heb ik geen last meer van hartkloppingen. De oplossing was simpel; ik heb extra magnesium geslikt. 800mg 's morgens en nog eens 400mg 's avonds voor het slapen gaan.
Ik had niet gelijk resultaat, maar na een paar dagen ebde het geleidelijk weg. Ik voel nog wel eens een miniscuul klopje, maar dat is echt verwaarloosbaar. Ik gebruikt magnesium supplementen van lucovitaal, 400mg forte capsules. Gewoon zoveel nemen als je lichaam aan kan. Als je diarree krijgt heb je teveel genomen. Verder kan het echt geen kwaad. Het proberen waard dus… Succes!

Niels Reactie infoteur, 13-11-2015
Dank voor de tip. Het proberen zeker waard!

Mib85, 23-08-2014
Ik had vroeger heel vaak last van hartkloppingen en hyperventilatie. Op een avond was het zo erg dat de huisarts mij me thuis is geweest. Hij heeft me toen 3x de trap op en af laten rennen tot mijn grote verbazing stopte het toen. Een gouden tip van hem dus. Het blijkt zo te zijn dat wanneer je even goed in beweging komt dat dan je hard zich gaat resetten. Het heeft mij erg geholpen en heel af en toe pas ik dit nog toe. Misschien hebben jullie hier wat aan… Reactie infoteur, 24-08-2014
Interessante tip, zeker het proberen waard! Toch een persoonlijke kanttekening: zelf ben ik fervent sporter. Ook tijdens het sporten heb ik bij forse inspanning regelmatig last van hartkloppingen. Maar die verdwijnen niet als gevolg van de inspanning. Die ervaring strookt dus niet met uw tip. Toch vind ik uw tip zeker de moeite waard: niet iedereen zal immers op eenzelfde manier reageren. Dank!

Infoteur Serkozy
Schrijver van het artikel.

Lola, 24-11-2013
Hoi Anouk,

Ik herken mijzelf helemaal in jouw klachten (ben zelf vrouw van 24)
Ook ik heb al lange tijd last van hartkloppingen, duizeligheid en heb een paar aanvallen gehad.
Gelukkig was er ook niet te zien op het hartfilmpje, maar blijf continue mijn hartslag checken.
Inmiddels ben ik al iets verder en weet dat ik hyperventileer doordat ik een stressvolle periode ben doorgegaan, was dat bij jou ook het geval? De stressklachten werken vervolgens angst op, wat de klachten weer versterkt en waardoor de angst weer verder toe neemt etc. etc. Een lastige cirkel, maar zeker niet onmogelijk om eruit te komen!

Wel is het jammer van je moeder dat ze zegt dat je je aanstelt, want dat is echt niet het geval.
Zie je hyperventilatieklachten als een signaal van een gezond lichaam dat onder druk staat (stress, angst, spanningen)
Misschien een idee om hulp te gaan zoeken? Praten met een psycholoog kan al wonderen doen :) niet bang zijn dat je je aanstelt in ieder geval, mensen komen voor veel minder bij de psych!

Over je diabetes en je trage schildklier durf ik niets te zeggen, maar ik neem aan dat de dokter heeft gezegd dat de klachten niet daar vandaan komen?

Sterkte meid, komt goed, maar probeer wel bij de kern van je klachten te komen :) en vertrouw erop dat je hart gezond, sterk en jong is! Reactie infoteur, 24-11-2013
Fijne reactie Lola! Ik had het zelf niet pakkender kunnen formuleren. Compliment!

Lenie, 16-04-2013
Over welk kastje wordt hier gesproken, wat niet door de zorgverzekeraar wordt vergoed?
Ik moet nl. binnenkort een hele week met een kastje lopen. Reactie infoteur, 16-04-2013
Beste Lenie,

Bedoeld is hier een zogenaamde "holter". Dat is een recorder die 24 of 48 uur lang je hartslag registreert. Het is een klein kastje ter grootte van een walkman verbonden met een aantal elektrodes die op je borst worden geplakt. De recorder maak je met een draagtasje om je middel vast. Het kastje neemt je hartslag op tijdens je normale dagelijkse activiteiten.

Hjalmar, 09-05-2011
Ik heb er zelf ook vaak last van, van hartkloppingen, maar in mijn geval schijnt het te komen vab de maagzuur. Schijnt een extra prikkeling te zijn. Maar hartkloppingen treden zoals gezegd vaak op als je stress hebt. Ik moet me maar is wat vitamine pillen halen, eet ze te weinig :) angst moet je proberen te voorkomen dankzij angst gaat je hartslag nog verder omhoog en dan raak je in een circel van extra angst zodat je denkt dat je hartproblemen krijgt. Ik kan het weten want ik heb WPW gehad. Het beste allen Reactie infoteur, 09-05-2011
Dank voor uw nuttige aanvulling!
Infoteur Serkozy

Shirley Snell, 27-10-2010
Ik heb als advies gekregen van mijn huisarts om een kastje te gaan dragen die mijn hartritme zou gaan registeren, zodagt ze meer beeld zouden krijgen, ipv. van even aan filmpje maken (dat is vaak maar een moment-opname)
Helaas wordt dit kastje niet vergoedt door mijn zorgverzekeraar.
Nu ben ik hardstikke benieuwd aan wat voor een bedrag ik moet gaan denken om zo'n kastje te huren, en waar ik het kan huren.
Ik hoor het wel van jullie.

Groetjes, Shirley. Reactie infoteur, 27-10-2010
Hallo Shirley,

zélf kreeg ik dat kastje destijds via de afdeling Cardiologie van het ziekenhuis in bruikleen nadat ik door mijn huisarts was doorverwezen. Ik kan mij niet herinneren dat ik daar ooit iets voor betaald heb. Ik meen trouwens dat sommige huisrtsen ook zélf zo'n apparaatje in bruikleen kunnen leveren. Informeer eerst via je huisarts naar de mogelijkheden. Veel succes!

Infoteur Serkozy

Miro, 05-08-2009
Ik heb dagelijks last van snelle hartkloppingen die normaal gezien 2à 3 minuten duren, meestal na eten of na een sigaretje!Het voelt aan alsof mijn hart zal stoppen door zo snel te kloppen en het is gelijk ik moeilijk adam kan halen en ik panikeer voor even!Maar 's avonds duurt het langer soms heb ik last langer dan één uur!Als ik bijna in slaap val slaat mijn hart zo hard en onverwacht dat ik wakker van word en zelfs zittend lig op mijn bed!Kunt u mij alstublieft zeggen of het erg is en loop ik levensrisico?Ik ben van plan om naar dokter te gaan maar eerst wil ik u een raad vragen of het echt nodig is!Dank u vriendelijk Reactie infoteur, 06-08-2009
Kort en duidelijk: een arts raadplegen!

Serkozy (1.241 artikelen)
Laatste update: 19-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.