Zonnebrand (verbranden): symptomen, voorkomen en behandeling

Zonnebrand uit zich als zwelling, roodheid en pijn, met later schilfering, vervelling en jeuk. Soms ontstaat er blaarvorming. De eerste symptomen treden meestal 6 tot 12 uur na blootstelling op, het hoogtepunt na 24-72 uur. Bij de combinatie felle zon en licht huidtype, kan reeds na 2 uur de eerste schade zichtbaar zijn. Een overdaad aan zon is slecht voor de huid en geeft een snellere veroudering van de huid. Ook vergroot het de kans om op latere leeftijd huidkanker te krijgen. Neem altijd een aantal maatregelen in acht om zonnebrand te voorkomen. Ga aanvankelijk een kwartiertje de zon in en bouw dit dan langzaam op, alleen dan niet tussen 12.00 en 15.00 uur wanneer de zon het meest krachtig is. Gebruik een goed zonnebrandcrème met aan factor die is afgesteld op je huidtype. Smeer je regelmatig in, sowieso na 2 uur en iedere keer als je uit het water komt. Er zijn ook waterbestendige zonnebrandcrèmes. Vooral handig voor kinderen die heel vaak in en uit het water gaan.

Zonnebrand

• Wat is zonnebrand?
• Wat zijn de symptomen van zonnebrand?
• Hoe wordt zonnebrand behandeld?
• Hoe kan zonnebrand voorkomen worden?

Wat is zonnebrand?

Bijna iedereen en dan vooral mensen met een lichter huidtype, is wel eens verbrand door de zon. De medische benaming van zonnebrand of zonverbranding is dermatitis solaris. Zonnebrand uit zich als een rode, pijnlijke reactie van de huid als gevolg van een te veel aan ultraviolette (=UV) straling. Later treedt schilfering, vervelling en jeuk op en in sommige gevallen (zichtbaar met vocht gevulde) blaasjes. Zonnebrand treedt bij mensen met een licht huidtype na een kortere blootstelling aan de zon op dan bij mensen met een donker huidtype.

Een overdaad aan zon is slecht voor de huid en geeft een snellere veroudering van de huid. Ook vergroot het de kans om op latere leeftijd huidkanker te krijgen.

Zes huidtypen

Er worden doorgaans zes huidtypen onderscheiden. Vooral de eerste twee typen zijn gevoelig voor zonverbranding.

Wat zijn de symptomen van zonnebrand?

Een lichte verbranding geeft roodheid, pijn en later schilfering, vervelling en dit gaat gepaard met jeuk. Bij een ernstige verbranding ontstaat ook zwelling en blaren; de huid is rood en pijnlijk. Iemand bij wie een groot gedeelte van de huid ernstig verbrand is, kan als gevolg van de massale ontsteking flink ziek worden met verschijnselen als koude rillingen, koorts, misselijkheid, braken, hoofdpijn of hartkloppingen. Ernstige zonnebrand kan soms ook petechiën (puntbloedingen) veroorzaken. Normaal gesproken duurt het twee tot vijf dagen voor de huid zich heeft hersteld.

Hoe wordt zonnebrand behandeld?

Ga meteen uit de zon bij het eerste teken van zonverbranding. Bij zonnebrand kan koelen van de huid met natte doeken of het nemen van een douche met lauw water de pijn verlichten. Het is aan te raden eventuele blaren niet door te prikken, maar zo veel mogelijk met rust te laten om bacteriele infectie van buiten af te voorkomen. Pijn kan verlicht worden met een pijnstiller, zoals paracetamol.

Huisarts raadplegen

Voor een goed herstel van de huid is het van belang gedurende een week de huid niet meer bloot te stellen aan de zon. Raadpleeg de huisarts als er sprake is van ernstige zonnebrand met symptomen als zwellingen, blaren, hartkloppingen, koorts, rillingen, misselijkheid, braken en hoofdpijn.

Hoe kan zonnebrand voorkomen worden?

Neem ter voorkoming van zonnebrand de volgende maatregelen in acht:

• Mijdt felle zon, vooral tussen 12.00 en 15.00 uur, aangezien de zonkracht rond het middaguur altijd het sterkst is.
• Blijf in het begin van de lente niet te lang in de zon. Laat de huid langzaamaan wennen aan de zon. Begin bijvoorbeeld met een kwartier en bouw dat geleidelijk verder op.
• Houdt baby's uit de zon door ze onder een parasol te leggen of een zonnehoedje te gebruiken.
• Kleding houdt een groot deel van het UV tegen, maar niet alles. Er moet opgemerkt worden dat er een groot verschil is in lichtdoorlaatbaarheid tussen de verschillende stoffen. Hoofddeksels met een brede rand zijn geschikt om de hoofdhuid te beschermen. Dit is vooral van belang bij kort haar of een kalend hoofd.
• Zonnebrillen met een goed UV-filter zijn belangrijk teneinde beschadiging van de ogen te voorkomen.
• Een goede zonnebrandcrème helpt verbranding te voorkomen. Smeer je om de twee uur in en sowieso na het zwemmen. Gebruik bij voorkeur een waterbestendig zonnebrandmiddel, vooral vij kinderen.
• Bij overgevoeligheid voor zonlicht kan een 'sun blocker', ofwel een zonnebrandcrème die extra bescherming biedt, gebruikt worden.
• Lees de bijsluiter van de medicijnen die je gebruik, aangezien sommige medicijnen de huid overgevoelig maken voor zonlicht.

Welke zonnebrandcrème gebruiken?

Onderstaande tabel geeft een richtlijn welke crème voor welk huidtype het meest geschikt is:

Lees verder

• Zon-gerelateerde aandoeningen: Zonneallergie, zonnesteek, zonnebrand en acne aestivalis (special)
• Zonneallergie behandelen en zonneallergie voorkomen, tips
• Zonneallergie: symptomen, voorkomen, behandeling, medicijnen
• Zonnesteek symptomen, verschijnselen en behandeling
• Zonnesteek kind of hitteberoerte: symptomen en behandeling
• Uitdroging: symptomen uitdrogingsverschijnselen (o.a. baby)