Rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken door erythrasma

Erythrasma is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door een bacterie (Corynebacterium minutissimum) die tot de normale huidflora behoort, maar op vochtige huid kan overgroeien en klachten veroorzaakt. Erythrasma is niet besmettelijk. Deze huidaandoening komt op elke leeftijd voor, maar wordt vaker gezien bij volwassenen (en ouderen) dan bij kinderen. Erythrasma kan worden behandeld met bacteriedodende crèmes of lotions. Daarnaast is het belangrijk om de lichaamsplooien droog te houden.

• Rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken door erythrasma
• Oorzaken: Hoe ontstaat erythrasma?
• Symptomen: rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken
• Onderzoek en diagnose
• Wood's lamp
• Differentiaaldiagnose
• Erythrasma behandeling
• Medicatie
• Maatregelen die je zelf kunt nemen
• Prognose
• Complicaties
• Uitbreiding van de infectie
• Secundaire infecties
• Terugkerende infectie: een chronisch probleem
• Preventie

Rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken door erythrasma

Bij erythrasma is de huid oppervlakkig geïnfecteerd, wat wordt veroorzaakt door een bacterie, de commensaal Corynebacterium minutissimum. Een commensale bacterie is een bacterie die onder normale omstandigheden op de huid voorkomt (die dus tot de huidflora behoort) en die leeft van de afvalstoffen aan de buitenkant van je weefsel, zonder dat dit schadelijk voor je (huid) is. Er ontstaat een rood-bruine, scherp begrensde, licht schilferende huidafwijking, vooral in lichaamsplooien als liezen en oksels. Erythrasma is een volstrekt onschuldige, niet-besmettelijk huidinfectie. Deze huidaandoening is zeer goed te behandelen, ofschoon de klachten na het stoppen van de behandeling soms terug kunnen komen.

Oorzaken: Hoe ontstaat erythrasma?

De bacterie Corynebacterium minutissimum veroorzaakt erythrasma. Deze bacterie komt op de normale huid voor en veroorzaakt alleen in bepaalde omstandigheden huidafwijkingen. De bacterie kan op vochtige huid overgroeien. Naast vochtigheid zijn er andere omstandigheden waarin deze bacterie zich vermenigvuldigt en klachten geeft: warmte, overmatig transpireren en overgewicht. Ook minder goede hygiëne en diabetes kunnen het ontstaan deze huidaandoening bevorderen.

Symptomen: rode tot lichtbruine plekken en huidvlekken

Erythrasma is te herkennen door een roodbruine verkleuring in voornamelijk de lichaamsplooien, zoals de liezen, de oksels, onder de borsten en in de bilspleet. Andere voorkeurslocaties zijn de binnenkant het het bovenbeen en het scrotum. Ook tussen de tenen komt dit voor, waarbij de huid tussen de tenen verweekt kan zijn met witte plekken en kloven. Er bestaat ook een zeldzame, uitgebreide vorm van erythrasma, waarbij zich roodbruine schilferende plekken manifesteren op de romp en de ledematen. Vaak geven deze huidvlekken weinig tot geen jeuk.

Onderzoek en diagnose

Wood's lamp

De diagnose wordt gesteld op basis van de klachten. Daarnaast kan een test worden uitgevoerd om te onderzoeken of de bacterie Corynebacterium minutissimum te veel aanwezig is op de huid. Dit kan de arts of dermatoloog doen door de huid te belichten met een zogeheten Wood's lamp (UVA, black light). De bacteriën zullen oranjerood (steenrood) fluorescerend oplichten, na aanstralen met de Wood's lamp. Soms duurt dit even. Dit gebeurt in een donkere kamer om het goed te kunnen zien.

Differentiaaldiagnose

De volgende aandoeningen kunnen (aanvankelijk) een soortgelijk beeld geven:

• mycose of schimmelziekte (tinea corporis, tinea cruris, tinea pedis, Candida);
• smetplekken (intertrigo);
• psoriasis inversa;
• atopisch eczeem / seborroisch eczeem;
• contacteczeem: allergisch contacteczeem of irritatief contacteczeem (uitgelokt door bijvoorbeeld deodorant); en
• acanthosis nigricans.

Erythrasma behandeling

Medicatie

Erythrasma wordt normaal gesproken behandeld met bacteriedodende crèmes of lotions. Een bekend voorbeeld is miconazol crème, een antischimmelcrème die ook de Corynebacterium doodt. Erythrasma kan tevens worden behandeld met een antibioticum. Na 2-3 weken behandeling is de infectie vaak wel genezen. Recidief is niet uitgeloten. De huidaandoening kan weer terugkomen. De betreffende bacterie heeft namelijk iedereen op zijn huid zitten. Het is een commensaal.

Maatregelen die je zelf kunt nemen

Voorkom dat je huidplooien warm en vochtig zijn. Je kunt dat doen door na het douchen de huid goed af te drogen (deppen). Bij overmatig zweten of warm weer, kun je luchtige katoenen of linnen kleding dragen; linnen is onder andere antibacterieel. Verder kun je talkpoeder gebruiken om de huid van de huidplooien droog te houden. Gebruik eventueel af en toe een antibacteriële zeep gebruiken zoals povidonjood (Betadine®) scrub of shampoo.

Prognose

Erythrasma, de stille huidverstoorder, lijkt op het eerste gezicht onschuldig. Het uit zich als roodbruine vlekken in de huidplooien, meestal veroorzaakt door de bacterie Corynebacterium minutissimum. Maar goed nieuws: de prognose voor deze huidinfectie is over het algemeen uitstekend!

Met de juiste behandeling—meestal bestaande uit antibacteriële crèmes of een korte kuur met antibiotica—verdwijnt erythrasma snel en zonder blijvende schade. Zodra de bacterie is verslagen, herstelt de huid zich in de meeste gevallen volledig. En wat nog beter is? De kans op ernstige complicaties is minimaal.

Toch is er een addertje onder het gras: recidive. Erythrasma kan terugkomen, vooral bij mensen die vatbaar zijn door zweet of wrijving in de huidplooien. Daarom is goede hygiëne en het droog houden van de huid essentieel om herhaling te voorkomen.

Complicaties

Erythrasma lijkt vaak een onschuldige huidinfectie, maar als het niet goed behandeld wordt, kunnen complicaties de kop opsteken en je huid flink in de war brengen.

Uitbreiding van de infectie

Wat begint als een klein, roodbruin plekje kan zich snel verspreiden naar grotere delen van de huid. Vooral in warme en vochtige gebieden, zoals de liezen, oksels en tussen de tenen, kunnen de vlekken groter worden. Dit zorgt voor meer irritatie, ongemak en soms een branderig of jeukend gevoel, wat je dagelijkse routine behoorlijk verstoort.

Secundaire infecties

Beschadigde huid door wrijving, krabben of vocht kan leiden tot secundaire infecties. Andere bacteriën of schimmels krijgen de kans om de huid binnen te dringen, wat kan resulteren in ernstigere symptomen zoals zwelling, pusvorming of pijn. Deze complicaties vragen om intensievere medische behandelingen en langere hersteltijd.

Terugkerende infectie: een chronisch probleem

Erythrasma kan een terugkerende plaag worden. In warme, vochtige huidplooien keert de infectie vaak terug, wat leidt tot chronisch ongemak. Dit maakt het lastig om van de infectie af te komen, vooral als de omgevingsfactoren voor de huid niet veranderen.

Preventie

Tips om je huid gezond te houden

• Goede hygiëne betrachten: Was je huid dagelijks grondig, vooral in huidplooien zoals oksels, liezen en tussen de tenen.
• Droog houden: Zorg dat huidplooien goed droog blijven, vooral na douchen of zweten.
• Losse, ademende kleding: Draag katoenen of ademende stoffen om wrijving en vochtophoping te voorkomen.
• Vermijd overmatig zweten: Gebruik talkpoeder of anti-transpiratiemiddelen in huidplooien om vocht te verminderen.
• Gewichtsbeheersing: Overgewicht kan zorgen voor meer huidplooien en wrijving, waardoor de kans op infectie groter wordt.
• Gebruik van antibacteriële zeep: Regelmatig gebruik van antibacteriële zeep kan de bacteriegroei verminderen.
• Verander regelmatig van kleding: Ververs dagelijks je ondergoed en sokken om een schone, droge huid te behouden.
• Vermijd synthetische stoffen: Kies voor natuurlijke vezels zoals katoen, die je huid laten ademen.
• Houd de huid in de gaten: Let op veranderingen in je huid en behandel vroege symptomen snel om verdere complicaties te voorkomen.
• Bezoek de huisarts bij terugkerende klachten: Als erythrasma vaak terugkomt, is het verstandig om met een arts te overleggen voor een langdurige oplossing.

Lees verder

• Erythrasma: symptomen van schilferige, jeukende huidvlekken
• Rode vlekken in gezicht: oorzaken rode uitslag hals & gelaat
• Bruine vlekken op de huid: nek, hand, gezicht, schouder, arm
• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid
• Huidvlekken: onschuldige vlekken op de huid - rood en bruin