Droge, gebarsten, branderige of schrale lippen

Droge, gebarsten, branderige of schrale lippen is een vervelende klacht waar niemand op zit te wachten. Een droge huid is al vervelend, maar het gevoel van droge, schrale of branderige lippen is nog irritanter. Het is een gevoel dat je maar moeilijk kunt negeren. Maar wat veroorzaakt droge, gebarsten lippen? Zowel invloeden van buitenaf als van binnenuit kunnen je lippen droog maken. In de winter zorgen wind, koude en regen voor droge en gebarsten lippen en in de zomer is de zon de boosdoener. Droge lippen kunnen echter ook ontstaan door invloeden van binnenuit, bijvoorbeeld doordat je te weinig drinkt en je lichaam uitgedroogd is. Ook kunnen bepaalde medicijnen zoals plastabletten en vitamine A-geneesmiddelen droge lippen veroorzaken.

• Het likken van je lippen geeft gebarsten, schrale lippen
• Kloofjes door uitdroging van de lippen
• Uitdroging
• Luchtvochtigheid binnenshuis
• Door de mond ademen
• Te veel vitamine A
• Allergieën
• Medicijnen
• Onderliggende medische aandoening
• Brandende lippen door koortslip
• Branderige lippen door de zon
• Onderzoek en diagnose
• Klachten bespreken
• Lichamelijk onderzoek
• Oorzaken vaststellen
• Verdere tests
• Behandeling van droge, gebarsten of branderige lippen
• Hydratatie, hydratatie, hydratatie
• Vette lippenbalsems gebruiken
• Bescherming tegen de elementen
• Niet likken of bijten
• Exfoliëren, maar voorzichtig
• Vitamine- en mineralensupplementen
• Medicatie bij infecties
• Prognose
• Kort herstel
• Langdurige problemen?
• Complicaties
• Pijnlijke scheurtjes
• Infecties
• Ontsteking in de mondhoeken (cheilitis)
• Langdurige irritatie

Het likken van je lippen geeft gebarsten, schrale lippen

Droge, gebarsten lippen en een geïrriteerde huid rond de mond, kunnen ontstaan door het (dwangmatig) veelvuldig bevochtigen van je lippen met je tong. Je lippen gaan daardoor droog en schraal aanvoelen, waardoor je de neiging hebt om ze weer te bevochtigen met je tong. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is. Op een gegeven ogenblik kun je zelfs last krijgen van liplik-eczeem, een ortho-ergisch of irritatief eczeem van de lip en de omringende huid, dat ontstaat door het voortdurend likken en bevochtigen van de lippen met de tong. Vaak zijn het kinderen die dit doen. De klachten verdwijnen vanzelf zodra je ophoudt met het bevochtigen van je lippen.

Kloofjes door uitdroging van de lippen

Uitdroging

Lippen bevatten geen talgklieren zoals de huid om deze vet te maken. Ook hebben de lippen geen beschermende hoornlaag. Lippen zijn daardoor vrij kwetsbaar voor uitdroging. In feite zijn droge lippen één van de tekenen van algehele uitdroging. Als je niet genoeg drinkt gedurende de dag, kunnen je lippen uitdrogen. Activiteiten in de buitenlucht, waarbij je blootgesteld bent aan de elementen (zon en wind), kunnen het vochtverlies verergeren waardoor kloofjes in de lippen ontstaan.

Luchtvochtigheid binnenshuis

Houd droge lippen gedurende de dag gehydrateerd met een beetje vaseline of bijenwas. In de zomer kun je het beste als je bijvoorbeeld gaat zonnebaden en zwemmen, een lippenbalsem gebruiken met een zonnefactor erin. Daarnaast is het belangrijk dat je zorgt voor een goede luchtvochtigheid binnenshuis, bijvoorbeeld door een luchtbevochtiger, aangezien een droge lucht voor droge lippen zorgt.

Door de mond ademen

Het door de mond ademen zorgt niet alleen voor een droge mond in verband met een gebrek aan speeksel doordat het gevormde speeksel te snel wordt verbruikt, maar kan ook droge lippen veroorzaken. Het is belangrijk om door de neus te ademen. Wanneer een verstopte neus de ademhaling door de neus belemmert, kunnen zoute neusdruppels of neusspray uitkomst bieden.

Te veel vitamine A

Als je een overschot aan vitamine A binnenkrijgt, bijvoorbeeld door het nemen van te veel supplementen, kun je last krijgen van ruwe en schilferige lippen. Overigens kan een vitaminetekort ook droge lippen veroorzaken. Door een vitamine B2-tekort kun je bijvoorbeeld een schilferige huid en kloofjes in de lippen krijgen. Een vitamine B2-tekort kan een ontsteking van de lippen (cheilitis) geven. Te herkennen als pijnlijke, geïrriteerde, rode, schilferige mondhoeken met kloofjes.

Allergieën

Droge, geïrriteerde lippen kunnen ook ontstaan door een allergie. Je kunt bijvoorbeeld (in lichte mate) allergisch zijn voor make-up/lippenstift, tandpasta of bepaalde voedingsproducten en drankjes.

Medicijnen

Sommige voorgeschreven medicijnen zoals accutane (isotretinoïne) voor acne of rimpels, propranolol welke onder meer wordt gebruikt bij hoge bloeddruk of prochloorperazine tegen misselijkheid, braken en vertigo, kunnen gesprongen lippen veroorzaken. Ook kan de behandeling met acitretine (een stof die is afgeleid van vitamine A) bij psoriasis onder andere droge lippen veroorzaken. Houd in dergelijke gevallen de lippen vet.

Onderliggende medische aandoening

Bepaalde auto-immuunziekten, zoals de ziekte van Sjögren, kunnen ertoe leiden dat je droge lippen krijgt of dat je lippen gevoelig voor de zon worden en je sneller last krijgt van gebarsten, branderige lippen. Draag in dat geval een lippenbalsem met SPF 15 als je je in de zon begeeft.

Brandende lippen door koortslip

Een koortslip is een infectie van de huid, veroorzaakt door het herpesvirus. Meestal manifesteert een koortslip zich op of rond de lippen. Het jeukt, brandt of doet pijn en er ontstaan blaasjes met vocht dat besmettelijk is.

Branderige lippen door de zon

Door te lang zonnen zonder goede bescherming, kun je last krijgen van branderige lippen. Doe er wat vaseline op om de klachten te verzachten.

Onderzoek en diagnose

Droge, gebarsten of branderige lippen kunnen behoorlijk vervelend zijn. Of het nu komt door kou, uitdroging, of een onderliggende oorzaak, je lippen voelen pijnlijk aan en zien er vaak schraal uit. Als je naar de huisarts gaat, is het onderzoek meestal eenvoudig, maar belangrijk om achter de oorzaak te komen. Hier is wat je kunt verwachten.

Klachten bespreken

De arts zal eerst vragen stellen over je klachten. Wanneer begonnen je lippen droog te worden? Heb je last van andere symptomen, zoals koorts, huiduitslag, of pijn? Ook je leefgewoonten komen ter sprake: drink je genoeg water, en heb je je lippen veel blootgesteld aan de zon of kou? Dit geeft een eerste indicatie van wat er aan de hand zou kunnen zijn.

Lichamelijk onderzoek

De arts zal je lippen zorgvuldig bekijken. Hij of zij kijkt naar de mate van uitdroging, of er scheurtjes in de lippen zitten en of er misschien korstjes of zweertjes zijn. Ook wordt gekeken naar de huid rondom je mond en je mondhoeken, omdat uitdroging of infecties vaak verder kunnen reiken dan alleen de lippen.

Oorzaken vaststellen

Meestal is uitdroging of blootstelling aan extreme weersomstandigheden de boosdoener, maar soms ligt er meer aan ten grondslag. De arts kan kijken of er sprake is van een tekort aan bepaalde vitaminen, zoals B-vitaminen of ijzer, of een allergische reactie op bijvoorbeeld lippenbalsem of tandpasta. Soms wordt een schimmelinfectie of koortslip ook als oorzaak gezien, vooral als je last hebt van pijnlijke blaasjes.

Verdere tests

Als de arts vermoedt dat er meer speelt, zoals een vitaminetekort of infectie, wordt er soms een bloedtest of een uitstrijkje van je lippen gedaan. Dit helpt om te zien of er bijvoorbeeld sprake is van een ontsteking of een allergie die je lippenklachten veroorzaakt.

Behandeling van droge, gebarsten of branderige lippen

De behandeling van droge, gebarsten of branderige lippen hangt af van de oorzaak, maar er zijn gelukkig veel manieren om verlichting te krijgen. Hier is wat je kunt doen om je lippen weer zacht en soepel te maken:

Hydratatie, hydratatie, hydratatie

De eerste stap is altijd voldoende water drinken. Uitdroging is vaak de oorzaak van schrale lippen, dus zorg ervoor dat je voldoende vocht binnenkrijgt. Dit hydrateert je lichaam van binnenuit en helpt om de uitdroging van je lippen te verminderen.

Vette lippenbalsems gebruiken

Breng een vette, ongeparfumeerde lippenbalsem aan, liefst met ingrediënten zoals vaseline, lanoline of sheaboter. Deze helpen om een beschermlaag op je lippen te vormen en houden het vocht vast. Vermijd producten met alcohol of geurstoffen, omdat die de huid kunnen irriteren en je lippen verder uitdrogen.

Bescherming tegen de elementen

Als je lippen droog en schraal worden door de kou of de zon, zorg er dan voor dat je een lippenbalsem gebruikt met SPF om je lippen te beschermen tegen schadelijke stralen. In koude of winderige omstandigheden helpt het om je lippen te beschermen met een sjaal of muts die je mond bedekt.

Niet likken of bijten

Zo verleidelijk als het is, probeer niet aan je lippen te likken of bijten. Dit maakt de uitdroging alleen maar erger, omdat speeksel de huid verder uitdroogt. Likken geeft tijdelijk verlichting, maar het doet je lippen meer kwaad dan goed.

Exfoliëren, maar voorzichtig

Als je lippen gebarsten zijn of er velletjes aan hangen, kun je voorzichtig exfoliëren met een zachte tandenborstel of een doe-het-zelf lipscrub (bijvoorbeeld met suiker en honing). Dit helpt om dode huidcellen te verwijderen, maar wees voorzichtig: over-exfoliëren maakt je lippen gevoeliger.

Vitamine- en mineralensupplementen

Als een tekort aan vitamines of mineralen, zoals B-vitamines of ijzer, de oorzaak is, kun je supplementen nemen of je dieet aanpassen. Denk aan voedingsmiddelen zoals groene bladgroenten, vlees, en volkorenproducten om je lippen weer van binnenuit te voeden.

Medicatie bij infecties

Bij een schimmelinfectie, koortslip of andere infectie is medicatie nodig. De arts kan een antischimmelcrème of antivirale middelen voorschrijven om het probleem op te lossen en de klachten te verlichten. Zalfjes met aciclovir helpen bijvoorbeeld goed bij een koortslip.

Prognose

De prognose voor droge, gebarsten of branderige lippen is gelukkig heel goed! Met de juiste verzorging en wat extra liefde zijn je lippen vaak binnen een paar dagen weer zacht en soepel. Hydrateer goed, gebruik een vette lippenbalsem, en bescherm je lippen tegen de elementen—en je zult snel verbetering merken.

Kort herstel

Als uitdroging of kou de boosdoener is, herstelt de huid van je lippen meestal binnen een paar dagen. Zelfs als je lippen flink gebarsten zijn, brengen watervaste balsems of crèmes snel verlichting.

Langdurige problemen?

Heb je last van een vitaminetekort of een infectie, zoals een koortslip? Dan duurt het iets langer, maar zelfs dan zie je met de juiste behandeling binnen een week tot twee weken flinke vooruitgang.

Complicaties

Droge, gebarsten lippen lijken misschien onschuldig, maar als je ze verwaarloost, kunnen er toch wat vervelende complicaties ontstaan. Hier zijn de belangrijkste die je in de gaten moet houden:

Pijnlijke scheurtjes

Als je lippen niet goed herstellen, kunnen kleine scheurtjes in de huid ontstaan. Dit is niet alleen pijnlijk, maar maakt het ook moeilijk om normaal te eten, praten of lachen zonder dat het trekt of irriteert.

Infecties

Gebarsten lippen vormen de perfecte ingang voor bacteriën en virussen. Dit leidt soms tot een pijnlijke infectie, zoals een koortslip (herpes), die gepaard gaat met blaasjes en nog meer ongemak. Een bacteriële infectie kan ook zorgen voor pusvorming of extra zwelling.

Ontsteking in de mondhoeken (cheilitis)

Als de droogheid en scheurtjes zich uitbreiden naar de mondhoeken, ontstaat cheilitis of Mondhoekeczeem. Dit is een ontsteking van de huid in de mondhoeken, wat het openen van je mond pijnlijk maakt. Het ziet er ook niet heel charmant uit en vraagt vaak om medicinale crèmes.

Langdurige irritatie

Als je lippen langere tijd droog en gebarsten blijven zonder behandeling, kan de huid chronisch geïrriteerd raken. Dit maakt je lippen gevoeliger voor weer en wind, waardoor je sneller terug in dezelfde vicieuze cirkel terechtkomt.

Lees verder

• Droge lippen: oorzaken en tips gebarsten lippen en velletjes
• Liplik eczeem symptomen: ontstoken lippen & schilferende lip
• Actinische cheilose: symptomen, oorzaak en behandeling
• Branderige lippen: oorzaken, symptomen en behandeling
• Droge en schrale lippen: oorzaken schraalheid van de lippen