De helende werking van steranijs

Steranijs is een specerij met een zoete, aromatische en anijsachtige smaak dat vaak gebruikt wordt in de Chinese keuken. In Europa wordt het vooral gebruikt in zoet gebak en jam. Steranijs kan om zijn medicinale werking gebruikt worden tegen bacteriële infecties, gistinfecties, griep, verkoudheid, longaandoeningen en artritis. Tevens kan het helpen bij spijsverteringsproblemen, slapeloosheid en kanker.

Wat is steranijs

Steranijs of Illicium vernum is de vrucht van een boom of struik die oorspronkelijk afkomstig is uit China en Vietnam, maar tegenwoordig gekweekt wordt in andere Aziatische landen zoals Cambodja, Laos, de Filipijnen en Japan. Het werd in Europa geïntroduceerd in de zeventiende eeuw en vooral in zoete bereidingen gebruikt. Zoals de naam al doet vermoeden heeft steranijs een scherpe, anijsachtige smaak, de meest kruidige smaak zit in de schil. De boom of struik krijgt rode of witte bloemen, eens deze zijn uitgebloeid vormt er zich een stervormige vrucht. De onrijpe vruchten worden geplukt en gedroogd. Chinese steranijs mag niet verward worden met Japanse steranijs (Illicium anisatum), want deze is zeer giftig.

Steranijs werkt antibacterieel, antiviraal en kan schimmels en gisten doden. Het bevat tal van antioxidanten, vitamine A, vitamine C, calcium, magnesium en ijzer. Het kan om zijn medicinale werking gebruikt worden tegen infecties, artritis, verkoudheid, longaandoeningen en griep. Het kan ook helpen bij maag- en darmklachten, slapeloosheid en kanker.

Gistinfecties

Steranijs kan helpen om infecties te behandelen die veroorzaakt worden door Candida albicans. Dit is een gist die bij gezonde mensen voorkomt op de huid, in het maag-darmstelsel en de urinewegen. Bij mensen met een verminderde weerstand kan het huidinfecties, infecties van de mond, keel en genitaliën veroorzaken.

Artritis

Bij mensen die last hebben van artritis worden er door het lichaam grote hoeveelheden ontstekingseiwitten geproduceerd die de gewrichten aanvallen en pijn veroorzaken. Steranijs kan deze ontstekingseiwitten blokkeren en voor vermindering van de klachten zorgen. Men kan de etherische olie van steranijs masseren op de pijnlijke gewrichten.

Verkoudheid en longaandoeningen

Dankzij de antibacteriële werking en de schimmeldodende eigenschappen van steranijs kan het helpen om infecties zoals een verkoudheid, droge hoest en bronchitis te behandelen. Tevens werkt het slijmoplossend waardoor het de klachten van een verkoudheid snel kan verzachten.

Griep

Shikiminezuur is een belangrijk ingrediënt van steranijs, het wordt al jaren gebruikt in Tamiflu, een geneesmiddel tegen griep. Onderzoek uit 2008 heeft aangetoond dat shikiminezuur, in samenwerking met het flavonoïde quercitine, helpt om het influenzavirus te vernietigen. Het immuunsysteem wordt geactiveerd en de witte bloedcellen helpen om het virus te doden. Quercitine komt veel voor in groenten en fruit, zoals in kappertjes, appels, koolsoorten, tomaten en rode ui. Bij griep is het dus aan te raden om steranijs te combineren met één van deze groenten of fruit.

Maag- en darmklachten

Steranijs stimuleert de productie van spijsverteringsenzymen en heeft een kalmerend effect op de maag. Het kan helpen bij een opgeblazen gevoel, flatulentie, maagkrampen en constipatie.

Slapeloosheid

Steranijs verbetert de bloeddoorstroming, vertraagt de ademhaling en kalmeert de zenuwen en de spieren. Daardoor kan het gebruikt worden om beter in te slapen en om te kalmeren. Een kopje thee met steranijs voor het slapengaan kan helpen om te ontspannen en rustig in te slapen.

Kanker

Dankzij de antioxidanten die in steranijs aanwezig zijn kan het helpen om schade te voorkomen door vrije radicalen en zo helpen om de vorming van kankercellen tegen te gaan. Een studie uitgevoerd door de Devi Ahilya University in India in 2007 toonde aan dat bij ratten die behandeld werden met steranijs de tumoren kleiner werden en de hoeveelheid enzymen die beschermen tegen kanker steeg. De hoeveelheid van het enzym glutathion-S-transferase steeg bij de behandelde ratten, dit enzym helpt om de antioxidant glutathion te binden met vrije radicalen. Glutathion is één van de belangrijkste antioxidanten in het lichaam en biedt bescherming tegen het ontstaan van kankercellen.

Hoe innemen

Steranijs kan in zijn geheel of gemalen aan een gerecht worden toegevoegd, een hele steranijs wordt mee gestoofd in stoofpotjes of curry gerechten maar niet opgegeten. Gemalen steranijs moet in kleine hoeveelheden worden toegevoegd want de smaak wordt snel overheersend. Steranijs wordt veel gebruikt in Chinese en Indonesische gerechten, het past vooral goed bij kip, eend en rijst. Het is een ingrediënt van de Indiase kruidenmengeling garam masala en het zit in Chinees vijfkruidenpoeder, samen met kaneel, kruidnagel, szechuanpeper en venkel. In Europa wordt steranijs vooral gebruikt in zoete gerechten, zoals gebak en jam. Er bestaat ook etherische olie van steranijs.

Bijwerkingen

Steranijs wordt over het algemeen goed verdragen, bij normaal culinair gebruik zijn er geen bijwerkingen. Een normale dosis is vier gram gemalen steranijs per dag, drie kopjes thee per dag of vijf druppels etherische olie per applicatie. Wanneer meer olie wordt gebruikt kan soms huidirritatie voorkomen. Steranijs bevat stoffen die werken als fyto-oestrogenen, wat wil zeggen dat ze de werking van oestrogeen kunnen nabootsen. Daarom is het verstandig voor wie zwanger is of zwanger wil worden om zich te beperken tot de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden. Bij een hogere dosis zouden de fyto-oestrogenen de menstruele cyclus kunnen verstoren en endometriose kunnen veroorzaken.

Gebruik altijd Chinese steranijs en nooit de extreemgiftige Japanse versie. Japanse steranijs is giftig voor het zenuwstelsel en kan schade aanrichten in het maag- en darmstelsel, de nieren en de urinewegen.

Lees verder

• De helende werking van kruidnagel
• De helende werking van nootmuskaat
• De helende werking van chilipeper
• De helende werking van kardemom
• De helende werking van gember