Acute bronchitis: piepende ademhaling en benauwdheid

Een piepende ademhaling, reutelende ademhaling en benauwdheid zijn klachten die wijzen op acute bronchitis. Acute bronchitis symptomen zijn blijven hoesten nadat je een verkoudheid of griep hebt gehad, pijn bij het hoesten en eerst een droge hoest en later hoesten met slijm (dit slijm kan kleurloos, geel, grijs of groen zijn). Dit kan gepaard gaan met een drukkend gevoel op de borst, een piepende ademhaling, benauwdheid, koorts, algehele malaise en vermoeidheid. In Nederland krijgen jaarlijks meer dan een half miljoen mensen acute bronchitis. Er worden twee vormen bronchitis onderscheiden: acute bronchitis en chronische bronchitis. Acute bronchitis komt meer voor bij volwassenen dan bij (jonge) kinderen.

• Wat is acute bronchitis?
• Ontsteking van de 'lagere' luchtwegen
• Twee vormen van bronchitis
• Acute bronchitis
• Symptomen: piepende ademhaling en benauwdheid
• Hoesten
• Piepende ademhaling
• Wat is de oorzaak van acute bronchitis?
• Wanneer naar de huisarts?
• Onderzoek en diagnose
• Hoe kan acute bronchitis worden behandeld?
• Voeding
• Prognose
• Preventie van acute bronchitis
• Antibiotica nutteloos in de behandeling van bronchitis

Wat is acute bronchitis?

Ontsteking van de 'lagere' luchtwegen

Acute bronchitis is een ontsteking van de lagere luchtwegen, waarbij de wand of bekleding van de bronchiën is ontstoken. Acute bronchitis ontstaat veelal na een bovenste luchtweginfectie, een verkoudheid, keelpijn of griep. Een bovenste luchtweginfectie breidt zich dan uit naar beneden en veroorzaakt bronchitis, als gevolg waarvan de luchtwegen meer slijm aanmaken. Het slijm wordt opgehoest en hiermee worden tevens de virussen en/of bacteriën verwijderd die de ontsteking veroorzaken. Door het slijm en de irritatie in de longen, moet je vaak flink hoesten. Door te hoesten verdwijnt de ziekteverwekker uit het lichaam. Acute bronchitis gaat meestal binnen twee weken vanzelf over, maar als je rookt kunnen de klachten evenwel langer aanhouden. Vooral in de herfst en winter treedt acute bronchitis op. Mensen met astma of COPD en rokers hebben meer kans om acute bronchitis te krijgen.

Twee vormen van bronchitis

Er worden twee vormen bronchitis onderscheiden:

1. acute bronchitis; en
2. chronische bronchitis.

Acute bronchitis

Chronische bronchitis kan geschaard worden onder de ziekte COPD en valt buiten het bestek van dit artikel. Acute bronchitis moet onderscheiden worden van acute bronchiolitis en acute tracheïtis. Bij acute bronchitis zijn de bronchiën ontstoken. Bij acute bronchiolitis zijn de lager gelegen bronchiolen ontstoken en bij acute tracheïtis zit de ontsteking net boven de bronchiën, in het slijmvlies van de luchtpijp. Het verschil tussen acute bronchitis, bronchiolitis en tracheïtis is dus vooral gelegen in de locatie van de ontsteking.

Symptomen: piepende ademhaling en benauwdheid

Hoesten

Acute bronchitis kun je herkennen doordat je na een verkoudheid of griep blijft hoesten. Aanvankelijk heb je last van een droge hoest, maar na enkele dagen moet je slijm ophoesten. Vaak betreft het helder tot geel-, grijs- of groengekleurd slijm (sputum) wat opgehoest wordt. Vaak is 's nachts de hoest heviger dan overdag.

Piepende ademhaling

Je kunt daarnaast ook last hebben van kortademigheid, benauwdheid en een pruttelende, reutelende, piepende ademhaling. Verder kun je een drukkend gevoel op de borst ervaren, koorts hebben en je moe voelen.

Wat is de oorzaak van acute bronchitis?

Gewoonlijk wordt acute bronchitis veroorzaakt door een infectie met een virus en/of een bacterie. Een enkele keer spelen schimmels, allergische factoren, fysische en chemische agentia een rol bij het ontstaan van het ontstekingsproces. Vaak volgt acute bronchitis na een verkoudheid of griep, welke veroorzaakt worden door virussen. Bacteriële infecties worden vaak voorafgegaan door virale infecties. Factoren die de kans op acute bronchitis kunnen vergroten zijn roken en luchtvervuiling, aangezien dit de longen gevoeliger gemaakt. Voorts zorgt een verlaagde weerstand ervoor dat je vatbaarder bent voor virussen en bacteriën. Mensen met chronische longziekten als astma en COPD zijn ook vatbaarder voor het ontwikkelen van acute bronchitis.

Wanneer naar de huisarts?

Neem contact op met je huisarts als:

• de klachten na twee weken niet over zijn;
• je enkele dagen koorts hebt en je ziek voelt;
• het opgehoeste slijm bloederig is;
• je tussen het hoesten door benauwd blijft.

De huisarts zal lichamelijk onderzoek doen en met zijn stethoscoop naar de longen en luchtwegen (ademgeluiden) luisteren.

Onderzoek en diagnose

In veel gevallen zal acute bronchitis verdwijnen zonder behandeling. Maar als je een afspraak maakt met de huisarts vanwege symptomen van acute bronchitis, dan zal hij een vraaggesprek met je voeren over je klachten en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Tijdens het onderzoek zal de arts tijdens het ademen met een stethoscoop luisteren naar je longen en controleren op symptomen zoals piepende ademhaling en andere ademgeluiden. De arts zal ook vragen stellen over je hoest, hoe vaak je moet hoesten en of er dan ook slijm bij loskomt. de arts kan ook informeren naar recente verkoudheden, griep of andere problemen met betrekking tot
de luchtwegen. Als de arts twijfelt over de diagnose, kan een röntgenfoto van de thorax overwogen worden om een longontsteking uit te sluiten. Bloedonderzoek kan soms ook nodig zijn.

Hoe kan acute bronchitis worden behandeld?

Acute bronchitis geneest veelal vanzelf binnen een tijdsbestek van twee weken. Wel kan de hoest nog weken aanhouden, terwijl de infectie al over is. Wanneer de (huis)arts vermoedt dat (ook) bacteriën de infectie veroorzaken, dan kan hij een antibioticum voorschrijven. Antibiotica helpen niet tegen virussen. Zorg ervoor dat je voldoende rust neemt en genoeg water drinkt, vooral als je koorts hebt. Dit om uitdroging te voorkomen. Pijnstillers kunnen helpen tegen de pijn. Stoppen met roken is ook aan te bevelen. Als je rookt ben je vatbaarder voor infectie en duurt het herstel ervan langer.

Voeding

De bestanddelen in bleekselderij werken zeer goed tegen ontstekingen. De in selderij aanwezige stoffen polyacetyleen en luteoline zijn krachtige ontstekingsremmers. Als je last hebt van bronchitis, kan het eten van selderij of het drinken van selderijsap verlichting van de klachten bieden.

Prognose

De symptomen van acute bronchitis verdwijnen meestal binnen enkele weken. Als je echter na de eerste infectie een nieuwe infectie krijgt, kan het langer duren voordat je herstelt.

Preventie van acute bronchitis

Er is geen manier om acute bronchitis volledig te voorkomen, omdat het verschillende oorzaken heeft. Je kunt je risico echter verminderen door de onderstaande tips op te volgen.

• Zorg dat je voldoende slaapt.
• Vermijd het aanraken van je mond, neus of ogen als je in de buurt bent van mensen met bronchitis.
• Vermijd het delen van een bril of andere gebruiksvoorwerpen.
• Was je handen regelmatig en grondig, vooral tijdens de herfst en de winter.
• Stop met roken of vermijd passief roken.
• Eet een uitgebalanceerd dieet om je lichaam zo gezond mogelijk te houden.
• Zorg dat je gevaccineerd bent tegen de griep.
• Beperk blootstelling aan irriterende stoffen voor de luchtwegen.

Lees verder

• Bronchitis: symptomen, oorzaak, behandeling en prognose
• Bronchiolitis: oorzaken, symptomen, verloop en behandeling
• Keelontsteking: symptomen, oorzaken, behandeling & preventie
• Slijm ophoesten: wit, geel, grijs, rood sputum ophoesten
• Krakende ademhaling: oorzaken van een reutelende ademhaling