Ayurveda, de traditionele Indiase geneeskunde

Ayurveda is de Indiase traditionele geneeskunde. In India is de werkwijze van geneesplanten op ziekten voortdurend onderwerp van studie, al minstens 4500 jaar lang. Dat heeft geleid tot een visie op ziekten en gezondheid waarbij miljoenen mensen op de wereld ook vandaag de dag baat hebben. De ayurveda is oorspronkelijk gebaseerd op oude sanskriet teksten. Later werden door contacten met China en moderne westerse samenlevingen nieuwe inzichten opgedaan die aan de ayurveda zijn toegevoegd. Het is een systeem om naar ziekte te kijken en verschilt van de westerse visie, waar we gewend zijn medische effecten wetenschappelijk te onderzoeken. Dit artikel beoogt slechts een korte inleiding voor geïnteresseerden te zijn in de ayurveda. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Wat is ayurveda?
• Wetenschappelijke beveztiging werkzaamheid ayurveda
• Vata, pitta en kapha
• Persoonlijke constitutie
• Rust en vreugde
• Ziektepreventie in de ayurveda
• Ayurveda in Nederland
• Enkelvoudige kruiden

Wat is ayurveda?

Ayurveda betekent letterlijk: ´wetenschap van het leven´. In de ayurveda wordt de mens gezien als een wezen dat beschikt over energie en een geest. Deze visie is al moeilijk te rijmen met westerse geneeskunde die er min of meer van uit gaat dat de mens slechts uit materie bestaat. De ayurveda gaat ervan uit dat ziekten in de geest beginnen en vervolgens hun weerslag krijgen in het lichaam. Overigens is er minstens één westerse therapie die momenteel volop in onderzoek is die ook van deze gedachte uitgaat: de biofotonen coherentietherapie.

Wetenschappelijke beveztiging werkzaamheid ayurveda

De ayurveda is geen vage theorie die uitgaat van aannames en geloof, zoals sommige mensen plegen te denken. Vele werkzaamheden van ayurvedische kruiden zijn door wetenschappelijk onderzoek bevestigd. Ayurveda kan niet alleen belangrijk zijn om een gezeingsproces te bewerkstelligen maar ayurvedische geneesplanten kunnen eveneens voedingswaarde en cosmetische waarde hebben die een belangrijke aanvulling kunnen zijn op de westerse methodieken.

Vata, pitta en kapha

In de ayurveda is de geest de regisseur van energieprocessen die ook wel als de zielewerkzaamheid wordt aangeduid. Wanneer de energiebalans langdurig uit balans raakt, kan er een ziekte ontstaan. Geneesplanten beschikken over energieën die de balans kunnen herstellen. Er zijn diverse soorten energieën die uit balans kunnen raken:

• Vata,
• Pitta,
• Kapha.

Iedereen beschikt over deze energieën maar in verschillende verhoudingen. Daar wordt rekening mee gehouden tijdens het voorschrijven van geneeskruiden.

Persoonlijke constitutie

Vata zijn de energieën die overeenkomsten vertonen met ether en lucht. Pitta zijn vuur en waterenergieën en kapha zijn de energieën die te maken hebben met aarde en water. Ziekten kunnen ontstaan op basis van een teveel of een tekort aan een bepaalde energie. Iedere mens beschikt over een constitutie waarin of vata, of pitta of kapha de hoofdrol speelt. Het is daarom in de ayurveda van belang om eerst uit te vinden of je meer een vata-, kapha of pitta-type bent. Dat gebeurt meestal in het eerste consult. Er zijn ook op internet testen te vinden maar deze zijn niet altijd even betrouwbaar; een vragenlijst invullen alleen zegt niet genoeg over de mens.

Rust en vreugde

Behalve het geven van geneesplanten die over de juiste energie beschikken, behoort de rust opzoeken tot het genezingsproces. Ook vreugde beleven kan het genezingsproces op gang brengen of versnellen. Rust en vreugde worden steeds vaker ook in westerse wetenschap gezien als belangrijke factoren in het genezingsproces. Zo is inmiddels bekend dat vele ziekten door stress ontstaan; het tegenovergestelde van rust. Verder is bekend dat personen die positief in het leven staan en dus meer vreugde beleven, sneller genezen. Deze werkzaamheden van rust en vreugde zijn wetenschappelijk geverifieerd.

Ziektepreventie in de ayurveda

Een belangrijk onderdeel van de ayurveda is ziektepreventie. Ziekten kunnen voorkomen worden door een aantal stelregels in acht te nemen:

1. Regelmatig leven,
2. Drie maaltijden per dag eten,
3. Het ontbijt is de kleinste maaltijd, de lunch de grootste,
4. Uit eigen streek eten,
5. Warm water drinken in kleine slokjes (in plaats van veel koud water drinken),
6. Geen alcohol en koffie drinken,
7. Naar harmonieuze, rustgevende muziek luisteren.
8. Alle maaltijden van de smaken zuur, zoet, zout, bitter, scherp en samentrekkend of wrang voorzien.

Overigens komen hete pepers en ander scherp voedsel zoals gember en zwarte peper niet uit Europa en zou je daarom volgens de ayurveda beter geen hete pepers kunnen eten. Sommige mensen wijzen er inderdaad op dat hete pepers goed zijn om te eten in de tropen maar in Nederland en andere koudere landen niet voor optimale gezondheidseffecten zorgen.

Ayurveda in Nederland

Er zijn diverse ayurvedische therapeuten in Nederland. Het kan soms moeite kosten een goede te vinden. Een ayurvedische behandeling behoeft niet al te duur te zijn. Hoed je daarom voor al te commerciële ayurvedische praktijken. De voeding is het belangrijkste medicijn. Veel ayurvedatherapeuten zeggen dat slechts één of twee geneesplanten tegelijk gebruiken voldoende is. Deze kun je meestal innemen in de vorm van capsules. De ayurvedische massage is eveneens een belangrijk onderdeel van een auyrvedatherapie. Daarnaast gaan ayurveda-artsen uit van de persoonlijke constitutie van een mens. Dat in tegenstelling tot de westerse geneeskunde waar mensen worden behandeld op basis van het idee van de grootste gemeenschappelijke deler; een gemiddeld persoon. Ayurveda-artsen, en ook vele andere artsen in de fytotherapie of homeopathie, stellen dat de gemiddelde mens niet bestaat en iedereen weer een andere benadering nodig heeft om ziekten te bestrijden.

Enkelvoudige kruiden

Ayurveda artsen stellen dat enkelvoudige kruiden effectiever werken dan kruidenmengsels. Enkelvoudige kruiden die in de ayurveda worden gebruikt zijn: amalaki, ashwaganda, brahmi, gember, kurkuma, knoflook, neem en tulsi. Er zijn ook theeën te koop op basis van kruidenmengsels. Zo kun je kapha-thee, vata-thee en pitta-thee kopen. In vata-thee zit onder andere kaneel, zoethout, kardemom en gember. In plaats van de mix te kopen zou je deze kruiden ook zelf een kruidenmix samenstellen.

Lees verder

• Wat is Fytotherapie?