Stress door te veel suikers

Je hebt je trein gemist, de baas is boos en de opdracht van gisteren is nog steeds niet af. De stresshormonen stromen door het lijf. Eenmaal op het werk stort je in en grijp je een pak koekjes om er vijf te verorberen en ze weg te spoelen met een halve liter cola. Deze suikerinjectie zorgt voor een enorme energiepiek, totdat je een half uur later weer instort. Heb je last van humeurwisselingen, stress, depressies, burn-outs of vermoeidheid op het werk? Het overspannen gevoel kan heel goed te wijten zijn aan een te hoge suikerspiegel. Door een simpele verandering aan het voedingspatroon toe te brengen en stress te reduceren kan je veel productiever worden en depressies, burn-outs en lichamelijke klachten voorkomen. Allereerst moeten we echter zien wat voor invloed suikers en stress hebben op het lichaam.

Invloed van suikers op stress

Door veel cola, koekjes of sinaasappelsap te verorberen, allemaal voedingsmiddelen met veel suikers, zal de suikerspiegel in het bloed pieken. Dit zijn echter allemaal snelle suikers. Alle voedingsmiddelen met geraffineerde toegevoegde suikers, dat wil zeggen suikers die niet oorspronkelijk in het product thuishoren, bevatten snelle suikers. Daarnaast bevatten bepaalde fruitsoorten zoals mandarijnen en sinaasappelen veel snelle suikers. Snelle suikers zijn suikers die direct door het bloed worden opgenomen en dus in één keer een enorme ''sugar-rush'' of ''sugar-high'' geven. Je voelt je energiek, gelukkig en sterk doordat de hersenen dopamine en serotonine afgeven. 30 minuten later zijn de suikers echter meestal al opgebrand. Hierdoor kom je in de zogenaamde ''sugar-crash'' je voelt je ongelukkig, futloos en je hebt een enorme trek. Deze trek reageer je meestal af op meer suikerrijk eten en drinken waardoor je weer een energiepiek krijgt en een half uur later weer crasht.

Door deze afwisseling krijg je enorme humeurveranderingen. Het ene moment ben je hyper, het andere moment down. Volgens de Dailymail kan dit onevenwicht resulteren in depressie, stress en soms zelfs een burn-out. Je hebt minder zelfcontrole: de suikers bepalen namelijk ervoor hoe je je voelt. Daarnaast is geraffineerde suiker ontzettend ongezond voor je aangezien het voorkomt dat vet wordt verbrand en het je een grotere kans op bloedsuikerziekten en hartziekten geeft.

Kortom geldt: hoe onevenwichtiger de suikerspiegel, hoe onevenwichtiger het humeur en hoe groter de kans op stress.

Eetpatronen en stress

Als je 's ochtends veel suikers eet zal je vrij snel een suikerpiek krijgen en vrij snel weer crashen. De hele dag zal deze afwisseling doorgaan. Daarom is het vooral belangrijk om 's ochtends weinig suikerrijke voeding te eten en in plaats daarvan met voeding met langzame suikers zoals volkoren brood of havermout te ontbijten. Sinaasappelsap en muesli is uit den boze omdat het heel veel suikers bevat, ook al denkt men vaak dat deze producten zeer gezond zijn als ontbijt. Later op de dag is het minder erg om suikers te eten omdat de energieniveau's voor de rest van de dag niet beïnvloed worden en het daardoor geen hogere kans op stress geeft. Een koekje bij de thee of een zoet toetje zijn dus veel minder schadelijk dan een donut bij het ontbijt.

Het is ook belangrijk dat er genoeg gezond eten aanwezig is op het werk. Neem zelf boterhammen mee of een maaltijdsalade. Fruit zoals peren en appels bevatten ook weinig snelle suikers. Als je wilt weten welke voeding snelle of langzame suikers bevatten moet je kijken naar de glycemische index. Op het internet zijn genoeg schema's te vinden met populaire voedingsmiddelen en de glycemische waarde. Voeding met een hoge glycemische waarde bevatten snelle suikers. Voeding met een lage glycemische waarde zorgt ervoor dat er een meer gedoseerde afgifte van energie plaatsvindt..

Invloed van stress op de suikerinname en suikerniveau's

Het werkt echter niet alleen maar één kant op. Stress op zichzelf zorgt er namelijk ook weer voor dat er meer suikers worden vrijgemaakt in het lichaam. Zelfs als je zelf weinig snelle suikers binnenkrijgt. Dit komt voornamelijk door het stress-hormoon: cortisol.

Cortisol

Dit hormoon kwam vroeger vrij in gevaarlijke situaties. Bijvoorbeeld als we aangevallen werden door een tijger of als we een smakelijke gazelle achterna sprintten. Cortisol wordt ook wel het vecht-of-vlucht hormoon genoemd. In onze hedendaagse wereld zijn er echter weinig tijgers. Waardoor wordt cortisol dan wel afgegeven? Door een file, te laat komen op het werk, kinderen die niet op willen schieten, een vergeten afspraak of een ruzie met een collega. En dan vooral de irritatie die dit teweeg brengt bij jou. Door je op te winden komt er veel cortisol vrij waardoor het hart sneller gaat pompen, de pupillen verwijden en... suikers worden vrijgemaakt waardoor de suikerspiegel piekt.

Cortisol kan suikers vrijmaken uit vet in de lever maar ook door spiermassa te verbranden. Hierdoor stijgt de bloedsuikerspiegel gedurende een korte periode. Vervolgens komt dan weer de crash. Ook al heb je geen suikers ingenomen, je zit nu wel in de ''sugar-crash.'' Hierdoor zal je direct weer trek hebben in suikerrijk voedsel om de bloedsuikerspiegel weer op het eerdere pijl te krijgen.

Zelfbeheersing en suikers

Bij het eten van voedsel met een lage glycemische index zullen er weinig suikers in één keer in het bloed worden afgegeven. Gedoseerd komt er steeds een beetje vrij naarmate de vertering vordert. Hierdoor blijft de bloedsuikerspiegel vrij stabiel en laag. Wanneer de bloedsuikerspiegel zodanig stijgt als bij consumptie van vier koekjes of een enorme afgifte van stress zal de bloedsuikerspiegel daarna ook desastreus laag zakken. Volgens Psychologytoday hebben de hersenen een bepaald aantal suikers in het bloed nodig om zelfbeheersing toe te staan. Bij een ''sugar-crash'' zal de bloedsuikerspiegel zodanig laag zijn dat zelfbeheersing zeer moeilijk wordt. Daarom wordt het nog makkelijker om op de frisdrankautomaat af te rennen en een blikje Fanta achterover te slaan.

Hoe kom ik van de stress af?

Zoals we hebben kunnen zien hebben suikers een verhoogde werking op stress en zorgt veel stress op zijn beurt weer voor een verhoogde suikerspiegel. De eerste tip is al gegeven: eet 's ochtends alleen maar voedsel met een lage glycemische index. Hierdoor houd je de suikerinname in toom. Door stress kan de suikerspiegel echter ook pieken. Stress ga je tegen door beter te slapen, vaker pauzes te maken, tijd vrij te maken voor de dingen die je echt leuk vindt en je beter te concentreren. Lees hier voor meer tips tegen stress tijdens het werk of de studie. Tenslotte zijn sport, positieve gedachten en ademhalingstechnieken goed werkende manieren om van stress af te komen.

Lees verder

• Hoe voorkom je stress?: Hoe voorkom je stress? Symptomen, klachten en oplossingen (special)
• 8 tips tegen stress tijdens werk en studie
• Lichamelijke klachten door stress
• Geraffineerde suiker is slecht voor het hart
• Suiker is ongezond voor kinderen: onrust en verslaving