Vetbult: oorzaak en verwijderen lipoom rug, schouder en hals

Vetbult: oorzaak en verwijderen lipoom rug, schouder en hals Wat is een vetbult, wat is de oorzaak van een vetbultje onder de huid en hoe kan een vetbult verwijderd worden? Een lipoom is een langzaam groeiend onderhuids vetbultje en wordt daarom ook vaak 'vetbult' genoemd. Het bobbeltje ligt meestal tussen de huid en de onderliggende spierlaag. Een lipoom laat zich vrij gemakkelijk herkennen doordat het al beweegt met een lichte vingerdruk. Lipomen kunnen op elke leeftijd voorkomen, maar ze worden meestal ontdekt tijdens de middelbare leeftijd. Een lipoom is geen kanker en is meestal ongevaarlijk. Behandeling van een vetbult is doorgaans niet nodig. Indien de vetbult zich echter op een locatie bevindt die hinderlijk of pijnlijk is, als hij in grootte toeneemt of als hij in cosmetisch opzicht als lelijk of storend wordt ervaren, dan kan hij 'weggesneden' worden. Verwijderen van een vetbult vindt plaats via een kleine incisie in de huid, meestal onder lokale verdoving. Je moet een vetbult niet zelf 'uitknijpen'.
Vetbult op de arm / Bron: Sikander Iqbal, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Vetbult op de arm / Bron: Sikander Iqbal, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Vetbult op rug, schouder of hals

  • Een vetbult is een goedaardige, onderhuidse zwelling die uit vetcellen bestaat.
  • Voorkeursplekken van een vetbult zijn in de nek en op de schouders, bovenarmen, bovenbenen en rug.
  • Hoe een vetbultje precies ontstaat, is niet helemaal duidelijk.
  • Een vetbultje hoeft in principe niet te worden behandeld.
  • Als je last hebt van het vetbultje, kun je deze laten verwijderen.

Wat is een vetbult of lipoom?

Een vetbult is een onderhuidse zwelling, opgebouwd uit vetcellen. Een vetbult is een goedaardige vetweefseltumor. De vetbultjes liggen net onder de huid. Ze komen zeer frequent voor. Vetbultjes worden meestal aangetroffen op de romp, de nek, bovenbenen, bovenarmen en oksels, maar ze kunnen bijna overal in het lichaam voorkomen. Iemand kan één of meerdere vetbultjes hebben. Er zijn personen die aanleg hebben voor het ontwikkelen van meerdere vetbultjes. Een vetbult kan wel meer dan 10 cm groot worden.

Wie krijgt het?

Ongeveer 2% van de mensen krijgt een vetbult. Lipomen komen meestal voor bij volwassenen tussen de 40 en 60 jaar oud. Vrouwen worden vaker getroffen dan mannen. Een vetbult is de meest voorkomende goedaardige wekedelentumor. De eerste keer dat de term 'lipoom' werd gebruikt, was in 1709.[1]

Oorzaak van een vetbult

Ontstaansfactoren

Het precieze ontstaansmechanisme van een vetbultje is anno 2024 onbekend. Erfelijkheid speelt een rol. Overgewicht veroorzaakt geen lipomen. Vetbulten komen vaker bij vrouwen voor dan bij mannen.

Aandoeningen en syndromen

Ook ontstaan deze vetknobbels soms bij bepaalde aandoeningen of syndromen. Lipoom-veroorzakende aandoeningen zijn onder meer:
  • Ziekte van Dercum of adipositas dolorosa: een syndroom die wordt gekarakteriseerd door meerdere, pijnlijke lipomen.
  • Het syndroom van Gardner-syndroom, ook bekend als FAP (familiaire adenomateuze polyposis): een erfelijke darmaandoening met afwijkingen van de weke delen zoals lipomen.
  • Familiale meervoudige lipomatose: een genetische huidziekte die gekenmerkt wordt door talrijke, pijnloze, ingekapselde lipomen gesitueerd in het onderhuids vetweefsel van de romp en de ledematen, waarbij de hals/nek en schouders relatief gespaard blijven.
  • Benign symmetric lipomatosis of ziekte van Madelung: een zeldzame aandoening waarbij symmetrisch grote hoeveelheden vet worden gestapeld in lipomen rond de nek of op de schouders.

Risicofactoren

Mensen met een familielid met een of meer lipomen hebben een hoger risico om deze aandoening te ontwikkelen. Lipomen komen ook vaker voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar oud.

Risicogroepen voor vetbulten of lipomen zijn onder andere:
  • Personen van middelbare leeftijd tot oudere leeftijd
  • Mensen met overgewicht of obesitas
  • Personen met bepaalde genetische aanleg of erfelijke aandoeningen
  • Mensen met hormonale veranderingen, zoals menopauze of overgang
  • Patiënten met bepaalde metabole aandoeningen, zoals diabetes
  • Personen met een familiegeschiedenis van lipomen
  • Mensen die een bepaald medicijngebruik hebben, zoals corticosteroïden

Is een lipoom kwaadaardig?

Een lipoom is een goedaardige massa vetcellen; een lipoom is dus niet kwaadaardig (geen kanker). Een lipoom moet worden onderscheiden van een liposarcoom, hetgeen een kwaadaardige tumor van vetcellen is.

Symptomen van een vetbult

Vetbultjes hebben de vorm van ronde, soms pijnlijke, ovale bultjes. Ze liggen net onder de huid. De huid wordt door het lipoom omhoog geduwd. De huid zelf is niet aangedaan of veranderd. Het is een soort bolletje onder de huid. Lipomen zijn vaak omgeven door een fibreus kapsel (zie afbeelding). Meestal zijn ze tussen 0,5 en 3 centimeter groot, maar ze kunnen ook wel groter dan 10 centimeter worden. Vetweefselknobbels zijn beweegbaar zijn en hebben een zachte, rubberachtige consistentie. Ze veroorzaken geen pijn. Een lipoom kan evenwel tegen een zenuw aanliggen en dit kan pijn veroorzaken. Vetbulten kunnen jarenlang dezelfde grootte houden of slechts heel langzaam groeien. Een vetbultje kan voorkomen op de rug, schouders, hals, hoofd en op andere plekken zoals knie, been en arm.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek

Een vetbult kan meestal worden gediagnosticeerd op basis van zijn verschijning. De arts zal door goed te kijken en de huid te voelen (palperen) vaak de diagnose kunnen stellen. Wanneer het lipoom op een lastige locatie aanwezig is of erg groot is, kan aanvullend echoscopie worden verricht.

Differentiële diagnose

Een vetbult lijkt op een liposarcoom, een kwaadaardige tumor van vetcellen die snel groeit, niet beweegbaar is onder de huid en meestal pijnlijk is.

Vetbult / Bron: Designua/Shutterstock.comVetbult / Bron: Designua/Shutterstock.com

Behandeling: vetbult verwijderen

Een vetbultje gaat niet vanzelf weg. Behandeling van een vetbult is doorgaans niet nodig, maar als de vetbult zich bevindt op een locatie die hinderlijk of pijnlijk is, als hij in grootte toeneemt of als hij in cosmetisch opzicht als lelijk of storend wordt ervaren, dan kan hij verwijderd worden.

Vetbult wegsnijden

De meeste vetbulten kunnen onder plaatselijke verdoving via een eenvoudige insnijding in de huid - 'incisie' genaamd - worden verwijderd in een polikliniek van een ziekenhuis. Voor het weghalen van grote lipomen of een lipoom op een moeilijk te bereiken gebied, is soms een ziekenhuisopname nodig.

Liposuctie

Grote(re) knobbels worden soms weggehaald met liposuctie, een ingreep waarbij het vetweefsel wordt weggezogen.

Onderliggende aandoening behandelen

Als er sprake is van een onderliggende aandoening, dan dient deze (voor zover mogelijk) behandeld te worden. Soms zijn er leefstijlveranderingen nodig. Bij de ziekte van Madelung zijn afvallen, een vetarm dieet, geen alcohol en lichaamsbeweging geboden.

Prognose

Een vetbult is een ongevaarlijke tumor die zich onder de huid vormt. Een vetbult is meestal pijnloos en behoeft vaak geen behandeling. Een arts kan echter een lipoom chirurgisch verwijderen als deze pijn of andere klachten veroorzaakt, of als de vetbult als cosmetisch storend wordt ervaren. Na behandeling is de prognose gunstig en keert de vetbult niet terug, tenzij er resten zijn achtergebleven.

Preventie

Lipomen (en veel van de aandoeningen die lipomen veroorzaken) zijn erfelijk. In dat geval is het niet mogelijk om ze te voorkomen. Je kan het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Madelung verkleinen door de hoeveelheid alcohol die je drinkt te beperken.

Noot:
  1. Olson, James Stuart (1989). The History of Cancer: An Annotated Bibliography. ABC-CLIO. p. 15.

Lees verder

© 2011 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat is een lipoom?Wat is een lipoom?Een lipoom is een goedaardig gezwel, ook wel vetbobbel genoemd. Het komt vrij vaak voor, ook bij kinderen. Het is in pri…
Vetbult of lipoom, wat te doen? Behandeling en oorzaakVetbult of lipoom, wat te doen? Behandeling en oorzaakEen onderhuidse knobbel, pijnlijk dan wel gevoelloos kan een vetbult of lipoom zijn. Mensen maken zich hier vaak veel zo…
Lipoom: Goedaardig vetgezwel tussen huid en spierlaagLipoom: Goedaardig vetgezwel tussen huid en spierlaagEen lipoom is een langzaam groeiend, benigne (goedaardig) vetgezwel dat zich het vaakst bevindt tussen de huid en de ond…
Lipoom: vetbultje in romp, nek, schouders, oksels of armenLipoom: vetbultje in romp, nek, schouders, oksels of armenEen lipoom is een vetknobbel of vetbultje die meestal net onder de huid wordt aangetroffen. Een lipoom staat daarom ook…

Prikkelbare dikke darm of spastische darmPrikkelbare dikke darm of spastische darmNormaal wordt de darminhoud voortgestuwd door regelmatige, gecoördineerde spiersamentrekkingen, waardoor een golfbewegin…
Smeerwortel, kompres voor wonden en open beenSmeerwortel, kompres voor wonden en open beenDe smeerwortel heeft zoals heel wat andere geneeskrachtige planten een lange traditie in het genezen van wonden en botbr…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Jmarchn, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Cleveland Clinic. Lipoma. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15008-lipomas (ingezien op 25-1-2022)
  • Dutch Skin Care. Lipoom. https://dutchskincare.nl/goedaardige-huidtumoren/lipoom (ingezien op 29-5-2023)
  • Huidziekten. Benign symmetric lipomatosis. https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/btxt/benign-symmetric-lipomatosis.htm (ingezien op 25-1-2022)
  • Medical News Today. What is a lipoma? https://www.medicalnewstoday.com/articles/322551.php (ingezien op 22-9-2018)
  • Olson, James Stuart (1989). The History of Cancer: An Annotated Bibliography. ABC-CLIO.
  • Wikipedia. Lipoma. https://en.wikipedia.org/wiki/Lipoma (ingezien op 22-9-2018)
  • Afbeelding bron 1: Sikander Iqbal, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Panoraia Paraskeva, Paraskevas Katsaronis, Eleftherios D Spartalis, Andreas C Lazaris, Hara Gakiopou, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)
  • Afbeelding bron 3: Designua/Shutterstock.com
Reacties

Sylvia, 26-10-2019
Waarom ontstaat een lipoom.?
Wat moet je doen om ze nooit meer te krijgen?
Is het een stoornis en/ of een vervette lever?
Heeft de lever er überhaupt mee te maken?
Wat als niemand in de familie het heeft en je hebt het zelf wel?
Welk DNA fout ligt hier aan ten grondslag?
Heeft het te maken met een fout in de cholesterol?
Graag zou ik hier antwoord op krijgen of op weg geholpen worden waar ik wel iets kan vinden hierover.

met vriendelijke groet, Sylvia Reactie infoteur, 18-01-2020
- Waarom lipomen ontstaan, is anno 2020 niet duidelijk.
- Een lipoom is een goedaardig gezwel van vetweefselcellen onder de huid.
- Bij leververvetting gaat de lever steeds meer vet opslaan in de levercellen.
- In de literatuur kan ik geen verband vinden tussen leververvetiing en een lipoom.
- Het lijkt erfelijk bepaald te zijn, maar dat wil niet zeggen dat anderen uit je familie het ook moeten hebben.
- Veel patiënten met MEN1 (een zeldzame erfelijke ziekte) hebben kleine goedaardige gezwellen in bijvoorbeeld het onderhuids vetweefsel, oftewel lipomen. De oorzaak van MEN1 is een afwijking (mutatie) in een gen: het MEN1-gen.
- In de literatuur kom ik geen verband tegen tussen (een hoog) cholesterol en het ontstaan van lipomen.

Meert Isabelle, 16-08-2019
Is het mogelijk dat ik 2 vetcystjes heb in hals. Dinsdag gaan ze het verwijderen Reactie infoteur, 19-08-2019
Ja, dat kan. Een lipoom heeft een zekere voorkeur voor de onderarmen, bovenbenen, hals en romp.

Elke, 03-08-2017
Hallo
Ik heb me gisteren gestoten ter hoogte van mijn ribben. Nu voelde ik deze nacht een bobbel en ben naar de dokter geweest en die stuurde me voor een echo! De dokter van de echo zei dat het een vetbol is! En zei mij dat dit bijna nooit kwaadaardig is! Is dit waar? Want ik ben beetje in paniek!
Mvg
Elke Reactie infoteur, 03-08-2017
Er is een verschil tussen goedaardige vetbulten en een liposarcoom, een kwaadaardige tumor van vetcellen (kanker van vetcellen). Heel veel mensen hebben goedaardige vetbulten en deze zijn ongevaarlijk en worden niet kwaadaardig. Liposarcomen zijn daarentegen zeldzaam.

Evita, 14-07-2017
Had zelf vandaag veel last van pijn op de plek waar de limpoom zit. Ik zat vandaag dus gewoon niet fijn. Huisarts verstandig? Reactie infoteur, 03-08-2017
Bij een vetbultje die klachten veroorzaakt, is het raadzaam de huisarts te raadplegen.

Marianne van den Hoven, 13-06-2017
Ik heb meerdere lipomen waaronder een flink grote op mijn rug bij de wervels. Vraag mij af of er kans bestaat op druk op de zenuwen aldaar. Reactie infoteur, 10-07-2017
Een lipoom kan tegen een zenuw aanliggen en pijn veroorzaken.

Wilma, 30-12-2016
Ik blijk al meerdere jaren een vetbult op mijn rug te hebben. Ook die tijd pijn onder schouderblad. Nu enkele weken erge pijn. Ben bij chirurg geweest. Hij heeft het over vetbult met steeltje dat onder mijn schouderblad zit. Vandaar die pijn. Iemand ervaring daarmee? Binnen paar weken heb ik operatie onder narcose om weg te halen. Reactie infoteur, 31-12-2016
Er bestaan inderdaad ook lipomen op steeltjes, maar deze komen veel minder voor dan de gewone vetbult.

Monique, 13-01-2016
Ik wist dat ik verschillende lipomen had, maar omdat ik er eentje in mijn borst had, had ik besloten om het tocht te laten verwijderen. De dokter heeft mij in t slaap moeten doen omdat het er veel waren, maar zoveel had ik nooit kunnen denken, 30 stuks. Maar nu ben ik wel blij dat ze eruit zijn. Reactie infoteur, 13-08-2016
Dat kan ik mij voorstellen! Maar gelukkig is een lipoom een goedaardige tumor. Een lipoom ontstaat vanuit het vetweefsel in de borst als gevolg van wildgroei in het vetweefsel.

Rie, 31-10-2014
Ik heb een lipoom op de bovenarm die vast zit in een spier, pijnlijk en uitstraling naar de hand vingers, moet door de chirurg verwijderd worden ( gezien op een echovraag kan dit met plaatselijke verdoving, ruggenprik of algehele narcose. moet de arm daarna in een mitella? Wie kan mij hier iets over vertellen? Reactie infoteur, 09-11-2014
De behandeling zal meestal poliklinisch onder lokale verdoving plaatsvinden. Een lipoom kan normaal gesproken via een snee in de huid verwijderd worden. Daarna zal de huid worden gehecht, indien mogelijk met een hechting onder de huid, welke vanzelf oplost. U krijgt vervolgens een hechtpleister of verband, dat u meestal zelf mag verwijderen na een aantal dagen. Voordat u naar huis gaat, krijgt u nog instructies over het behandelen en verzorgen van de wond door de assistent. Er wordt geadviseerd om vervoer naar huis te regelen, aangezien zelf autorijden wordt afgeraden.
In specifieke gevallen kan dit afwijken. In het voorgesprek met de arts kunt u al uw vragen aan hem of haar voorleggen.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 27-02-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.