Broze nagels: oorzaken en behandeling van brokkelige nagels

Broze nagels of brokkelige nagels is een vervelende klacht. Wat zijn de mogelijke oorzaken van zwakke of broze nagels, vingernagels en teennagels? Brokkelige of broze nagels zijn geen specifiek verschijnsel, maar komt vaak door veroudering, of door het langdurig gebruik van water. Ook komen broze nagels voor bij diverse huidafwijkingen, onder meer bij schimmelnagels, (nagel)psoriasis en nageldystrofie - een aandoening waarbij je nagels zich slecht ontwikkelen als gevolg van storing in de voedseltoevoer, bijvoorbeeld door een schildklieraandoening. Een vitamine B12 tekort kan ook aanleiding geven tot brokkelige of broze nagels. Door diverse maatregelen die jezelf kunt nemen, kan je broze nagels verzorgen. Bij een onderliggende aandoening, is het belangrijk dat deze behandeld wordt.

• Wat zijn broze nagels?
• Vóórkomen broze nagels
• Oorzaak van broze nagels
• Omgevingsfactoren
• Onderliggende aandoeningen
• Ouder worden
• Schildklieraandoeningen
• Vitamine- en mineralentekort
• Overgang
• Zwangerschap
• Broze nagels door schimmelnagels
• Onychomycose
• Verergerende klachten
• Brokkelige nagels door nagelpsoriasis
• Psoriasis aan de nagel
• Nagelveranderingen
• Broze nagels en haaruitval door hypothyreoïdie
• Brokkelige nagels door een vitamine B12-tekort
• Wateroplosbare vitamine
• Klachten
• Conventionele behandeling
• Natuurlijke behandelingen voor broze nagels
• Verminder blootstelling aan water
• Blijf gehydrateerd
• Gebruik een natuurlijke handcrème
• Gebruik een nagelriemcrème
• Gebruik hand- en nagelcrème
• Vermijd agressieve nagellakremovers
• Broccolizaadolie
• Vermijd kunstnagels
• Vermijd nagelbijten
• Nagels vijlen
• Nagelriem
• Goede voeding en supplementen
• Vitamine B8
• Vitamine B6
• Vitamine E
• Zink
• Selenium
• IJzer

Wat zijn broze nagels?

Broze nagels zijn nagels die kwetsbaarder zijn en makkelijker breken dan normale, gezonde nagels. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals een gebrek aan voeding, overmatig gebruik van chemische producten, bepaalde medische aandoeningen, of gewoon ouder worden. Het is belangrijk om de oorzaak van broze nagels te achterhalen en deze te behandelen om verdere beschadiging te voorkomen.

Vóórkomen broze nagels

Naar schatting heeft ongeveer één op de vijf mensen wereldwijd last van broze nagels (fragilitas unguium). Meer vrouwen dan mannen kampen met broze nagels.

Oorzaak van broze nagels

Omgevingsfactoren

De hardheid van je nagels is grotendeels genetisch bepaald. Dus als je regelmatig last hebt van broze, afbrekende nagels, dan is dat te wijten aan je genen. Daarnaast zijn er een aantal omgevingsfactoren die kunnen bijdragen aan broze nagels, zoals:

• Ouder worden: met het voortschrijden der haren worden je nagels brozer;
• Afwassen zonder handschoenen;
• Poetsen;
• Werken met papier;
  Veelvuldig gebruik van kunstnagels kan broze nagels veroorzaken / Bron: Bvasilev1, Wikimedia Commons (CC BY-4.0)
• Frequente manicures;
• Gebruik van kunstnagels;
• Gebruik van agressieve nagellakremovers;
• Langdurige nagellak dragen;
• Veelvuldig gebruik van desinfecterende zalfjes;
• Zonnebrand;
• Langdurige blootstelling aan koud, droog weer;
• Herhaalde verwonding of trauma aan de nagel, bijvoorbeeld door nagelbijten.

Onderliggende aandoeningen

Broze of brokkelige nagels kunnen ook worden veroorzaakt door:

• Een schimmelnagelinfectie;
• Lichen planus, waarbij ook de nagels aangedaan kunnen zijn;
• Hypothyreoïdie (trage schildklier);
• Hyperthyreoïdie (versnelde schildklier);
• Nagelpsoriasis;
• Reactieve artritis (een minder voorkomende oorzaak).

Ouder worden

Broze nagels kunnen door het verouderingsproces ontstaan. Met het voortschrijden der jaren verliezen je nagels aan sterkte, wat resulteert in broze en kwetsbare nagels. Andere factoren, zoals hormonale veranderingen, uitdroging door veelvuldig handen wassen, blootstelling aan chemische stoffen en ziekte, kunnen ook bijdragen aan broze nagels. Het is belangrijk om goed voor je nagels te zorgen door ze te beschermen en te hydrateren en eventueel een arts te raadplegen als je nagels beschadigd blijven.

Schildklieraandoeningen

Wanneer je een schildklieraandoening hebt, kun je zowel broze nagels als haaruitval ervaren. Schildklierproblemen komen vaker voor bij vrouwen en vooral een trage schildklier (hypothyreoïdie) staat erom bekend broze nagels te veroorzaken. Hypothyreoïdie betekent dat de schildklier niet genoeg schildklierhormonen produceert en dit kan tot een traag metabolisme leiden.

Vitamine- en mineralentekort

Broze nagels kunnen ook veroorzaakt worden door een vitaminetekort en/of mineralentekort. Het meest waarschijnlijke is een ijzertekort. Dit betekent dat mensen met een ijzertekort meer kans hebben op broze nagels. Zink en ijzer zijn essentieel voor de opbouw van keratine, dat je lichaam nodig heeft voor de opbouw van je nagels en haren.

Overgang

Broze nagels kunnen het gevolg zijn van de overgang. Hormonale veranderingen zijn hier debet aan. Tijdens de overgang beginnen hormoonspiegels te schommelen en het meest opvallende is de afname van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Oestrogeen stimuleert de productie van hyaluronzuur, een van de belangrijkste componenten van de basissubstantie in de lederhuid of dermis en stelt deze in staat om vocht vast te houden. Oestrogenen spelen ook een rol in de aanmaak van vet en dragen bij tot het vasthouden van vocht. Minder oestrogeen kan daarom leiden tot droge, gebarsten en broze nagels.

Zwangerschap

Zwangerschapshormonen laten je nagels sneller groeien, wat geweldig is voor sommige vrouwen. Voor weer anderen kunnen nagels die te snel groeien leiden tot dunne, zwakke en broze nagels die gemakkelijk breken of splijten.

Broze nagels door schimmelnagels

Onychomycose

Een schimmelinfectie van de nagel wordt 'onychomycose' genoemd. In de volksmond spreekt men van 'schimmelnagel' of 'kalknagel'. Een schimmelnagel is de meest voorkomende aandoening van de nagel. Ongeveer 3 procent van de mensen heeft er last van. Bij diabeten (mensen met suikerziekte) is de prevalentie 22 tot 26%. Meestal zijn de teennagels aangedaan. Een schimmelinfectie van de vingernagels betreft meestal een Candida infectie en bij de teennagels meestal dermatofyt, een schimmel die parasitaire infecties veroorzaakt op huid, haar en nagels.

Verergerende klachten

Aanvankelijk begint de infectie aan een hoekje van de nagel en geeft het weinig klachten. Het aangedane plekje verandert allengs van kleur en wordt vaak gelig van kleur. Het plekje kan zich daarna geleidelijk uitbreiden als een olievlek totdat de gehele nagel is aangedaan en je last krijgt van het distaal loslaten van de nagel, dat wil zeggen dat het uiteinde van de nagel gaat loszitten. In erge gevallen kan zelfs je hele nagel loslaten. De nagel kan op een gegeven ogenblik geel, broos, verdikt en brokkelig zijn. Hier kan je hinder aan ondervinden. Ook vinden veel mensen een geïnfecteerde nagel ontsierend.

Brokkelige nagels door nagelpsoriasis

Psoriasis aan de nagel

Psoriasis is een chronische, niet-besmettelijke aandoening van de huid. Ongeveer 50 tot 80% van de mensen met psoriasis heeft psoriasisnagels, 'psoriasis unguium' genoemd. Het komt ook regelmatig voor dat nagelpsoriasis optreedt als geïsoleerd verschijnsel zonder verder huidafwijkingen. Veel mensen met nagelpsoriasis ervaren het als een cosmetisch probleem. Ook kan het pijn en hinder veroorzaken bij het normaal gebruik van de vingers, omdat de nagel soms gemakkelijk kan loslaten aan het uiteinde en er vuil onder kan gaan zitten wat je moeilijk weg krijgt.

Nagelveranderingen

Psoriasis kan invloed hebben op zowel vinger- als teennagels. Er zijn verschillende soorten nagelveranderingen die kunnen optreden, zoals onder meer:

• Brokkelige of broze nagels - het afbrokkelen van de nagel.
• Putjes in de nagels - kleine putjes op het oppervlak van de nagel.
• Beau-lijnen - dwarse groeven of lijnen in de nagels.
• Subunguale hyperkeratose - verhoorning onder de nagel, ofwel een verdikking van de huid onder de nagel, wat nagelloslating tot gevolg kan hebben.
• Eukonychia - witte verkleuring op de nagels.
• Onycholyse of nagelloslating - de scheiding van de vingernagel van haar nagelbed.
• Olievlekfenomeen - Een geel-bruine verkleuring van de nagelplaat. Hierbij lijkt het alsof er een druppel olie onder de nagel terecht is gekomen.
• Gevoeligheid voor infecties - psoriasisnagels zijn door de beschadigingen en afwijkingen gevoeliger zijn voor infecties.

Broze nagels en haaruitval door hypothyreoïdie

Bij mensen met hypothyreoïdie werkt de schildklier (gelegen onder de adamsappel) te langzaam doordat het onvoldoende schildklierhormoon aanmaakt. De oorzaak van hypothyreoïdie is in de meeste gevallen een auto-immuunziekte, veelal de ziekte van Hashimoto. Je lichaam maakt dan antistoffen aan tegen je eigen schildklier, als gevolg waarvan je schildklier te weinig schildklierhormoon aanmaakt wat de stofwisseling moet stimuleren. Hierdoor verloopt de stofwisseling trager wat onder meer de volgende klachten kan geven:

• kouwelijkheid
  Gewichtstoename / Bron: Istock.com/VladimirFLoyd
• in gewicht toenemen
• je sloom of moe voelen
• tragere hartslag
• verstopping
• broos en droog haar, haaruitval
• droge, koude en bleke huid
• brokkelige of broze nagels
• gezwollen oogleden en gezicht
• lagere stem
• onregelmatige menstruatie

Brokkelige nagels door een vitamine B12-tekort

Wateroplosbare vitamine

Vitamine B12 is een wateroplosbare vitamine, welke alleen voorkomt in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst, zoals vlees, vis, melk en eieren. Vitamine B12 is ook bekend als cobalamine en heeft onder meer de volgende functies:

• vitamine B12 speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen;
• vitamine B12 zorgt voor een goede werking van het zenuwstelsel;
• vitamine B12 is betrokken bij de stofwisseling van foliumzuur.

Klachten

Een vitamine B12-tekort geeft vaak overeenkomstige klachten als bij de meest gangbare vormen van bloedarmoede, zoals een bleke gelaatskleur, een slap en moe gevoel, een licht gevoel in het hoofd en een gebrek aan eetlust. Je kunt ook last krijgen een pijnlijke, branderige tong, gewichtsverlies en dunne ontlasting of diarree. Er zijn daarnaast nog veel meer klachten waar je op den duur last van kunt krijgen, waaronder brokkelige nagels.

Conventionele behandeling

Er is een zekere overlap tussen een conventionele behandeling en een natuurlijke behandeling voor broze nagels. Zolang er geen onderliggende medische oorzaken zijn van broze nagels (zoals een schildklierprobleem), is de meest voorkomende conventionele behandeling en preventieve maatregel van broze nagels de blootstelling aan water en irriterende stoffen te verminderen en je nagels en handen meerdere keren per dag te beschermen en te verzorgen met een dikke nagel- en handcrème. Ook het dragen van beschermende handschoenen wanneer de nagels langdurig aan water staan blootgesteld (bijvoorbeeld tijdens de afwas), is een goede maatregel om je nagels te beschermen.

Natuurlijke behandelingen voor broze nagels

Er zijn een aantal natuurlijke behandelingen van broze nagels.

Verminder blootstelling aan water

Regelmatig schoonmaken en afwassen is vrij onvermijdelijk, maar het kan je handen en nagels schaden. Het is daarom verstandig om een goed paar beschermende handschoenen aan te schaffen, waarmee je broze nagels helpt voorkomen. Draag handschoenen terwijl je je huishoudelijke taken uitvoert, vooral als je warm water en zeep (een sopje) gebruikt. Deze maatregel helpt voorkomen dat je nagels droog en broos worden.

Blijf gehydrateerd

Voldoende drinken en gehydrateerd blijven, is verstandig. Drink voldoende water en thee, maar je kunt ook je toevlucht nemen tot gezonde veel vocht bevattende voedingsmiddelen zoals watermeloen en komkommers. Dat is een geweldige manier om je nagels, huid en haar van binnenuit van vocht te voorzien.

Gebruik een natuurlijke handcrème

Als je worstelt met broze nagels, dan is het een uitstekend idee om telkens je handen en nagels te verzorgen met een handcrème nadat je ze hebt gewassen. Om je het zo gemakkelijk mogelijk te maken, kun je een natuurlijke vochtinbrengende handcrème in de buurt van je wastafel zetten, zodat je het elke keer snel en gemakkelijk kunt aanbrengen.

Gebruik een nagelriemcrème

Heb je last van harde, droge en (in)gescheurde nagelriemen, verzorg je nagels dan met een nagelriemcrème.

Gebruik hand- en nagelcrème

Gebruik meerdere malen per dag een hand- en nagelcrème, welke verzorgend, voedend en herstellend is voor nagels, droge handen en kloofjes.

Vermijd agressieve nagellakremovers

De meeste nagellakverwijderaars zitten tjokvol chemicaliën en hebben de neiging om de nagels uit te drogen. Nagellakremovers bevatten vaak zeer giftige chemicaliën, waaronder aceton, formaldehyde, tolueen en ftalaten. Niet alleen kunnen sommige nagellakverwijderaars de gezondheid van je nagels nadelig beïnvloeden, onderzoek heeft aangetoond dat ze schadelijk kunnen zijn voor de voortplanting en orgaantoxiciteit.[1] Ze kunnen ook de huid, ogen en luchtwegen irriteren. In plaats van gebruik te maken van een conventionele nagellakremover, kun je een zeer zachte natuurlijke nagellak remover proberen die bijvoorbeeld biologische alcohol en sinaasappelolie bevat en vrij is van aceton. Je kan zelf ook een remover maken met natuurlijke ingrediënten gebruikt. Doe een kleine hoeveelheid azijn in een kommetje en voeg sap toe van een citroen, limoen of sinaasappel en meng het. Druppel het mengsel op een watje en veeg dit vervolgens over je nagel.

Broccolizaadolie

Om je nagels een echt gezonde, natuurlijke boost te geven, kun je broccolizaadolie gebruiken. Deze olie is gemaakt van jonge broccolispruiten en zit bomvol met essentiële vetzuren die geweldig zijn voor de gezondheid van je huid, haar en nagels. Breng een druppel broccolizaadolie rechtstreeks aan op elke nagel en wrijf het in het nagelbed en de nagel. Doe dit bijvoorbeeld voor het slapengaan, zodat je 's ochtends met vochtige nagels wakker wordt. Kokosolie en arganolie zijn andere goede producten die op een soortgelijke manier kunnen worden gebruikt als broccolizaadolie bij broze nagels.

Vermijd kunstnagels

Draag geen kunstnagels om nagelproblemen te camoufleren, omdat deze de situatie erger kunnen maken. Kunstnagels worden niet aanbevolen voor mensen die gevoelig zijn voor schimmelinfecties of broze nagels hebben.

Vermijd nagelbijten

No go's zijn nagelbijten of pulken aan nagelriemen. Het ziet er niet alleen lelijk uit, maar vuil, bacteriën en virussen of schimmels kunnen door kleine verwondingen binnendringen en zo de nagels op lange termijn aantasten.

Nagels vijlen

Vijlen is beter dan knippen met een schaar. Gebruik geen metalen vijl voor je vingernagels omdat deze de nagel te ruw maken. En vijl alleen in één richting (niet heen en weer). Idealiter van de hoek naar het midden, dit voorkomt dat de nagelrand gaat rafelen. Vijl de teennagels recht en vijl de hoeken niet uit. Hierdoor kan de nagel ingroeien en een ingegroeide nagel kan voor problemen zorgen.

Nagelriem

Je nagelriem mag alleen voorzichtig worden teruggeduwd. Je kunt dit het beste doen na het douchen, als de huid doorweekt is. Je kunt ook een speciale nagelolie gebruiken om je nagels te verzorgen. Bijvoorbeeld olijfolie, jojoba-, lavendel- of amandelolie.

Goede voeding en supplementen

Om je nagels gezond en sterk te houden is een uitgebalanceerd dieet van groot belang. Wat je eet, beïnvloedt het uiterlijk. Niet alleen huid en haren, maar ook je nagels. Onder meer de volgende micronutriënten zijn belangrijk voor gezonde nagels of om broze nagels te versterken.

Vitamine B8

Volgens onderzoek kan het slikken van vitamine B8 helpen bij het behandelen van zwakke, broze nagels. Naast supplementen, kun je ook meer voedsel eten waar vitamine B8 in zit. Sommige voedingsmiddelen die aanzienlijke hoeveelheden biotine bevatten, zijn amandelen, eieren, zoete aardappel, ui, tomaat en haver.

Vitamine B6

Uit de groep van B-vitamines springt naast biotine, vitamine B6 in het oog. Vitamine B6 is betrokken bij de vorming van cysteïne. Cysteïne is de bouwsteen voor keratine, dat de structuur vormt van haar en nagels. Vitamine B6 zit in vlees, maïs, soja, groene groenten, bananen en noten.

Vitamine E

Vitamine E-supplementen zijn goedkoop, overal verkrijgbaar en zijn een effectieve manier zijn om de conditie van je nagels te verbeteren. De dikke vloeistof die uit een vitamine E-capsule komt, is een perfecte behandeling voor broze nagels. Peuter een van de capsules open en breng een beetje van de olie rechtstreeks aan op elke nagel. Het is een makkelijke maar krachtige en verjongende behandeling voor broze nagels.

Zink

Zink is het belangrijkste mineraal voor de nagels. Het is betrokken bij de normale celdeling en bij de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress en wordt voornamelijk aangetroffen in rood vlees, lever, linzen, champignons, havermout en noten.

Selenium

Ook een toereikende aanvoer van het spoorelement selenium mag niet worden vergeten, omdat selenium belangrijk is voor het behoud van sterke nagels. Het ondersteunt ook het immuunsysteem en is een belangrijke partner in de antioxidatieve bescherming van je cellen. Het zit vooral in vis en bepaalde soorten noten (met name paranoten), maar ook vlees, volkoren graanproducten en zuivelproducten leveren in Nederland een belangrijke bijdrage aan de hoeveelheid selenium die je binnenkrijgt. Selenium staat overigens ook wel bekend als seleen.

IJzer

IJzer is een mineraal. Het speelt een rol bij de celdeling en energievoorziening en de opname ervan kan verder worden verbeterd door vitamine C. Rood vlees, lever, tarwezemelen, pompoenpitten en peulvruchten en koolgroenten zijn rijk aan ijzer.

Noot:

1. Duke Chronicle. Recent study shows danger of popular nail polish brands. http://www.dukechronicle.com/article/2015/11/recent-study-shows-danger-of-popular-nail-polish-brands (ingezien op 18-9-2017)

Lees verder

• Dunne nagels: symptomen, oorzaak en behandeling
• Nagelpsoriasis: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Schimmelnagels: symptomen wit-gele, groene of bruine nagels
• Kalknagels (schimmelnagel): symptomen, oorzaak & behandeling
• Bloeduitstorting onder de nagel: oorzaken van blauwe nagel