Knobbel of bult in nek, hals, rug, schouder of borst
Een onderhuidse knobbel of bult in nek, hals, rug, schouder, borst? Dit kan een lipoom zijn. Een lipoom is een vetgezwel of vetbult, welke gewoonlijk pijnloos is en goedaardig. De bult veroorzaak geen pijn. Een lipoom kan overal op het lichaam voorkomen, maar meestal worden ze aangetroffen op de romp (vooral de borst, schouders en rug), de hals, de nek, bovenbenen, bovenarmen en oksels. Een lipoom hoeft meestal niet behandeld te worden, maar als een lipoom mechanisch storend of cosmetisch misvormend is, kan de arts deze desgewenst eenvoudig operatief verwijderen.
Lipoom of vetbult
Knobbel of bult in nek, hals, rug, schouder of borst
Een
lipoom is een onderhuidse zwelling (wordt gevoeld als een weke, onderhuidse knobbel of bult), welke is opgebouwd uit vetcellen in een dun, vezelig omhulsel. Een lipoom is in feite een goedaardige woekering van vetweefselcellen. Lipomen zijn meestal te vinden op de romp (vooral de borst, schouders en rug), nek, dijen, bovenarmen en oksels, maar ze kunnen bijna overal op het lichaam voorkomen. Je kunt last hebben van slechts één lipoom, maar je kunt er ook meerdere hebben, verspreid over het lichaam Lipomen komen veel voor. Als je er last van hebt, troost je: je bent zeker niet de enige met een vetbult.
Wat veroorzaakt een lipoom?
De oorzaak van een vetbult is nog niet volledig opgehelderd, maar erfelijkheid lijkt een rol te spelen. Een kleine verwonding kan aanleiding geven tot de vorming van een lipoom.
Overgewicht veroorzaakt geen vetbulten. Lipomen worden vaker gezien bij vrouwen dan bij mannen. De gelijktijdige aanwezigheid van meerdere lipomen komt daarentegen vaker bij mannen voor.
Wie krijgen er last van?
Lipomen komen in alle leeftijdsgroepen voor, maar worden het meest gezien bij mensen van middelbare leeftijd. Solitaire lipomen treden met gelijke frequentie op bij mannen en vrouwen. Meerdere lipomen komen vaker voor bij mannen.
Risicofactoren vetbult
Verschillende factoren kunnen het risico op het ontwikkelen van een lipoom vergroten, zoals:
Leeftijd
Leeftijd tussen 40 en 60 jaar oud. Hoewel lipomen op elke leeftijd kunnen voorkomen, komen ze meestal voor in deze leeftijdsgroep. Lipomen zijn zeldzaam bij kinderen.
Met bepaalde andere aandoeningen
Mensen met andere aandoeningen, waaronder ziekte van dercum (adipositas dolorosa), het syndroom van Cowden en het Gardner syndroom (familial colorectal polyposis), hebben een verhoogd risico op meerdere lipomen.
Genetische invloeden
Lipomen komen in sommige families vaker voor.
Wat zijn de symptomen van een lipoom?
Verschijnselen
Een lipoom of vetbult ziet er meestal als volgt uit:
- een kleine -meestal tussen 0,5 en 3 centimeter groot- onderhuids bobbeltje (maar soms ook stukken groter).
- ze zijn beweegbaar en hebben een zachte, weke, rubberachtige consistentie (het gaat niet om een harde bult in de nek).
- ze veroorzaken normaal gesproken geen pijn.
- vaak houden ze jarenlang dezelfde omvang of ze groeien slechts zeer langzaam.
Hinderlijk en ontsierend
Vanwege de locatie kun je hinder ondervinden van een lipoom. Ook kun je cosmetische bezwaren hebben ten aanzien van een vetbultje, vooral als deze op een zichtbare plaats zit.
Hoe worden lipomen gediagnosticeerd?
Een vetbultje kan meestal op eenvoudige wijze worden vastgesteld op basis van zijn verschijning. Aanvullend onderzoek in de vorm van bijvoorbeeld een biopsie (weefselonderzoek) is vaak niet nodig.
Hoe worden lipomen behandeld?
Een lipoom of vetbult behoeft in principe geen behandeling. Als de afwijking op een hinderlijke of ontsierende plaats zit of pijnlijk is, kan gekozen worden voor een operatieve verwijdering. De grootte en plaats van het vetbultje bepalen of een lokale verdoving volstaat, of dat eventueel een regionale verdoving (ruggenprik) moet plaatsvinden. In enkele gevallen vindt de operatieve ingreep onder algehele verdoving plaats. Uiteraard gebeurt dit in overleg met je behandelend arts. Na verwijdering kan een stukje weefsel worden opgestuurd naar het laboratorium voor nader onderzoek. Een recidief is niet uitgesloten. Zo kan een achtergebleven restje lipoom weer groter worden.
Buffalo hump (bobbel in de nek)
Een bobbel in de nek kan wijzen op een
buffalo hump, oftewel buffalo hobbel of bisonnek. Dit duidt op een vetopstapeling in de nek, en kan een bijkomend gevolg zijn van
obesitas en overgewicht. De bobbel in de nek wordt vaak veroorzaakt als je in relatief korte tijd zeer veel aankomt en ontwikkelt zich bovenin de nek. Een bult of bobbel in de nek en tussen de schouders, kan ook andere oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld komen door een medische aandoening of door bepaalde medicatie. Een buffalo hump kan zich vormen als gevolg van het
syndroom van Cushing, een verzameling van klachten en verschijnselen door een te hoge hoeveelheid
cortisol in het lichaam. Een van de gevolgen hiervan is de typische verdeling van vet, met vetopstapeling rond de buik (centrale obesitas) en de nek (buffalo hump).
Osteoporose of botontkalking en langdurig gebruik van steroïden, kan ook aanleiding geven tot een buffalo hump. Behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak.
Lees verder