Pijnlijke hoofdhuid: Oorzaken van pijn en gevoeligheid
Een pijnlijke hoofdhuid (trichodynie) is een vrij veel voorkomende klacht, die mogelijk te wijten is aan diverse aandoeningen. Zonnebrand, migraine en auto-immuunziekten zijn enkele voorbeelden van aandoeningen die een ontsteking, irritatie en pijn van de hoofdhuid veroorzaken. Meestal verdwijnt een pijnlijke hoofdhuid vanzelf of met medicatie, maar soms is de pijn wel een teken van een onderliggende aandoening. Vooral bij een ernstige of langdurige pijnlijke hoofdhuid moet de patiënt de arts raadplegen.
Aandoeningen en pijn aan hoofdhuid
Alopecia en haaruitval
Alopecia areata, een vorm van
haaruitval, veroorzaakt soms gevoeligheid van de hoofdhuid. Bij de
haaraandoening vallen de haarfollikels van de hoofdhuid en soms ook van het lichaam en laten ze ronde vlekken achter. Alopecia areata presenteert zich in vlekken, terwijl
alopecia totalis het verlies van al het haar van het hoofd met zich meebrengt.
Alopecia universalis veroorzaakt haarverlies van het hele lichaam. De meeste vormen van alopecia zijn niet gevaarlijk voor de gezondheid of zijn geen teken van zenuwbeschadiging. Meestal is de aandoening het gevolg van immuuncellen die de haarzakjes aanvallen.
Hoofdpijn
Een pijnlijke hoofdhuid komt voor bij vele vormen van hoofdpijn. Dit geldt vooral wanneer schade of een zwelling ontstaat aan zenuwen die van de achterkant van de nek naar het voorhoofd lopen. De patiënt ervaart hierbij dan pijn die zich door het hoofd, de nek en de hoofdhuid beweegt. Deze
pijn presenteert zich als warme, intense, elektrisch-achtige schokken. De hoofdhuid is zo gevoelig voor sommige patiënten dat zelfs een lichte aanraking pijnlijk is. Bij andere patiënten treedt gevoelloosheid van de hoofdhuid op. Deze vorm van
zenuwpijn is zeldzaam en is meestal het gevolg van een verwonding of een spontaan geknelde zenuw. Ook door
spanningshoofdpijn, veroorzaakt door spanning en stress, ontstaat soms een gevoelige hoofdhuid.
Migraine is een ander type hoofdpijn dat geassocieerd is met hoofdhuidpijn.
Huid
Pijn aan de hoofdhuid wordt is ook vaak in verband gebracht met een reeks
huidaandoeningen of aandoeningen die die huid treffen, waaronder:
Veel van deze aandoeningen veroorzaken een huidontsteking, pijn, gevoeligheid en
schilfering van de huid. Ook pusvorming en bloedingen aan de huid van het hoofd komen soms tot stand. Sommige aandoeningen resulteert in extreme gevallen tot omkeerbaar haarverlies.
Lichen planus
Lichen planus zorgt voor een schilferende hoofdhuid. Deze aandoening is meestal veroorzaakt door perioden van stress of als bijwerking van medische behandelingen.
Psoriasis
Psoriasis van de hoofdhuid leidt mogelijk tot een pijnlijke hoofdhuid en een schilferende of korstige huid. In tegenstelling tot roos, is de huid droog met een zilverachtige glans. Stress, hormonen, droge lucht of koud weer veroorzaken mogelijk psoriasis.
Roos
Roos is een veel voorkomende aandoening waarbij plaatsen getroffen worden waar natuurlijke oliën zich verzamelen. De patiënt ervaart rode, schilferige vlekken op de hoofdhuid. Hoewel roos geen teken is van een slechte hygiëne, zoeken veel patiënten een behandeling uit irritatie of verlegenheid. In zeldzame gevallen is roos te wijten aan een
schimmelinfectie of
ringworm.
Kanker
Zeer sporadisch is een pijnlijke hoofdhuid een teken van
huidkanker zoals een
melanoom. De patiënt presenteert zich normaal gesproken met nieuwe of veranderde
moedervlekken of hardnekkige zweren.
Temporale arteritis
De temporale ader is een bloedvat dat voor het oor op de zijkant van het hoofd loopt.
Temporale arteritis (arteriitis temporalis) is een aandoening waarbij de temporale ader ontstoken raakt en zeer gevoelig is. Symptomen geassocieerd met deze aandoening zijn
kaakpijn, hoofdpijn en
visuele stoornissen. Ook een pijnlijke hoofdhuid komt mogelijk tot stand. Temporale arteritis treft meestal ouderen. Dit geldt vooral voor patiënten die lijden aan
polymyalgia rheumatica (ontstekingsziekte aan
spieren).
Omgevingsfactoren en gevoelige hoofdhuid
Enkele omgevingsfactoren veroorzaken mogelijk pijn aan de hoofdhuid zoals:
- strakke kapsels, hoofdbanden en helmen
- het regelmatig of slecht gebruik van haarproducten zoals kleurstoffen en relaxers
- haardrogers en krulspelden
- nat haar borstelen of er in wrijven: Wanneer mensen nat haar borstelen of er in wrijven, breken haarzakjes waardoor haaruitval en hoofdhuidirritatie ontstaat. Het overmatig borstelen veroorzaakt ook problemen.
Risicofactoren voor hoofdhuidpijn
Patiënten met een natuurlijk vettige of droge hoofdhuid krijgen sneller te maken met een pijnlijke hoofdhuid en ervaren soms ook een
gevoelige huid op andere plaatsen. U Dit gebeurt vooral bij:
Symptomen
Hoofdhuid
Een pijnlijke hoofdhuid kenmerkt zich door pijn, ontsteking, tintelingen, gevoelloosheid, irritatie, jeuk, kloppende gevoelens, gevoeligheid van de hoofdhuid en haaruitval. Vaak verschijnen veel van deze symptomen samen, omdat ze gekoppeld zijn aan immuunprocessen in reactie op verschillende aandoeningen. Vaak zijn er geen zichtbare symptomen, maar soms is dit wel het geval, zoals een schilferende huid.
Bijkomende symptomen
Afhankelijk van de oorzaken treden soms ook nog andere symptomen op zoals hoofdpijn, en allergieën.
Diagnose en onderzoeken
De arts heeft een
medische geschiedenis van de patiënt nodig. Hiervoor stelt hij vragen over de voeding, de levensstijl, eerdere verwondingen, andere aandoeningen en recente veranderingen. De inspecteert vervolgens de hoofdhuid. Hij verzamelt soms een haarfollikel of hoofdhuidmonster dat hij dan voor verdere analyse naar het laboratorium stuurt. Sommige artsen controleren eveneens lichaamshaarpatronen.
Behandeling via zelfzorg
In veel gevallen verdwijnen de aandoeningen die de gevoeligheid van de hoofdhuid veroorzaken vanzelf. Voor vele oorzaken is een basisreiniging en onderhoud van de hoofdhuid nodig zodat het gebied succesvol heelt. Bepaalde essentiële oliën, zoals lavendel of rozemarijn, versnellen het genezingsproces van zweren die een gevoelige hoofdhuid veroorzaken. Het aanbrengen van onverdunde etherische olie op de hoofdhuid verergert de klachten; etherische olie moet steeds verdund worden. Er zijn verder verschillende producten verkrijgbaar, waaronder zalven, ontsmettingsmiddelen en verbandmiddelen. Eerste hulp zalven, crèmes, antiseptica en verbandmiddelen zijn vaak genoeg om basisgevallen van een gevoelige hoofdhuid te behandelen.
Diverse tips verlichten een gevoelige hoofdhuid:
- de haren niet in een strakke positie houden
- de hoofdhuid masseren met vingertoppen in cirkelvormige bewegingen
- gereedschap gebruiken om de hoofdhuid te manipuleren
- ijs aanbrengen gedurende intervallen van tien minuten
- rek- en relaxatietechnieken (wanneer een pijnlijke hoofdhuid veroorzaakt is door hoofdpijn, spierpijn en spanning)
Professionele medische zorg
Onderliggend probleem behandelen
Wanneer een gevoelige hoofdhuid lang aanhoudt of erg pijnlijk is, is medisch advies nodig. Omdat diverse aandoeningen mogelijk aan de basis liggen van de pijn aan de hoofdhuid, is de behandeling sterk variabel. Het behandelen van de onderliggende oorzaak van een pijnlijke hoofdhuid is normaal gesproken voldoende om de symptomen te verlichten.
Andere behandelingen
De arts schrijft verder mogelijk een medicinale crème of zalf voor om de irritatie, pijn en uiterlijke symptomen onder controle te houden naast andere behandelingen. Gemedicineerde wasbeurten, shampoos, spoelingen en conditioners zijn ook inzetbaar om een pijnlijke hoofdhuid te behandelen.
Preventie van pijnlijke hoofdhuid
Mensen voorkomen het beste intense stress, een
langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht en haarschadelijke chemicaliën, kleurstoffen of apparaten. Om besmettelijke infecties zoals hoofdluizen of een schimmelinfectie te voorkomen, is het delen van haarbanden en borstels niet aanbevolen.
Lees verder