Galactorroe: wit dunne afscheiding borsten mannen en vrouwen

Door een verhoogd oestrogeen- of prolactinegehalte kan het voorkomen dat de vrouw buiten de zwangerschap om melk- of een witachtige vloeistof afscheidt. Dit kan soms ook van toepassing zijn bij de man. Het kan door verschillende redenen zoals medicatie, ontregelde hormonen of een tumor ertoe leiden. Wat houdt galactorroe in, waardoor wordt het veroorzaakt en wat kan aan deze afscheiding worden gedaan?

Galactorroe

• Afscheiding bij de baby
• Niet gerelateerd aan zwangerschap
• Invloed van prolactine
• De pil stimuleert: oestrogeen
• Fysieke aandoeningen
• Hoe wordt galactorroe behandeld?

Afscheiding bij de baby

In de eerste maanden na de geboorte zal de zuigeling nog relatief hoge waarden oestrogeen hebben. Deze heeft het kind tijdens de zwangerschap ontvangen van de moeder waardoor de melkkliertjes zijn geactiveerd. Oftewel direct na de geboorte kan circa een maand of twee de aandoening voorkomen. Omdat het oestrogeengehalte geleidelijk aan lager wordt zal de aandoening ook met de tijd verdwijnen. Bij de net bevallen vrouw geldt eveneens hetzelfde, waarbij de mate van borstvoeding na enkele tot meerdere maanden daalt en ophoudt. Indien er echter sprake is van de aandoening komt de vloeistof ook tevoorschijn terwijl er geen heldere reden voor is. Waardoor wordt dit veroorzaakt?

Niet gerelateerd aan zwangerschap

Er wordt over de aandoening gesproken mits de vrouw reeds zes maanden geen zwangerschap heeft gehad en eveneens over een vergelijkbare periode borstvoeding heeft gegeven. Het kan daarbij zowel voor als na een zwangerschap voorkomen. Door lichamelijke problemen of reacties wordt de vloeistofaanmaak gestimuleerd. Het kan zowel bij de man als vrouw optreden. Toch zijn de symptomen tussen de geslachten anders. Denk aan de volgende kenmerken van de aandoening

Vrouw voor overgang

Het gaat gepaard met zeer onregelmatige menstruatie juist omdat het lichaam het baarmoederslijmvlies in stand wil houden. Daarbij kan het gaan om minder bloedverlies, afwijkende lengte van de periode tussen bloedingen en soms juist veel bloeding in één keer.

Vrouw in overgang

Tijdens de overgang worden alle hormonen in het lichaam qua hoeveelheid dermate gewijzigd dat het invloed heeft op het totale functioneren van de vrouw. Meest kenmerkende is dat de menstruatie stopt. Tijdens de veranderingen verwijden de melk buisjes waarnaast de productie tijdelijk wordt opgevoerd. Daarbij neemt de druk toe en kan dus melk zomaar gaan vloeien. Middels massage kan het ontlasten van de borst worden gestimuleerd.

Man

De man krijgt relatief meer vrouwelijke hormonen in het lichaam waardoor de melkklieren worden geactiveerd. Naast het druppelsgewijs vloeien van de substantie zorgt het er ook voor dat de man minder door mannelijke hormonen wordt gestimuleerd. Oftewel er is sprake van minder opgewondenheid, minder driften en lust, geen interesse in het andere geslacht, neerslachtigheid, minder kracht in het lichaam, slechte kwaliteit van het sperma en soms impotentie.

Invloed van prolactine

Door toedoen van een aangetast prolactinegehalte worden de melk producerende kliertjes geactiveerd. Het heeft daarbij invloed op hoeveelheid, frequentie van voorkomen en eigenlijke samenstelling van de vloeistof. Het hormoon wordt door de hypofyse aangemaakt, waarbij twee verklaringen voor de aandoening mogelijk zijn. Enerzijds kan het prolactinegehalte normaal zijn waardoor het door bijvoorbeeld oestrogeen wordt geactiveerd (strikt genomen geen galactorroe). Anderzijds kan het door te hoge gehaltes prolactine komen waardoor de aandoening wordt getriggerd (galactorroe). Meest logische in dat geval is dat er sprake is van een afwijking aan de hypofyse.

De pil stimuleert: oestrogeen

Aan de vorming en instandhouding van vrouwelijke fysieke eigenschappen ligt oestrogeen ten grondslag. Tijdens de zwangerschap is het hormoongehalte zeer hoog waardoor juist de melkkliertjes worden gestimuleerd. Oftewel er wordt vetrijke melk aangemaakt voor de voeding van het kind. Buiten de zwangerschap om zal dat niveau normaal gezien laag liggen. Toch kan het voorkomen dat door toedoen van de pil – waarbij extra oestrogeen wordt toegediend – de aandoening kan voordoen. Door de mate van pilinname of -type te wijzigen kan hierbij een beter resultaat worden behaald. Overleg in dat geval met de huisarts welke pil u het beste kunt nemen.

Fysieke aandoeningen

Ten grondslag aan de echte galactorroe liggen enkele aandoeningen waarbij meer prolactine wordt aangemaakt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de volgende.

Te trage schildklier

Door te weinig T3 en T4 hormonen raakt de stofwisseling van slag waardoor de persoon aankomt. Een gevolg daarvan is dat er teveel aromatase wordt aangemaakt waardoor eveneens meer oestrogeen in het lichaam vrijkomt. Oftewel de vrouwelijke kenmerken worden dientengevolge gestimuleerd.

Polycysteus-ovariumsyndroom
Door een hormonale onbalans groeien er cysten in het ovarium van de eierstokken. Het zorgt ervoor dat de eitjes minder goed tot ontwikkeling komen en slecht de eisprong minder goed verloopt. Het kan onvruchtbaarheid inhouden.

Hypofysetumor

Hierdoor wordt er een afwijkende hoeveelheid hormoonproducerende stoffen afgegeven. Het zorgt ervoor dat er meer prolactine wordt afgegeven maar ook dat er meer oestrogeen vrijkomt. Oftewel een dubbele stimulans voor activatie van de melkklieren.

Let wel ook medicatie kan de aandoening veroorzaken. Denk aan anti-depressiva of medicijnen tegen een hoge bloeddruk.

Hoe wordt galactorroe behandeld?

De veroorzaker van de aandoening dient rechtstreeks te worden behandeld. Indien het door medicijngebruik komt dan kan een wijziging van middelen uitkomst bieden. Overleg daartoe met de behandelend arts. Wordt het veroorzaakt door een traagwerkende schildklier dan dient Thyrax in combinatie met voldoende zuivel te worden ingenomen. Is er sprake van een vergroeiing aan de hypofyse dan kan een medicijn zoals Bromocriptine uitkomst bieden. Betreft het een grote vergroeiing dan kan een hypofysectomie worden overwogen. Daarbij wordt het kliertje via de neusholte verwijderd. Het kan inhouden dat er aanvullend wordt bestraald waarbij de persoon ook levenslang aanvullende hormonen moet innemen. Vaak zal de vruchtbaarheid van de persoon na verloop van tijd weer herstellen.

Wordt de aandoening veroorzaakt door de pil, overgang of medicatie dan kunnen kleine wijzigingen reeds de aandoening verhelpen. Laat u verder informeren door de behandelend arts.

Lees verder

• Hoe wordt prolactinoom (tumor aan de hypofyse) behandeld?
• Gynaecomastie: oorzaken van mannelijke borsten
• Striae: rode huidstriemen, buik, dijen, benen en borsten