Tonsillitis: Ontsteking van keelamandelen (tonsillen)

Tonsillitis is een ontsteking van de keelamandelen, die veel voorkomt bij kinderen, tieners en jongvolwassenen. Hoewel de aandoening mild kan zijn, kan deze op elk leeftijdsjaar voorkomen. De oorzaak van tonsillitis is meestal virussen, maar ook bacteriën kunnen de ontsteking veroorzaken. Typische symptomen zijn een pijnlijke keel, slikproblemen en oorpijn. In veel gevallen zijn zelfzorgmaatregelen voldoende om de symptomen te verlichten, maar bij ernstige of aanhoudende klachten is het essentieel om medische hulp in te schakelen. Soms is medicatie of zelfs een chirurgische ingreep nodig om de tonsillen te verwijderen.

• Synoniemen van tonsillitis
• Anatomie van de amandelen en relatie tot tonsillitis
• Mechanisme
• Oorzaken van amandelontsteking: Virussen en bacteriën
• Risicofactoren
• Risicogroepen voor tonsillitis
• Symptomen van tonsillitis
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van ontstoken keelamandelen
• Prognose van amandelontsteking
• Complicaties van tonsillitis
• Preventie
• Praktische tips voor het omgaan met tonsillitis
• Begrijp de oorzaak van tonsillitis
• Volg je medische behandeling op
• Vermijd irriterende stoffen
• Verlicht je symptomen met rust en hydratatie
• Gebruik pijnverlichting en ontstekingsremmers
• Gorgelen met zout water
• Zorg voor een schone omgeving
• Raadpleeg een arts bij aanhoudende of verergerende symptomen
• Misvattingen rond tonsillitis
• Tonsillitis wordt altijd veroorzaakt door een bacterie
• Antibiotica zijn altijd nodig bij tonsillitis
• Tonsillitis is niet besmettelijk
• Amandelontsteking is een onschuldige aandoening
• Keelpijn bij tonsillitis is het enige symptoom
• De amandelen moeten altijd verwijderd worden bij terugkerende tonsillitis

Synoniemen van tonsillitis

Tonsillitis staat ook bekend als:

• amygdalitis
• angina tonsillaris

Anatomie van de amandelen en relatie tot tonsillitis

De functie van de tonsillen
De tonsillen, of amandelen, zijn twee kleine klieren die zich aan beide zijden van de achterkant van de keel bevinden. Bij jonge kinderen maken de tonsillen deel uit van het immuunsysteem. Ze spelen een rol in de bestrijding van infecties door ziektekiemen te vangen en te isoleren, waardoor verdere verspreiding door het lichaam wordt voorkomen. Naarmate het immuunsysteem van een kind zich ontwikkelt, worden de tonsillen minder belangrijk en krimpen ze vaak. Bij de meeste mensen zijn de tonsillen niet meer noodzakelijk voor infectiebestrijding naarmate ze ouder worden.

Structuur van de amandelen
De amandelen zijn twee klieren van lymfoïd weefsel die zich aan weerszijden van de keel bevinden, achter de mondholte. Ze maken deel uit van het lymfesysteem en spelen een rol in de afweer tegen infecties door het vangen van ziekteverwekkers die via de mond of neus het lichaam binnenkomen. De amandelen bevatten witte bloedcellen die helpen bij het bestrijden van infecties. Ze zijn echter ook vatbaar voor infectie zelf.

Relatie tussen de amandelen en tonsillitis
Tonsillitis is de ontsteking van de amandelen, vaak veroorzaakt door een virale of bacteriële infectie. De ontsteking leidt tot zwelling, roodheid en pijn in de amandelen, wat kan resulteren in keelpijn, slikproblemen en koorts. Hoewel tonsillitis vaker voorkomt bij kinderen, kan het op elke leeftijd optreden. De amandelen spelen een cruciale rol in de afweer tegen infecties, maar bij tonsillitis raken ze zelf ontstoken door de aanwezigheid van ziekteverwekkers.

Mechanisme

Oorzaak van tonsillitis
Tonsillitis wordt meestal veroorzaakt door virussen, zoals het Epstein-Barr-virus, rhinovirus of influenzavirus. Bacteriën, zoals de groep A Streptococcus (de oorzaak van keelontsteking), kunnen ook tonsillitis veroorzaken. Bij virale tonsillitis wordt de ontsteking vaak minder ernstig, terwijl bacteriële tonsillitis meer intense symptomen kan veroorzaken. De infectie veroorzaakt een ontstekingsreactie in de amandelen, die zich uit in zwelling en pijn.

Ontstekingsreactie en symptomen
Bij tonsillitis reageren de amandelen op de infectie door ontstekingsmediatoren vrij te geven, wat resulteert in zwelling, roodheid en pijn. Deze ontstekingsreactie helpt het lichaam om de infectie te bestrijden, maar kan ook ongemak veroorzaken. De zwelling van de amandelen kan het slikken bemoeilijken en soms zelfs de ademhaling beïnvloeden. Bij bacteriële tonsillitis kunnen er etterige wonden op de amandelen ontstaan, wat vaak leidt tot een intensere pijn en koorts.

Immuunsysteem en herstel
Het immuunsysteem speelt een cruciale rol bij het bestrijden van de infectie. Na de infectie worden de amandelen vaak gereinigd door de activiteit van witte bloedcellen en andere immuuncellen. Bij virale tonsillitis herstelt het lichaam meestal binnen enkele dagen, terwijl bacteriële tonsillitis soms antibiotica vereist voor een effectief herstel. In gevallen van chronische of herhaalde tonsillitis kan chirurgische verwijdering van de amandelen (tonsillectomie) nodig zijn.

Oorzaken van amandelontsteking: Virussen en bacteriën

De keelamandelen zijn lymfeklieren die zich aan de achterkant van de mond en de bovenkant van de keel bevinden. Ze filteren bacteriën en andere ziektekiemen om infecties te voorkomen. Zowel virussen als bacteriën kunnen tonsillitis veroorzaken. Het besmettingsrisico is hoog en kan plaatsvinden via direct contact (zoals hoesten of niezen) of indirect contact (door aanraken van besmette voorwerpen).

Virussen
Virale infecties zijn de meest voorkomende oorzaak van tonsillitis. Veelvoorkomende virussen die tonsillitis kunnen veroorzaken zijn onder andere:

• rhinovirussen (verkoudheidsvirussen)
• influenza (griepvirussen)
• para-influenza virussen (kunnen laryngitis en kroep veroorzaken)
• enterovirussen (bijvoorbeeld hand-, voet- en mondziekte)
• adenovirussen (kunnen ook diarree veroorzaken)
• rubeolavirus (mazelen)
• Epstein-Barr virus (klierkoorts)

Bacteriën
Bacteriële tonsillitis wordt vaak veroorzaakt door Groep A streptokokken. Andere bacteriën kunnen ook amandelontsteking veroorzaken, maar Groep A streptokokken is de meest voorkomende verwekker.

Risicofactoren

Viraliteit en bacteriële infecties
Een van de belangrijkste risicofactoren voor tonsillitis is de blootstelling aan virale of bacteriële infecties. Virussen, zoals het Epstein-Barr-virus (EBV), rhinovirus en influenzavirus, evenals bacteriën zoals de groep A Streptococcus (streptokokken), kunnen tonsillitis veroorzaken. Mensen die vaak in contact komen met besmette personen of in omgevingen met een hoge dichtheid van mensen (zoals scholen en kinderdagverblijven) lopen een groter risico.

Verzwakt immuunsysteem
Patiënten met een verzwakt immuunsysteem, zoals die met hiv/aids, kanker, of auto-immuunziekten, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van tonsillitis. Het immuunsysteem van deze patiënten is minder in staat om infecties effectief te bestrijden, waardoor ze vatbaarder zijn voor zowel virale als bacteriële infecties, waaronder tonsillitis.

Leeftijd
Leeftijd is een belangrijke risicofactor voor tonsillitis. Kinderen tussen de 5 en 15 jaar hebben een verhoogd risico, omdat hun immuunsystemen zich nog ontwikkelen en ze vaak in contact komen met ziekteverwekkers in scholen en kinderdagverblijven. Bij volwassenen is het risico op tonsillitis meestal lager, maar ze kunnen nog steeds geïnfecteerd raken, vooral als hun immuunsysteem is verzwakt door andere aandoeningen.

Roken en blootstelling aan rook
Roken is een risicofactor voor de ontwikkeling van tonsillitis, omdat roken de slijmvliezen in de keel irriteert en het immuunsysteem verzwakt. Rokers hebben vaak een verhoogde gevoeligheid voor infecties van de luchtwegen, inclusief infecties van de amandelen. Blootstelling aan sigarettenrook verhoogt het risico op tonsillitis, zelfs bij niet-rokers, door de schadelijke effecten van de rook op de luchtwegen.

Omgevingsfactoren
Mensen die regelmatig in omgevingen verblijven met een hoge concentratie aan ziekteverwekkers, zoals drukke openbare plaatsen, ziekenhuizen of kinderdagverblijven, lopen een verhoogd risico op tonsillitis. Deze omgevingen bevorderen de verspreiding van virussen en bacteriën die tonsillitis kunnen veroorzaken. Ook droge lucht of een slecht geventileerde ruimte kan de amandelen kwetsbaar maken voor infectie.

Chronische of herhaalde keelinfecties
Patiënten met een voorgeschiedenis van chronische of herhaalde keelinfecties lopen een groter risico op het ontwikkelen van tonsillitis. Herhaalde infecties kunnen de amandelen verzwakken, waardoor ze gevoeliger worden voor nieuwe infecties. Dit kan leiden tot chronische tonsillitis, wat in sommige gevallen de noodzaak voor een tonsillectomie met zich meebrengt.

Familiaire geschiedenis
Een familiegeschiedenis van tonsillitis of andere keel- en luchtweginfecties kan ook een risicofactor zijn. Genetische aanleg speelt mogelijk een rol bij de frequentie van keelontstekingen en de vatbaarheid voor infecties van de amandelen. Dit maakt het belangrijk om de medische geschiedenis van de familie te overwegen bij het beoordelen van het risico voor tonsillitis.

Verhoogde blootstelling aan antibiotica
Hoewel antibiotica essentieel zijn voor het behandelen van bacteriële infecties, kan overmatig gebruik van antibiotica de amandelen vatbaarder maken voor infecties. Antibioticagebruik kan de normale bacteriële flora verstoren en zo de kans vergroten dat pathogene bacteriën de amandelen infecteren. Dit verhoogt het risico op tonsillitis, vooral bij verkeerde of overmatige toediening van antibiotica.

Risicogroepen voor tonsillitis

Kinderen
Kinderen, vooral die tussen de 5 en 15 jaar, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van tonsillitis. Dit komt omdat hun immuunsystemen zich nog ontwikkelen en ze vaker in contact komen met virussen en bacteriën die tonsillitis kunnen veroorzaken. Kinderen hebben vaak kleinere amandelen, waardoor infecties gemakkelijker kunnen optreden.

Ouderen
Hoewel tonsillitis vaker voorkomt bij kinderen, kunnen ook ouderen getroffen worden, vooral als hun immuunsysteem verzwakt is door andere ziekten. Ouderen hebben vaak een verminderde weerstand tegen infecties, waardoor ze vatbaarder kunnen zijn voor tonsillitis.

Individuen met een verzwakt immuunsysteem
Patiënten met een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld door ziekten zoals hiv/aids, kanker of diabetes, hebben een verhoogd risico op tonsillitis. Het verzwakte immuunsysteem kan het moeilijker maken om infecties effectief te bestrijden, wat de kans vergroot dat de amandelen ontsteken.

Symptomen van tonsillitis

De incubatietijd van tonsillitis bedraagt gemiddeld twee tot vier dagen. De symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig. Bij aanhoudende pijn, ernstige symptomen, een verzwakt immuunsysteem of ademhalingsproblemen is het belangrijk om snel medische hulp te zoeken. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Ademhalingsproblemen bij zeer vergrote tonsillen
• Braken (vooral bij jonge kinderen)
• Buikpijn (vooral bij jonge kinderen)
• Algemeen ziek gevoel (malaise)
• Droge keel
• Gevoelige kaak en keel
• Pijnlijke keel (keelpijn) die langer dan 48 uur aanhoudt
• Slecht ruikende adem (halitose)
• Stijve nek
• Gezwollen, pijnlijke lymfeklieren in de nek
• Hoesten
• Hoofdpijn
• Koorts van meer dan 38°C en koude rillingen
• Kwijlen (vooral bij jonge kinderen als gevolg van slikproblemen)
• Misselijkheid (vooral bij jonge kinderen)
• Oorpijn
• Pijnlijke blaren of zweren in de keel
• Problemen met eten of drinken
• Slikproblemen
• Uvulitis (gezwollen huig van de tong)
• Verlies van of veranderingen in de stem
• Vermoeidheid

Bij een bacteriële infectie kunnen witte pusplekken op de tonsillen en gezwollen, gevoelige lymfeklieren voorkomen. Hoesten is geen kenmerk van een bacteriële infectie.

Alarmsymptomen

Keelpijn en slikproblemen
Een van de meest voorkomende symptomen van tonsillitis is ernstige keelpijn, die vaak gepaard gaat met moeite met slikken. De pijn is meestal gelokaliseerd in de keel en kan uitstralen naar de oren. Dit maakt het moeilijk om voedsel en drinken door te slikken.

Koorts en vermoeidheid
Tonsillitis gaat vaak gepaard met koorts, wat een teken is van een infectie. Koorts kan variëren van mild tot hoog, afhankelijk van de ernst van de infectie. Vermoeidheid is ook een veelvoorkomend symptoom, aangezien het lichaam energie gebruikt om de infectie te bestrijden.

Opgezette en gevoelige amandelen
De amandelen kunnen gezwollen en rood zijn, en in sommige gevallen kunnen er witte vlekken of etterige afscheiding zichtbaar zijn. Dit duidt op een ernstigere infectie, vaak bacterieel van aard, wat kan leiden tot meer pijn en een verergerde situatie.

Moeilijkheden met ademhalen
In zeldzame gevallen kan de zwelling van de amandelen zo ernstig worden dat het moeilijk wordt om te ademen, vooral bij jonge kinderen. Dit kan leiden tot ademhalingsproblemen die onmiddellijke medische aandacht vereisen.

Diagnose en onderzoeken

De arts onderzoekt de mond en keel, waarbij rode keelamandelen en witte vlekken zichtbaar kunnen zijn. Gezwollen en gevoelige lymfeklieren in de kaak en nek worden ook onderzocht. Om de oorzaak te achterhalen, wordt vaak een keeluitstrijkje genomen en naar een laboratorium gestuurd. Bij ernstige symptomen kan een bloedonderzoek nodig zijn om ziektes zoals de ziekte van Pfeiffer (klierkoorts) uit te sluiten.

Behandeling van ontstoken keelamandelen

Zelfzorg
Rust, drinken en eten
Rust is belangrijk om de infectie te bestrijden. Het drinken van koude vloeistoffen of het zuigen op bevroren fruit kan pijn verlichten. Warme vloeistoffen zijn ook nuttig, mits niet te heet. Gorgelen met warm zoutwater kan ook helpen. Zachte, gladde voedingsmiddelen zoals gelatine, ijs en appelmoes kunnen vaak gegeten worden ondanks de pijn en zwelling.

Vrij verkrijgbare medicijnen
Vrij verkrijgbare medicijnen zoals paracetamol en ibuprofen kunnen pijn en koorts verminderen. Aspirine is niet aanbevolen voor kinderen vanwege het risico op het Reye-syndroom (zwelling van de hersenen en lever). Zuigtabletten met benzocaine kunnen ook nuttig zijn, hoewel ze vanwege verstikkingsgevaar niet worden aangeraden voor jonge kinderen.

Professionele medische zorg
Bij patiënten met gezwollen, niet-pijnlijke keelamandelen of zonder andere gezondheidsproblemen is geen behandeling nodig. Antibiotica zijn alleen nodig bij een bacteriële infectie veroorzaakt door streptokokken. De antibioticakuur moet volledig worden afgemaakt, zelfs als de patiënt zich beter voelt, om herhaling van de infectie te voorkomen. Als orale antibiotica niet effectief zijn, kan een intraveneuze behandeling in het ziekenhuis nodig zijn. Bij terugkerende infecties kan een operatie nodig zijn om de tonsillen te verwijderen, wat bekend staat als een tonsillectomie. Dit kan ook nodig zijn bij chronische infecties.

Prognose van amandelontsteking

De symptomen van tonsillitis door streptokokken verbeteren meestal binnen twee tot vier dagen na het starten van antibiotica. Bij virale infecties verdwijnen de symptomen vaak sneller en zijn meestal milder dan bij bacteriële infecties. Kinderen met een keelontsteking moeten thuisblijven van school of kinderopvang en pas terugkeren nadat ze minstens 24 uur na het starten van de antibioticakuur symptomenvrij zijn om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen.

Complicaties van tonsillitis

Tonsillitis kan leiden tot ernstige complicaties, waaronder:

• Een peritonsillair abces: Ophoping van pus rond de keelamandelen, soms vereist een chirurgische ingreep om het pus af te voeren.
• Middenoorontsteking (otitis media): Infectie van de vloeistof tussen het trommelvlies en het binnenoor.
• Nierziekte: Door streptokokken veroorzaakte nierproblemen.
• Glomerulonefritis: Ontsteking van de filters in de nieren, leidend tot braken en verlies van eetlust.
• Hartproblemen
• Obstructief slaapapneusyndroom: Ontspanning van de keelwand tijdens de slaap, wat ademhalingsproblemen en een slechte nachtrust veroorzaakt.
• Reumatische koorts: Ontstekingen in het lichaam als gevolg van een streptokokkeninfectie, met symptomen zoals gewrichtspijn, huiduitslag en spastische lichaamsbewegingen.
• Roodvonk (zelden): Bacteriële infectie met keelpijn en opvallende roze-rode huiduitslag.

Preventie

Het voorkomen van tonsillitis kan vaak worden bereikt door enkele eenvoudige hygiënische en levensstijlaanpassingen. Hier zijn enkele effectieve preventiemaatregelen:

Goede handhygiëne
Regelmatig en grondig handen wassen is een van de beste manieren om de verspreiding van virussen en bacteriën te voorkomen. Gebruik zeep en water en was je handen minstens 20 seconden, vooral na het hoesten, niezen of het aanraken van besmette oppervlakken.

Vermijd delen van eet- en drinkgerei
Vermijd het delen van eet- en drinkgerei, zoals bekers, borden en bestek, met anderen. Dit helpt om de verspreiding van ziektekiemen te beperken, vooral in omgevingen met veel mensen zoals scholen en kinderdagverblijven.

Behoud een gezond immuunsysteem
Een gezond dieet, voldoende slaap en regelmatige lichaamsbeweging dragen bij aan een sterk immuunsysteem. Een goed functionerend immuunsysteem kan beter infecties bestrijden, inclusief die welke tonsillitis kunnen veroorzaken.

Beperk contact met zieke personen
Probeer nauw contact met personen die verkouden zijn of griepachtige symptomen vertonen te vermijden. Als je zelf ziek bent, vermijd dan contact met anderen om de verspreiding van infecties te voorkomen.

Goede hygiëne bij hoesten en niesen
Hoest en nies altijd in de binnenkant van je elleboog of gebruik een tissue, en gooi de tissue direct weg. Was je handen daarna om te voorkomen dat ziektekiemen zich verspreiden.

Vaccinaties
Vaccinaties kunnen helpen om sommige van de virussen en bacteriën die tonsillitis kunnen veroorzaken te voorkomen. Zorg ervoor dat je de aanbevolen vaccinaties ontvangt, zoals die tegen de griep en andere infectieziekten.

Vermijd roken en rookomgevingen
Roken en blootstelling aan sigarettenrook kunnen de keel irriteren en het risico op infecties verhogen. Vermijd roken en het verblijven in rookomgevingen om de gezondheid van je keel en tonsillen te beschermen.

Door deze preventieve maatregelen te volgen, kun je het risico op tonsillitis aanzienlijk verminderen en bijdragen aan een gezondere levensstijl.

Praktische tips voor het omgaan met tonsillitis

Begrijp de oorzaak van tonsillitis

Tonsillitis is een ontsteking van de amandelen, meestal veroorzaakt door een virale of bacteriële infectie. Virussen zoals verkoudheids- of griepvirussen kunnen tonsillitis veroorzaken, maar de aandoening kan ook worden veroorzaakt door bacteriën, zoals streptokokken, die verantwoordelijk zijn voor keelpijn. Het is belangrijk om te begrijpen of de tonsillitis viraal of bacterieel is, omdat de behandeling verschilt. Een arts kan dit vaststellen door middel van een keelcultuur of test en de juiste behandeling voorschrijven.

Volg je medische behandeling op

Als je tonsillitis hebt door een bacteriële infectie, zal je arts antibiotica voorschrijven om de infectie te bestrijden. Het is belangrijk om de antibiotica volgens de voorgeschreven kuur af te maken, zelfs als je je beter begint te voelen. Als je tonsillitis viraal is, kunnen antibiotica niet helpen, maar de arts kan wel andere behandelingen aanbevelen om de symptomen te verlichten. Zorg ervoor dat je alle aanbevelingen van je arts opvolgt om herstel te bevorderen en complicaties te voorkomen.

Vermijd irriterende stoffen

Om je keel te ontlasten en het herstel te bevorderen, is het belangrijk om irriterende stoffen te vermijden, zoals roken of het inademen van sigarettenrook. Deze stoffen kunnen de ontsteking verergeren en het genezingsproces vertragen. Het is ook aan te raden om geen gekruid of zuur voedsel te eten dat de keel kan irriteren en pijn kan verergeren. Het vermijden van koude drankjes of voedsel kan ook nuttig zijn, omdat deze de keel kunnen verkrampen en ongemak kunnen veroorzaken.

Verlicht je symptomen met rust en hydratatie

Rust is essentieel voor het herstel van tonsillitis. Zorg ervoor dat je voldoende slaapt en je lichaam de tijd geeft om te herstellen. Drink veel water om goed gehydrateerd te blijven. Warme dranken zoals thee met honing of bouillon kunnen verzachtend werken voor een geïrriteerde keel en kunnen helpen om je symptomen te verlichten. Vermijd alcohol en cafeïne, omdat deze stoffen uitdroging kunnen veroorzaken, wat het herstel bemoeilijkt.

Gebruik pijnverlichting en ontstekingsremmers

Als je last hebt van keelpijn, kun je vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen gebruiken om de pijn te verlichten en de ontsteking te verminderen. Deze medicijnen kunnen helpen om de symptomen te verlichten en je comfortabeler te maken terwijl je herstelt. Zorg ervoor dat je de aanbevolen doseringen volgt en raadpleeg een arts voordat je medicijnen gebruikt als je andere gezondheidsproblemen hebt of andere medicatie gebruikt.

Gorgelen met zout water

Een bewezen manier om de symptomen van tonsillitis te verlichten is door gorgelen met warm zout water. Dit kan helpen om de keel te kalmeren, de zwelling te verminderen en bacteriën te verwijderen. Meng een halve theelepel zout in een glas warm water en gorgel gedurende 30 seconden. Herhaal dit meerdere keren per dag voor de beste resultaten. Dit is een eenvoudige en effectieve manier om verlichting te krijgen bij keelpijn.

Zorg voor een schone omgeving

Om de verspreiding van de infectie te voorkomen, is het belangrijk om goede hygiënepraktijken te volgen. Was regelmatig je handen met zeep en water, vooral na het hoesten, niezen of het aanraken van je gezicht. Gebruik tissues of een elleboog om te hoesten of niezen, en gooi de tissues onmiddellijk weg. Reinig regelmatig oppervlakken die vaak worden aangeraakt, zoals deurklinken, lichtschakelaars en telefoon, om het risico van verspreiding van de infectie naar anderen te minimaliseren.

Raadpleeg een arts bij aanhoudende of verergerende symptomen

Als je symptomen niet verbeteren na enkele dagen, of als je ernstige keelpijn, koorts, moeite met slikken of ademhalen ervaart, is het belangrijk om een arts te raadplegen. In sommige gevallen kan tonsillitis complicaties veroorzaken, zoals een abces rond de amandelen of een ernstige infectie. Een arts kan de oorzaak van de infectie vaststellen en verdere behandelingen aanbevelen, zoals krachtigere antibiotica of een procedure om het abces af te voeren. Als tonsillitis chronisch is, kan een arts overwegen om een operatie om de amandelen te verwijderen (tonsillectomie) voor te stellen.

Misvattingen rond tonsillitis

Tonsillitis, oftewel amandelontsteking, is een ontsteking van de keelamandelen die wordt veroorzaakt door virussen of bacteriën. De aandoening komt vaak voor en kan gepaard gaan met keelpijn, slikklachten, koorts en opgezette lymfeklieren. Ondanks de frequentie van tonsillitis bestaan er veel misvattingen over de oorzaken, behandeling en gevolgen.

Tonsillitis wordt altijd veroorzaakt door een bacterie

Hoewel bacteriële infecties, zoals die met groep A-streptokokken, tonsillitis kunnen veroorzaken, is de aandoening in de meeste gevallen viraal. Een virale infectie vereist geen antibiotica en geneest meestal vanzelf.

Antibiotica zijn altijd nodig bij tonsillitis

Niet elke vorm van tonsillitis moet behandeld worden met antibiotica. Alleen bij een bacteriële infectie kan antibiotische therapie nuttig zijn om complicaties zoals een peritonsillair abces te voorkomen. Bij virale tonsillitis volstaat symptomatische behandeling.

Tonsillitis is niet besmettelijk

Tonsillitis, vooral de virale variant, is besmettelijk en kan worden overgedragen via speekseldruppels bij hoesten, niezen of direct contact. Goede hygiëne, zoals handen wassen en het vermijden van gedeelde gebruiksvoorwerpen, kan verspreiding tegengaan.

Amandelontsteking is een onschuldige aandoening

Hoewel tonsillitis vaak vanzelf geneest, kunnen ernstige gevallen complicaties veroorzaken, zoals een peritonsillair abces, ademhalingsproblemen of verspreiding van de infectie naar andere delen van het lichaam. Een correcte diagnose en behandeling zijn belangrijk.

Keelpijn bij tonsillitis is het enige symptoom

Naast keelpijn kunnen patiënten last hebben van hoge koorts, gezwollen lymfeklieren, slechte adem, hoofdpijn en vermoeidheid. Bij jonge kinderen kunnen ook buikpijn en misselijkheid voorkomen.

De amandelen moeten altijd verwijderd worden bij terugkerende tonsillitis

Een operatie is niet altijd noodzakelijk. De beslissing om de amandelen te verwijderen hangt af van de frequentie en ernst van de infecties. Bij milde of incidentele gevallen wordt vaak een afwachtend beleid gevoerd.

Lees verder

• Tonsilkanker (amandelkanker): Oorzaken en behandeling
• Tonsillectomie: Chirurgische verwijdering van keelamandelen
• Keelamandelen (tonsillen): Soorten aandoeningen
• Amandelstenen: Steenvorming op amandelen met slechte adem
• Peritonsillair abces: Pijn door complicatie van tonsillitis