De geneeskracht van echte kruisdistel

Echte kruisdistel is een eetbare en medicinale plant. Het is een vaste plant die behoort tot de schermbloemenfamilie. Er kan snoep van worden gemaakt maar het dient ook als groente. Deze veel in Nederland voorkomende plant heeft een multifunctioneel gebruik. Het is een plant waar vlinders, bijen en hommels van houden. Op medicinaal gebied is het een plant die je van nierstenen, nierkolieken en overtollig vocht afhelpt. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Algemene informatie
• Traditioneel medicinaal gebruik echte kruisdistel
• Goed voor de nieren
• Reinigende werking
• Inhoudsstoffen
• Tien leuke weetjes over de echte kruisdistel
• Naamgeving
• Eetbaarheid echte kruisdistel

Algemene informatie

Kruisdistel wordt zo´n 60 centimeter hoog. Hij heeft 20 centimeter lange bladeren en witte of lichtblauwe bloemen met kogelronde hoofdjes die bloeien in juli en september. Hij komt voor in heel Eurazië en Noord-Afrika. Hij komt in Nederland veel voor in de duinen, langs rivieren, op zandige dijken en kalkgraslanden. De plant heeft eetbare onderdelen. De wortels en de bloemhoofdjes zijn eetbaar. In eerste instantie smaakt een bloemhoofdje zoet en deze smaak neigt langzaam naar scherp en bitter. Wees niet bang voor bitter, bitter is juist gezond en maakt de eerstvolgende hap weer extra zoet.

Traditioneel medicinaal gebruik echte kruisdistel

Traditioneel wordt in de volksgeneeskunde de echte kruisdistel gebruikt tegen galstenen, aandoeningen van de urinewegen, huidproblemen, hoesten en verstopping. Vroeger werd de wortel aangewend om een menstruatiebevorderend medicijn van te maken. De plant heeft vooral een slijmoplossende en krampwerende werking, wat het een goede plant maakt om hoesten mee tegen te gaan.

Goed voor de nieren

De plant heeft een licht diuretische of vochtafdrijvende werking, maar genoeg om urinewegproblemen te verhelpen. De wortel wordt in water gekookt en het water wordt opgedronken bij nierstenen en nierkolieken. In de 17e eeuw lag de wortel van echte kruisdistel in elke apotheek om zijn vochtafdrijvende werking. In die tijd noemden men de wortel pisdrijvend. De nieren zijn de organen die reguleren hoeveel vocht er het lichaam verlaat. Wanneer de nieren niet goed werken kunnen er oedemen of vochtopeenhopingen ontstaan, vroeger waterzucht genoemd. Hier tegen werkt echte kruisdistel eveneens.

Reinigende werking

Leverziekten, nierproblemen en huidperikelen kunnen worden opgelost met echte kruisdistel. Er zitten bitterstoffen in en deze stimuleren de lever. Wanneer de lever niet goed werkt kan dat zich uiten in huidproblemen. Immers: de huid communiceert met de lever. Verder is het een nierversterkende plant. In het algemeen helpt deze plant de werking van de reinigende organen, de lever en nieren, te stimuleren.

Inhoudsstoffen

De wortel van de plant moet volgens sommige bronnen in de herfst en volgens anderen in de lente of zomer worden geoogst van een plant die minimaal twee jaar oud is. Het bevat etherische olie, saponinen of zeepstoffen, looistoffen of tanninen, chlorogeenzuur en rozemarijnzuur.

Tien leuke weetjes over de echte kruisdistel

1. De kruisdisteloesterzwam parasiteert op de wortels van de kruisdistel.
2. Echte kruisdistel wordt vaak gebruikt in boeketten van droogbloemen omdat het zijn kleur behoudt.
3. Echte kruisdistel is mooi genoeg om op een zonnige plek in de tuin te planten.
4. Je kunt echte kruisdistel opkweken in een kas.
5. Van de jonge loten kun je thee maken.
6. Kwa gebruik als voeding en medicijn is echte kruisdistel verwisselbaar met blauwe zeedistel.
7. Vroeger werd echte kruisdistelwortel door moeders op de tepels aangebracht als ze stopten met borstvoeding.
8. De wortel van echte kruisdistel kan maar liefst een meter lang worden.
9. Vlinders, bijen maar vooral hommels houden van echte kruisdistel. Het is een echte hommelplant.
10. In sommige tuincentra wordt echte kruisdistel verkocht.

Naamgeving

De Latijnse naam die we in de wetenschap gebruiken voor deze geneesplant is Eryngium campestre. Eryngium betekent letterlijk oprisping en eigenlijk wordt bedoeld: genezend van indigestie en winderigheid. Campestre beduidt ´van het vlakke veld´ en is een verwijzing dat deze plant in heel Europa groeit behalve in de Alpen. In het Duits heet deze distel Feld-mannstreu. Het Engels kent de naam Field eryngo voor de echte kruisdistel en in het Frans noemt men het Panicaut of Chardon roulant. In het Fries heet de plant gek genoeg Seestikel, waarschijnlijk omdat de Friese naamgevers hem verwarden met de zeedistel. In het Nederlands heeft deze plant enkele alternatieve namen zoals paardendistel, donderdistel, tuimeldistel en wallendistel.

Eetbaarheid echte kruisdistel

De wortel van echte kruisdistel werd vroeger aangewend om de versuikeren zodat je een lekker gekonfijt snoepje kreeg met enige voedingswaarde. Natuurlijk is het gezonder om de wortels lekker te roosteren en ze als medicinale groente op te eten. De bladeren kunnen eveneens gegeten worden, bijvoorbeeld als alternatieve slabladeren in een originele salade.. Bij veel distels worden vooral de middenstelen van de bladeren gegeten omdat de bladeren zelf bestekeld zijn. Verder kunnen de jonge scheuten van deze plant worden opgegeten als een soort asperge, maar is dat wel verstandig? Dan kun je namelijk de rest van het jaar er niet meer van eten. Je kunt eventueel een stukje moestuin reserveren om de zaden te planten zodat je eens een unieke maaltijd met kruisdistelasperges kunt serveren.