Jeukende navel: Oorzaken van jeuk aan navelgebied

Een navel is het overblijfsel van de navelstreng. Dit is zichtbaar als een centraal litteken op de buik. Een jeukende navel is een vervelend en gênant probleem dat mogelijk ongemak veroorzaakt bij de dagelijkse activiteit. De kriebelende navel is het gevolg van diverse mogelijke oorzaken, zoals bijvoorbeeld een infectie of een zwangerschap. Ook andere symptomen verschijnen naast de jeuk, zoals een vieze geur en een afscheiding uit de navel. Enkele thuisbehandelingen zijn mogelijk maar soms is een medische behandeling noodzakelijk. Het is tot slot belangrijk om een goede persoonlijke hygiëne te hanteren zodat infecties en andere navelproblemen minder snel tot stand komen.

• Bedwantsen
• Contactdermatitis en kriebelende navel
• Diabetes mellitus (suikerziekte)
• Huidaandoeningen
• Infecties en jeuk aan navel
• Bacteriën
• Schimmels
• Omgevingsfactoren en jeuk aan navelgebied
• Talgkliercyste
• Urineweginfectie
• Vreemd voorwerp en jeukende navel
• Lichaamshaar
• Navelpiercing
• Zwangerschap
• Geassocieerde symptomen
• Alarmsymptomen bij jeuk aan navel

Bedwantsen

Een kriebelende navel en jeuk rond de buikstreek resulteren mogelijk uit een beet van een bedwants. Bedwantsen voeden zich met bloed en hun beet veroorzaakt jeukende bultjes. Daarnaast laten bedwantsen mogelijk uitwerpselen of eieren in de navel achter die soms een jeukende allergische reactie tot stand brengen. Theeboomolie verlicht de jeuk.

Contactdermatitis en kriebelende navel

Ook het contact met uitlokkende stoffen (allergenen) zoals zepen, geuren, zonnebrandmiddelen, antibiotische crèmes en sieraden, veroorzaakt mogelijk huidirritatie. Ook het contact met nikkel (gespen, sierraden, …) veroorzaakt namelijk naveljeuk. Deze aandoening, die bekend staat als ‘contactdermatitis’, veroorzaakt naast de jeuk een huiduitslag rond de navel. Het gebruik van milde producten is aanbevolen.

Diabetes mellitus (suikerziekte)

Bij een verhoogde bloedsuikerspiegel (hyperglykemie) bij diabetes mellitus ontstaat soms jeuk aan de navel in combinatie met een stinkende kwarkachtige afscheiding uit de navel. Jeuk aan en afscheidingen van de navelstreng behandelt de patiënt door de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Het aanbrengen van een antijeukmiddelen zoals vitamine E-olie vermindert het ongemak en voorkomt dat patiënten aan het gebied gaan krabben, waardoor de situatie verergert. De patiënt kiest wel steeds voor neutrale crèmes en zalven zonder irriterende chemicaliën.

Huidaandoeningen

Huidziekten zoals eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid), psoriasis (chronische huidaandoening met droge huid en schilfers) en netelroos (huidziekte met jeukende bultjes) veroorzaken mogelijk ook jeuk aan de navel.

Infecties en jeuk aan navel

Bacteriën

Een bacteriële infectie van de navel resulteert vaak door opgehoopt vuil (door een slechte persoonlijke hygiëne). Bacteriën en ook schimmels houden namelijk van vuil, zweet, detergenten en andere agressieve stoffen. De stafylokokkenbacterie Staphylococcus aureus of Streptococcus pyogenes (streptokokkenbacterie) veroorzaken vaak een bacteriële navelinfectie.

Ook andere oorzaken zijn gekend van bacteriële infecties aan de navel:

• een piercing
• een slechte persoonlijke hygiëne
• een snede aan de navel
• een talgkliercyste
• een vreemd voorwerp
• een wonde na een operatie of laparoscopie (inwendig kijkonderzoek van de buik of het bekkengebied)
• het gebruik van steroïden (krachtige ontstekingsremmers) of immunosuppressiva (medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken) (bij de ziekte van Crohn)
• krassen of wrijven aan de navel
• zwaarlijvigheid

Symptomen van een bacteriële infectie zijn onder andere:

• cellulitis: huidinfectie met rode, dikke, zachte en warme huid in en rond de navel, mogelijk lichte koorts
• een abces: een zachte knobbel die tot een golfbal groot is en af en toe gaat dit gepaard met pusvorming
• folliculitis: ontsteking van de haarzakjes met rode, jeukende bultjes met af en toe witte centra gevuld met etter

Schimmels

De schimmel Candida albicans, een schimmel die gedijt in warme en vochtige gebieden, is de vaakst voorkomende oorzaak van een schimmelinfectie. Door een jeukende huid gaat de patiënt krabben hetgeen leidt tot waardoor schade aan de huid ontstaat. Door de schade ontstaat sneller een secundaire bacteriële infectie. De schimmel Candida albicans veroorzaakt bij vrouwen ook schimmelinfecties in de urinewegen.

Oplossingen van warm zout water, tea tree olie, ontsmettingsalcohol, witte azijn en aloë vera zijn enkele huismiddeltjes die de patiënt ook mag aanbrengen aan het navelgebied met een schone en niet-pluizende doek. Deze middeltjes helpen vaak bij een milde infectie. Bij een aanhoudende bacteriële infectie aan de navel zet de arts antibiotica in. Schimmelinfectie van de navel behandelt de arts met antischimmelcrème. Een droge en schone navelhuid en een goede persoonlijke hygiëne zijn wel noodzakelijk voor de behandeling en preventie van infecties aan de navel. Een behandeling is nodig bij aanhoudende symptomen daar de anders snel een abces tot stand komt. Het is ook mogelijk dat de infectie zich verspreidt naar andere lichaamsdelen, hetgeen resulteert in een infectie in de buik.

Omgevingsfactoren en jeuk aan navelgebied

Door een gebrek aan vocht in de atmosfeer en zwemmen in vervuild water ontstaat mogelijk ook een navel die kriebelt.

Talgkliercyste

In zeldzame gevallen jeukt de navel door een talgkliercyste. Dit is in principe een goedaardige aandoening. Wanneer patiënten echter krabben aan dit gebied, ontstaat een secundaire infectie waarvoor een behandeling nodig is.

Urineweginfectie

Een urineweginfectie leidt bij kinderen mogelijk tot een jeukende huiduitslag rond de navel. Frequent urineren (pollakisurie), pijn bij het plassen (dysurie), troebele urine en stinkende urine zijn andere kenmerken. Antibiotica behandelen de urineweginfectie.

Vreemd voorwerp en jeukende navel

Lichaamshaar

Wanneer zich vreemde voorwerpen (zoals lichaamshaar) in de navel terechtkomen, veroorzaakt dit een ontstekingsreactie met jeuk als gevolg. Het is belangrijk om het lichaamshaar rond de navel weg te knippen. Ook pluisjes van kledij veroorzaken deze ontstekingsreactie.

Navelpiercing

Een navelpiercing leidt soms ook tot een kriebelende navel. Pogingen om het voorwerp thuis uit te pakken, veroorzaken mogelijk irritatie aan het navelstrenggebied of duwen het object verder naar binnen. Een professionele behandeling is nodig.

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap rekt de huid uit. Hierdoor verliest de huid vocht en is dit droger dan normaal. Een droge huid resulteert sneller in jeuk. Het navelgebied vochtig houden is de enige manier om de huidirritatie te doen stoppen. Aan de huid krabben is afgeraden daar dit sneller leidt tot een bacteriële infectie.

Geassocieerde symptomen

Bacteriële infecties en schimmelinfecties in de navel gaan gepaard met bijkomende symptomen naast de jeuk. Een gezwollen navel, navelpijn (meestal mild) en een gele, grijze, groene of bruine stinkende navelafscheiding. De navelstreek is rood, ontstoken en pijnlijk. Het besmette gebied is ook warmer dan andere gebieden. Soms verschijnt een milde uitslag rond de navel. Ook een bloeding is mogelijk (vooral bij complicaties door een navelpiercing). Bij een ernstige navelontsteking (zoals veroorzaakt door piercings) heeft de patiënt bovendien hoge koorts en voelt hij zich misselijk.

Alarmsymptomen bij jeuk aan navel

Een fout geplaatste piercing die ongemak en pijn met zich meebrengt, vereist onmiddellijke medische aandacht daar de navelinfectie vaak snel verergert. Wanneer roodheid, zwelling, een navelafscheiding en/of een stinkende navelgeur verschijnen in combinatie met naveljeuk, is ook medisch advies noodzakelijk.

Lees verder

• Navelpijn: Oorzaken van pijn aan navel
• Urachuscyste: Cyste tussen navel en schaamstreek
• Navelbreuk: Uitstulping van buikwand rond navel
• Stinkende navel (vieze navelgeur): Oorzaken en reiniging