Hersenschudding gaat niet over: Postcommotioneel Syndroom

Een hersenschudding die maar niet over lijkt te gaan. Nadat je een hoofdtrauma hebt opgelopen en de diagnose hersenschudding is gesteld dan wordt vooral rust voorgeschreven. Na een periode van rusten, gezond eten en waar nodig pijnstillers gaat de hoofdpijn dan vanzelf over. Helaas gebeurt dit niet altijd en blijf je last houden van de gevolgen van het trauma. Er kan dan sprake zijn van het Postcommotioneel Syndroom of Postconcussie Syndroom.

Inhoud

• Hersenschudding gaat niet over, symptomen van Postcommotioneel Syndroom
• Oorzaken van Postcommotioneel Syndroom
• Behandeling van Postcommotioneel Syndroom
• Prognose

Hersenschudding gaat niet over, symptomen van Postcommotioneel Syndroom

Hoe weet je of je last hebt van Postcommotioneel Syndroom of Postconcussie Syndroom (PCS)? In het verleden werd de term gebruikt om het geheel van symptomen te omschrijven dat kan optreden na het oplopen van een hersenschudding of ander mild hersenletsel. Deze symptomen hoeven niet hetzelfde te blijven maar kunnen in de loop van tijd veranderen. Waar aanvankelijk vooral fysieke klachten ontstaan kunnen na verloop van tijd ook uitsluitend psychische klachten overblijven. Klachten die kunnen vallen onder het Postcommotioneel Syndroom zijn voornamelijk:

• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Licht in het hoofd voelen, draaierigheid
• Overgevoeligheid voor licht
• Overgevoeligheid voor geluid
• Dubbelzien
• Tinnitus (ruis of piep in de oren)
• Moeite met concentreren
• Problemen met het geheugen, vergeetachtigheid
• Snel geïrriteerd raken
• Depressie
• Angsten en nachtmerries
• Slapeloosheid en rusteloosheid

Hoofdpijn is de meest voorkomende klacht bij mensen met Postcommotioneel Syndroom. Opvallend is dat de hoofdpijn vaak anders aan kan voelen dat de 'gewone hoofdpijn' die je in het verleden op zijn tijd weleens had. Ook kan de hoofdpijn frequenter en langduriger zijn. Draaierigheid is een klacht die vooral veel voorkomt bij ouderen die een hersenschudding hebben gehad. Dit verhoogt de kans op vallen en extra voorzichtigheid is daarom geboden.

De link tussen psychische klachten en een eerder opgelopen hersenschudding wordt door huisartsen nog weleens over het hoofd gezien waardoor PCS vaak ongediagnosticeerd blijft. Wanneer het bijvoorbeeld om een depressie of slaapproblemen gaat kan dit een effectieve behandeling nog wel eens in de weg zitten.

Bij het stellen van een diagnose zal ook vooral een medicijnafhankelijke hoofdpijn moeten worden uitgesloten. Dit kan namelijk ontstaan als men tijdens de periode waarin men herstelt van de directe gevolgen van de hersenschudding overmatig veel pijnstillers heeft gebruikt. Herstel hiervan vereist in ernstige gevallen een ziekenhuisopname of af te kicken, zeker wanneer het zwaardere pijnstillers dan ibuprofen en paracetamol betreft.

Oorzaken van Postcommotioneel Syndroom

De oorzaak van de aandoening lijkt helder, maar wat maakt nu dat de een volledig herstelt van een hersenschudding terwijl de ander nog maanden of jaren met de gevolgen te kampen heeft? Binnen de geneeskunde blijft dit een controversieel punt. In sommige gevallen zal het gaan om een blijvende hersenschade die tijdens onderzoeken niet ontdekt kan worden. Ook kan een hersentrauma een psychische aandoening waarvoor men aanleg heeft als het ware 'triggeren'.

Door het verrichte van diverse soorten lichamelijk onderzoek zijn een aantal mogelijke oorzaken aan het licht gebracht, maar de bewijzen zijn te minimaal voor een definitieve conclusie. Zo werd bijvoorbeeld bij patiënten die zijn onderworpen aan een positronemissietomografie (PET-scan) opgemerkt dat een hersenschudding voor langere of kortere periode kan zorgen voor een verminderde afgifte van glucose door het brein. Ook zijn er enige aanwijzingen voor veranderingen in de doorbloeding van de hersenen die na een hersenschudding niet herstellen.

Behandeling van Postcommotioneel Syndroom

De behandeling van PCS verschilt van patiënt tot patiënt en is in principe symptoom-gericht. Zo kunnen pijnstillers, anti-depressiva en slaappillen worden voorgeschreven voor hoofdpijn, depressiviteit, angsten en slaapproblemen. Daarnaast wordt bijna de helft van de patiënten doorverwezen naar een psycholoog. Dit gaat met name om mensen die door hun aanhoudende klachten niet meer kunnen werken. Met begeleiding kan op die manier toegewerkt worden naar een geleidelijke terugkeer naar werk. Vooral cognitieve gedragstherapie heeft een positieve uitwerking op deze groep. Een bezoek aan een psycholoog kan ook belangrijk zijn om eventueel post-traumatisch stress syndroom (PTSS) uit te sluiten.

Prognose

Wie te kampen heeft met de gevolgen van een hersenschudding heeft vaak maar één vraag: hoe lang blijven de symptomen aanhouden? Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die lijden aan Postcommotioneel Syndroom meestal binnen dagen of weken herstellen. Bij patiënten bij wie de klachten langer aanhouden duurt dit meestal niet langer dan zes maanden.

Lees verder

• Arteriitis temporalis: hoofdpijn die blindheid veroorzaakt
• Hoofdpijn na ruggenprik: oorzaak en behandeling
• Pijnstillers, welke te gebruiken?
• Waarom codeïne bij sommige mensen niet werkt