Keelslijmen: Oorzaken van opbouw van slijm in keel

Keelslijmen zijn kleverige, stroperige substanties die zich vaak achter in de keel ophopen en een ongemakkelijk gevoel veroorzaken. De klieren in de keel en neus produceren dagelijks ongeveer één tot twee liter slijm. Dit slijm bevochtigt en reinigt de neusholtes, houdt vreemde deeltjes vast zodat ze niet in de luchtwegen terechtkomen, bestrijdt infecties en bevochtigt de lucht terwijl deze wordt ingeademd. Normaal gesproken merken mensen niet dat ze slijm inslikken, maar een overmatige opbouw van keelslijm is wel merkbaar aanwezig. Vaak gaan ook andere symptomen gepaard met keelslijmen, zoals hoesten en een verstopte neus. Diverse huishoudmiddeltjes en zelfzorgmaatregelen kunnen helpen de opbouw van slijm in de keel te verlichten.

• Oorzaken van keelslijmen
• Keelaandoeningen
• Postnasale drip
• Seizoensgebonden allergieën
• Verkoudheid of griep
• Voedsel
• Zwangerschap
• Geassocieerde symptomen van opbouw van keelslijm
• Behandeling voor keelslijm
• Tips om slijmophoping in keel te voorkomen en te verzachten
• Irriterende stoffen
• Voeding en drank
• Zorg voor neus en keel
• Complicaties
• Preventieve maatregelen

Oorzaken van keelslijmen

Keelaandoeningen

Tonsillitis (ontsteking van de keelamandelen), keelontsteking en laryngitis (ontsteking van het strottenhoofd en de stembanden) gaan vaak gepaard met slijm in de keel. Virale infecties zoals waterpokken, mazelen, klierkoorts, kinkhoest of kroep (virale infectie met blaffende hoest bij kinderen) kunnen ook keelslijmen veroorzaken. Wanneer de keel geïrriteerd is door sigarettenrook, vervuilde lucht of chemische dampen, komt slijm terecht op de bekleding van de keel en neus. Keelslijmen kunnen ook een slechte adem veroorzaken, omdat slijmen een grote hoeveelheid eiwit bevatten en anaërobe bacteriën produceren.

Postnasale drip

Postnasale drip treedt op wanneer een overmatige hoeveelheid slijm zich opbouwt in de neus en keel, waardoor de patiënt moet hoesten en kampt met congestie (verstopte sinussen).

Seizoensgebonden allergieën

In tegenstelling tot de gewone verkoudheid, treden de symptomen van seizoensgebonden allergieën meestal allemaal tegelijk op. Diverse soorten allergenen (uitlokkende stoffen van een allergische reactie) veroorzaken de symptomen, afhankelijk van het seizoen. Vooral vanaf de late winter tot de zomer komen deze allergieën vaak voor. Stuifmeel van bomen en bloemen zijn de belangrijkste boosdoeners. De symptomen houden gewoonlijk aan totdat de allergenen zijn verdwenen. Bekende tekenen zijn niezen, hoesten, jeukende ogen en vervelende keelslijmen.

Verkoudheid of griep

Tijdens een verkoudheid of griep verhoogt het lichaam de productie van helder, dun slijm in de neus en de achterkant van de keel. Wanneer het lichaam reageert op het virus, verdikt het slijm en wordt dit geel of groen terwijl het slijm probeert om het lichaam te beschermen. Dit is één van de meest opvallende symptomen van het verkoudheids- of griepvirus.

Voedsel

Melk en zuivelproducten zoals yoghurt, kwark en boter kunnen overtollig slijm in de keel veroorzaken. Deze soorten voedsel bevatten eiwitmoleculen (caseïne) die de secretie van slijm vergroten. Ook andere voedingsmiddelen met cafeïne, suiker, zout en zwarte thee kunnen een overtollige slijmophoping in de keel veroorzaken. Soja is één van de meest slijmproducerende plantaardige voedingsmiddelen. Verder kunnen vlees en verwerkte voedingsmiddelen sneller een slijmophoping in de keel veroorzaken.

Zwangerschap

Veel vrouwen ondervinden symptomen van een verstopte neus, hoesten en niezen tijdens de zwangerschap. Naast rugpijn en ochtendmisselijkheid komen deze symptomen regelmatig voor bij zwangere vrouwen. Oestrogeen verergert de slijmproductie en zorgt ervoor dat het slijm erg dik of dun wordt.

Geassocieerde symptomen van opbouw van keelslijm

Volgende symptomen kunnen geassocieerd zijn met keelslijmen:

• ademhalingsmoeilijkheden
• congestie
• een brokgevoel in de keel
• een jeukende keel
• een loopneus
• een stemwijziging of heesheid
• een verstopte neus
• een zwelling van de keel
• frequent de keel schrapen
• hoesten
• hoofdpijn
• jeukende ogen
• koorts
• kortademigheid
• koude rillingen
• niezen
• slijm ophoesten

Behandeling voor keelslijm

Keelslijmen kunnen erg vervelend zijn, maar enkele eenvoudige maatregelen kunnen helpen. De patiënt moet zorgen voor voldoende vochtinname. Het is belangrijk om te kiezen voor dranken die de slijmproductie niet verhogen. Water, sap of thee met honing zijn goede keuzes. Dagelijks gorgelen met warm zout water kan het slijm verdunnen, maar patiënten moeten het zout water wel uitspuwen om maagklachten zoals misselijkheid te voorkomen. Bij ernstigere keelinfecties is een doktersbezoek aanbevolen.

In sommige gevallen kan een medische behandeling nodig zijn. Bij chronische of ernstige symptomen kan de arts medicijnen voorschrijven zoals mucolytica om het slijm dunner te maken, of decongestiva om de zwelling in de neusholten te verminderen. In zeldzame gevallen kan een operatie nodig zijn om de onderliggende oorzaak van de overmatige slijmproductie te behandelen.

Tips om slijmophoping in keel te voorkomen en te verzachten

Enkele tips om keelslijmen te voorkomen en de klachten te verzachten:

Irriterende stoffen

Patiënten vermijden best irriterende stoffen zoals huishoudelijke schoonmaakmiddelen, verfdampen, chemicaliën of sigarettenrook. Stoppen met roken helpt ook, omdat dit zorgt voor keelirritatie en luchtwegaandoeningen verergert.

Voeding en drank

Het is aanbevolen om dagelijks minstens acht glazen water te drinken om slijm te verdunnen en los te maken; bovendien is water goed voor de algehele gezondheid. Het drinken van warme vloeistoffen bevochtigt de luchtwegen en maakt het slijm los. De volgende voedingsmiddelen kunnen helpen bij het verlichten van slijmbouw in de keel:

• groenten en fruit zoals knoflook, selderij, uien, peterselie, winterpompoen, bessen, sinaasappels, greens, broccoli, spruitjes en paprika's
• kippensoep
• kruidig voedsel, mierikswortel of hete chilipepers
• olijfolie
• vette vis zoals tonijn, zalm, meerforel en haring

Zorg voor neus en keel

Mensen moeten regelmatig de neus snuiten om te voorkomen dat slijm in de keel terechtkomt. Verder kunnen ze regelmatig gorgelen met warm water en zout. Stoom inhaleren uit een kookpot met kokend water of een warme douche nemen kan nuttig zijn om slijm in de keel los te maken en sinuscongestie te verminderen. Er zijn diverse producten op de markt die zorgen voor tijdelijke verlichting van keelslijmen.

Complicaties

Wanneer het slijm aan de achterkant van de keel te veel opgehoopt wordt, gaan patiënten hoesten om de keel te zuiveren. Dit helpt om het slijm los te maken of te breken in de achterkant van de keel, waardoor het onaangename gevoel tijdelijk wordt verlicht. Overmatig hoesten kan echter andere problemen veroorzaken, zoals spierpijn of gesprongen bloedvaten in de ogen.

Preventieve maatregelen

Preventieve maatregelen kunnen helpen om de kans op keelslijmen te verminderen:

• zorg voor een goede luchtvochtigheid in huis door het gebruik van luchtbevochtigers
• vermijd plotselinge temperatuurwisselingen
• draag beschermende maskers in stoffige of vervuilde omgevingen
• handhaaf een gezonde levensstijl met een uitgebalanceerd dieet en regelmatige lichaamsbeweging
• beperk de consumptie van slijmverhogende voedingsmiddelen en dranken
• was regelmatig de handen om infecties te voorkomen

Door deze adviezen te volgen, kunnen mensen de symptomen van keelslijmen effectief beheren en hun algehele gezondheid verbeteren.

Lees verder

• Keelontsteking (faryngitis): Oorzaken van ontsteking keel
• Postnasale drip: Overmatig veel slijm in achterkant van keel
• Chronisch keelschrapen: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Keelpijn: Oorzaken van pijn aan keel (pijnlijke keel)
• Sputum (slijm): Oorzaken van gewijzigde kleur en textuur