Broze nagels: oorzaken en behandeling van brokkelige nagels

Broze nagels of brokkelige nagels is een vervelende klacht. Wat zijn de mogelijke oorzaken van zwakke of broze nagels, vingernagels en teennagels? Brokkelige of broze nagels zijn geen specifiek verschijnsel, maar komt vaak door veroudering, of door het langdurig gebruik van water. Ook komen broze nagels voor bij diverse huidafwijkingen, onder meer bij schimmelnagels, (nagel)psoriasis en nageldystrofie - een aandoening waarbij je nagels zich slecht ontwikkelen als gevolg van storing in de voedseltoevoer, bijvoorbeeld door een schildklieraandoening. Een vitamine B12 tekort kan ook aanleiding geven tot brokkelige of broze nagels. Door diverse maatregelen die jezelf kunt nemen, kan je broze nagels verzorgen. Bij een onderliggende aandoening, is het belangrijk dat deze behandeld wordt.

• Wat zijn broze nagels?
• Vóórkomen van broze nagels
• Oorzaken van broze nagels
• Omgevingsfactoren
• Onderliggende aandoeningen
• Ouder worden
• Schildklieraandoeningen
• Vitamine- en mineralentekort
• Overgang
• Zwangerschap
• Broze nagels door schimmelnagels
• Onychomycose
• Verergerende klachten
• Brokkelige nagels door nagelpsoriasis
• Psoriasis aan de nagel
• Nagelveranderingen
• Broze nagels en haaruitval door hypothyreoïdie
• Brokkelige nagels door een vitamine B12-tekort
• Wateroplosbare vitamine
• Klachten
• Andere oorzaken van broze nagels
• IJzergebrek zonder anemie
• Chronische ziekten
• Auto-immuunziekten
• Tekort aan essentiële vetzuren
• Gebrek aan proteïne
• Uitdroging en onvoldoende vochtinname
• Eczeem
• Medicatiegebruik
• Overmatig gebruik van antibacteriële middelen
• Wanneer raadpleeg je de huisarts?
• Onderzoek en diagnose
• Conventionele behandeling
• Vermijden van blootstelling aan water en irriterende stoffen
• Dagelijkse hydratatie en nagelverzorging
• Zachte nagelverzorgingstechnieken
• Vermijden van agressieve nagelproducten
• Natuurlijke behandelingen voor broze nagels
• Verminder blootstelling aan water
• Blijf gehydrateerd
• Gebruik een natuurlijke handcrème
• Gebruik een nagelriemcrème
• Gebruik hand- en nagelcrème
• Vermijd agressieve nagellakremovers
• Vermijd kunstnagels
• Broccolizaadolie
• Vermijd nagelbijten
• Nagels vijlen
• Nagelriem
• Goede voeding en supplementen
• Vitamine B8
• Vitamine B6
• Vitamine E
• Zink
• Selenium
• IJzer

Wat zijn broze nagels?

Sophie, een drukke jonge moeder en kantoormedewerker, merkte dat haar nagels steeds vaker braken bij de kleinste bewegingen. Een simpele taak zoals het openen van een blikje frisdrank eindigde vaak in een pijnlijk gespleten nagel. Ze kon zich niet herinneren wanneer de problemen begonnen waren, maar het viel haar op dat haar nagels, ooit sterk en glanzend, nu dof en broos waren. Terwijl ze naar haar vingers keek tijdens een vergadering, vroeg ze zich af of haar dieet van snelle snacks en koffie zonder pauzes hier iets mee te maken had. Het was een wake-up call om beter voor zichzelf te zorgen en meer aandacht te besteden aan haar voeding en hydratatie.

Broze nagels zijn nagels die kwetsbaarder zijn en makkelijker breken dan normale, gezonde nagels. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals een gebrek aan voeding, overmatig gebruik van chemische producten, bepaalde medische aandoeningen, of gewoon ouder worden. Het is belangrijk om de oorzaak van broze nagels te achterhalen en deze te behandelen om verdere beschadiging te voorkomen.

Vóórkomen van broze nagels

Broze nagels, ook bekend als fragilitas unguium, zijn een veelvoorkomend probleem dat wereldwijd miljoenen mensen treft. Dit symptoom, dat zich manifesteert door nagels die gemakkelijk splijten, scheuren of breken, kan het gevolg zijn van uiteenlopende oorzaken, van externe factoren zoals blootstelling aan water en chemicaliën tot interne factoren zoals voedingstekorten en genetische aanleg. De epidemiologie van broze nagels biedt een intrigerend beeld van hoe vaak dit probleem voorkomt, welke bevolkingsgroepen het meest getroffen worden, en welke omgevings- en genetische factoren een rol spelen.

Wereldwijde incidentie en regionale verschillen
Broze nagels komen wereldwijd voor en worden vaak gemeld bij volwassenen, vooral vrouwen. Geschat wordt dat ongeveer 20% van de wereldbevolking op enig moment te maken krijgt met broze nagels. In Europa, inclusief Nederland en België, is het probleem eveneens wijdverspreid, met een prevalentie van 15-20% bij volwassenen. In de Nederlandse overzeese gebieden kunnen klimaatfactoren, zoals een hoge luchtvochtigheid en blootstelling aan zout water, bijdragen aan nagelverzwakking. Wereldwijd zijn er regio's waar bepaalde leefomstandigheden, zoals droogte of juist hoge luchtvochtigheid, een rol spelen in de conditie van nagels.

Cijfer: In ontwikkelde landen, waar het gebruik van chemische producten en schoonmaakmiddelen hoger is, rapporteert tot 27% van de vrouwen broze nagels als een terugkerend probleem. Mannen hebben minder vaak last van fragilitas unguium, deels vanwege de verminderde blootstelling aan nagelverzorgingsproducten en huishoudelijke chemicaliën.

Geslacht: vrouwen versus mannen
Vrouwen hebben een significant hogere kans op broze nagels in vergelijking met mannen. Dit komt onder andere door hormonale factoren en het frequent gebruik van nagelverzorgingsproducten zoals nagellak, nagelverharders en nagellakremovers met aceton, die de nagels kunnen uitdrogen en verzwakken. Het is bekend dat vrouwen tot wel twee keer zo vaak last hebben van broze nagels als mannen. Dit verschil wordt ook verklaard door de hogere blootstelling aan huishoudelijke taken waarbij handen en nagels in contact komen met water en schoonmaakmiddelen.

Voorbeeld: Een vrouw die regelmatig haar nagels lakt en schoonmaakmiddelen gebruikt zonder handschoenen, zal vaker broze nagels ervaren dan een man met een vergelijkbare levensstijl. Ook hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap en menopauze kunnen bijdragen aan een verhoogde kwetsbaarheid van nagels bij vrouwen.

Leeftijd: kinderen versus volwassenen
Ofschoon broze nagels voornamelijk een probleem zijn bij volwassenen, kunnen ook kinderen en adolescenten last hebben van broze nagels, vaak als gevolg van externe factoren zoals nagelbijten of voedingstekorten. Bij volwassenen nemen broze nagels vaak toe met de leeftijd, deels door een afname van de natuurlijke vochtigheid van de nagels en de algehele veroudering van de huid en nagels. Oudere volwassenen ervaren vaker nagelproblemen doordat de productie van keratine, het eiwit dat de nagels sterk maakt, afneemt.

Weetje: Bij personen boven de 60 jaar komt fragilitas unguium vaker voor, met schattingen die variëren van 20-30%, vaak gerelateerd aan een afname van hydratatie en voedingstekorten zoals een tekort aan ijzer of biotine.

Klimaat en omgevingsfactoren
Klimaat speelt een belangrijke rol in de gezondheid van de nagels. Droge en koude klimaten, zoals in de noordelijke delen van Europa en sommige delen van Noord-Amerika, kunnen de nagels uitdrogen en broos maken. Aan de andere kant kan een tropisch klimaat, zoals in de Nederlandse overzeese gebieden, leiden tot een verhoogde blootstelling aan vocht en schimmels, wat broze nagels kan veroorzaken. Luchtvochtigheid speelt hier een dubbele rol: terwijl vochtigheid de nagels zacht kan maken en vatbaar voor scheuren, kan een te droge lucht ze juist doen uitdrogen.

Voorbeeld: In een stad als Amsterdam kunnen koude winters met droge binnenlucht door verwarming leiden tot broze nagels, terwijl in Curaçao de combinatie van hoge luchtvochtigheid en blootstelling aan zout zeewater andere vormen van nagelverzwakking kan veroorzaken.

Genetica en familiaire factoren
Genetische aanleg kan ook een rol spelen bij het voorkomen van broze nagels. Mensen met een familiegeschiedenis van nagelproblemen of huidaandoeningen zoals eczeem en psoriasis hebben een hogere kans op broze nagels. Genen die de productie van keratine beïnvloeden, kunnen bijdragen aan de sterkte en structuur van de nagels, en mutaties in deze genen kunnen leiden tot een verhoogde kwetsbaarheid.

Interessant detail: Uit studies blijkt dat mensen met een genetische aanleg voor droge huid en eczeem 30-50% meer kans hebben op broze nagels, wat suggereert dat de gezondheid van de huid en nagels nauw met elkaar verbonden is.

Voedingspatroon en levensstijl
Het voedingspatroon is een factor van betekenis in de gezondheid van nagels. Tekorten aan bepaalde voedingsstoffen zoals biotine, ijzer, zink, en vitamine B-complex kunnen leiden tot broze nagels. Mensen die een dieet volgen dat arm is aan deze essentiële voedingsstoffen kunnen meer vatbaar zijn voor nagelproblemen. Veganisten en vegetariërs hebben soms een verhoogd risico op ijzertekort, wat kan bijdragen aan broze nagels.

Cijfer: Grofweg 10% van de mensen met een biotinetekort meldt broze nagels als een van hun belangrijkste symptomen. Het toevoegen van biotinerijke voeding zoals eieren, noten en groene bladgroenten kan helpen om de nagelsterkte te verbeteren.

Voorbeeld: Iemand die een dieet volgt dat rijk is aan voedingsmiddelen zoals amandelen en spinazie, heeft vaak sterkere nagels door de aanwezigheid van vitamine B8 (biotine) en ijzer. Daarentegen kunnen mensen die regelmatig vasten of weinig voedingsvariatie hebben, een hogere kans hebben op broze nagels.

Oorzaken van broze nagels

Omgevingsfactoren

De hardheid van je nagels is grotendeels genetisch bepaald. Dus als je regelmatig last hebt van broze, afbrekende nagels, dan is dat te wijten aan je genen. Daarnaast zijn er een aantal omgevingsfactoren die kunnen bijdragen aan broze nagels, zoals:

• Ouder worden: met het voortschrijden der haren worden je nagels brozer;
• Afwassen zonder handschoenen;
• Poetsen;
• Werken met papier;
  Veelvuldig gebruik van kunstnagels kan broze nagels veroorzaken / Bron: Bvasilev1, Wikimedia Commons (CC BY-4.0)
• Frequente manicures;
• Gebruik van kunstnagels;
• Gebruik van agressieve nagellakremovers;
• Langdurige nagellak dragen;
• Veelvuldig gebruik van desinfecterende zalfjes;
• Zonnebrand;
• Langdurige blootstelling aan koud, droog weer;
• Herhaalde verwonding of trauma aan de nagel, bijvoorbeeld door nagelbijten.

Onderliggende aandoeningen

Broze of brokkelige nagels kunnen ook worden veroorzaakt door:

• Een schimmelnagelinfectie;
• Lichen planus, waarbij ook de nagels aangedaan kunnen zijn;
• Hypothyreoïdie (trage schildklier);
• Hyperthyreoïdie (versnelde schildklier);
• Nagelpsoriasis;
• Reactieve artritis (een minder voorkomende oorzaak).

Ouder worden

Broze nagels kunnen door het verouderingsproces ontstaan. Met het voortschrijden der jaren verliezen je nagels aan sterkte, wat resulteert in broze en kwetsbare nagels. Andere factoren, zoals hormonale veranderingen, uitdroging door veelvuldig handen wassen, blootstelling aan chemische stoffen en ziekte, kunnen ook bijdragen aan broze nagels. Het is belangrijk om goed voor je nagels te zorgen door ze te beschermen en te hydrateren en eventueel een arts te raadplegen als je nagels beschadigd blijven.

Schildklieraandoeningen

Wanneer je een schildklieraandoening hebt, kun je zowel broze nagels als haaruitval ervaren. Schildklierproblemen komen vaker voor bij vrouwen en vooral een trage schildklier (hypothyreoïdie) staat erom bekend broze nagels te veroorzaken. Hypothyreoïdie betekent dat de schildklier niet genoeg schildklierhormonen produceert en dit kan tot een traag metabolisme leiden.

Vitamine- en mineralentekort

Broze nagels kunnen ook veroorzaakt worden door een vitaminetekort en/of mineralentekort. Het meest waarschijnlijke is een ijzertekort. Dit betekent dat mensen met een ijzertekort meer kans hebben op broze nagels. Zink en ijzer zijn essentieel voor de opbouw van keratine, dat je lichaam nodig heeft voor de opbouw van je nagels en haren.

Overgang

Broze nagels kunnen het gevolg zijn van de overgang. Hormonale veranderingen zijn hier debet aan. Tijdens de overgang beginnen hormoonspiegels te schommelen en het meest opvallende is de afname van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Oestrogeen stimuleert de productie van hyaluronzuur, een van de belangrijkste componenten van de basissubstantie in de lederhuid of dermis en stelt deze in staat om vocht vast te houden. Oestrogenen spelen ook een rol in de aanmaak van vet en dragen bij tot het vasthouden van vocht. Minder oestrogeen kan daarom leiden tot droge, gebarsten en broze nagels.

Zwangerschap

Zwangerschapshormonen laten je nagels sneller groeien, wat geweldig is voor sommige vrouwen. Voor weer anderen kunnen nagels die te snel groeien leiden tot dunne, zwakke en broze nagels die gemakkelijk breken of splijten.

Broze nagels door schimmelnagels

Onychomycose

Een schimmelinfectie van de nagel wordt 'onychomycose' genoemd. In de volksmond spreekt men van 'schimmelnagel' of 'kalknagel'. Een schimmelnagel is de meest voorkomende aandoening van de nagel. Ongeveer 3 procent van de mensen heeft er last van. Bij diabeten (mensen met suikerziekte) is de prevalentie 22 tot 26%. Meestal zijn de teennagels aangedaan. Een schimmelinfectie van de vingernagels betreft meestal een Candida infectie en bij de teennagels meestal dermatofyt, een schimmel die parasitaire infecties veroorzaakt op huid, haar en nagels.

Verergerende klachten

Aanvankelijk begint de infectie aan een hoekje van de nagel en geeft het weinig klachten. Het aangedane plekje verandert allengs van kleur en wordt vaak gelig van kleur. Het plekje kan zich daarna geleidelijk uitbreiden als een olievlek totdat de gehele nagel is aangedaan en je last krijgt van het distaal loslaten van de nagel, dat wil zeggen dat het uiteinde van de nagel gaat loszitten. In erge gevallen kan zelfs je hele nagel loslaten. De nagel kan op een gegeven ogenblik geel, broos, verdikt en brokkelig zijn. Hier kan je hinder aan ondervinden. Ook vinden veel mensen een geïnfecteerde nagel ontsierend.

Brokkelige nagels door nagelpsoriasis

Psoriasis aan de nagel

Psoriasis is een chronische, niet-besmettelijke aandoening van de huid. Ongeveer 50 tot 80% van de mensen met psoriasis heeft psoriasisnagels, 'psoriasis unguium' genoemd. Het komt ook regelmatig voor dat nagelpsoriasis optreedt als geïsoleerd verschijnsel zonder verder huidafwijkingen. Veel mensen met nagelpsoriasis ervaren het als een cosmetisch probleem. Ook kan het pijn en hinder veroorzaken bij het normaal gebruik van de vingers, omdat de nagel soms gemakkelijk kan loslaten aan het uiteinde en er vuil onder kan gaan zitten wat je moeilijk weg krijgt.

Nagelveranderingen

Psoriasis kan invloed hebben op zowel vinger- als teennagels. Er zijn verschillende soorten nagelveranderingen die kunnen optreden, zoals onder meer:

• Brokkelige of broze nagels - het afbrokkelen van de nagel.
• Putjes in de nagels - kleine putjes op het oppervlak van de nagel.
• Beau-lijnen - dwarse groeven of lijnen in de nagels.
• Subunguale hyperkeratose - verhoorning onder de nagel, ofwel een verdikking van de huid onder de nagel, wat nagelloslating tot gevolg kan hebben.
• Eukonychia - witte verkleuring op de nagels.
• Onycholyse of nagelloslating - de scheiding van de vingernagel van haar nagelbed.
• Olievlekfenomeen - Een geel-bruine verkleuring van de nagelplaat. Hierbij lijkt het alsof er een druppel olie onder de nagel terecht is gekomen.
• Gevoeligheid voor infecties - psoriasisnagels zijn door de beschadigingen en afwijkingen gevoeliger zijn voor infecties.

Broze nagels en haaruitval door hypothyreoïdie

Bij mensen met hypothyreoïdie werkt de schildklier (gelegen onder de adamsappel) te langzaam doordat het onvoldoende schildklierhormoon aanmaakt. De oorzaak van hypothyreoïdie is in de meeste gevallen een auto-immuunziekte, veelal de ziekte van Hashimoto. Je lichaam maakt dan antistoffen aan tegen je eigen schildklier, als gevolg waarvan je schildklier te weinig schildklierhormoon aanmaakt wat de stofwisseling moet stimuleren. Hierdoor verloopt de stofwisseling trager wat onder meer de volgende klachten kan geven:

• kouwelijkheid
  Gewichtstoename / Bron: Istock.com/VladimirFLoyd
• in gewicht toenemen
• je sloom of moe voelen
• tragere hartslag
• verstopping
• broos en droog haar, haaruitval
• droge, koude en bleke huid
• brokkelige of broze nagels
• gezwollen oogleden en gezicht
• lagere stem
• onregelmatige menstruatie

Brokkelige nagels door een vitamine B12-tekort

Wateroplosbare vitamine

Vitamine B12 is een wateroplosbare vitamine, welke alleen voorkomt in voedingsmiddelen van dierlijke afkomst, zoals vlees, vis, melk en eieren. Vitamine B12 is ook bekend als cobalamine en heeft onder meer de volgende functies:

• vitamine B12 speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen;
• vitamine B12 zorgt voor een goede werking van het zenuwstelsel;
• vitamine B12 is betrokken bij de stofwisseling van foliumzuur.

Klachten

Een vitamine B12-tekort geeft vaak overeenkomstige klachten als bij de meest gangbare vormen van bloedarmoede, zoals een bleke gelaatskleur, een slap en moe gevoel, een licht gevoel in het hoofd en een gebrek aan eetlust. Je kunt ook last krijgen een pijnlijke, branderige tong, gewichtsverlies en dunne ontlasting of diarree. Er zijn daarnaast nog veel meer klachten waar je op den duur last van kunt krijgen, waaronder brokkelige nagels.

Andere oorzaken van broze nagels

IJzergebrek zonder anemie

Het is een veelvoorkomend misverstand dat alleen bloedarmoede broze nagels veroorzaakt, maar een mild ijzertekort zonder duidelijke anemie kan ook invloed hebben op de gezondheid van de nagels. IJzer is essentieel voor de zuurstoftoevoer naar de nagelmatrix, en een tekort kan de groei en sterkte van de nagelplaten aantasten. Weetje: Zelfs een ijzertekort van 10-15% onder de aanbevolen dagelijkse waarde kan de nagels verzwakken. Voorbeeld: Iemand die veel thee of koffie drinkt en daardoor de ijzeropname vermindert, kan ondanks een ogenschijnlijk gezond dieet last krijgen van broze nagels.

Chronische ziekten

Chronische aandoeningen zoals diabetes en nierziekten kunnen het lichaam uitputten en de nagelgezondheid beïnvloeden. Diabetes kan bijvoorbeeld de bloedcirculatie en vochtbalans verstoren, waardoor nagels vatbaarder worden voor breuken en splijting.

• Cijfer: Ongeveer 30% van de mensen met chronische nierziekten rapporteert problemen met broze of vervormde nagels.
• Feitje: Een slechte doorbloeding door diabetes kan leiden tot trage nagelgroei en broosheid.
• Voorbeeld: Een diabetespatiënt die merkt dat zijn nagels traag groeien en dun aanvoelen, ervaart de invloed van de ziekte op de nagelstructuur.

Auto-immuunziekten

Ziekten zoals lupus en andere auto-immuunziekten kunnen veranderingen in de nagels veroorzaken. Deze aandoeningen leiden vaak tot ontstekingen in het lichaam, die de nagelmatrix kunnen beschadigen en de groei en sterkte van de nagels beïnvloeden. Weetje: Bij lupus kunnen nagels naast broosheid ook ribbels en rode vlekjes vertonen.

• Cijfer: Tot 20% van de mensen met een auto-immuunziekte rapporteert nagelveranderingen als symptoom.
• Voorbeeld: Een vrouw met lupus merkt dat haar nagels brozer worden en ribbels vertonen, een subtiele indicatie van haar ziekte.

Tekort aan essentiële vetzuren

Gezonde vetten zijn belangrijk voor de vochtbalans van het lichaam, en een tekort aan essentiële vetzuren zoals omega-3 kan leiden tot droge en broze nagels.

• Cijfer: Mensen die een dieet volgen dat arm is aan vetten hebben 25% meer kans op broze nagels.
• Feitje: Essentiële vetzuren helpen de natuurlijke olieproductie van de nagels te ondersteunen, waardoor ze sterker blijven.
• Voorbeeld: Iemand die een vetarm dieet volgt om gewicht te verliezen, merkt dat haar nagels broos worden en sneller breken.

Gebrek aan proteïne

Proteïne is cruciaal voor de productie van keratine, het belangrijkste structurele bestanddeel van nagels. Een tekort aan eiwitten kan resulteren in zwakke, dunne nagels die gemakkelijk scheuren.

• Weetje: Vegetariërs en veganisten moeten extra letten op hun eiwitinname om broze nagels te voorkomen.
• Cijfer: Tot 15% van de mensen met een lage eiwitinname ervaart broze nagels. Voorbeeld: Een sporter die onvoldoende eiwit in zijn dieet heeft, merkt dat zijn nagels dunner en breekbaarder worden ondanks zijn gezonde levensstijl.

Uitdroging en onvoldoende vochtinname

De nagels bestaan voor een groot deel uit water, en een gebrek aan hydratatie kan hun structuur verzwakken. Onvoldoende waterinname kan de nagels tot 15% meer uitdrogen, waardoor ze broos worden.

• Feitje: Zelfs lichte uitdroging kan de nagels kwetsbaarder maken, vooral in koude, droge klimaten.
• Voorbeeld: Een kantoormedewerker die vergeet voldoende water te drinken tijdens lange werkdagen kan merken dat zijn nagels vaker splijten.

Eczeem

Eczeem dat zich uitbreidt naar de vingertoppen en nagelriemen kan de nagelplaat aantasten en broze nagels veroorzaken. Mensen met eczeem hebben vaak een verstoorde huidbarrière, waardoor ook de nagelplaat kan uitdrogen en beschadigd raakt.

• Cijfer: Tot 35% van de mensen met handeczeem ervaart broze of gespleten nagels. Voorbeeld: Een moeder met chronisch handeczeem merkt dat haar nagels dunner en sneller breken, vooral tijdens periodes van opvlammende klachten.

Medicatiegebruik

Sommige medicijnen, zoals chemotherapie, bètablokkers en retinoïden, kunnen bijwerkingen hebben die de nagels verzwakken. Cijfer: Ongeveer 20% van de mensen die chemotherapie ondergaan, rapporteert broze nagels. Deze medicijnen kunnen de groei van keratinecellen remmen, wat leidt tot zwakke nagels.

• Voorbeeld: Een patiënt die bètablokkers gebruikt om zijn bloeddruk te verlagen, merkt na enkele maanden dat zijn nagels brozer worden en sneller scheuren.

Overmatig gebruik van antibacteriële middelen

Te vaak gebruik van antibacteriële zepen en handgels kan de nagels uitdrogen, waardoor ze broos worden. Antibacteriële producten bevatten vaak alcohol, wat de nagelplaat en omliggende huid kan uitdrogen. Regelmatig gebruik van handgels kan de nagels tot 10% meer uitdrogen dan gebruik van gewone zeep.

• Voorbeeld: Een verpleegkundige die meerdere keren per dag antibacteriële handgel gebruikt, merkt dat haar nagels dunner worden en sneller afbreken door de constante blootstelling.

Wanneer raadpleeg je de huisarts?

Als je broze nagels gepaard gaan met andere, alarmerende symptomen, zoals aanhoudende vermoeidheid, onverklaarbaar gewichtsverlies, of veranderingen in de huid en haren, is het tijd om de huisarts te raadplegen. Deze combinatie van klachten kan wijzen op een systemische aandoening zoals een schildklierprobleem, ijzertekort of zelfs een auto-immuunziekte. De nagels kunnen in dit geval als vroege waarschuwingssignalen fungeren, een subtiele hint dat je lichaam schreeuwt om aandacht.

Wanneer je merkt dat de broze nagels niet verbeteren ondanks consistente verzorging en hydratie, of wanneer ze gepaard gaan met pijn, verkleuring of vormverandering, kan dit wijzen op een schimmelinfectie of een ander medisch probleem dat behandeling vereist. Schimmelinfecties kunnen de nagels niet alleen broos maken, maar ook dikker, verkleurd en broos. Het is belangrijk om deze vroegtijdig aan te pakken om verdere verspreiding en complicaties te voorkomen.

Onverwachte veranderingen en plotselinge broosheid
Plotselinge broosheid die niet te verklaren is door veranderingen in levensstijl of dieet kan een aanwijzing zijn voor een voedingsdeficiëntie zoals een tekort aan biotine, zink of andere essentiële vitamines en mineralen. Dit soort tekorten kunnen niet alleen de nagels beïnvloeden, maar ook de algehele gezondheid. In sommige gevallen kan een gebrek aan voedingsstoffen een teken zijn van een onderliggende opnameprobleem, zoals bij coeliakie of een andere malabsorptie-aandoening. Een huisarts kan bloedonderzoeken en andere diagnostische tests voorstellen om de oorzaak van de broosheid vast te stellen en een geschikt behandelplan te maken.

Wanneer je nagels naast broosheid ook horizontale lijnen (bekend als lijnen van Beau) of putjes vertonen, kan dit een teken zijn van een ernstige systemische ziekte of ontstekingsproces. Deze zichtbare veranderingen in de nagelstructuur zijn een reden om medisch advies in te winnen, omdat ze wijzen op een verstoring in de nagelgroei die het gevolg kan zijn van gezondheidsproblemen zoals psoriasis, lupus of een hartziekte.

Raadpleeg tijdig om verergering te voorkomen
Het vroegtijdig raadplegen van een huisarts bij aanhoudende of verergerende broze nagels kan helpen om onderliggende problemen snel te diagnosticeren en te behandelen. Hierdoor kan verergering van klachten en complicaties worden voorkomen. Het is altijd beter om proactief te zijn en je gezondheid serieus te nemen, zeker wanneer ogenschijnlijk kleine symptomen zoals broze nagels het eerste teken kunnen zijn van iets dat meer aandacht vereist.

Onderzoek en diagnose

Het diagnosticeren van de oorzaak van broze nagels begint vaak met een grondig vraaggesprek en lichamelijk onderzoek door de arts. Hierbij wordt gekeken naar de algemene gezondheid, voeding en levensstijl van de patiënt, en of er sprake is van bijkomende symptomen zoals haaruitval of vermoeidheid. Maar het diagnostisch traject kan verder gaan dan alleen een visuele inspectie en een paar vragen. Om een volledig beeld te krijgen van wat er aan de hand is, worden soms specifieke en minder bekende onderzoeksmethoden ingezet om onderliggende oorzaken te achterhalen.

Standaardonderzoeken en laboratoriumtests
Bij vermoeden van een tekort aan voedingsstoffen, zoals ijzer, biotine of zink, is een bloedonderzoek de eerste stap. Dit kan helpen om te zien of er tekorten zijn die bijdragen aan de broosheid van de nagels. Daarnaast wordt bij een vermoeden van schildklieraandoeningen een bloedtest gedaan om de niveaus van schildklierhormonen (TSH, T3, en T4) te controleren. Een afwijking in deze waarden kan wijzen op hypothyreoïdie of hyperthyreoïdie, beide aandoeningen die van invloed kunnen zijn op de nagelgezondheid.

Feitje: Onderzoek toont aan dat tot 10% van de gevallen van broze nagels te maken heeft met een onderliggend schildklierprobleem, iets wat met een eenvoudige bloedtest aan het licht kan komen.

Nagelbiopsie en microscopisch onderzoek
Als er sprake is van onverklaarbare broosheid in combinatie met andere nagelafwijkingen, zoals verkleuring of dikke, onregelmatige nagels, kan een nagelbiopsie worden uitgevoerd. Dit is een minder bekende, maar effectieve methode waarbij een klein stukje van de nagel en het nagelbed wordt afgenomen voor microscopisch onderzoek. Hiermee kunnen artsen bepalen of er sprake is van een schimmelinfectie, psoriasis of een andere huidaandoening die de nagels aantast. Deze methode biedt inzicht in de structuur van de nagelplaat en eventuele schimmelsporen of ontstekingscellen.

Analyse van nagelgroeipatroon
Een minder bekende, maar uiterst waardevolle diagnostische methode is het analyseren van het nagelgroeipatroon. Dit gebeurt door een groeiende nagel over een periode van enkele weken te observeren. De snelheid van nagelgroei kan belangrijke aanwijzingen geven over de algehele gezondheid en het metabolisme van een persoon. Langzaam groeiende nagels kunnen bijvoorbeeld wijzen op een verminderde bloedcirculatie, wat vaak voorkomt bij mensen met hart- en vaatziekten of diabetes. Snelle, maar broze nagelgroei kan daarentegen gerelateerd zijn aan hormonale schommelingen.

Micronutriëntentest
Een specifieke micronutriëntentest is een methode waarmee artsen de niveaus van verschillende vitaminen en mineralen in het lichaam kunnen controleren. Dit onderzoek kan bijzonder nuttig zijn bij mensen die een eenzijdig dieet volgen of waarbij er een vermoeden is van malabsorptie. Het meten van de niveaus van biotine, vitamine D, magnesium en zink kan helpen om gerichte aanbevelingen te doen voor het aanvullen van tekorten die bijdragen aan de broosheid van de nagels.

Weetje: Biotine staat erom bekend de nagelsterkte te verbeteren, en studies hebben aangetoond dat suppletie bij mensen met een tekort de nagelkwaliteit binnen enkele maanden met 25% kan verbeteren.

Dermatoscopie en digitale beeldvorming
In sommige gevallen wordt gebruikgemaakt van dermatoscopie, een onderzoeksmethode waarbij een vergrotend instrument wordt gebruikt om de nagelplaat en nagelriem nauwkeurig te bekijken. Dit kan helpen bij het detecteren van subtiele veranderingen die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Digitale beeldvorming, waarbij high-definition foto’s van de nagels worden gemaakt, kan bijdragen aan een nauwkeurige monitoring van veranderingen in nagelstructuur en groei over de tijd.

Conventionele behandeling

De conventionele behandeling voor broze nagels richt zich op het versterken van de nagelstructuur en het minimaliseren van schadelijke invloeden. Deze aanpak vertoont vaak een overlap met natuurlijke methoden, omdat beide zich richten op het beschermen en voeden van de nagels. Wanneer er geen onderliggende medische oorzaak is, zoals een schildklierprobleem of een voedingsdeficiëntie, zijn dagelijkse gewoonten en maatregelen essentieel om gezonde nagels te behouden.

Vermijden van blootstelling aan water en irriterende stoffen

Het beperken van langdurig contact met water is van groot belang om uitdroging en broosheid van de nagels te voorkomen. Water kan de natuurlijke oliën en het vocht in de nagels onttrekken, waardoor ze zwak en breekbaar worden. Het dragen van beschermende handschoenen tijdens huishoudelijke taken, zoals afwassen en schoonmaken, helpt om de nagels te beschermen tegen water en agressieve schoonmaakmiddelen. Dit draagt bij aan het behoud van de natuurlijke vochtbalans van de nagels en versterkt ze op de lange termijn.

Dagelijkse hydratatie en nagelverzorging

Het regelmatig aanbrengen van een voedende nagel- en handcrème is een cruciale stap voor het behoud van sterke nagels. Crèmes met ingrediënten zoals glycerine, ureum en lanoline helpen vocht vast te houden en de nagelstructuur te versterken. Het gebruik van nagelversterkers en oliën die verrijkt zijn met vitamines zoals biotine en panthenol kan de conditie van de nagels verder verbeteren. Biotine staat bekend om zijn positieve effect op de nagelsterkte, waarbij dagelijkse suppletie binnen enkele maanden tot merkbare verbeteringen kan leiden.

Zachte nagelverzorgingstechnieken

Bij het vijlen van de nagels is het belangrijk om een zachte glasvijl te gebruiken in plaats van een grove metalen vijl. Dit helpt om de nagels voorzichtig in één richting te vijlen en voorkomt splijten en scheuren, waardoor ze sterker blijven. Deze techniek draagt bij aan de algehele gezondheid van de nagels en vermindert het risico op beschadiging.

Vermijden van agressieve nagelproducten

Acetonhoudende nagellakremovers kunnen de nagels uitdrogen en broos maken. Daarom is het beter om te kiezen voor acetonvrije nagellakremovers die de nagels zachtjes reinigen zonder onnodige schade. Dit helpt de nagels veerkrachtig te houden en vermindert de kans op uitdroging en broosheid.

Natuurlijke behandelingen voor broze nagels

Er zijn een aantal natuurlijke behandelingen van broze nagels.

Verminder blootstelling aan water

Regelmatig schoonmaken en afwassen is vrij onvermijdelijk, maar het kan je handen en nagels schaden. Het is daarom verstandig om een goed paar beschermende handschoenen aan te schaffen, waarmee je broze nagels helpt voorkomen. Draag handschoenen terwijl je je huishoudelijke taken uitvoert, vooral als je warm water en zeep (een sopje) gebruikt. Deze maatregel helpt voorkomen dat je nagels droog en broos worden.

Blijf gehydrateerd

Voldoende drinken en gehydrateerd blijven, is verstandig. Drink voldoende water en thee, maar je kunt ook je toevlucht nemen tot gezonde veel vocht bevattende voedingsmiddelen zoals watermeloen en komkommers. Dat is een geweldige manier om je nagels, huid en haar van binnenuit van vocht te voorzien.

Gebruik een natuurlijke handcrème

Als je worstelt met broze nagels, dan is het een uitstekend idee om telkens je handen en nagels te verzorgen met een handcrème nadat je ze hebt gewassen. Om je het zo gemakkelijk mogelijk te maken, kun je een natuurlijke vochtinbrengende handcrème in de buurt van je wastafel zetten, zodat je het elke keer snel en gemakkelijk kunt aanbrengen.

Gebruik een nagelriemcrème

Heb je last van harde, droge en (in)gescheurde nagelriemen, verzorg je nagels dan met een nagelriemcrème.

Gebruik hand- en nagelcrème

Gebruik meerdere malen per dag een hand- en nagelcrème, welke verzorgend, voedend en herstellend is voor nagels, droge handen en kloofjes.

Vermijd agressieve nagellakremovers

De meeste nagellakverwijderaars zitten tjokvol chemicaliën en hebben de neiging om de nagels uit te drogen. Nagellakremovers bevatten vaak zeer giftige chemicaliën, waaronder aceton, formaldehyde, tolueen en ftalaten. Niet alleen kunnen sommige nagellakverwijderaars de gezondheid van je nagels nadelig beïnvloeden, onderzoek heeft aangetoond dat ze schadelijk kunnen zijn voor de voortplanting en orgaantoxiciteit.[1] Ze kunnen ook de huid, ogen en luchtwegen irriteren. In plaats van gebruik te maken van een conventionele nagellakremover, kun je een zeer zachte natuurlijke nagellak remover proberen die bijvoorbeeld biologische alcohol en sinaasappelolie bevat en vrij is van aceton. Je kan zelf ook een remover maken met natuurlijke ingrediënten gebruikt. Doe een kleine hoeveelheid azijn in een kommetje en voeg sap toe van een citroen, limoen of sinaasappel en meng het. Druppel het mengsel op een watje en veeg dit vervolgens over je nagel.

Vermijd kunstnagels

Draag geen kunstnagels om nagelproblemen te camoufleren, omdat deze de situatie erger kunnen maken. Kunstnagels worden niet aanbevolen voor mensen die gevoelig zijn voor schimmelinfecties of broze nagels hebben.

Broccolizaadolie

Om je nagels een echt gezonde, natuurlijke boost te geven, kun je broccolizaadolie gebruiken. Deze olie is gemaakt van jonge broccolispruiten en zit bomvol met essentiële vetzuren die geweldig zijn voor de gezondheid van je huid, haar en nagels. Breng een druppel broccolizaadolie rechtstreeks aan op elke nagel en wrijf het in het nagelbed en de nagel. Doe dit bijvoorbeeld voor het slapengaan, zodat je 's ochtends met vochtige nagels wakker wordt. Kokosolie en arganolie zijn andere goede producten die op een soortgelijke manier kunnen worden gebruikt als broccolizaadolie bij broze nagels.

Vermijd nagelbijten

No go's zijn nagelbijten of pulken aan nagelriemen. Het ziet er niet alleen lelijk uit, maar vuil, bacteriën en virussen of schimmels kunnen door kleine verwondingen binnendringen en zo de nagels op lange termijn aantasten.

Nagels vijlen

Vijlen is beter dan knippen met een schaar. Gebruik geen metalen vijl voor je vingernagels omdat deze de nagel te ruw maken. En vijl alleen in één richting (niet heen en weer). Idealiter van de hoek naar het midden, dit voorkomt dat de nagelrand gaat rafelen. Vijl de teennagels recht en vijl de hoeken niet uit. Hierdoor kan de nagel ingroeien en een ingegroeide nagel kan voor problemen zorgen.

Nagelriem

Je nagelriem mag alleen voorzichtig worden teruggeduwd. Je kunt dit het beste doen na het douchen, als de huid doorweekt is. Je kunt ook een speciale nagelolie gebruiken om je nagels te verzorgen. Bijvoorbeeld olijfolie, jojoba-, lavendel- of amandelolie.

Goede voeding en supplementen

Om je nagels gezond en sterk te houden is een uitgebalanceerd dieet van groot belang. Wat je eet, beïnvloedt het uiterlijk. Niet alleen huid en haren, maar ook je nagels. Onder meer de volgende micronutriënten zijn belangrijk voor gezonde nagels of om broze nagels te versterken.

Vitamine B8

Volgens onderzoek kan het slikken van vitamine B8 helpen bij het behandelen van zwakke, broze nagels. Naast supplementen, kun je ook meer voedsel eten waar vitamine B8 in zit. Sommige voedingsmiddelen die aanzienlijke hoeveelheden biotine bevatten, zijn amandelen, eieren, zoete aardappel, ui, tomaat en haver.

Vitamine B6

Uit de groep van B-vitamines springt naast biotine, vitamine B6 in het oog. Vitamine B6 is betrokken bij de vorming van cysteïne. Cysteïne is de bouwsteen voor keratine, dat de structuur vormt van haar en nagels. Vitamine B6 zit in vlees, maïs, soja, groene groenten, bananen en noten.

Vitamine E

Vitamine E-supplementen zijn goedkoop, overal verkrijgbaar en zijn een effectieve manier zijn om de conditie van je nagels te verbeteren. De dikke vloeistof die uit een vitamine E-capsule komt, is een perfecte behandeling voor broze nagels. Peuter een van de capsules open en breng een beetje van de olie rechtstreeks aan op elke nagel. Het is een makkelijke maar krachtige en verjongende behandeling voor broze nagels.

Zink

Zink is het belangrijkste mineraal voor de nagels. Het is betrokken bij de normale celdeling en bij de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress en wordt voornamelijk aangetroffen in rood vlees, lever, linzen, champignons, havermout en noten.

Selenium

Ook een toereikende aanvoer van het spoorelement selenium mag niet worden vergeten, omdat selenium belangrijk is voor het behoud van sterke nagels. Het ondersteunt ook het immuunsysteem en is een belangrijke partner in de antioxidatieve bescherming van je cellen. Het zit vooral in vis en bepaalde soorten noten (met name paranoten), maar ook vlees, volkoren graanproducten en zuivelproducten leveren in Nederland een belangrijke bijdrage aan de hoeveelheid selenium die je binnenkrijgt. Selenium staat overigens ook wel bekend als seleen.

IJzer

IJzer is een mineraal. Het speelt een rol bij de celdeling en energievoorziening en de opname ervan kan verder worden verbeterd door vitamine C. Rood vlees, lever, tarwezemelen, pompoenpitten en peulvruchten en koolgroenten zijn rijk aan ijzer.

Noot:

1. Duke Chronicle. Recent study shows danger of popular nail polish brands. http://www.dukechronicle.com/article/2015/11/recent-study-shows-danger-of-popular-nail-polish-brands (ingezien op 18-9-2017)

Lees verder

• Dunne nagels: symptomen, oorzaak en behandeling
• Nagelpsoriasis: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Schimmelnagels: symptomen wit-gele, groene of bruine nagels
• Kalknagels (schimmelnagel): symptomen, oorzaak & behandeling
• Bloeduitstorting onder de nagel: oorzaken van blauwe nagel