Branderige lippen: oorzaken, symptomen en behandeling

Branderige lippen zijn een vervelden klacht, waarbij de lippen branderig, schraal en droog aanvoelen. Branderige lippen kunnen komen door zonnig weer, waardoor je lippen schraal en droog kunnen worden als je ze niet goed beschermt tegen de zon. Schrale, branderige lippen kunnen ook komen door guur winters weer. Je lippen kunnen dan ook gesprongen zijn en kloofjes krijgen. Bepaalde soorten neuropathie (zenuwproblemen) kunnen resulteren in een branderig gevoel van de lippen. De omgeving waar je in verkeert en je dagelijkse gewoonten hebben een enorme impact op de dagelijkse conditie van je lippen. Wanneer je lippen er schilferig en droog uitzien en branderig aanvoelen, kunnen verschillende soorten behandelingen verlichting bieden, maar er zijn ook preventieve stappen die je kunt nemen om je lippen gezond en gehydrateerd te houden.

• Wat zijn branderige lippen?
• Symptomen branderige lippen
• Oorzaken van branderige lippen
• Weersomstandigheden
• Uitdroging
• Irritante cosmetica
• Contactdermatitis
• Koude lucht
• Chemische stoffen
• Auto-immuunziekten
• Hormonale veranderingen
• Zure reflux (GERD)
• Heet of koud eten/drinken
• Allergieën
• Infecties
• Insectenbeet
• Verbrande lippen door de zon
• Mineralen- en vitaminetekort
• Mondhoekeczeem
• Te veel vitamine A
• Liplik eczeem
• Risicogroepen en risicofactoren voor branderige lippen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een branderig gevoel
• Zelf branderige lippen verhelpen
• Prognose
• Complicaties van branderige lippen: wat kan er misgaan?
• Preventie

Wat zijn branderige lippen?

Branderige lippen verwijst naar een brandende sensatie van de lippen. Dit is een vervelende klacht die verschillende oorzaken kan hebben, van weersomstandigheden, een vorm van eczeem, een infectie of een insectenbeet.

Symptomen branderige lippen

Een branderig gevoel van de lippen kan gepaard gaan met andere symptomen, die variëren afhankelijk van de onderliggende ziekte of aandoening. Het kan hierbij gaan om onder meer de volgende symptomen:

• Bloedende lippen;
• Kloofjes in de lippen;
• Gebarsten lippen;
• Droge lippen;
• Schrale lippen;
• Jeukende lippen;
• Pijnlijke lippen;
• Gezwollen lippen;
• Tintelende lippen.

Oorzaken van branderige lippen

Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van branderige lippen.

Weersomstandigheden

Voor veel mensen betekent een koude temperatuur als de 'r' in de maand komt, het begin van een lang herfst- en winterseizoen met klachten van droge, gebarsten lippen. Dit is niet verrassend: de huid is in dit gebied een van de dunste in het lichaam en je lippen hebben geen natuurlijke beschermlaag met huidvetten en talgkliertjes. Dit betekent dat koud en guur winterweer je lippen kunnen beschadigen. Verschillende andere weersomstandigheden kunnen ook schrale lippen veroorzaken, zoals blootstelling aan zon of droge lucht, ademhalen met een open mond, het frequent likken van je lippen, uitdroging en irriterende cosmetica aanbrengen op je huid. Maar er zijn maatregelen die je kunt nemen om jezelf te beschermen. Ten eerste, stop met het likken aan je lippen. Hoewel het een moeilijke gewoonte kan zijn om te doorbreken, kan het likken van je lippen aanzienlijk bijdragen aan de droge, gebarsten huid. Het speeksel verdampt snel, neemt vocht op dat al op je lippen lag waardoor het nog droger wordt, vooral in de winterlucht.

Uitdroging

Je lippen hebben net als de rest van je lichaam water nodig om soepel en zacht te blijven. Als je te weinig drinkt, raken ze uitgedroogd en kunnen ze gaan branden. Denk aan een plant die te lang zonder water staat en slap hangt. Hetzelfde gebeurt met je lippen als je je drinkflesje vergeet. Een paar glazen water per dag en je lippen bloeien weer op!

Irritante cosmetica

Sommige lipproducten klinken geweldig met hun geurtjes en kleurtjes, maar kunnen je lippen juist irriteren. Stel je voor dat je een superhippe, maar te strakke spijkerbroek aantrekt – ziet er leuk uit, maar voelt niet goed. Lippenstift of balsem met te veel parfum of bepaalde chemicaliën kan datzelfde branderige gevoel op je lippen veroorzaken. Probeer een zachte, eenvoudige lippenbalsem om te kijken of je lippen weer tot rust komen.

Contactdermatitis

Contactdermatitis staat ook bekend als contacteczeem. Je lippen kunnen overgevoelig zijn voor bepaalde stoffen, zoals tandpasta, voedsel of zelfs metalen (zoals in een lippenstift of rietje). Het is net alsof je een allergie hebt voor pollen – zodra je in contact komt, krijg je jeuk of irritatie. Dit kan met je lippen gebeuren als ze in aanraking komen met iets waar ze niet blij van worden, waardoor ze branden of rood worden.

Koude lucht

Blootstelling aan koude lucht kan je lippen uitdrogen en een branderig gevoel geven. Het is alsof je zonder jas in de sneeuw gaat wandelen – je huid voelt strak en droog aan, en dat geldt ook voor je lippen. In de wintermaanden kan een beschermende lippenbalsem helpen om ze zacht te houden, net zoals een dikke sjaal je warm houdt.

Chemische stoffen

Als je per ongeluk wat schoonmaakmiddel op je vingers hebt en je lippen daarna aanraakt, kunnen je lippen geïrriteerd raken en gaan branden. Chemische stoffen in schoonmaakproducten zijn vaak te agressief voor de tere huid van je lippen. Het is net alsof je met blote handen hete soep aanraakt – je vingers (en lippen) zijn daar gewoon niet tegen bestand!

Auto-immuunziekten

Sommige ziekten, zoals lupus of het syndroom van Sjögren, kunnen ervoor zorgen dat je immuunsysteem te actief wordt en gezonde delen van je lichaam, zoals je lippen, aanvalt. Het is alsof je immuunsysteem een overijverige bewaker is die per ongeluk de verkeerde persoon tegenhoudt. Dit kan leiden tot droge, branderige lippen, alsof ze steeds uitgedroogd zijn, ook al verzorg je ze goed.

Hormonale veranderingen

Hormonen kunnen een grote invloed hebben op je lichaam, ook op je lippen. Tijdens de zwangerschap, menopauze of andere hormonale schommelingen kan je huid, inclusief je lippen, droog worden en een branderig gevoel geven. Het is alsof je lichaam een puber is die niet weet wat hij moet doen met al die veranderingen! Hierdoor kunnen je lippen soms droger aanvoelen dan normaal.

Zure reflux (GERD)

Als je last hebt van brandend maagzuur, kan dit soms helemaal omhoog komen tot aan je mond, en het zuur kan je lippen irriteren. Het is alsof je iets heel pittigs eet, zoals een hete peper, en je lippen direct beginnen te branden. De zure dampen kunnen ervoor zorgen dat je lippen pijnlijk en geïrriteerd aanvoelen.

Heet of koud eten/drinken

Te warme dranken, zoals een hete kop koffie, kunnen je lippen verbranden. Hetzelfde kan gebeuren met ijskoude dranken of ijsjes. Het is een beetje alsof je je lippen per ongeluk tegen een gloeiend hete kookplaat of een bevroren ijsklontje aanhoudt – beide kunnen je lippen irriteren, waardoor ze pijnlijk en branderig aanvoelen.

Allergieën

Soms leidt de consumptie van een bepaald soort voedsel of chemische verbindingen tot angio-oedeem, waarbij zwellingen aan oogleden, bovenlip en/of onderlip, en soms ook de tong optreden. Vaak wordt angio-oedeem veroorzaakt door een allergische reactie op bepaald voedsel, zoals pinda’s, noten of aardbeien. Soms is medicijnenallergie de oorzaak. Het kan echter ook optreden na een insectenbeet.

Infecties

De ziekte van Kawasaki is een vrij zeldzame ziekte die vooral jonge kinderen treft. Bij de Ziekte van Kawasaki kunnen verschillende afwijkingen in de mond optreden, evenals rode gebarsten lippen, rode tong en roodheid van de keel.

Herpetische stomatitis komt veel voor bij zuigelingen en jonge kinderen en hierbij treden zweren, irritatie en zwelling in de mond op. De aandoening wordt veroorzaakt door een vorm van het herpes simplex virus.

Als je een tintelend, jeukend of branderig gevoel op de grens tussen je lip en de omliggende huid ervaart, dan kan dit wijzen op een koortslip die in aantocht is. Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus. Dit virus blijft altijd in het lichaam aanwezig.

Insectenbeet

Een branderige gevoel in de lip of irritatie en jeuk, kan ook veroorzaakt worden door een insectenbeet. Dit kan gepaard gaan met andere klachten zoals lipzwelling en een bultje.

Verbrande lippen door de zon

Blootstelling aan de zon kan ervoor zorgen dat je lippen verbranden en dat is pijnlijk. Als je lippen echt goed verbrand zijn kun je zelfs blaasjes op je lippen krijgen. Het is daarom raadzaam om je lippen goed te beschermen tegen de zon.

Mineralen- en vitaminetekort

Een vitaminetekort kan ook jeukende en branderige lippen lippen veroorzaken. Merk je scheurtjes in de mondhoeken op als je in de spiegel kijkt, dan kan er sprake zijn van een te laag gehalte van vitamine B in je voeding. Scheurtjes in de mondhoeken wijzen vooral op een gebrek aan vitamine B2, B3 en B12 en eveneens de mineralen ijzer en zink.

Mondhoekeczeem

Mondhoekeczeem duidt op een vaak chronische ontsteking van de mondhoeken. De oorzaak van deze vorm van eczeem ligt bij het overmatig speeksel aanbrengen in de mondhoeken. Het wordt tevens geassocieerd met diverse voedingstekorten, zoals:

• ijzergebreksanemie;
• vitamine B12-tekort; en
• foliumzuurtekort.

Te veel vitamine A

Een overdosis vitamine A of chronische vitamine A-toxiciteit leidt ook tot jeukende, ruwe en schrale lippen met kloofjes.

Liplik eczeem

Liplik eczeem ontstaat door het voortdurend (dwangmatig) likken van de lippen met de tong en wordt vooral gezien bij kinderen. Schilferende, branderige en ontstoken lippen zijn het gevolg.

Risicogroepen en risicofactoren voor branderige lippen

De buitenmensen: altijd in de natuur of op straat
Of je nu een enthousiaste wandelaar bent of elke dag buiten werkt, je lippen krijgen flink wat te verduren van de elementen. Mensen die veel tijd buiten doorbrengen, vooral in koude of winderige omstandigheden, lopen een groter risico op droge, gebarsten of branderige lippen. Het is alsof je lippen een stevige winterjas nodig hebben, maar ze krijgen het niet. Bescherm ze dus met een goede lippenbalsem!

De zonaanbidders: liefhebbers van zonneschijn
Als je van de zon houdt en uren op het strand doorbrengt zonder je lippen in te smeren met SPF, kunnen je lippen snel verbranden. De dunne huid op je lippen is kwetsbaar voor de UV-straling van de zon, waardoor ze droog, pijnlijk en zelfs opgezwollen kunnen raken. Het is net alsof je een zonnebrandcrème vergeet op te smeren – je huid verbrandt, en je lippen ook! Vergeet dus nooit de zonbescherming, zelfs niet voor je lippen.

De feestbeesten: altijd in voor een drankje
Gezellig een drankje doen kan leuk zijn, maar als je regelmatig alcohol drinkt, loop je het risico dat je lippen uitdrogen. Alcohol onttrekt vocht aan je lichaam, waardoor je lippen dorst krijgen en branderig kunnen aanvoelen. Het is alsof je een lange wandeling maakt zonder waterflesje – je lichaam, inclusief je lippen, gaat eronder lijden.

De beauty addicts: dol op make-up en huidverzorging
Als je een fervente liefhebber bent van lippenstift en andere cosmetica, loop je ook een risico. Lippenstift en lippenbalsems kunnen soms ingrediënten bevatten die irriterend werken. Vooral als je regelmatig wisselt tussen producten, kun je je lippen overbelasten. Het is alsof je elke dag een nieuwe parfum draagt – op een gegeven moment krijg je misschien een reactie. Kies voor milde, hypoallergene producten en laat je lippen af en toe ademen.

De stresskippen: altijd druk, altijd gehaast
Stress en een druk leven kunnen meer impact hebben op je lippen dan je zou denken. Wanneer je onder spanning staat, is de kans groter dat je minder water drinkt, minder goed eet en misschien zelfs vaker op je lippen bijt of ze aflikt. Dit kan leiden tot uitgedroogde en geïrriteerde lippen. Het is alsof je je lichaam op de automatische piloot zet, en je lippen worden vergeten.

De chronisch zieken: mensen met gezondheidsproblemen
Mensen met bepaalde aandoeningen, zoals diabetes of auto-immuunziekten (bijvoorbeeld lupus of het syndroom van Sjögren), lopen meer risico op droge en branderige lippen. Deze aandoeningen kunnen je huid uitdrogen, inclusief de huid op je lippen. Het is alsof je immuunsysteem het verkeerde doelwit kiest en je eigen lichaam aanvalt, wat zorgt voor vervelende bijwerkingen zoals droge lippen.

De gevoeligerds: mensen met allergieën of overgevoeligheden
Als je gevoelig bent voor bepaalde voedingsmiddelen, stoffen of pollen, kunnen je lippen hier snel op reageren. Stel je voor dat je een hap neemt van een noot waar je allergisch voor bent, en je lippen direct gaan zwellen en branden. Dit kan ook gebeuren met tandpasta, lippenstift of zelfs een nieuwe tandenborstel. Mensen met allergieën moeten extra voorzichtig zijn met wat ze op hun lippen aanbrengen.

De rokers: altijd een sigaret in de hand
Roken is niet alleen schadelijk voor je longen, maar kan ook je lippen flink uitdrogen. Tabak en nicotine onttrekken vocht aan je lippen en zorgen ervoor dat ze droger en gevoeliger worden. Het is alsof je lippen constant blootgesteld worden aan een warme, droge wind. Stoppen met roken is niet alleen goed voor je gezondheid, maar ook voor je lippen!

De medicijngebruikers: afhankelijk van pillen of zalfjes
Sommige medicijnen, zoals acne-behandelingen (bijvoorbeeld isotretinoïne) of diuretica, kunnen als bijwerking droge lippen hebben. Het is alsof je lichaam vocht kwijtraakt zonder dat je het doorhebt, en je lippen voelen het als eerste. Mensen die deze medicijnen gebruiken, moeten extra voorzichtig zijn met het hydrateren van hun lippen.

De winterliefhebbers: altijd klaar voor sneeuwpret
Of je nu van skiën houdt of gewoon graag lange winterwandelingen maakt, de kou kan funest zijn voor je lippen. Mensen die veel tijd doorbrengen in koude omgevingen, zonder hun lippen goed te beschermen, merken al snel dat hun lippen droog en branderig worden. Het is alsof je huid geen warme deken krijgt en de kou direct toeslaat. Lippenbalsem met bescherming tegen de kou is dus een must!

Risicofactoren in een notendop

• Blootstelling aan de elementen (zon, wind, kou)
• Veel gebruik van cosmetica of irriterende producten
• Alcoholconsumptie
• Gezondheidsproblemen (diabetes, auto-immuunziekten)
• Slechte hydratatie of eetgewoonten
• Roken
• Stress en slechte zelfzorg
• Medicijngebruik met uitdrogende bijwerkingen
• Allergieën en overgevoeligheden

In de wereld van lipverzorging zijn er heel wat valkuilen voor bepaalde groepen. Het geheim is om goed te luisteren naar je lippen en ze de zorg te geven die ze verdienen. Met de juiste aandacht en producten kunnen branderige lippen tot het verleden behoren!

Onderzoek en diagnose

Het vraaggesprek: wat speelt er?
De eerste stap is altijd een goed gesprek met je arts. Hierbij wordt gevraagd wanneer de klachten begonnen en in welke situaties ze zich voordoen. Bijvoorbeeld: “Begint het als je buiten bent in de kou of na het eten van bepaald voedsel?” Net als een detective gaat de arts op zoek naar aanwijzingen die helpen de boosdoener te ontmaskeren. Zijn er bijvoorbeeld nieuwe cosmetica die je bent gaan gebruiken? Of drink je misschien meer alcohol dan normaal?

Fysiek onderzoek
De arts zal vervolgens je lippen en mond goed bekijken. Zijn je lippen droog, gebarsten of juist gezwollen? Zijn er rode plekken of schilfers te zien? Dit is een beetje alsof je naar een beschadigde auto kijkt: de deuk vertelt al veel over wat er gebeurd kan zijn. Dit visuele onderzoek geeft belangrijke aanwijzingen over de mogelijke oorzaak.

Allergietests
Als allergieën worden vermoed, kan de arts huidtests of bloedonderzoeken laten uitvoeren om te achterhalen of je lippen branden door een allergische reactie. Stel je voor dat je een lijst hebt van potentiële boosdoeners (pollen, voedsel, cosmetica) en je kijkt welke het alarm doet afgaan. Dit soort tests kunnen je helpen precies te ontdekken waar je lippen niet tegen kunnen.

Vochtgehalte en uitdroging checken
Als uitdroging een mogelijke oorzaak is, zal je arts je algemene hydratatiestatus beoordelen. Dit betekent vragen over hoeveel je drinkt, hoe vaak je naar de wc gaat, en of je bijvoorbeeld last hebt van een droge mond of ogen. Het is alsof je probeert uit te zoeken of een plant te weinig water heeft gehad door de grond aan te raken – zo controleert de arts of je lichaam genoeg vocht heeft.

Bloedonderzoek
In sommige gevallen kan bloedonderzoek nuttig zijn om te controleren op tekorten aan vitaminen of mineralen, zoals vitamine B of ijzer, die verantwoordelijk kunnen zijn voor droge of branderige lippen. Het is een beetje alsof je het oliepeil van je auto checkt – je kijkt of alle niveaus goed zijn en niets ontbreekt.

Controle op infecties
Als er een vermoeden is dat je lippen branden door een infectie, zoals een schimmelinfectie of herpes (koortslip), kan de arts een monster van je lippen nemen voor onderzoek in het laboratorium. Dit is een soort CSI-onderzoek waarbij ze zoeken naar de exacte boosdoener. Vaak wordt hierbij gekeken naar typische tekenen zoals blaasjes, roodheid of zwelling.

Observeren van omgevingsfactoren
Een belangrijke stap in de diagnose is kijken naar omgevingsfactoren. Werk je bijvoorbeeld vaak buiten in de kou of zon? Gebruik je misschien een nieuwe tandpasta? Deze dagelijkse details kunnen vaak de sleutel zijn tot de oplossing. Het is alsof je kijkt naar de hele scène van een misdrijf en bedenkt: “Wat is er veranderd?”

Medicijnen checken: wat slik je?
Sommige medicijnen hebben uitdroging of irritatie van de lippen als bijwerking. Denk bijvoorbeeld aan acnebehandelingen zoals isotretinoïne. Je arts zal nagaan of jouw medicijnen dit soort bijwerkingen kunnen veroorzaken. Het is alsof je naar de gebruiksaanwijzing van een apparaat kijkt om te zien of er een bekende foutmelding is.

Leefstijl en gewoonten onder de loep
Bij de diagnose kan ook je leefstijl aan bod komen. Rook je? Drink je veel alcohol? Of bijt of lik je vaak aan je lippen? Deze gewoonten kunnen allemaal bijdragen aan branderige lippen. Het is een beetje zoals slechte gewoonten achter het stuur die op de lange termijn schade veroorzaken aan je auto. Kleine aanpassingen in je gedrag kunnen vaak al helpen om de klachten te verminderen.

De rol van stress
Je arts kan ook vragen naar stressvolle situaties in je leven, aangezien stress je weerstand kan verlagen en invloed heeft op je huid. Stress zorgt er soms voor dat mensen onbewust vaker op hun lippen bijten of ze likken, wat de irritatie kan verergeren. Dit is alsof je je banden harder slijpt door te hard te rijden op hobbelige wegen.

Behandeling van een branderig gevoel

Als er jeukende lippen optreden als gevolg van een infectie, kan de infectie zo nodig worden behandeld met behulp van een antischimmelcrème (bij schimmel) of antibiotica (in het geval van een bacteriële infectie). Jeukende, branderige lippen die worden veroorzaakt door een vitamine B-tekort kunnen worden behandeld door voedingsmiddelen te gebruiken die rijk zijn aan vitamine B en vitamine B-supplementen. Als de reden voor jeukende lippen een allergie is, is het aanbevolen om weg te blijven van de stof die de allergie veroorzaakte. Als de allergie ernstig is, kan antihistaminica en middelen tegen allergie worden gebruikt. Branderige lippen kunnen ook ontstaan ​​door overmatig gebruik van cosmetische producten, waardoor het gebruik van dergelijke producten die jeukende lippen veroorzaken, zoveel mogelijk moet worden vermeden. Bij koud en droog weer is het verstandig om je lippen gehydrateerd houden om te voorkomen dat ze uitdrogen en gaan barsten. Gebruik in de zomer een lippenbalsem met een hoge beschermingsfactor.

Zelf branderige lippen verhelpen

De volgende maatregelen kunnen helpen bij branderige lippen:

• Consumeer voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine B en mineralen zoals zink en ijzer. Het is sowieso goed om gezond en gevarieerd te eten.
• Vermijd het gebruik van stoffen die tot allergische reacties leiden of resulteren in irritatie van de lippen.
• Vermijd het likken van je lippen omdat het de droge lippen verergert en kloven veroorzaakt.
• Houd je lippen zo veel mogelijk gehydrateerd met vaseline of ene verzorgende en beschermende lippenbalsem.
• Drink veel water om gehydrateerd te blijven.
• Het aanbrengen van lippenbalsem met uit aloë vera-gel kalmeert en hydrateert de huid en daarbij biedt het een uitstekende bescherming voor de droge en gebarsten lippen.
• Breng olijfolie aan op je lippen om ze gehydrateerd te houden. Dit helpt ook om kloofjes en droogheid van de lippen te genezen, en geeft daardoor verlichting van de jeukende sensatie.

Prognose

De prognose van branderige lippen hangt sterk af van de oorzaak. Gelukkig is de vooruitblik in de meeste gevallen positief, vooral als de oorzaak tijdig wordt opgespoord en behandeld. Laten we eens kijken naar de mogelijke scenario’s!

Uitdroging of slechte verzorging
Als je lippen branden door uitdroging of omdat je te vaak op je lippen likt, is de prognose zeer goed. Zodra je begint met het regelmatig hydrateren van je lichaam en je lippen beschermt met een goede lippenbalsem, zullen de klachten snel verdwijnen. Het is alsof je een dorstige plant water geeft: binnen enkele dagen zie je verbetering!

Weersomstandigheden
Bij branderige lippen door kou, wind of zon is de oplossing simpel: bescherming! Gebruik een lippenbalsem met SPF tegen de zon, en zorg in koude weersomstandigheden voor extra bescherming tegen de elementen. De prognose is rooskleurig, vooral als je voortaan je lippen beschermt voordat je naar buiten gaat. Zie het als een regenjas voor je lippen: zonder bescherming krijg je het snel koud, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen blijven ze gezond en zacht.

Irritatie door cosmetica of allergieën
Als je lippen branden door een allergische reactie op een lippenstift, lippenbalsem of tandpasta, dan zal het vermijden van deze producten de klachten snel doen verdwijnen. De prognose is goed: zodra je de boosdoener hebt geïdentificeerd en vermeden, zullen je lippen zich snel herstellen. Het is alsof je stopt met het dragen van te strakke schoenen – zodra je de oorzaak wegneemt, voel je je direct beter!

Infecties (bijvoorbeeld herpes of schimmelinfecties)
Bij infecties, zoals een koortslip (herpes) of een schimmelinfectie, hangt de prognose af van de ernst van de infectie. Herpes kan terugkeren, vooral in periodes van stress of een verzwakt immuunsysteem, maar met de juiste antivirale behandeling zijn de symptomen goed te beheersen. Schimmelinfecties verdwijnen meestal volledig na een geschikte behandeling met crèmes of medicijnen. Hoewel de klachten soms terug kunnen komen, is de prognose over het algemeen goed, mits je op tijd actie onderneemt.

Auto-immuunziekten
Als je lippen branden door een auto-immuunziekte, zoals lupus of het syndroom van Sjögren, is de prognose afhankelijk van de ernst van de ziekte. Hoewel deze aandoeningen chronisch zijn, kunnen de symptomen, zoals droge of branderige lippen, meestal goed onder controle worden gehouden met de juiste medicatie en verzorging. Denk aan het managen van een chronische aandoening zoals astma: het is altijd aanwezig, maar met de juiste zorg kun je een goed leven leiden zonder veel last te hebben van de klachten.

Vitamine- en mineralentekorten
Als branderige lippen veroorzaakt worden door een tekort aan vitaminen (zoals vitamine B of ijzer), is de prognose uitstekend zodra je de tekorten aanvult. Zodra je je voedingspatroon aanpast of de juiste supplementen neemt, zullen de klachten verdwijnen. Het is alsof je een auto met een leeg benzinetankje weer vol tankt – na een tijdje rijdt hij weer soepel.

Medicatie als oorzaak
Als de klachten worden veroorzaakt door medicatie, bijvoorbeeld acnebehandelingen, kan het lastig zijn om de oorzaak helemaal weg te nemen. Echter, vaak kun je de klachten onder controle krijgen door je lippen extra te verzorgen met hydraterende producten. In sommige gevallen kan de arts overwegen de medicatie aan te passen als de klachten te ernstig worden. De prognose is meestal goed, vooral als je je lippen goed blijft verzorgen tijdens de behandeling.

Leefstijlveranderingen en stress
Stress, roken en overmatig alcoholgebruik kunnen bijdragen aan branderige lippen. Door deze gewoonten aan te pakken – zoals stoppen met roken, minder alcohol drinken en stress beter beheersen – zullen de klachten aanzienlijk verminderen of verdwijnen. De prognose is zeer gunstig, vooral als je bereid bent om je gewoonten te veranderen en meer zelfzorg toe te passen. Het is alsof je je auto regelmatig laat onderhouden: als je goed voor jezelf zorgt, blijven de problemen weg.

Complicaties van branderige lippen: wat kan er misgaan?

Hoewel de meeste gevallen van branderige lippen relatief onschuldig zijn en goed te behandelen, kunnen er complicaties optreden als de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt of als de klachten aanhouden. Hier zijn enkele mogelijke complicaties, speels uitgelegd met voorbeelden:

Chronisch droge en gebarsten lippen
Als je lippen voortdurend droog en gebarsten zijn door uitdroging of blootstelling aan koude, wind of zon, kunnen ze op den duur barsten en zelfs bloeden. Dit kan pijnlijk zijn en maakt je lippen vatbaar voor infecties. Stel je voor dat je een droge huid hebt die je steeds negeert – uiteindelijk ontstaan er scheurtjes die alleen maar erger worden als je niets doet. Zonder goede verzorging kunnen je lippen niet goed herstellen.

• Voorbeeld: Je blijft zonder lippenbalsem naar buiten gaan in de kou, en na verloop van tijd krijg je niet alleen droge lippen, maar ook pijnlijke scheurtjes die bloeden.

Infecties
Gebarsten lippen vormen een toegangspoort voor bacteriën en schimmels. Als de huid van je lippen is beschadigd, kunnen bacteriën zich daar gemakkelijk nestelen en een infectie veroorzaken, zoals een bacteriële infectie (bijvoorbeeld cellulitis) of een schimmelinfectie. Deze infecties kunnen zwelling, pijn en pus veroorzaken, en in ernstige gevallen is antibiotica of antischimmelmedicatie nodig. Het is alsof je een wond hebt die je niet verzorgt – uiteindelijk kan het geïnfecteerd raken.

• Voorbeeld: Door het koude weer zijn je lippen steeds droog en gebarsten. Op een dag merk je dat ze rood en gezwollen zijn en er zelfs pus uit komt. Dit is een teken dat je lippen geïnfecteerd zijn geraakt.

Koortslip-uitbraak (herpes)
Als je vatbaar bent voor herpes simplex-virusinfecties (koortslip), kan het branderige gevoel in je lippen een voorbode zijn van een uitbraak. Koortsblaasjes kunnen opzwellen, pijn veroorzaken en verspreiden, vooral in periodes van stress of verzwakte immuniteit. Herpesinfecties komen vaak terug en kunnen bij elke uitbraak pijnlijke en lelijke blaasjes veroorzaken. Het is alsof je een slapende vulkaan hebt die ineens uitbarst.

• Voorbeeld: Na een stressvolle week merk je dat je lippen gaan tintelen en branden. Binnen een paar dagen verschijnen er pijnlijke blaasjes – een typische koortslip-uitbraak.

Pigmentatieveranderingen (zonnebrand)
Als je je lippen onvoldoende beschermt tegen de zon, kunnen ze niet alleen verbranden, maar kan de huid op lange termijn ook blijvende schade oplopen. Dit kan leiden tot pigmentatieveranderingen, waarbij de huid van je lippen donkerder of juist lichter wordt. Het is alsof je een zonnebrand hebt op je huid, maar dan specifiek op je lippen – de schade kan permanent zijn.

• Voorbeeld: Na een dag in de felle zon zonder SPF beginnen je lippen te branden en te vervellen. Na verloop van tijd merk je dat je lippen vlekkerig van kleur zijn geworden.

Chronische lipirritatie (door overmatig liplikken)
Als je vaak je lippen likt in een poging om ze te hydrateren, kan dit een vicieuze cirkel van irritatie en droogte veroorzaken. Dit staat bekend als “liplik eczeem.” Het is alsof je de huid van je lippen blijft irriteren zonder ze de kans te geven te herstellen. Dit kan leiden tot chronisch rode, schilferige en pijnlijke lippen.

• Voorbeeld: Je hebt de gewoonte om constant je lippen te likken als ze droog aanvoelen. Dit lijkt even te helpen, maar na een tijdje worden je lippen alleen maar roder, droger en zelfs schilferig.

Langdurige of blijvende littekens
Als je lippen langdurig beschadigd zijn door uitdroging, barstjes of infecties, kunnen er littekens ontstaan. Vooral bij herhaalde koortslipuitbraken of diepe barstjes kunnen de lippen blijvend beschadigd raken, wat de gladheid en het uiterlijk van je lippen beïnvloedt. Het is alsof je een wond hebt die telkens weer open gaat – de huid kan niet volledig herstellen.

• Voorbeeld: Na meerdere koortslipuitbraken blijven er kleine littekens op je lippen achter, waardoor ze er niet meer zo glad uitzien als vroeger.

Verhoogde gevoeligheid voor toekomstige irritaties
Als je lippen eenmaal beschadigd zijn, kunnen ze gevoeliger worden voor toekomstige irritaties, zoals zon, kou of bepaalde cosmetica. Dit betekent dat je lippen sneller kunnen reageren op triggers die je eerder misschien niet eens opmerkte. Het is alsof je huid dunner is geworden en minder weerstand biedt tegen invloeden van buitenaf.

• Voorbeeld: Nadat je lippen zijn verbrand door de zon, merk je dat ze daarna veel gevoeliger zijn voor cosmetica en snel geïrriteerd raken door producten die je eerder zonder problemen gebruikte.

Preventie

Het voorkomen van branderige lippen draait om een combinatie van goede zelfzorg, bescherming en het vermijden van risicofactoren. Door enkele eenvoudige gewoonten te veranderen, kun je de kans op klachten aanzienlijk verkleinen. Hier zijn enkele preventieve maatregelen, inclusief concrete voorbeelden en cijfers om het belang van preventie te onderstrepen:

Hydratatie, hydratatie, hydratatie!
Goed gehydrateerd blijven is een van de eenvoudigste manieren om je lippen gezond te houden. Drink voldoende water, vooral in de winter en op warme dagen. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 75% van de mensen chronisch uitgedroogd is, wat kan leiden tot droge huid en lippen.

• Voorbeeld: Probeer minstens 2 liter water per dag te drinken. Dit helpt niet alleen je lippen gehydrateerd te houden, maar verbetert ook je algehele huidgezondheid.

Gebruik lippenbalsem met SPF
Bescherm je lippen tegen schadelijke UV-stralen door een lippenbalsem te gebruiken met minstens SPF 15. Studies tonen aan dat meer dan 80% van de tekenen van huidveroudering wordt veroorzaakt door blootstelling aan de zon, en dit geldt ook voor je lippen. Zelfs op bewolkte dagen kunnen UV-stralen je lippen beschadigen.

• Voorbeeld: Smeer elke dag, zelfs in de winter, een lippenbalsem met SPF 15 of hoger op je lippen. Dit vermindert niet alleen het risico op verbranding, maar beschermt ook tegen langdurige schade zoals pigmentvlekken of rimpels.

Vermijd overmatig likken van je lippen
Liplik eczeem ontstaat door constant je lippen te likken in een poging om ze vochtig te houden. Dit verergert het probleem juist, omdat speeksel de lippen verder uitdroogt. Uit onderzoek blijkt dat dit een van de meest voorkomende oorzaken van chronisch droge lippen is, vooral bij kinderen. Ongeveer 30% van de mensen die vaak hun lippen likken, ontwikkelt op den duur chronische lipirritatie.

• Voorbeeld: Wees je bewust van de gewoonte om je lippen te likken en vervang het door regelmatig een hydraterende lippenbalsem aan te brengen. Dit zorgt ervoor dat je lippen vochtig blijven zonder ze te irriteren.

Gezonde voeding met voldoende vitaminen en mineralen
Zorg ervoor dat je genoeg vitamine B, C en ijzer binnenkrijgt. Tekorten aan deze voedingsstoffen kunnen leiden tot gebarsten of branderige lippen. Een studie toonde aan dat 15-20% van de mensen een tekort aan deze essentiële voedingsstoffen heeft, wat bijdraagt aan huidproblemen, inclusief lipproblemen.

• Voorbeeld: Eet voedingsmiddelen rijk aan vitamine B (zoals volkoren granen), vitamine C (zoals citrusvruchten) en ijzer (zoals spinazie). Door deze voedingsstoffen op peil te houden, verklein je de kans op gebarsten en pijnlijke lippen.

Bescherming tegen kou en wind
Koude en winderige omstandigheden kunnen je lippen uitdrogen en doen barsten. Een studie toont aan dat meer dan 50% van de mensen in koude klimaten last heeft van droge of gebarsten lippen in de winter. Door je lippen te beschermen met een hydraterende balsem en een sjaal, kun je dit voorkomen.

• Voorbeeld: In de wintermaanden altijd een hydraterende lippenbalsem gebruiken en, als het echt koud is, je mond beschermen met een sjaal. Dit helpt om het vocht vast te houden en voorkomt uitdroging door de kou.

Vermijd irriterende cosmetica
Sommige lippenstiften en lippenbalsems bevatten ingrediënten die je lippen kunnen uitdrogen of irriteren. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 25% van de mensen gevoelig is voor irriterende stoffen in cosmetica, zoals kunstmatige geurstoffen of conserveermiddelen.

• Voorbeeld: Kies voor hypoallergene lipproducten zonder parfum en conserveermiddelen om irritatie te voorkomen. Let op labels die vermelden dat het product 'parfumvrij' of 'hypoallergeen' is.

Regelmatig een vochtinbrengende lippenbalsem gebruiken
Het regelmatig aanbrengen van een hydraterende lippenbalsem helpt je lippen zacht en soepel te houden. Zorg dat je een balsem zonder irriterende ingrediënten zoals menthol of kamfer kiest. Uit studies blijkt dat 60-70% van de mensen die regelmatig lippenbalsem gebruiken minder vaak last hebben van droge of gebarsten lippen.

• Voorbeeld: Breng ten minste 3-4 keer per dag lippenbalsem aan, vooral na het eten, drinken of buiten zijn. Dit zorgt ervoor dat je lippen gehydrateerd blijven, ongeacht de omstandigheden.

Lees verder

• Jeukende lippen of jeuk aan lippen: oorzaken en symptomen
• Droge, gebarsten, branderige of schrale lippen
• Arganolie: goed voor de verzorging van huid en haar
• Blauwe lippen: oorzaken en symptomen van blauw-paarse lippen
• Mondbranden of brandende mond syndroom: symptomen en oorzaak