Huidaandoening neus: schilfering, pijn, zweertjes, roodheid

Er zijn verschillende huidziekten of huidaandoeningen die zich kunnen manifesteren op de neus. In dit artikel bespreken we (in alfabetische volgorde) de belangrijkste soorten huidaandoeningen die op de neus kunnen voorkomen en de klachten die ze geven: basaalcelcarcinoom (BCC), de meest voorkomende vorm van huidkanker; erythropoëtische protoporphyrie (EPP); lupus vulgaris (een zeldzame tuberculeuze aandoening van de huid); perniones; rosacea en rhinophyma (ook wel 'bloemkoolneus' of 'knobbelneus' genoemd); verruca vulgaris (ook wel 'gewone wrat' genoemd).

Huidaandoening neus

• Basaalcelcarcinoom (BCC)
• Wat is het?
• Vormen basaalcelcarcinoom
• Frequente blootstelling aan zonlicht is de boosdoener
• Nodulair basaalcelcarcinoom
• Erythropoëtische protoporphyrie (EPP)
• Wat is EPP?
• Handen, voeten, gelaat en oren
• Geslacht
• Fibrous papule of the nose / of the face
• Keratoacanthoom
• Lupus vulgaris (cutane tuberculose)
• Huidaandoening neus: mee-eters
• Huidaandoening neus: perniones
• Rosacea en rhinophyma
• Wat is het?
• Papels en pustels
• Talgklierhyperplasie
• Verruca vulgaris

Basaalcelcarcinoom (BCC)

Wat is het?

Basaalcelcarcinoom (zie foto) is de meest voorkomende vorm van huidkanker en één die vrijwel nooit uitzaait (ongeveer 1:10.000). Daarom is deze huidkanker zelden levensbedreigend. Het kan echter wel voor lokale groei weefselschade veroorzaken.

Vormen basaalcelcarcinoom

Er bestaan verschillende vormen:

• oppervlakkig (superficieel) groeiend BCC (lijkt vaak op een eczeemplek);
• solide (nodulair) groeiend BCC; en
• sprieterig groeiend BCC.

Frequente blootstelling aan zonlicht is de boosdoener

Het komt het meest voor bij mensen boven de 45 jaar, en bijna twee keer zo vaak bij mannen als bij vrouwen. De kans op huidkanker is gerelateerd aan de hoeveelheid zonexpositie en pigmentatie in de huid. Hoe langer de blootstelling aan de zon en hoe lichter de huid, des te groter het risico op huidkanker.

Nodulair basaalcelcarcinoom

De meest voorkomende vorm is het nodulair basaalcelcarcinoom, een huidkleurige, roze of lichtbruine, ronde of ovale verhevenheid of knobbel met een glazig of glanzend aspect. Vaak zijn er ook bloedvaatjes zichtbaar aan het oppervlak. Bij grotere plekjes is in het midden vaak een kratertje gevormd.

Erythropoëtische protoporphyrie (EPP)

Wat is EPP?

Erythropoëtische protoporphyrie (EPP) is een stofwisselingsziekte die ervoor zorgt dat wanneer de huid in contact komt met (zon)licht, de patiënt een branderige pijn voelt. De ziekte ontstaat door een tekort aan en/of verminderde functie van het enzym ferrochelatase, hetgeen leidt tot stapeling van de stof protoporfyrine in de huid waardoor fotosensitiviteit ontstaat, ofwel overgevoeligheid voor zonlicht, waardoor huidschade kan ontstaan.

Handen, voeten, gelaat en oren

Het komt meestal voor op handen, voeten, gezicht en oren. Symptomen zijn geringe roodheid, oedeem en blaarvorming en een subjectief branderig gevoel enkele uren na onbeschermde blootstelling aan zonlicht overdag. Op de neus kunnen schilfers en crustae (korsten) ontstaan. In een latere fase kan verlittekening en lichenificatie (huidverdikking) optreden.

Geslacht

Het komt even vaak bij mannen als vrouwen voor.

Fibrous papule of the nose / of the face

Een fibrous papule of the nose is een goedaardig huidkleurig bultje of papeltje op de neus. Het bultje kan ook elders in het gelaat voorkomen. Het papeltje is klein: 1-5 mm. Meestal gaat het om één bultje, soms kunnen er meer bultjes verschijnen. De oorzaak is niet precies bekend. Het bultje hoeft vanuit medisch oogpunt bezien niet behandeld te worden. Het is een goedaardige huidaandoening. Het bultje kan worden verwijderd als deze als cosmetisch storend wordt ervaren.

Keratoacanthoom

Een keratoacanthoom is een relatief veelvoorkomend en snelgroeiend (dagen tot weken) goedaardig huidtumortje. Vermoedelijk speelt (veelvuldige) blootstelling aan zonlicht een rol bij het ontstaan van deze huidafwijking. Keratoacanthomen worden vrijwel alleen gezien op die plekken van de huid die veelvuldig aan zonlicht worden blootgesteld, zoals het gelaat (waaronder de neus), de oren, de armen en de handen (de handruggen). Het keratoacanthoom kan worden verwijderd door curettage, gevolgd door elektrocoagulatie.

Lupus vulgaris (cutane tuberculose)

Lupus vulgaris is een zeldzame tuberculeuze aandoening van de huid, vooral in het hoofd-halsgebied. Mogelijke verschijnselen zijn ulceratie (zweren), littekenvorming, woekeringen, rode zwellingen, onder meer van neus, lippen en wangen, lichte tot zware verminking van het gelaat .

Huidaandoening neus: mee-eters

Mee-eters, ook 'comedonen' genoemd, worden veroorzaakt door een verstopping van de huidporiën door een ophoping van talg en hoornstof. Het hoorn hoopt zich op in het haarzakje en vermengt zich met talg. In de verwijde opening van de porie ontstaat een zwart kopje, de zogeheten 'blackhead'. Het pigment melanine dat zich in de mee-eter bevindt, zorgt voor de zwarte kleur. Het is ook mogelijk dat de opening vernauwd en in zulke gevallen is het kopje wit, de zogeheten 'whitehead',

Huidaandoening neus: perniones

Deze huidafwijking treedt op in gebieden die aan langdurig aan koude zijn blootgesteld. Vooral op gezicht en lichaamsuiteinden (zoals neuspunt, vingers, tenen, onderbenen en knieën). Er treedt blauw- tot paarsachtige verkleuring op, wat gepaard gaat met onaangenaam brandend gevoel bij het betreden van warmere ruimten. De huid vertoont ook oedeemvorming. De schade treft men vooral aan bij daklozen, bij mensen die werken in een koelcel of na langdurig verblijf in de sneeuw.

Rosacea en rhinophyma

Wat is het?

Rosacea is een veel voorkomende chronische huidaandoening, met als belangrijkste symptomen:

• een brandend of tintelend gevoel in het gezicht;
• rode vlekken in het gezicht, met flushes.

Papels en pustels

Dit kan gepaard gaan met puistjes, papels, bulten of pustels op het gezicht. Rhinophyma, ook wel 'bloemkoolneus' of 'knobbelneus' genoemd, is een late manifestatie van chronische, actieve rosacea.

Talgklierhyperplasie

Talgklierhyperplasie staat ook wel bekend als sebaceous gland hyperplasia of seniele talgklierhyperplasie. Talgklierhyperplasie is een veel voorkomende, goedaardige aandoening van de talgklieren, welke vooral gezien wordt bij volwassenen van middelbare leeftijd of ouder. Het doet zich voor op de ouder wordende huid. Zowel mannen als vrouwen kunnen hier last van hebben. Het gaat hierbij om een toename van talgkliertjes in de huid, op één plek.

Verruca vulgaris

De gewone wrat (verruca vulgaris of bloemkoolwrat) wordt veroorzaakt door een infectie met humane papillomavirus (HPV). Deze wratten komen met name voor bij kinderen, vooral aan handen en voeten en soms in het gelaat. Ze kunnen zich ook op volwassen leeftijd of bij ouderen manifesteren bij gestoorde immuniteit. De gewone wrat ziet er vaak huidkleurig tot grijs uit met een hobbelig oppervlak met ruw, gelobd aspect en scherp begrensd van de omringende huid.

Lees verder

• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Uitslag in het gezicht: op de wangen, kin, neus en voorhoofd
• Droge rode schilferige huid rond neus: oorzaken en symptomen
• Bruine vlekken op de huid: nek, hand, gezicht, schouder, arm
• Jeuk aan de neus: oorzaken en symptomen jeukende neus