Erythrasma: symptomen van schilferige, jeukende huidvlekken

Erythrasma symptomen zijn bruinrood verkleurde, wat schilferige, jeukende huidvlekken. Erythrasma is een huidaandoening welke wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium minutissimum. De aandoening wordt gekenmerkt door rood-bruine scherp begrensde licht schilferende verkleuring in plooien. Het treedt vooral op in de liezen, aan de binnenkant van bovenbenen, scrotum en oksels. Erythrasma kan worden behandeld met crèmes die imidazolen bevatten. Recidief is niet uit te sluiten. Antibacteriële zeep kan worden toegepast om herhaling te voorkomen. Andere maatregelen helpen ook om terugkeer van de aandoening te voorkomen, bijvoorbeeld goed afdrogen na het douchen of baden, vooral de huidplooien. Na behandeling blijven de bruine vlekjes soms nog een tijdlang zichtbaar.

• Wat is erythrasma?
• Oorzaak van erythrasma
• Wie krijgt erythrasma?
• Erythrasma symptomen
• Diagnose en onderzoek
• Lichamelijk onderzoek
• Differentiële diagnose
• Erythrasma behandeling met crème
• Preventie
• Prognose
• Complicaties

Wat is erythrasma?

Erythrasma, ook wel lieskring genoemd, is een chronische oppervlakkige infectie van de intertrigineuze gebieden van de huid, zoals de oksels en liezen. De aandoening wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium minutissimum, die vaak op de normale huid aanwezig is en alleen in bepaalde omstandigheden huidafwijkingen geeft. De bacterie behoort tot de normale huidflora, maar kan op vochtige huid overgroeien. Als gevolg van de infectie ontstaat een scherp begrensde roze tot bruine verkleuring van de huid. De plekken worden langzaamaan steeds groter. Vaak is er tegelijk sprake van een schimmel- of gistinfectie; de bacterie is in dat geval de wegbereider voor de schimmel.

Oorzaak van erythrasma

De huidaandoening kan op elke leeftijd voorkomen, maar wordt vaker gezien bij volwassenen dan bij kinderen. De bacterie gedijt goed in warme en vochtige omstandigheden. Vochtigheid van de huid, warmte, een broeierige omgeving, overmatig transpireren en overgewicht spelen daarbij een rol. Deze voor de bacterie gunstige omstandigheden treden vooral op in de huidplooien. Erythrasma wordt daarom vooral gezien tussen de tenen, in de liezen, onder de oksels en (bij vrouwen) onder de borsten. Het is een goed behandelbare, onschuldige huidinfectie. Wel is de kans vrij groot dat het na het stoppen van de behandeling terugkomt.

Wie krijgt erythrasma?

De infectie met Corynebacterium minutissimum wordt in onze streken met een mild klimaat vooral gezien bij vrouwen van middelbare leeftijd met overgewicht, van wie een aantal diabetes mellitus heeft. In (sub-)tropische gebieden komt de aandoening wat algemener onder de bevolking voor. Erythrasma komt niet alleen vaker voor bij overgewicht en diabetes, maar ook bij overmatig zweten, een warm en vochtig klimaat, slechte hygiëne, een afweerstoornis en bij ouderen.

Erythrasma symptomen

De huidaandoening is te herkennen door een bruinrood verkleurde, wat schilferige, jeukende huid. Aanvankelijk zijn de plekken rood en glad, maar als de plekken langer bestaan, worden ze bruiner van kleur met een fijn gerimpeld en licht schilferig oppervlak. De vlekken zijn scherp begrensd en onregelmatig gevormd. Over het algemeen veroorzaakt erythrasma weinig tot geen jeuk. De verkleuring kan als ontsierend worden ervaren.

Bij erythrasma kan de huid tussen de tenen zijn aangedaan, waarbij schilfering en soms een verweekte witte huid met kloven aanwezig zijn. Ook andere bacteriën en schimmels kunnen zich daar ophouden. Erythrasma kan ook voorkomen in de liezen, de oksels, onder de borsten bij vrouwen, bij het scrotum bij mannen en in de bilspleet.

Diagnose en onderzoek

Lichamelijk onderzoek

De diagnose kan veelal op het oog gesteld worden. Zo nodig kan een zogeheten Woods-lamp gebruikt worden, dat is een UVA-lamp waarbij de erythrasma rood fluoresceert.

Differentiële diagnose

De aandoening moet niet verward worden met:

• mycose (tinea corporis, tinea cruris, tinea pedis, Candida);
• intertrigo (smetplekken);
• psoriasis inversa;
• seborroisch eczeem;
• contacteczeem:
• allergisch contacteczeem;
• irritant contacteczeem (waarbij het eczeem wordt veroorzaakt door contact met een irriterende stof, bijvoorbeeld deodorant).
• acanthosis nigricans.

Erythrasma behandeling met crème

De infectie is te bestrijden door te wassen met antibacteriële zeep, aangevuld met het smeren van een antibioticumcrème en (in geval van een bijkomende schimmelinfectie) antischimmelcrème. Wanneer er sprake is van een hardnekkige infectie, zal een antibioticakuur worden aanbevolen. Na behandeling kunnen er lichtbruine huidverkleuringen blijven bestaan, die pas na enkele weken of maanden wegtrekken. Doordat erythrasma vrij gemakkelijk kan terugkeren kun je voorzorgsmaatregelen nemen zoals het dragen van luchtig, katoenen ondergoed en overhemden. Mensen met een hoge body-mass index (BMI) doen er verstandig aan om gewicht te verliezen.

Preventie

Terugkeer van erythrasma is niet uit te sluiten. Antibacteriële zeep kan worden gebruikt om herhaling te voorkomen. De behandeling kan zo nodig worden herhaald. Je kunt het risico op erythrasma verminderen door de volgende zelfzorgmaatregelen toe te passen:

• Vaak baden en douchen;
  Zorg voor een koele slaapkamer als je gaat slapen / Bron: AlexVan, Pixabay
• Je huid drooghouden;
• Draag schone kleding die vocht absorbeert en luchtig is (linnen of katoen);
• Goed goed afdrogen na douchen of baden, met schone handdoeken;
• De huid goed laten drogen, ook in de plooien en gebruik in de plooien desgewenst talkpoeder;
• Vermijd zeer warme of vochtige omstandigheden;
• Zorg voor een gezond lichaamsgewicht;
• Slaap in een koele slaapkamer; en
• Vervang natte of bezweette (sport)kleding zo snel mogelijk.

Prognose

Erythrasma kan na behandeling weer terugkomen. Na behandeling kunnen de typische bruine vlekken die door erythrasma worden veroorzaakt, langdurig blijven bestaan. Dit is vooral bij een donkere huid.

Complicaties

Erythrasma kent geen complicaties. Na succesvolle behandeling is de kans echter aanzienlijk dat de infectie weer de kop opsteekt bij mensen die hier gevoelig voor zijn.

Lees verder

• Oksel: bruine of rode vlekken, bult, bultjes, jeuk & uitslag
• Jeuk en/of pijn onder oksel: met uitslag, plekjes en vlekken
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid
• Rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken door erythrasma