Gewichtstoename, de voornaamste medische redenen

Dik zijn. Afvallen, Dieet houden. Overgewicht komt in toenemende mate voor. Maatschappelijke factoren spelen daarbij een belangrijke rol. In onze welvarende samenleving worden we voortdurend verleid met lekker, calorierijk voedsel. Ogenschijnlijk is te veel eten dan ook de meest voor de hand liggende reden waarom mensen te dik worden. Er zijn echter ook medische redenen die een rol kunnen spelen. Afvallen, gewicht verliezen, dieet houden... Zeer veel mensen proberen af te vallen omdat ze te dik zijn of omdat ze denken at ze te dik zijn. Er wordt wel beweerd dat het gemakkelijker is om gewicht aan te komen dan om gewicht te verliezen. In gewicht aankomen is gemakkelijker omdat eten geassocieerd wordt met gezelligheid en we vinden eten lekker. We hebben meestal geen problemen om lekker en veel te eten, terwijl we het al snel moeilijk vinden om vers en minder te eten. Het merendeel van de problemen met overgewicht hangen dan ook samen met de verhouding calorieën die genuttigd worden in verhouding tot de hoeveelheid calorieën die we nodig hebben. Omdat eten lekker wordt gevonden, is er al snel sprake van een te grote inname van calorieën, waardoor we dikker worden. Ook is ons lichaam erop gebouwd om overdaad aan eten als vetreserve op te slaan. Ook al nemen we dagelijks slechts de hoeveelheid calorieën van een koekje te veel, op termijn komen we van dat kleine beetje extra calorieën per dag, misschien wel een paar kilo aan. In de meeste gevallen heeft overgewicht geen medische oorzaak, maar soms wel.

Medische oorzaken overgewicht

Overgewicht kan naast genetische aanleg ook een puur medische oorzaak hebben. Wat zijn zoal de medische oorzaken van overgewicht?

• Een traag werkende schildklier veroorzaakt overgewicht. De schildklier regelt onder andere onze stofwisseling, als dit vertraagt wordt verbranden we langzamer voedsel en vetten, met als gevolg: zwaarder worden. Omdat een te trage schildklier ook moe en langzaam maakt, beweeg de patiënt vanzelf minder. Een te snel werkende schildklier heeft het tegenovergestelde effect. De patiënt voelt zich opgejaagd, verliest gewicht en kan geen rust vinden, slaapt slecht, verbrandt sneller en valt dus juist snellere af.
• Bepaalde (zeer zeldzame) ziektebeelden zoals de ziekte van Cushing en bepaalde tumoren in de hypothalamus, kunnen overgewicht veroorzaken.
• Er zijn heel wat medicijnen die overgewicht kunnen veroorzaken: Bètablokkers, die veelvuldig worden voorgeschreven, gaan het afbreken van vet tegen. Ook bepaalde middelen tegen depressiviteit, bepaalde middelen tegen epilepsie, bepaalde hormoonpreparaten (corticosteroïden) en (soms ook) bepaalde middelen tegen suikerziekte hebben overgewicht tot gevolg.
• Bepaalde psychiatrische ziektebeelden en bepaalde eetstoornissen, kunnen leiden tot overgewicht.
• Erfelijke factoren die betrekking hebben op de stofwisseling maar ook op de eetlust of de (al dan niet aangeboren) afmeting van de maag, zorgen ervoor dat obesitas in de ene familie veel vaker voorkomt dan in de andere.
• Zwangerschap zorgt voor een fysiologische toename van het lichaamsgewicht.
• De menopauze zorgt voor een fysiologische toename van het lichaamsgewicht.
• Immobiliteit door verminderde mogelijkheden om te bewegen, bijvoorbeeld door ziektebeelden die beweging beperken, zullen gemakkelijk tot overgewicht leiden.

Overgewicht is dus lang niet altijd een kwestie van te veel eten en te weinig bewegen. Er zijn uitzonderingen. Als je twijfelt of er sprake is van een lichamelijk of medische oorzaak voor overgewicht, kan je dit laten uitzoeken door een arts.

Stoppen met roken en dikker worden

Het is algemeen bekend dat mensen gemakkelijk zwaarder worden als zij stoppen met roken. Dit kan behoorlijk uit de hand lopen. Doordat het roken gestaakt wordt gaat de stofwisseling langzamer werken en er treedt minder snel een verzadigd gevoel op. Daardoor komt iemand enkele kilo's aan. Maar veel lastiger is de psychische verslaving aan het roken die tot eten aanzet. Er is meestal een voortdurende behoefte om iets te nemen als vervanging voor het roken. Meestal is dat eten of drinken. Iemand die stopt met roken heeft daarom dieetbegeleiding nodig omdat sommige ex-rokers vreselijk veel in gewicht aankomen.

Pillen om af te vallen

Dieetpillen of pillen om mee af te vallen, zijn tegenwoordig geen lapmiddelen meer. Er zijn verschillende medicijnen om mee af te vallen, die echt werken. Zeer bekend en populair zijn de afslankpillen Xenical, Alli en Reductil. Reductil is niet meer te verkrijgen, mogelijk over enige tijd wel weer. Xenical is momenteel het enige afslankmiddel wat een goed alternatief is voor Reductil. Alli en Xenical bevatten dezelfde werkzame stof orlistat.

• Alli bevat 60 milligram van de werkzame stof orlistat. Orlistat zorgt ervoor dat er minder vet wordt opgenomen, waardoor je minder vet op je lichaam opslaat. Alli heeft geen wisselwerking met andere medicijnen.
• Xenical bevat net als Alli, orlistat, alleen sterker. Xenical en Alli bevatten dus dezelfde werkzame stof maar Xenical bevat er meer van, namelijk tweemaal zoveel, te weten 120 milligram. Xenical zorgt ervoor dat er beduidend minder vet wordt opgenomen. Xenical heeft geen wisselwerking met andere medicijnen.
• Reductil (niet verkrijgbaar) zorgt ervoor dat u minder last van honger heeft.

Lees verder

• Het Mentale Dieetplan, wat is dat voor een plan?
• Xenical, een afslankmiddel wat goed werkt
• Dokter Frank dieet, hoe werkt het?
• Liposuctie, voor- en nadelen
• Alli of Xenical, wat zijn de verschillen?