Jeukende uitslag in nek en hals: symptomen en oorzaken

Er kunnen zich allerlei huidaandoeningen manifesteren in de hals en de nek(-regio). Dit kan gepaard gaan met een scala aan klachten van de huid, zoals roodheid, jeuk (irriterende of jeukende uitslag), pijn, zwelling of schilfering. Er bestaan heel veel verschillende aandoeningen van de huid. Een aantal daarvan kunnen zich ook in de nek of hals (en kin) voordoen, en in sommige gevallen is dit gebied een voorkeurslocatie. In de meeste gevallen kan er met de juiste behandeling heel goed wat aan gedaan worden.

Huiduitslag in hals en nek

Huidproblemen zijn voor de meeste mensen een veel voorkomend probleem. Er zijn allerlei soorten huidaandoeningen, de ene ernstiger dan de andere. Een van de meest voorkomende huidveranderingen is rode uitslag of rode vlekken, wat al dan niet gepaard gaat met jeuk. Je kunt rode uitslag op het gezicht, nek, buik, armen, benen en zelfs de hoofdhuid ontwikkelen. Wat zijn de meest voorkomende huidaandoeningen die zich (ook) in hals of nek kunnen manifesteren?

Acanthosis nigricans onder de oksel / Bron: Madhero88, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Acanthosis nigricans onder de oksel / Bron: Madhero88, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Acanthosis nigricans: zeldzame huidaandoening

Acanthosis nigricans is een huidaandoening die niet zo vaak voorkomt en wordt geassocieerd met obesitas en insulineresistentie. De aandoening kenmerkt zich door hyperpigmentatie met een versterkt huidreliëf, waarbij donkere huidverkleuringen en een dikke, fluweelachtige huiduitslag voorop staan. Het wordt vooral gezien in de oksels, nek/hals en het genitale gebied, onder de borsten en lies.

Folliculitis

Folliculitis duidt op een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje of haarfollikel. Vaak ontstaat de ontsteking als gevolg van een infectie met een bacterie, een schimmel, een virus of een gist. Ter plekke van het haarzakje verschijnt vaak een ontsierend puskopje. Veelal gaat het gepaard met een jeukende, irriterende of pijnlijke huid. Een folliculitis gaat meestal spontaan over.

Folliculitis keloidalis

Folliculitis keloidalis is een zeldzame, chronische, niet-besmettelijke huidaandoening, waarbij de haarzakjes op het behaarde hoofd (specifiek in de achterste haargrens in de nek) ontstoken raken. Dit leidt vaak tot ernstige littekenvorming. De aandoening wordt vooral gezien bij jongvolwassen negroïde mannen, maar ook anderen kunnen het krijgen. De oorzaak is anno 2025 (nog) onbekend. Ondanks allerlei behandelingen, blijft deze aandoening vaak persisteren.

Atopisch eczeem bij een kind met krabeffecten / Bron: Eisfelder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Atopisch eczeem bij een kind met krabeffecten / Bron: Eisfelder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Rode jeukende vlekken in nek door atopisch eczeem

Atopisch eczeem (ook bekend als 'constitutioneel eczeem') is een vorm van eczeem die vooral optreedt op de kinderleeftijd. Het treedt meestal op voor het tweede levensjaar en wordt vooral gekenmerkt door hevige jeukende uitslag. Het kind krijgt last van roodheid en schilfering van de huid en er kunnen kleine bultjes ontstaan. Soms zijn er ook blaasjes zichtbaar met vochtafscheiding. De gehele huid is droog en voelt vaak wat ruw aan. Bij een deel van de volwassen met atopisch eczeem, is het eczeem vooral aanwezig in het gezicht (de oogleden en bovenlip) en in de hals en de nek.

Dermatomycose

Er is sprake van een dermatomycose als schimmels of gisten zichtbare huidafwijkingen veroorzaken. Het gaat vaak om ronde of ringvormige, rode huidafwijkingen met schilferende, verheven rand. Centraal bleker aspect; dat is het deel dat is genezen. Behandeling bestaat vaak uit ene lokaal antimyoticum.

Epidermale naevus (naevus verrucosus)

Een epidermale naevus is een aangeboren wratachtige huidafwijking, waarbij bruine wratachtige plekken optreden. De afwijking zit er reeds vanaf de geboorte maar wordt pas tijdens de kinderleeftijd zichtbaar. Het ontstaat tijdens de embryonale ontwikkeling als gevolg van een 'weeffoutje' bij de aanmaak van de huid. Therapie is niet vereist.

Erythrosis interfollicularis: kan zich voordoen in hals en nek

Erythrosis interfollicularis (poikiloderma van Civatte) is een chronische, goedaardige huidaandoening, welke zich voordoet op zonbeschenen huidgedeelten als de nek/hals, soms ook richting de kaakranden naar de wangen, en op de borst. De roodbruine huidafwijkingen worden veroorzaakt door chronische UV-lichtexpositie. Het gevolg is een pigmentstoornis in combinatie met verouderingsverschijnselen en schade aan de huidstructuren. Behandeling is niet vereist, maar kan desgewenst behandeld worden met lasertherapie.

Steenpuist / Bron: El Pantera, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Steenpuist / Bron: El Pantera, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Karbonkel in de nek

Een karbonkel (ook wel 'negenoog' genoemd) is een groepje kleine en ondiepe furunkels of steenpuisten die onder de huid met elkaar zijn verbonden. Hierbij kan pus vrijkomen. Een karbonkel is meestal een door de huidbacterie Staphylococcus aureus veroorzaakte infectie van de haarfollikel met abcesvorming.

Lymfangioom

Een lymfangioom (lymfatische misvorming) is een soort zwelling in de huid, welke wordt veroorzaakt door een ophoping van verwijde lymfevaten. Ze komen niet vaak voor en verschijnen meestal na de geboorte, in ieder geval vóór het tweede levensjaar. Ze kunnen kleine huidkleurige tot beigebruine bultjes vormen of grote, misvormende gezwellen. Je hebt geen last van jeuk of pijn.

Huidafwijkingen bij pseudoxanthoma elasticum (PXE) / Bron: Kilbad, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Huidafwijkingen bij pseudoxanthoma elasticum (PXE) / Bron: Kilbad, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Pseudoxanthoma elasticum

Pseudoxanthoma elasticum (PXE) is een zeldzame genetische aandoening, met een incidentie van 1:150.000. Deze huidaandoening wordt gekenmerkt door rijtjes met huidkleurige tot huidknobbeltjes, welke soms samenvloeien tot plaques.

Urticaria

Urticaria (netelroos of galbulten) is in feite een overgevoeligheidsreactie van de huid. Het komt vaak snel opzetten en je herkent het aan de rode of bleek-roze, jeukende huiduitslag. Vaak wordt er geen oorzaak gevonden. Normaal gesproken is de huiduitslag slechts kortdurend aanwezig, waarna het spontaan weer verdwijnt.

Contacteczeem

Ziet je nek rood, schilferig of zelfs blaasjesachtig na het dragen van een sieraad, nieuwe trui of shampoo met geur? Grote kans dat je huid gewoon protesteert. Bij contacteczeem is er sprake van een allergische of irritatieve reactie op iets wat je aanraakt. Nikkel, parfum, wasmiddel, haarspray – de boosdoener is vaak iets alledaags. De huid raakt ontstoken en kan flink gaan jeuken of branden. Soms merk je het pas dagen na het contact. Weglaten = helen.

Seborrhoïsch eczeem rond de neus / Bron: Mijane, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Seborrhoïsch eczeem rond de neus / Bron: Mijane, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Seborroïsch eczeem

Lijkt het op hoofdroos, maar dan in je nek of achter je oren? Dan zou seborroïsch eczeem de dader kunnen zijn. Dit eczeem komt voor op plekken met veel talgproductie. Denk aan haargrens, oren, wenkbrauwen – en ja, ook in de nek. De huid wordt rood, vettig en schilferig, vaak met een gelige waas. De oorzaak ligt waarschijnlijk in een overreactie op een gist die van nature op je huid leeft. Onschuldig, maar wél vervelend.

Lichen planus

Een zeldzamere, maar niet te negeren oorzaak: lichen planus. Deze aandoening geeft glanzende, jeukende paarsrode bultjes, vaak in een symmetrisch patroon. Soms zie je witte lijntjes in de bultjes – alsof je huid kunst heeft gemaakt. Het komt meestal op de polsen, enkels of onderrug, maar ook de nek kan meedoen. Het is een auto-immuunreactie waarbij je huid per ongeluk zichzelf aanvalt. Niet besmettelijk, wel lastig.

Psoriasis

Schilferige plekken in de nek, vaak scherp begrensd en soms met een dikke korst? Dan zou het zomaar psoriasis kunnen zijn. Deze chronische huidaandoening komt vooral voor op de ellebogen, knieën en hoofdhuid, maar kan zich ook uitbreiden naar de nek. Vooral als je al hoofdroos hebt, of als het in de familie zit. De huid vernieuwt zich te snel, waardoor er ‘bouwafval’ ontstaat op je huid. Mooi is anders, maar wél behandelbaar.

Hidradenitis suppurativa

Pijnlijke bulten in je nek die niet lijken op gewone puistjes? Misschien heb je te maken met hidradenitis suppurativa, een chronische ontsteking van haarzakjes en zweetklieren. Het komt vaak voor in de oksels of liezen, maar bij sommige mensen ook in de nek. De bulten zitten diep, kunnen ontsteken en soms zelfs samenklonteren tot tunnels onder de huid. Geen ‘oppervlakkig huidprobleem’ dus, maar een serieuze ontstekingsaandoening.

Virale exanthemen

Soms begint het met wat keelpijn, lichte koorts… en dan: vlekken. Bij sommige virale infecties – zoals mazelen, rubella of mononucleosis (de ziekte van Pfeiffer) – is de nek één van de eerste plekken waar uitslag ontstaat. Vaak fijnvlekkerig rood, soms jeukend, meestal niet schilferig. Het zit in de lucht, letterlijk en figuurlijk. Dus als je kind (of jijzelf) plots vlekken krijgt én grieperig is: denk aan een virus.

Cutane lupus

Rode, schilferende, soms ringvormige plekken in je hals of op je decolleté die juist na zonblootstelling opduiken? Het zou cutane lupus erythematodes kunnen zijn – een auto-immuun huidaandoening waarbij de huid overgevoelig is voor UV-licht. De nek en hals zijn vaak de klos. Soms blijft er pigmentverlies of littekenweefsel achter. Dit is er eentje die écht vraagt om zonnebescherming, medische begeleiding en een scherpe blik.

Lees verder

© 2013 - 2025 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.
Bronnen en referenties
  • Dr. R.I.F. van der Waal, prof. dr. H.A.M. Neumann (red.): Praktische dermatologie - Klinische atlas met 470 afbeeldingen in kleur, Prelum uitgevers, Houten, 2009.
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 29-4-2025)
  • Woundcaresociety.org. What does a red rash around your neck mean? http://woundcaresociety.org/what-does-a-red-rash-around-your-neck-mean (ingezien op 6-8-2017)
  • Afbeelding bron 1: Madhero88, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 1: Eisfelder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 1: El Pantera, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 1: Kilbad, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 1: Mijane, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Reacties
Emmie, 03-02-2018
Ik heb al enkele weken op bijna mijn hele hals een soort rode eczeemplek met bultjes.alleen op mijn hals.wat is het en wat kan ik er aan doen.plek is droog maar niet schilfering.Reactie infoteur, 13-02-2018
Dit kunt u het beste door uw huisarts laten beoordelen.
A., 06-09-2015
Enig idee waar informatie te binden is over kinderziektes en hoe die eruit zien bij negroïde kindjes? Ze had griep verschijnselen en jeuk. Meerdere plekken beetje eczeem achtig, maar ik kan natuurlijk niet zien of ze rode vlekjes heeft.Reactie infoteur, 23-09-2015
Ook dan zijn vlekjes vaak wel waar te nemen, alleen minder duidelijk en de precieze kleur kan vaak moeilijker worden vastgesteld.
Bram, 19-03-2015
Ik ben geboren met een hele gevoelige huid (ook een soort exceem) en heb al best lang rood op me hals. Het juikt niet, geen bultjes, geen pus, ook niet echt droog ofzo. Ik rook wel. Wat kan het zijn?Reactie infoteur, 29-03-2015
Dit kunt u het beste laten beoordelen door de huisarts of dermatoloog.
Roken is schadelijk voor elk orgaan, inclusief je huid. Stoppen met roken is daarom sowieso aan te raden.
Pascal Schuermans, 11-12-2013
Ik heb rode vlekjes in mijn nek. het jeukt af en toe lichtjes. de vlekjes worden niet groter maar gaan ook niet weg. de ene dag heb ik het feller dan de andere dag. wat zou het kunnen zijn?Reactie infoteur, 29-12-2013
Ik raad u aan dit te laten beoordelen door de huisarts.