Infecties aan hoofdhuid: Oorzaken, symptomen en behandeling

De hoofdhuid geraakt soms geïnfecteerd door schimmels of bacteriën die de hoofdhuid binnendringen via de haarzakjes of een beschadigde huid. Diverse huidaandoeningen en infecties veroorzaken mogelijk een infectie aan de hoofdhuid. De symptomen zijn variabel, maar roodheid, jeuk en soms pus op de hoofdhuid zijn veel voorkomende tekenen. Het herkennen van de symptomen is belangrijk voor het krijgen van een goede behandeling. Meestal zijn voorgeschreven crèmes of zalven of een medicinale shampoo nodig om te genezen van een hoofdhuidinfectie.

• Folliculitis en infectie van hoofdhuid
• Impetigo
• Lichen planus
• Mucormycose
• Psoriasis op de hoofdhuid
• Ringworm en hoofdhuidinfectie
• Seborreïsche dermatitis
• Sclerodermie en geïnfecteerde hoofdhuid

Folliculitis en infectie van hoofdhuid

Oorzaken

Het haar op het lichaam en de hoofdhuid groeit uit haarzakjes. Soms infecteren bacteriën de haarzakjes, waardoor een folliculitis ontstaat.

Patiënten krijgen folliculitis op de hoofdhuid door:

• haar op de hoofdhuid te scheren of plukken
• langdurig een warme, vochtige huid te hebben
• strakke hoeden of andere hoofddeksels te dragen
• vaak de hoofdhuid aan te raken

Symptomen

Folliculitis veroorzaakt een rode ring rond elk haarzakje. Dit veroorzaakt pijn of jeuk.

Behandeling

Patiënten passen het best een warm washandje op de huid toe om de roodheid en jeuk te verlichten. Meestal verdwijnt de infectie spontaan, maar in sommige gevallen is medicatie nodig. Als een patiënt weet wat de oorzaak is van folliculitis, is het gemakkelijker om de aandoening te voorkomen en behandelen. Als ze bijvoorbeeld een strakke hoed dragen, is het mogelijk om deze niet meer te dragen.

Impetigo

Oorzaken

Impetigo is een veel voorkomende huidinfectie die vaak voorkomt bij kinderen. Het is een besmettelijke bacteriële huidinfectie. Stafylokokkenbacteriën leven op de huid en zijn meestal onschadelijk, maar ze veroorzaken soms een infectie als ze in een beschadigde huid terechtkomen. Streptokokkenbacteriën zijn soms ook de oorzaak van impetigo. Deze bacterie kan zich van patiënt tot patiënt verspreiden door contact met de huid, het aanraken van voorwerpen of niezen en hoesten.

Symptomen

Impetigo tast meestal het gezicht aan en dan vooral het gebied rond de neus en mond, maar elk lichaamsdeel waar de huid is gebroken, is mogelijk getroffen (zoals de hoofdhuid). Impetigo verspreidt zich soms ook van de oorspronkelijke plaats naar andere lichaamsdelen. De infectie veroorzaakt rode zweren op de huid die barsten, waardoor een geelbruine korst achterblijft. Impetigo veroorzaakt soms ook grote, met vocht gevulde blaren die openbreken en een huidzweer achterlaten. Deze zweren en blaren jeuken vaak en zijn mogelijk pijnlijk.

Behandeling

Een arts zet een antibioticumcrème in om impetigo te behandelen. Een patiënt brengt deze crème rechtstreeks op de aangetaste huidgebieden aan. Deze behandeling voorkomt dat een patiënt binnen 48 uur besmettelijk wordt. De tekenen van impetigo verdwijnen meestal binnen ongeveer één week. Soms moet een patiënt orale (via de mond ingenomen) antibioticatabletten innemen. In zeldzame gevallen zijn antibiotische injecties aanbevolen.

Preventie

Impetigo is zeer besmettelijk. Een patiënt blijft het best van school of werk om een overdracht van de infectie te voorkomen. Daarnaast moet hij de handen vaak wassen (goede handhygiëne) en wonden of blaren bedekken met een verband.

Lichen planus

Oorzaken

Het is niet duidelijk wat de oorzaak is van lichen planus anno oktober 2020.

Symptomen

Lichen planus is een huidaandoening die glanzende, roodpaarse vlekken op de huid veroorzaakt. Slechts zelden ontstaat lichen planus op de hoofdhuid. Als het zich echter op de hoofdhuid ontwikkelt, veroorzaakt het meestal:

• dunner wordend haar in het gebied
• huidirritatie
• roodheid
• rood-paarse bulten

Behandeling

De aandoening verdwijnt vaak zonder behandeling. Topische (op de huid toegepaste) crèmes en antihistaminica verlichten ongemakkelijke symptomen. Een arts zet corticosteroïdenpillen, injecties met corticosteroïden, retinoïnezuurcrèmes of lichttherapie in.

Mucormycose

Oorzaken

In zeldzame gevallen krijgt de patiënt een schimmelinfectie op de hoofdhuid die het gevolg is van een schimmel in de omgeving. Een voorbeeld is mucormycose, een zeldzame infectie veroorzaakt door schimmels in de bodem. De schimmel dringt het lichaam binnen via een kapotte huid, zoals een snede of huidaandoening.

Risicofactoren

Patiënten met een verzwakt immuunsysteem hebben een hoger risico op het ontwikkelen van een schimmelinfectie.

Symptomen

Symptomen van een schimmelinfectie zijn onder meer:

• blaren of zweren op de huid
• roodheid
• pijn
• warmte rond de infectie

Behandeling

Een arts zet antischimmelmiddelen in voor het behandelen van schimmelinfecties op de huid. In ernstige gevallen moet de arts antischimmelmiddelen in het bloed injecteren.

Preventie

Door snijwonden en een beschadigde huid schoon en bedekt te houden, vermindert de kans op het krijgen van een schimmelinfectie. Dit is vooral belangrijk bij werkzaamheden buiten of werken met aarde.

Psoriasis op de hoofdhuid

Oorzaken

Psoriasis is een chronische huidaandoening veroorzaakt door een probleem met het immuunsysteem.

Symptomen

Circa de helft van de patiënten met psoriasis krijgt symptomen op de hoofdhuid. De huid lijkt dikker. Er zijn rode vlekken en mogelijk zilveren schubben aanwezig.

Behandeling
Psoriasis behandelen gebeurt met behulp van plaatselijke huidcrèmes, lichttherapie en ingenomen medicatie. Het vermijden van uitlokkende factoren van psoriasis, zoals een huidletsel, stress en roken, vermindert de symptomen van de huidaandoening.

Ringworm en hoofdhuidinfectie

Oorzaken

Ringworm is een schimmelinfectie die meestal wordt overgedragen door een andere patiënt, een dier of een vochtige omgeving, zoals een openbare vijver.

Symptomen

Een patiënt met ringworm heeft een ringvormig merkteken op de huid. De huidinfectie tast elk lichaamsdeel mogelijk aan zoals de hoofdhuid. Wanneer de hoofdhuid getroffen is, is sprake van ‘tinea capitis’. Ringworm veroorzaakt mogelijk overal op de hoofdhuid een schilferige, rode, kale plek. Dit verspreidt zich over de hoofdhuid en produceert dan veel verschillende plekken. Ringworm op de hoofdhuid tast verder vaker kinderen dan volwassenen aan.

Behandeling

Een arts schrijft antischimmelmiddelen voor om ringworm op de hoofdhuid te behandelen. De patiënt moet dit medicijn mogelijk één tot drie maanden gebruiken.

Preventie

Om het risico op het krijgen van ringworm van een dier te verminderen, moet een persoon zijn handen wassen na contact met huisdieren of andere dieren. Als een persoon vermoedt dat zijn huisdier ringworm heeft, is een diergeneeskundige behandeling nodig. Het delen van persoonlijke voorwerpen is tot slot uit den boze.

Seborreïsche dermatitis

Symptomen

Deze algemene huidaandoening veroorzaakt een droge huid, schilferige huid, roodheid en jeuk bij zowel baby’s als volwassenen. Bij volwassenen is seborreïsche dermatitis (seborreïsch eczeem) de meest voorkomende oorzaak van roos.

Behandeling

Seborreïsche dermatitis verdwijnt meestal vanzelf. Als een arts een behandeling aanbeveelt, moet een ouder de hoofdhuid van de baby wassen, de schilfers voorzichtig wegpoetsen wanneer ze zacht zijn of medicatie op de hoofdhuid aanbrengen. Antiroosshampoo behandelt milde roos en verwijdert huidschilfers. Als de aandoening ernstig is of het dagelijks leven van een patiënt in de weg staat, is advies van een arts nodig. De arts schrijft dan een geneesmiddel voor dat de patiënt op de hoofdhuid moet aanbrengen of een barrièreherstelcrème om de huid op de hoofdhuid te versterken.

Sclerodermie en geïnfecteerde hoofdhuid

Oorzaken

Sclerodermie is een aandoening die ervoor zorgt dat het lichaam te veel collageen aanmaakt. Het is anno oktober 2020 niet duidelijk wat de oorzaak is van deze zeldzame ziekte, maar het immuunsysteem speelt wellicht een rol.

Symptomen

De patiënt heeft een hardere en strakkere hand dan normaal. Het weefsel onder de dikkere huid verdwijnt meestal en laat een lijn op de hoofdhuid of het gezicht achter.

Behandeling

De behandeling kan bestaan uit lichttherapie, medicatie of fillers om het oorspronkelijke uiterlijk van de huid te herstellen.

Lees verder

• Pijnlijke hoofdhuid: Oorzaken van pijn en gevoeligheid
• Jeukende hoofdhuid: Oorzaken van jeuk aan het hoofd
• Impetigo: Bacteriële huidinfectie op gezicht en ledematen
• Lichen planus: Symptomen aan mond, huid en geslachtsorganen
• Seborroïsch eczeem: Huidziekte met hoofdroos en rode huid