Macroliden: Soort antibiotica voor behandeling van infecties

Macroliden zijn een soort antibiotica voor het behandelen van bacteriële infecties. Ze hebben een kenmerkende chemische structuur (glycosiden) waarbij ze de eiwitsynthese van de bacterie remmen. In hoge concentraties zijn macroliden soms bacteriedodend al is dit wel afhankelijk van het type micro-organisme. De medicijnen zijn waardevol voor de behandeling van onder andere luchtweginfecties zoals een keelontsteking of een longontsteking. Soms veroorzaken deze medicijnen wel maag- en darmbijwerkingen, al komen sporadisch ook meer ernstige complicaties voor. Erytromycine is het belangrijkste macrolide-antibioticum.

• Erytromycine en behandeling van bacteriële infectie
• Structuur
• Werkingsmechanisme
• Indicatie
• Andere macroliden
• Interacties van soort antibioticum met andere medicijnen
• Bijwerkingen van soort antibiotica
• Epidemiologie
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Erytromycine en behandeling van bacteriële infectie

Structuur

Erytromycine (erythromycine) bestaat uit een lactonring met twee suikerketens, waarvan er één een aminosuiker is.

Werkingsmechanisme

Erytromycine remt de eiwitsynthese door de ribosomale functie te onderbreken.

Indicatie

Erytromycine heeft een vergelijkbaar (maar niet identiek) antibacterieel spectrum als penicilline en is nuttig bij patiënten met penicillineallergie (allergische reactie op penicilline). De arts gebruikt erytromycine vooral bij het behandelen van diverse bacteriële infecties. De toedieningswijze is oraal (via de mond) of parenteraal.

Huid
Erytromycine behandelt geïnfecteerde eczeem, psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilferende huid) of acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren).

Luchtwegen
Het soort antibioticum is inzetbaar voor de behandeling van een longontsteking, bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen, kinkhoest. Erytromycine is het voorkeursmiddel bij de behandeling van pneumonieën (longontstekingen) veroorzaakt door Legionella spp. en Mycoplasma spp.. Het antibioticum is ook effectief bij de behandeling van infecties veroorzaakt door Bordetella pertussis (kinkhoest), Campylobacter spp. (infectie met buikkrampen, koorts en diarree) en Chlamydia spp.

Mond en tanden
Infecties aan de mond en tanden die te behandelen zijn met erytromycine zijn gingivitis (infectie van het tandvlees) en een tandabces (infectie in de tandwortel met ophoping van pus in tand)

Oren, neus en keel
Volgende bacteriële infecties aan de oren, neus en keel[/U] zijn behandelbaar met het medicijn:

• labyrintitis (infectie van een deel van het binnenoor)
• laryngitis (infectie van het strottenhoofd en de stembanden)
• otitis media (infectie van het middenoor)
• sinusitis (infectie van de sinussen)
• tonsillitis (infectie van de tonsillen = keelamandelen)

Seksueel overdraagbare aandoeningen
Ook seksueel overdraagbare aandoeningen zoals chlamydia behandelt de arts mogelijk met erytromycine.

Andere macroliden

Andere macroliden omvatten clarithromycine, azithromycine en telithromycine. Ze hebben een breed werkingsspectrum dat selectieve gramnegatieve organismen, mycobacteriën en Toxoplasma gondii omvat. Ze hebben in vergelijking met erytromycine superieure farmacokinetische eigenschappen (wat het lichaam doet met het medicijn) met een verbeterde weefsel- en intracellulaire penetratie en een langere halfwaardetijd die een dosering van één of tweemaal daags mogelijk maakt. Claritromycine gebruikt de arts bij de behandeling van bacteriële luchtweginfecties (zoals een keelontsteking) en ook als onderdeel van drievoudige therapieregimes (meestal met een protonpompremmer (medicijnen die maagzuur verminderen) en amoxicilline) voor het uitroeien van Helicobacter pylori. Azithromycine heeft vergelijkbare indicaties en zet de arts ook in voor de behandeling van trachoom (ernstige oogbindvliesontsteking) en cholera (infectieziekte met braken en diarree).

Interacties van soort antibioticum met andere medicijnen

Erytromycine en andere macroliden hebben een wisselwerking met theofllinen, carbamazepine, digoxine en ciclosporine. Af en toe moet de arts de dosis aanpassen van deze geneesmiddelen.

Bijwerkingen van soort antibiotica

Diarree, misselijkheid, maagpijn, braken, buikpijn en tinnitus aurium (oorsuizen) zijn de belangrijkste bijwerkingen van erytromycine. Deze bijwerkingen komen minder tot uiting bij het gebruik van claritromycine en azithromycine. Macroliden produceren ook zelden cholestatische geelzucht na een langdurige behandeling. Ernstige bijwerkingen, waaronder een allergische reactie en cholestatische hepatitis (een ontsteking en zwelling van galkanalen in de lever) zijn in het algemeen alleen geassocieerd met het gebruik van erytromycine. Verder komt soms een verlengd QT-interval voor na het gebruik van macroliden. Deze hartcomplicatie verhoogt het risico op het syndroom van 'torsades de pointes'. Bij deze zeldzame aandoening ontstaan hartritmestoornissen die leiden tot de dood.

Epidemiologie

Macroliden zijn een veelgebruikte klasse van antibiotica die worden voorgeschreven voor de behandeling van een breed scala aan bacteriële infecties. Ze worden vaak gebruikt bij patiënten met allergieën voor penicilline of bij bepaalde infecties.

Oorzaken

Macroliden werken door het remmen van de eiwitsynthese van bacteriën, wat leidt tot de dood of stillegging van de bacteriën die verantwoordelijk zijn voor infecties. Ze worden vaak voorgeschreven voor infecties van de luchtwegen, huid, en andere systemen.

Risicofactoren

Risicofactoren voor het gebruik van macroliden kunnen omvatten het hebben van een bacteriële infectie die resistent is tegen andere antibiotica, allergieën voor andere antibiotica, en bepaalde medische aandoeningen die het gebruik van andere antibiotica beperken.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen van bijwerkingen van macroliden kunnen maagklachten, diarree, en allergische reacties omvatten. Ernstige reacties zoals anafylaxie zijn zeldzaam maar kunnen optreden.

Diagnose en onderzoeken

Diagnose van infecties waarvoor macroliden geschikt zijn, wordt gesteld op basis van klinische symptomen en soms laboratoriumtesten. Macroliden worden vaak gekozen op basis van de vermoedelijke oorzaak van de infectie en gevoeligheid van de bacterie.

Behandeling

Behandeling met macroliden omvat het gebruik van specifieke macrolide-antibiotica zoals erythromycine, azithromycine, of claritromycine, afhankelijk van de aard en ernst van de infectie. Het is belangrijk om de volledige kuur af te maken zoals voorgeschreven om resistentie te voorkomen.

Prognose

De prognose voor infecties behandeld met macroliden is meestal goed, vooral als de behandeling op tijd begint. Macroliden zijn effectief tegen veel soorten bacteriën en kunnen meestal leiden tot een succesvolle uitkomst.

Complicaties

Complicaties van macroliden kunnen onder meer gastro-intestinale klachten, leverenzymverhogingen, en zeldzame allergische reacties omvatten. Langdurig gebruik kan ook leiden tot bacteriële resistentie.

Preventie

Preventie van complicaties bij het gebruik van macroliden omvat het volgen van de voorgeschreven dosering en duur van de behandeling, en het melden van eventuele bijwerkingen aan een zorgverlener. Het vermijden van overmatig gebruik van antibiotica kan helpen om resistentie te voorkomen.