Gezwollen knie: oorzaken en symptomen zwelling van knie

Een gezwollen knie is een veel voorkomend probleem. Een zwelling van de knie wordt veroorzaakt door ophoping van vocht in of rond het kniegewricht. Het wordt in de volksmond aangeduid als 'vocht in de knie'. De medische term is 'effusie in de knie'. Een gezwollen knie kan plotseling of geleidelijk opkomen, kan mild of ernstig zijn en kan variëren qua functiebeperking. Een gezwollen knie kan het lopen belemmeren. Een kniezwelling ontwikkelt zich meestal na een blessure of een val, maar komt soms zonder duidelijke reden opzetten, meestal als gevolg van onderliggende knieklachten. Een geringe zwelling is mogelijk niet zichtbaar maar kan wel flinke problemen veroorzaken. In andere gevallen kan de zwelling groter en goed zichtbaar zijn. Complicaties van een gezwollen knie kunnen bestaan uit spierverlies en een kniekuilcyste achter je knie. Een gezwollen kniekuilcyste kan pijnlijk zijn, maar verbetert meestal met het toepassen van een cold pack en compressie.

• Een gezwollen knie
• Epidemiologie van een kniezwelling
• Oorzaken van een gezwollen knie
• Trauma
• Ziekten en aandoeningen
• Knieartrose
• Septische en niet-septische bursitis
• Jicht
• Pseudojicht
• Reumatoïde artritis
• Kniekuilcyste
• Juveniele reumatoïde artritis
• Ziekte van Osgood-Schlatter
• Septische artritis
• Reactieve artritis
• Tumor
• Meniscusscheur
• Patellofemoraal pijnsyndroom
• Kruisbandletsel (voorste of achterste kruisband)
• Overbelasting of repetitieve bewegingen
• Osteochondritis dissecans
• Hemartrose (bloeding in het kniegewricht)
• Syndroom van Hoffa (infrapatellaire vetkussenontsteking)
• Chondrocalcinose
• Osteomyelitis (botinfectie)
• Tendinitis (peesontsteking)
• Systemische lupus erythematodes (SLE)
• Psoriatische artritis
• Vasculitis
• Ewing-sarcoom
• Gezwollen knieën tijdens de zwangerschap
• Risicofactoren
• Symptomen van een kniezwelling
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een gezwollen knie
• Kniebrace
• Koelen en rusten
• Hoogte of elevatie
• Kniebandage
• Medicijnen
• Aspiratie
• Cortisone-injecties
• Voeding om kniezwelling te verminderen
• Vitamine B
• Vitamine C
• Vitamine D
• Vermijd bewerkte voedingsmiddelen
• Omega 3-vetzuren
• Prognose
• Acute kniezwelling: Vaak snel herstel
• Chronische aandoeningen: Een langdurig proces
• Leeftijd ppeelt een rol
• Complicaties
• Preventie van zwelling van de knie

Een gezwollen knie

Joris, een fervente hardloper en trouwe deelnemer aan lokale marathons, had altijd gedacht dat hij onbreekbaar was. Tot die ene ochtend waarop hij na een stevige training wakker werd met een knie die verdacht groot en pijnlijk aanvoelde. De zwelling, eerst slechts een lichte spanning, was in een paar uur tijd uitgegroeid tot een strakke, warme massa die hem dwong te hinken. Elke stap herinnerde hem aan zijn roekeloosheid: het overslaan van rekken en de waarschuwingen van zijn sportmaatje in de wind slaan. Met een grimas en een diepe zucht besloot Joris dat het tijd was om de fysiotherapeut op te zoeken en zijn lichaam de aandacht te geven die het verdiende.

Een gezwollen knie treedt op als er zich teveel vocht ophoopt in of rond je kniegewricht, ook wel gekend als 'vocht in de knie'. Een gezwollen knie kan het gevolg zijn van trauma, overbelasting of een onderliggende ziekte of aandoening. Om de oorzaak van de zwelling te bepalen, kan de arts zo nodig vocht uit het gewricht halen voor onderzoek. Zodra de arts de onderliggende oorzaak van de gezwollen knie heeft vastgesteld, kan aangevangen worden met behandeling.

Epidemiologie van een kniezwelling

Een gezwollen knie, ook bekend als hydrops of knie-effusie, is een veelvoorkomend symptoom dat het gevolg kan zijn van diverse oorzaken zoals trauma, ontstekingen, of onderliggende ziekten. De incidentie en oorzaken van een gezwollen knie verschillen aanzienlijk op basis van factoren zoals geslacht, leeftijd, klimaat, genetische aanleg en leefstijl. Hier volgt een diepgaande analyse van de epidemiologie van gezwollen knieën, met specifieke aandacht voor Nederland, de Nederlandse overzeese gebieden, België en wereldwijde trends.

Geslachts- en leeftijdsverschillen: wie ervaart het vaakst een gezwollen knie?
Gezwollen knieën komen vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen en hebben een hogere incidentie bij ouderen door degeneratieve aandoeningen zoals artrose. In Nederland wordt geschat dat ongeveer 25% van de mensen boven de 65 jaar minstens één keer per jaar te maken krijgt met een gezwollen knie, meestal veroorzaakt door slijtage van het kraakbeen. Bij volwassenen tussen 30 en 50 jaar ligt dit percentage rond de 15%, vaak door sportblessures en overbelasting.

Vrouwen hebben een verhoogd risico op een gezwollen knie in verband met auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis en lupus. Ongeveer 70% van de gevallen van reumatoïde artritis treft vrouwen, wat bijdraagt aan de hogere incidentie van gezwollen knieën in deze groep. Mannen daarentegen ervaren vaker zwellingen door sportgerelateerde letsels zoals meniscusscheuren en kruisbandblessures.

Bij kinderen komt een gezwollen knie minder vaak voor, maar kan het wijzen op specifieke aandoeningen zoals juveniele idiopathische artritis (JIA). Ongeveer 1 op de 1.000 kinderen in Nederland en België wordt hiermee gediagnosticeerd, met een hogere prevalentie bij meisjes.

Klimaat en omgevingsfactoren: de invloed van weersomstandigheden
Het klimaat kan indirect bijdragen aan het ontstaan van kniezwellingen. In gematigde klimaten zoals Nederland en België zijn de wintermaanden vaak belastend voor mensen met chronische gewrichtsaandoeningen. Koude en vochtige omstandigheden worden vaak geassocieerd met een toename van gewrichtsstijfheid en pijn, hoewel wetenschappelijk bewijs voor deze link beperkt is. Ongeveer 20% van de patiënten met artrose in Nederland rapporteert een toename van kniepijn en zwelling tijdens koude en vochtige periodes.

In de Nederlandse overzeese gebieden zoals Aruba en Curaçao speelt het warme klimaat een andere rol. Hier hebben mensen vaker last van kniezwellingen door uitdroging en verlies van elektrolyten na fysieke activiteiten in de hitte. Sportactiviteiten en fysieke belasting in hoge temperaturen kunnen leiden tot overbelasting en blessures die zwellingen veroorzaken. In deze regio’s geeft ongeveer 10% van de bevolking aan weleens te maken te hebben gehad met een gezwollen knie na intensieve inspanning.

Genetische factoren en familiaire aanleg
Genetische aanleg speelt een belangrijke rol bij de vatbaarheid voor aandoeningen zoals reumatoïde artritis en artrose, die kunnen leiden tot kniezwellingen. Bij mensen met een familiaire geschiedenis van deze aandoeningen is het risico op het ontwikkelen van knieproblemen aanzienlijk hoger. Studies tonen aan dat iemand met een ouder of familielid met reumatoïde artritis een 50% grotere kans heeft om zelf gewrichtsproblemen te ontwikkelen.

Bovendien kan genetische aanleg ook een rol spelen bij de structuur van de gewrichten en de sterkte van het kraakbeen. Mensen met genetisch zwakker kraakbeen kunnen vatbaarder zijn voor slijtage en letsels die leiden tot zwellingen. In Nederland en België komt artrose voor bij ongeveer 17% van de mensen boven de 50 jaar, met een hogere prevalentie bij mensen met een genetische aanleg.

Voedingspatroon en levensstijl: hoe eetgewoonten en activiteit een rol spelen
Leefstijl en voedingspatroon hebben een directe invloed op het risico van het ontwikkelen van knieproblemen. Overgewicht is een van de belangrijkste risicofactoren voor kniezwelling, omdat extra gewicht de druk op de gewrichten verhoogt. Ongeveer 20% van de Nederlandse volwassenen kampt met overgewicht, wat bijdraagt aan een verhoogd risico op knieproblemen en zwelling. In België zijn de cijfers vergelijkbaar, met een prevalentie van 22% onder volwassenen.

Een dieet rijk aan ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen, zoals verzadigde vetten en suikers, kan bijdragen aan chronische gewrichtsontstekingen en zwelling. Daarentegen kan een dieet rijk aan omega-3-vetzuren en antioxidanten juist helpen om ontstekingen te verminderen. In de Nederlandse overzeese gebieden speelt het traditionele dieet, dat vaak rijk is aan gefrituurd voedsel, een rol in het verhogen van het risico op gewrichtsproblemen.

Wereldwijde trends en regionale verschillen
Wereldwijd zijn er aanzienlijke verschillen in de prevalentie van kniezwelling. In landen met een hogere prevalentie van obesitas, zoals de Verenigde Staten, komen kniezwellingen vaker voor door de verhoogde belasting van de gewrichten. In sommige Aziatische landen wordt echter een lagere incidentie van knieproblemen gerapporteerd, mogelijk door een dieet dat rijk is aan groenten en vis, en een lagere gemiddelde BMI.

Sociaal-economische status speelt ook een rol; mensen met een lagere sociaal-economische status hebben vaak minder toegang tot preventieve gezondheidszorg en gezonde voeding, wat kan bijdragen aan een hogere incidentie van knieproblemen. In ontwikkelingslanden kan beperkte toegang tot medische zorg kniezwellingen verergeren door een gebrek aan vroege diagnose en behandeling.

Oorzaken van een gezwollen knie

Veel soorten problemen, variërend van een trauma tot ziekten, kunnen een gezwollen knie veroorzaken.

Trauma

Schade aan elk deel van je knie kan ervoor zorgen dat gewrichtsvloeistof zich ophoopt. Verwondingen die kunnen leiden tot vochtophoping in en rond het kniegewricht zijn:

• Blessure aan de kniebanden, pezen of meniscus;
• Kraakbeenletsel aan de knie door trauma;
• Irritatie door overbelasting;
• Gebroken botten.

Ziekten en aandoeningen

Onderliggende ziekten en aandoeningen die vochtophoping in en rond het kniegewricht kunnen veroorzaken, zijn:

• Artrose;
• Reumatoïde artritis
• Infectie;
• Jicht;
• Pseudojicht;
• Slijmbeursontsteking van de knie, vaak werkster-knie of bidknie genoemd;
• Cysten;
• Tumoren.

Knieartrose

Degeneratie van het kraakbeen van het kniegewricht kan resulteren in een overproductie van gewrichtsvloeistof, waardoor de knie opzwelt. Een gezwollen knie als gevolg van artrose in de knie en gaat meestal gepaard met pijn.

Septische en niet-septische bursitis

Een slijmbeurs of bursa is een soort van kussentje dat gevuld is met slijmerig vocht en deze beschermt de gewrichten. Een ontstoken slijmbeurs in de knie kan zich vullen met overtollig vocht, waardoor zwelling van de knie ontstaat. Je ervaart vooral pijn in de voorkant van de knie. Een slijmbeurs die is geïnfecteerd met een micro-organisme kan ontstoken raken en zich vullen met etter of pus. De gezwollen knie kan rood lijken en warm aanvoelen. Schakel onmiddellijk medische hulp in als je vermoedt dat de symptomen worden veroorzaakt door septische bursitis.

Jicht

Een pijnlijke ophoping van microscopische urinezuurkristallen in het gewricht veroorzaakt een jichtaanval. Zwelling van de knie kan in geval van jicht nel optreden en gepaard gaan met ondraaglijke pijn, roodheid en warmte. Ongeveer de helft van de jichtgevallen doet zich voor in de grote teen, terwijl andere gevallen meestal de knie, pols of vingers aantasten.

Pseudojicht

Minder vaak voorkomend, maar vergelijkbaar met jicht, is pseudojicht, een opeenhoping van calciumpyrofosfaatkristallen in een gewricht. De opeenhoping van kristallen veroorzaakt typisch plotse, ernstige pijn en zwelling. Pseudojicht komt het vaakst voor in de knie.

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte waarbij gewrichten ontstoken zijn en hetj kan zwelling van de knie, stijfheid, pijn, gevoeligheid en roodheid veroorzaken. Symptomen komen vaak aan beide kanten van het lichaam voor, dus als de rechterknie wordt aangetast, is de kans groot dat de linkerknie ook wordt aangetast. Ook de handen, polsen en voeten kunnen door reumatoïde artritis aangedaan zijn.

Kniekuilcyste

Zwelling aan de achterkant van de knie kan wijzen op een kniekuilcyste of Bakerse cyste. De cyste is een goedaardige, vaak pijnvrije zwelling die zich in de knieholte bevindt en gepaard gaat met pijn en stijfheid.

Juveniele reumatoïde artritis

Dit is de verzamelnaam voor chronische gewrichtsontstekingen bij kinderen onder de zestien jaar. Het is een auto-immuunziekte die onder andere de gewrichten aan kan tasten, waardoor je last krijgt van pijnlijke, gezwollen gewrichten, waaronder een gezwollen knie. Kinderen met juveniele reumatoïde artritis hebben soms ook koorts of uitslag.

Ziekte van Osgood-Schlatter

De ziekte van Osgood-Schlatter is een blessure die optreedt tijdens de groei. vooral bij jongens die snel groeien en veel sporten. Hierbij treedt ontsteking van de knieschijf op. Hierbij heb je pijn vlak onder je knie.

Septische artritis

Bij septische artritis is het vocht en weefsel van een gewricht ontstoken. De gewrichten die het vaakst zijn aangedaan zijn de knie, heup, schouder, elleboog, pols en gewrichten in de vingers. Plotse zwelling van de knie, hevige kniepijn en koorts zijn tekenen van septische artritis.

Reactieve artritis

Bepaalde typen bacteriële infecties (bijvoorbeeld chlamydia en gastro-intestinale infecties) kunnen een ontstekingsimmuunreactie in het lichaam opwekken die pijn en zwelling in gewrichten kan veroorzaken.

Tumor

Hoewel het relatief ongebruikelijk is, kan een goedaardige of kwaadaardige tumor een gezwollen knie veroorzaken. Een tumor kan gepaard gaan met pijn die 's nachts vaak heviger lijkt, nachtzweten, koorts en gewichtsverlies.

Meniscusscheur

Een meniscusscheur ontstaat vaak door draaibewegingen van de knie, vooral tijdens sportactiviteiten. De meniscus is een kraakbeenschijfje dat zorgt voor schokdemping in het kniegewricht. Wanneer deze scheurt, kan dit leiden tot zwelling, pijn en stijfheid in de knie.

Patellofemoraal pijnsyndroom

Dit syndroom wordt gekenmerkt door pijn rondom of achter de knieschijf. Overbelasting van het kniegewricht, verkeerd looppatroon, of afwijkingen in de positie van de knieschijf kunnen leiden tot zwelling van de knie.

Kruisbandletsel (voorste of achterste kruisband)

Letsel aan de voorste of achterste kruisband, meestal door sportgerelateerde activiteiten, kan leiden tot een acute zwelling van de knie. Dit type letsel gaat vaak gepaard met een instabiel gevoel in de knie en hevige pijn.

Overbelasting of repetitieve bewegingen

Langdurig dezelfde bewegingen maken, zoals lopen, rennen of springen, kan leiden tot irritatie van de knie en zwelling, vooral bij mensen die veel sporten of fysiek werk verrichten.

Osteochondritis dissecans

Bij osteochondritis dissecans sterft een deel van het kraakbeen en het onderliggende bot af, wat pijn en zwelling in de knie kan veroorzaken. Dit kan leiden tot bewegingsbeperkingen en de knie kan “op slot” raken.

Hemartrose (bloeding in het kniegewricht)

Een bloeding in het kniegewricht, vaak veroorzaakt door een blessure of een onderliggende bloedstollingsstoornis zoals hemofilie, kan een gezwollen knie veroorzaken. Dit kan leiden tot ernstige pijn en een stijf gevoel in de knie.

Syndroom van Hoffa (infrapatellaire vetkussenontsteking)

Dit syndroom ontstaat wanneer het vetweefsel onder de knieschijf ontstoken raakt, vaak als gevolg van overbelasting of een trauma. Dit kan leiden tot pijn en zwelling rondom de knie.

Chondrocalcinose

Dit is een aandoening waarbij kalkafzettingen zich ophopen in het kraakbeen van het kniegewricht, wat pijn en zwelling kan veroorzaken. Het is vergelijkbaar met pseudojicht, maar in dit geval zijn de calciumafzettingen de boosdoener.

Osteomyelitis (botinfectie)

Een infectie in het bot rondom de knie kan leiden tot zwelling van de knie, vaak gepaard met koorts en ernstige pijn. Dit is een zeldzamere maar ernstige oorzaak van een gezwollen knie.

Tendinitis (peesontsteking)

Ontsteking van de pezen rondom de knie, zoals de patellapees, kan leiden tot zwelling. Tendinitis komt vaak voor bij overbelasting van de pezen, zoals bij hardlopen, springen of andere herhaalde bewegingen.

Systemische lupus erythematodes (SLE)

Lupus (SLE) is een auto-immuunziekte die verschillende gewrichten kan aantasten, waaronder de knieën. Dit kan leiden tot zwelling, stijfheid en pijn in de gewrichten.

Psoriatische artritis

Bij psoriatische artritis kan de huidziekte psoriasis leiden tot ontsteking en zwelling in de gewrichten, waaronder de knieën.

Vasculitis

Ontsteking van de bloedvaten kan zwelling en pijn in de gewrichten veroorzaken, waaronder de knieën. Dit gaat vaak gepaard met huiduitslag en andere systemische klachten.

Ewing-sarcoom

Een zeldzame vorm van botkanker die vooral bij kinderen en jongvolwassenen voorkomt. Het kan zwelling, pijn en gevoeligheid rond de knie veroorzaken.

Gezwollen knieën tijdens de zwangerschap

Het is niet ongebruikelijk om zwelling (oedeem) tijdens de zwangerschap te ervaren, vooral in het tweede trimester en daarna. Tijdens de zwangerschap moeten de aderen harder werken dan ooit tevoren en de baarmoeder oefent druk uit op de vena cava, een belangrijk bloedvat dat bloed uit de benen naar het hart terugvoert. Vochtretentie kan leiden tot gezwollen knieën en kan ook de handen en de onderste ledematen in het algemeen beïnvloeden.

Je kunt gezwollen knieën voorkomen door te rusten wanneer dat mogelijk is, en zorg ervoor dat je je voeten hoger legt. Vermijd langdurig zitten of staan ​​om de druk op de vena cava te verminderen en de bloedsomloop te stimuleren. Bij warm weer heb je meer kans op zwelling, dus raak niet oververhit. Koele kompressen kunnen ook helpen de zwelling te verminderen en dit werkt vaak goed in combinatie met rust.

Zwelling tijdens de zwangerschap kan echter ook een teken zijn van een ernstiger aandoening die bekend staat als pre-eclampsie of zwangerschapsvergiftiging, een combinatie van te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine.

Risicofactoren

Sportieve activiteiten en knieblessures
Sporten zoals basketbal, voetbal, en volleybal, waar veel sprongen, draaien en plotselinge richtingsveranderingen bij komen kijken, kunnen knieblessures veroorzaken die vaak gepaard gaan met zwelling. De impact op de knie bij het landen na een sprong of een botsing met een andere speler kan leiden tot letsels zoals kruisbandrupturen of meniscusscheuren. Zelfs bij recreatieve sporters is de knie vaak kwetsbaar door overbelasting, wat op lange termijn kan resulteren in een gezwollen knie.

Overgewicht en obesitas
Obesitas en overgewicht is een belangrijke risicofactor als het gaat om kniezwelling. De extra druk die wordt uitgeoefend op het kniegewricht zorgt voor snellere slijtage van het kraakbeen, wat kan leiden tot ontstekingen en zwelling. Studies hebben aangetoond dat zelfs een paar kilo extra het risico op knieartrose aanzienlijk verhoogt. Bovendien hebben mensen met overgewicht vaker last van systemische ontstekingen in het lichaam, wat de kans op knieklachten verder vergroot.

Zwaar fysiek werk
Niet alleen sporters, maar ook mensen die in hun dagelijks leven zware fysieke taken uitvoeren, lopen een verhoogd risico op kniezwelling. Beroepen waarbij veel wordt geknield, gehurkt, of zware lasten worden getild, kunnen leiden tot overbelasting van het kniegewricht. Dit kan op termijn leiden tot ontstekingen in de pezen, slijmbeurzen of het kraakbeen, wat uiteindelijk resulteert in zwelling.

Genetische predispositie
Sommige mensen hebben simpelweg pech omdat ze een genetische aanleg hebben voor gewrichtsproblemen, waaronder kniezwelling. Als knieartrose of andere gewrichtsaandoeningen veel voorkomen in de familie, loop je meer kans om hier ook last van te krijgen. Dit kan betekenen dat kraakbeen sneller slijt, of dat er vaker ontstekingsreacties in de knie optreden.

Chronische aandoeningen
Daarnaast zijn er ook chronische aandoeningen zoals reumatoïde artritis en jicht die kunnen bijdragen aan zwelling in de knieën. Bij reumatoïde artritis valt het immuunsysteem de gewrichten aan, waardoor chronische ontstekingen en zwelling ontstaan. Bij jicht hoopt zich urinezuur op in de gewrichten, wat kan leiden tot hevige pijn en zwelling.

Trauma en verwondingen
Natuurlijk kunnen acute verwondingen door vallen, ongelukken of andere trauma’s ook zorgen voor zwelling. Een plotselinge impact of verdraaiing kan de kniebanden, spieren of het kraakbeen beschadigen, met zwelling als gevolg. Zelfs na herstel kan de knie vatbaar blijven voor terugkerende zwelling, vooral bij fysieke inspanning.

Leeftijd en hormonen
Tot slot kunnen hormonale schommelingen, zoals tijdens de menopauze bij vrouwen, bijdragen aan het dunner worden van botten en gewrichten, wat knieproblemen zoals zwelling kan verergeren. Het is daarom niet ongewoon dat vrouwen in deze levensfase meer klachten aan hun knieën ervaren.

Ouderdom
Met de jaren komt wijsheid, maar helaas ook slijtage. Naarmate je ouder wordt, slijten je gewrichten gewoon sneller. Kraakbeen dat ooit soepel was, wordt dunner en kan zelfs verdwijnen. Dit is vaak de bron van artrose, een veelvoorkomende oorzaak van kniezwelling bij oudere volwassenen. Met de tijd komen ook de ongemakken, en een gezwollen knie is daar een van.

Symptomen van een kniezwelling

Een gezwollen knie kent meestal de volgende symptomen:

• Zwelling. De huid rond je knieschijf kan soms flink gezwollen zijn, vooral als je de aangedane knie vergelijkt met de normale knie.
• Stijfheid. Wanneer je kniegewricht overtollig vocht bevat, heb je mogelijk problemen met buigen of strekken.
• Pijn. Afhankelijk van de oorzaak van de vochtophoping, kan de knie erg pijnlijk zijn, soms zelfs zo pijnlijk dat je er nauwelijks tot geen gewicht op kan plaatsen.

Huisarts raadplegen

Raadpleeg je huisarts bij aanhoudende klachten, als de knie is gedurende drie dagen of langer gezwollen is, of in één van de volgende gevallen:

• je knie heeft een uitgesproken afwijking of is sterk opgezwollen
• je knie kan je niet volledig buigen of strekken
• je ervaart extreme kniepijn
• je hebt hoge koorts
• je kan niet lopen op de aangedane knie
• het gebied is rood en heet

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De arts zal eerst een vraaggesprek met je voeren over de klachten die je ervaart. Hij of zij zal je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen en lichamelijk onderzoek doen met palpatie (het met de hand voelen van de knie) en bewegingsonderzoek. Daarna is waarschijnlijk vervolgonderzoek om het onderliggende probleem vast te stellen.

Vervolgonderzoek
De arts zal waarschijnlijk ook röntgenfoto's laten maken. Eventueel zal een MRI-scan of een artroscopie (kijkoperatie) van de knie plaatsvinden. Met beeldvormingsonderzoek kan worden aangetoond waar het probleem zich bevindt.

Behandeling van een gezwollen knie

De behandeling zal afhangen van de oorzaak van de gezwollen knie, maar de meest voorkomende manieren om de zwelling te verminderen zijn:

Kniebrace

Een kniebrace is een goede manier om de zwelling van de knie te verminderen.

Koelen en rusten

De algemene richtlijn is om in de acute fase van een kwetsuur te koelen. In een later stadium kan verwarmen worden toegepast.
Laat de blessure rusten door het aangedane lichaamsdeel iets omhoog te leggen.

Hoogte of elevatie

Dit wil zeggen dat je de aangedane plek hoger brengt dan je hart. Probeer het gekwetste lichaamsdeel gedurende de eerste 72 uur zo veel mogelijk in hoogstand te brengen, want door de zwaartekracht is dit een goede manier om een opkomende zwelling te verminderen.

Kniebandage

Kniebandage voor extra steun rondom de knie.

Medicijnen

Medicatie: niet-steroïde ontstekingsremmers, bijvoorbeeld ibuprofen kan worden voorgeschreven om de zwelling van de knie te verminderen.

Aspiratie

Aspiratie: een gezwollen knie kan met een naald door de arts worden geleegd.

Cortisone-injecties

Cortison is een steroïde hormoon dat het immuunsysteem onderdrukt en ontstekingen en pijn vermindert. Het wordt vaak toegepast bij spier-, pees- en gewrichtsontstekingen.

Voeding om kniezwelling te verminderen

Het volgen van een gezond dieet zal de algehele kracht, gezondheid en vitaliteit in het lichaam bevorderen om veel van de oorzaken van zwelling van de knie voorkomen, zoals obesitas, en bepaalde voedingsmiddelen kunnen zelfs helpen de bestaande zwelling verminderen.

Vitamine B

Voedingsmiddelen rijk aan vitamine B kunnen helpen gewrichtsontstekingen en gewrichtspijn te verminderen, waaronder sojabonen, volkoren granen en linzen.

Vitamine C

Aardbeien, bosbessen en frambozen zijn rijk aan vitamine C. Dit is essentieel voor de productie van collageen, een belangrijk onderdeel van kraakbeen en botten, wat kan helpen slijtage van de gewrichten te voorkomen hetgeen kan leiden tot pijn en zwelling. Vitamine C biedt ook geweldige voordelen van antioxidanten die ontsteking en zwelling als gevolg van artrose kunnen verminderen. Andere voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C omvatten broccoli, rode pepers, citrusvruchten, kool, bloemkool en spinazie.

Vitamine D

Vrouwen die bekend zijn met osteoporose, moeten voedingsmiddelen kiezen met veel vitamine D om hun gewrichten te beschermen.

Vermijd bewerkte voedingsmiddelen

Vermijd zoveel mogelijk bewerkte voedingsmiddelen, die over het algemeen veel natrium bevatten, wat de zwelling van de knie kan verergeren. Het is raadzaam een plantaardig dieet te volgen.

Omega 3-vetzuren

Het is aangetoond dat omega-3-vetzuren ontstekingen en pijn verminderen. Zalm, lijnzaad en walnoten zijn belangrijke bronnen van dit essentiële vetzuur.

Prognose

De prognose van een gezwollen knie hangt sterk af van de onderliggende oorzaak en hoe snel je de juiste behandeling krijgt.

Acute kniezwelling: Vaak snel herstel

Als de kniezwelling veroorzaakt wordt door een acute blessure, zoals een verdraaiing of val, is de kans groot dat het met rust, ijs en eventuele fysiotherapie binnen enkele weken herstelt. Vooral jongere, sportieve mensen kunnen snel weer op de been zijn, mits de knie de juiste zorg krijgt.

Chronische aandoeningen: Een langdurig proces

Bij mensen met chronische aandoeningen zoals artrose, reumatoïde artritis of jicht kan de zwelling terugkerend zijn. Hoewel de klachten onder controle kunnen worden gehouden met medicijnen, fysiotherapie of leefstijlaanpassingen, is volledig herstel vaak moeilijker. Het doel is dan om de symptomen zo veel mogelijk te beheersen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Leeftijd ppeelt een rol

Voor oudere mensen, met name diegenen die te maken hebben met artrose, kan kniezwelling een teken zijn van blijvende schade aan het kraakbeen. De vooruitzichten zijn dan vaak gericht op het managen van de klachten in plaats van volledige genezing. Regelmatige zorg en aanpassingen in het dagelijks leven kunnen ervoor zorgen dat de knie in een zo goed mogelijke conditie blijft.

Met de juiste behandeling kan een gezwollen knie zeker verbeteren, maar in veel gevallen blijft waakzaamheid nodig om herhaling te voorkomen.

Complicaties

Een gezwollen knie kan leiden tot spierverlies. Vocht in de knie kan ertoe leiden dat je een poos je spieren niet gebruikt, waardoor ze gaan atrofiëren, wat wil zeggen dat de spieren dunner worden en er krachtverlies optreedt. Een andere mogelijke complicatie is
een kniekuilcyste of Bakerse cyste, een kleine, vaak pijnloze zwelling in de knieholte, dikwijls veroorzaakt door een onderliggende aandoening in de knie.

Preventie van zwelling van de knie

Een gezwollen knie is meestal het gevolg van een blessure of een (chronische) onderliggende aandoening, zoals artrose. Ter preventie is het belangrijk om je algehele gezondheid goed te houden en blessures te voorkomen. Neem de volgende maatregelen:

• Versterk de spieren rond je knie. Sterke spieren rond een gewricht kunnen de druk op het gewricht zelf verminderen.
• Doe low-impact-oefeningen. Bepaalde activiteiten, zoals zwemmen, geven weinig tot geen stress op je gewrichten. Dit voorkomt blessures en overbelasting.
• Zorg voor een gezond gewicht. Overgewicht draagt bij aan de slijtage en beschadiging wat kan leiden tot een gezwollen knie.

Lees verder

• Pijn aan de knie: stekende, brandende of zeurende kniepijn
• Pijn in knieholte: oorzaken van pijn aan achterkant van knie
• Vocht in de knie: oorzaken van dikke knie of gezwollen knie
• Kniepijn of pijnlijke knie: pijn binnenkant of buitenkant
• Kniekuilcyste of Bakerse cyste: symptomen en behandeling