Keelontsteking (faryngitis): Oorzaken van ontsteking keel
Een keelontsteking (faryngitis) is een ontsteking van de slijmvliezen die zich achteraan in de keel (farynx: keelholte) bevinden. Meestal is een ontsteking van de keelholte te wijten aan virale infecties (zoals een verkoudheid) en bacteriële infecties (zoals een streptokokken groep A-infectie), al zijn ook andere oorzaken bekend. Deze vaak voorkomende aandoening veroorzaakt onder andere koorts, een loopneus, een droge keel en/of slikproblemen. Virale faryngitis verdwijnt vaak vanzelf binnen één week. Bij bacteriële faryngitis zet de arts antibiotica in. De vooruitzichten zijn meestal uitstekend, maar soms ontstaan wel complicaties door de ontsteking van de keel.
Oorzaken: Vaak virale of bacteriële infectie
Virussen
Virale infecties zijn de meest voorkomende oorzaak (50-80%) van een keelontsteking. Enkele veel voorkomende virussen die een keelontsteking veroorzaken, zijn onder andere:
Klierkoorts is een besmettelijke virale infectie die een reeks griepachtige symptomen veroorzaakt. Het virus verspreidt zich via
speeksel, dus een patiënt loopt de infectie op door:
- besmette gebruiksvoorwerpen (zoals bestek) te gebruiken
- blootstelling aan hoesten en niezen van een geïnfecteerde patiënt
- te zoenen
Bacteriën
Af en toe veroorzaken ook bacteriële infecties een keelholteontsteking. Groep A streptokokkenbacteriën zijn in 20-40% van de gevallen verantwoordelijk voor een keelontsteking bij kinderen.
Andere bacteriële infecties die een keelontsteking kunnen veroorzaken, zijn onder andere:
Andere oorzaken
Andere minder vaak voorkomende oorzaken van faryngitis zijn:
Overdracht
Zowel virale als bacteriële vormen van een keelontsteking zijn besmettelijk. De kiemen die een keelontsteking veroorzaken, leven meestal in de
neus en keel. Wanneer een patiënt met de aandoening hoest of niest, komen kleine druppeltjes vrij die het virus of de bacteriën in de lucht verspreiden. Een persoon
loopt de infectie op door:
- besmette objecten aan te raken en vervolgens het gezicht aan te raken
- deze kleine druppeltjes in te ademen
- geconsumeerd voedsel en dranken te consumeren
Het is bijgevolg voor een patiënt essentieel om de
handen te wassen voordat hij voedsel of het gezicht aanraakt.
Risicofactoren van keelholteontsteking
Factoren die het risico op een keelontsteking verhogen, zijn onder meer:
Symptomen
De belangrijkste symptomen van een keelontsteking zijn keelpijn, een droge keel of een jeukende keel. Afhankelijk van het type infectie, zoals een
verkoudheid of de
griep, komen nog bijkomende symptomen tot stand.

Vermoeidheid is één van de tekenen van een keelholteontsteking /
Bron: Concord90, PixabayVirale keelontsteking
Symptomen van virale faryngitis zijn onder andere:
Klierkoorts
Een keelontsteking geassocieerd met klierkoorts heeft mogelijk aanvullende symptomen zoals:
Bacteriële faryngitis
Symptomen van bacteriële faryngitis omvatten:
- aanzienlijke pijn bij het slikken
- braken
- buikpijn
- een huiduitslag, die bekend staat als roodvonk (scarlatina)
- gevoelige, gezwollen lymfeklieren in de nek
- gezwollen en rode amandelen
- hoofdpijn
- misselijkheid
- vermoeidheid
- zichtbare witte vlekken of pus op de achterkant van de keel
Alarmsymptomen
Patiënten met een keelontsteking moeten contact opnemen met de arts als ze één van de volgende tekenen vertonen:
Diagnose en onderzoeken
Keelpijn kan meestal het gevolg zijn van een virale infectie, maar het is toch belangrijk om de juiste onderliggende oorzaak te bepalen om een geschikte behandeling in te kunnen zetten. Meestal diagnosticeert een arts een keelontsteking door middel van een lichamelijk onderzoek. De arts bekijkt de huidige symptomen van de patiënt en controleert vervolgens de keel, de oren en de neus op tekenen van een infectie. Wanneer een patiënt duidelijke tekenen van een virale infectie heeft, zijn waarschijnlijk geen verdere testen nodig. Als de arts een bacteriële infectie vermoedt, voert hij een keelkweekje uit om de diagnose te laten bevestigen door een laboratorium.
Behandeling van ontsteking van keelholte
Zelfzorg
Huismiddeltjes die het herstel van een keelholteontsteking versnellen, zijn onder meer:
- een luchtbevochtiger gebruiken om vocht aan de lucht toe te voegen
- met zout water gorgelen
- op keelzuigtabletten zuigen om de keel te kalmeren
- rusten
- voldoende blijven drinken
- warme dranken drinken, zoals thee, citroenwater of bouillon
Professionele medische zorg
De juiste professionele medische behandeling voor een keelontsteking is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.

Bij een bacteriële keelontsteking zijn antibiotica nodig /
Bron: Stevepb, Pixabay Bacteriële infectie
Bij bacteriële infecties zet de arts een orale (via de
mond ingenomen)
antibioticakuur in. De antibiotica zijn erop gericht complicaties, zoals reumatische koorts of een nierziekte, te voorkomen en om de keelpijn te behandelen. Het is essentieel om de hele antibioticakuur te voltooien om ervoor te zorgen dat de infectie is verdwenen en om een herinfectie te voorkomen.
Virale infectie
Virale faryngitis reageert niet op antibiotica, maar verdwijnt meestal vanzelf. Vrij verkrijgbare medicijnen zoals
paracetamol of
ibuprofen, verminderen de pijn en koorts.
Prognose van ontsteking van keel
Een keelontsteking is zelden ernstig en komt vaak voor naast een verkoudheid en griep. De meeste patiënten herstellen binnen zeven tot tien dagen van virale infecties, zoals een verkoudheid. Door de virale incubatieperiode kunnen patiënten echter besmettelijk zijn voordat er symptomen verschijnen. Bij bacteriële faryngitis is een antibioticakuur vereist om complicaties te voorkomen.
Complicaties van keelontsteking
Complicaties van faryngitis zijn zeldzaam. Mogelijke complicaties zijn:

De blootstelling aan rook vermijden is aanbevolen /
Bron: Geralt, PixabayPreventie van faryngitis
Een patiënt kan het risico op een keelontsteking en andere infecties voorkomen door:
- de handen grondig en regelmatig wassen
- de mond en neus te bedekken bij het hoesten of niezen
- nauw contact te vermijden met patiënten die besmettelijke virale of bacteriële infecties hebben
- roken en de blootstelling aan passief roken vermijden
Lees verder