Erythrasma: Huidinfectie met roodbruine plekken in huidplooi

Erythrasma is een chronische huidinfectie veroorzaakt door bacteriën die normaal op de huid aanwezig zijn. De aandoening manifesteert zich vaak in huidplooien, zoals de liezen, oksels, en onder de borsten, en kan zich ook op andere vochtige huidgebieden bevinden. Erythrasma wordt gekenmerkt door jeukende, roodbruine en gele schilferende plekken. Het klinische beeld kan lijken op een schimmelinfectie, waardoor de arts soms aanvullende onderzoeken moet uitvoeren. Meestal wordt erythrasma behandeld met antibiotica, wat vaak leidt tot een succesvolle genezing. Desondanks kan de aandoening terugkeren, en preventieve maatregelen zijn essentieel om het risico op herhaling te verkleinen. Het is cruciaal om de huidplooien droog te houden om de ontwikkeling van erythrasma te voorkomen.

• Epidemiologie van erythrasma
• Oorzaken van erythrasma: Bacteriële infectie in huidplooien
• Risicofactoren voor erythrasma
• Symptomen: Roodbruine plekken in huidplooien
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van erythrasma met antibiotica
• Prognose van erythrasma
• Complicaties van erythrasma
• Preventie van erythrasma
• Leefstijl en voeding als aanvullende maatregelen

Epidemiologie van erythrasma

Erythrasma komt wereldwijd voor met een geschatte incidentie van ongeveer 4%. De aandoening is prevalenter in subtropische en tropische gebieden, waar het warme en vochtige klimaat bijdraagt aan de groei van de bacteriën die erythrasma veroorzaken. Studies tonen aan dat erythrasma vaker voorkomt bij mensen met een donkere huid, maar zowel mannen als vrouwen kunnen worden getroffen. De incidentie neemt toe met de leeftijd, hoewel ook kinderen vanaf één jaar de aandoening kunnen ontwikkelen. Onderzoek wijst uit dat erythrasma vooral voorkomt in bevolkingsgroepen met een hogere prevalentie van risicofactoren zoals obesitas en diabetes.

Oorzaken van erythrasma: Bacteriële infectie in huidplooien

Erythrasma wordt veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium minutissimum. Deze bacterie is van nature aanwezig op de huid, maar kan huidinfecties veroorzaken als de omstandigheden dit bevorderen. De bacteriën gedijen goed in warme, vochtige omgevingen, zoals huidplooien waar zweet en vuil zich ophopen. Risicofactoren zoals overgewicht, diabetes en een verzwakt immuunsysteem kunnen bijdragen aan een overgroei van deze bacterie, wat leidt tot de ontwikkeling van erythrasma.

Risicofactoren voor erythrasma

De belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van erythrasma zijn:

• Diabetes mellitus: Mensen met diabetes hebben een verhoogd risico op huidinfecties, waaronder erythrasma, door hun verminderde afweermechanismen.
• Slechte hygiëne: Onvoldoende lichaamsverzorging kan leiden tot een ophoping van zweet en vuil, wat een omgeving creëert die bevorderlijk is voor bacteriële infecties.
• Een verzwakt immuunsysteem: Afweerstoornissen, zoals bij hiv of immuunsuppressieve therapieën, verhogen het risico op huidinfecties.
• Vettige huid: Een vette huid kan de groei van Corynebacterium minutissimum bevorderen.
• Warm klimaat: Hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van erythrasma.
• Zwangerschap: Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap kunnen de huid beïnvloeden en het risico op huidinfecties verhogen.
• Obesitas (overgewicht): Overgewicht kan leiden tot verhoogde huidplooien en daardoor een verhoogd risico op erythrasma.
• Ouderdom: Oudere volwassenen kunnen door veranderingen in de huidstructuur en verzwakte immuniteit een hoger risico lopen.
• Overmatig zweten (hyperhidrose): Excessief zweten kan een vochtige omgeving creëren die de groei van bacteriën bevordert.
• Hoge vochtigheid: Langdurige blootstelling aan vochtige omstandigheden kan de ontwikkeling van erythrasma bevorderen.

Symptomen: Roodbruine plekken in huidplooien

De symptomen van erythrasma zijn:

• Roodbruine en gele plekken: De plekken zijn vaak scherp begrensd en kunnen jeuken.
• Schilfering: De huid kan schilferen en er kan een gelige korstvorming optreden.
• Locaties: De symptomen verschijnen vooral in huidplooien, zoals:
• Tussen de oksels
• In de liesstreek
• Tussen de bilspleet
• Onder de borsten bij vrouwen
• Op de balzak bij mannen
• Tussen de tenen

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De diagnose van erythrasma wordt gesteld door een huidarts (dermatoloog) aan de hand van een laboratoriumonderzoek van een huidmonster. Dit kan een huidafkrabsel of een biopsie zijn. De arts maakt ook gebruik van een Woods lamp, een ultraviolet lamp die een koraalrode fluorescerende kleur vertoont bij erythrasma, wat helpt bij de diagnose. De kamer wordt verduisterd tijdens dit onderzoek om de huidafwijkingen beter te kunnen visualiseren.

Differentiële diagnose

Erythrasma moet worden onderscheiden van andere aandoeningen die vergelijkbare symptomen vertonen. Differentiële diagnose omvat:

• Acanthosis nigricans: Verdikking en verkleuring van de huid, vaak geassocieerd met insulineresistentie.
• Allergische contactdermatitis: Huiduitslag door allergieën met roodheid en jeuk.
• Cutane candidiasis: Schimmelinfectie door Candida, die een andere behandeling vereist.
• Intertrigo: Rode smetplekken door wrijving in huidplooien.
• Plaque psoriasis: Chronische huidziekte met droge, schilferige plekken.
• Psoriasis inversa: Psoriasis die zich specifiek in huidplooien voordoet.
• Seborroïsch eczeem: Huidziekte met roos en schilfering, vaak op de hoofdhuid en andere oliërige gebieden.
• Tinea corporis: Ringworm, een schimmelinfectie met ringvormige uitslag.
• Tinea cruris: Schimmelinfectie in de liesstreek, met jeuk en roodheid.
• Tinea pedis: Voetschimmel met jeukende, schilferige plekken op de voeten.

Behandeling van erythrasma met antibiotica

De behandeling van erythrasma omvat:

• Antibacteriële zeep: Reinig de getroffen huidgebieden voorzichtig met antibacteriële zeep om de bacteriële belasting te verminderen.
• Drooghouden van de huid: Na reiniging moet de huid goed drogen om een vochtige omgeving te voorkomen.
• Topische antibiotica: De arts kan erytromycine gel voorschrijven, die direct op de huid wordt aangebracht. Andere antibioticazalven kunnen ook effectief zijn.
• Orale antibiotica: Bij ernstige gevallen kan orale antibioticabehandeling nodig zijn.
• Gewichtsbeheersing: Patiënten met obesitas wordt aangeraden gewicht te verliezen om het risico op terugkeer te verminderen.

Prognose van erythrasma

De prognose van erythrasma is over het algemeen goed. De aandoening verdwijnt meestal binnen twee tot drie weken na de start van de behandeling. Echter, de huidvlekken kunnen nog geruime tijd zichtbaar blijven na de behandeling. Hoewel erythrasma effectief kan worden behandeld, is het vaak moeilijk om volledig te genezen zonder het nemen van preventieve maatregelen. Hoewel erythrasma meestal goed behandelbaar is, kunnen sommige patiënten langdurige effecten ervaren. Dit kan variëren van blijvende huidverkleuringen tot het risico van terugkeer van de infectie. Regelmatige controle en opvolging door een dermatoloog kunnen helpen bij het beheren van de aandoening en het voorkomen van complicaties.

Complicaties van erythrasma

Complicaties van erythrasma kunnen omvatten:

• Recidief: Erythrasma kan terugkeren, vaak door onvoldoende naleving van preventieve maatregelen.
• Bijkomende infecties: Veel patiënten hebben ook te maken met andere schimmel- of gistinfecties, waarvoor aanvullende behandeling met antimycotica nodig kan zijn.
• Chronische irritatie: Onbehandelde of terugkerende erythrasma kan leiden tot chronische huidirritatie en ongemak.

Preventie van erythrasma

De kans op het ontwikkelen van erythrasma kan worden verminderd door:

• De huid droog houden: Gebruik talkpoeder of andere absorberende middelen om de huid droog te houden.
• Gezond lichaamsgewicht: Handhaaf een gezond gewicht om het risico op huidplooien en andere risicofactoren te verminderen.
• Koele slaapomstandigheden: Zorg voor een koele slaapkamer om overmatig zweten te voorkomen.
• Snelle vervangingen van natte kleding: Vervang natte of bezwete kleding zo snel mogelijk om de huid droog te houden.
• Schone en ademende kleding: Draag schone kleding die vocht absorbeert en ademend is.
• Regelmatig baden of douchen: Houd de huid schoon om de ophoping van zweet en vuil te voorkomen.
• Vermijden van warme of vochtige omstandigheden: Beperk blootstelling aan warme, vochtige omgevingen die bacteriële groei kunnen bevorderen.

Leefstijl en voeding als aanvullende maatregelen

Een gezonde levensstijl en voeding kunnen bijdragen aan het voorkomen van erythrasma:

• Voeding: Eet voeding rijk aan antioxidanten en vitamines om het immuunsysteem te versterken. Vermijd suikerhoudende voedingsmiddelen, aangezien diabetes een risicofactor is.
• Lichaamsbeweging: Regelmatige lichaamsbeweging helpt bij het behouden van een gezond gewicht en kan bijdragen aan het verminderen van risicofactoren voor huidinfecties.
• Hydratatie: Drink voldoende water om de huid gehydrateerd te houden en een gezonde huidfunctie te ondersteunen.
• Vermijden van irriterende stoffen: Minimaliseer blootstelling aan huidirriterende stoffen en producten die allergische reacties kunnen veroorzaken.

Een holistische benadering van de behandeling en preventie, inclusief medische zorg, leefstijlveranderingen en goede hygiënepraktijken, is cruciaal voor het effectief beheersen van erythrasma en het verbeteren van de kwaliteit van leven van de patiënt.

Lees verder

• Bacteriële huidinfecties: Huidinfectie door bacteriën