Navelpijn: Oorzaken van pijn aan navel

Pijn in of rond de navel is een ongemakkelijk symptoom dat veel patiënten angst inboezemt, vooral als de navelpijn hevig is en niet weggaat. Sommige patiënten voelen een constante scherpe pijn in de navel, terwijl anderen alleen pijn voelen rond het gebied van de navel wanneer ze bepaalde bewegingen uitvoeren, bijvoorbeeld bij het bukken en hoesten. Soms is de pijnlijke navel te wijten aan een ernstige aandoening zoals een blindedarmontsteking of een navelbreuk. Meestal zijn spijsverteringsproblemen de oorzaak van pijn aan de navel. Ook tijdens de zwangerschap komt navelpijn vaak tot stand.

• Appendicitis en pijn aan en rond de navel
• Buikgriep
• Constipatie
• Galstenen
• Ingehouden wind
• Maag- en darmklachten en navelpijn
• Maagzweer
• Navelbreuk
• Baby’s
• Volwassenen
• Navelpiercing
• Operatie
• Pancreasproblemen
• Prikkelbaredarmsyndroom
• Urineweginfectie
• Ziekte van Crohn
• Zwangerschap en een pijnlijke navel
• Geassocieerde symptomen

Appendicitis en pijn aan en rond de navel

Meestal is navelpijn het gevolg van pijn dat ontstaat in een ander orgaan. In medische termen is dan sprake van ‘uitstralingspijn’. Als de patiënt bijvoorbeeld pijn ervaart die begint bij de navel en vervolgens uitstraalt naar de rechterzijde, wijst dit mogelijk op een blindedarmontsteking (appendicitis: ontsteking van het wormvormig aanhangsel van de blindedarm). De pijn wordt geleidelijk intenser en ernstiger. Andere symptomen van appendicitis zijn pijn bij het bewegen of hoesten, misselijkheid en braken, een verlies van eetlust, buikpijn bij aanraking, koorts, diarree of constipatie en een opgeblazen gevoel. In alle gevallen van ernstige buikpijn, is medisch advies noodzakelijk. De arts moet soms de appendix chirurgisch verwijderen (appendectomie). Het is niet mogelijk om een blindedarmontsteking te voorkomen, maar appendicitis komt minder vaak voor bij patiënten die een vezelrijke voeding consumeren en veel vers fruit en groenten eten.

Buikgriep

Buikgriep (gastro-enteritis) veroorzaakt eveneens pijn rond de navel. Dit treedt op als gevolg van de reproductie van bacteriën. De maag zwelt op en veroorzaakt milde tot ernstige pijn. Veel voorkomende symptomen van buikgriep zijn braken, misselijkheid en pijn in de navel. Bij constante pijn is medische hulp nodig.

Constipatie

Constipatie is een veel voorkomende oorzaak van navelpijn. Maakt een patiënt gedurende één week drie keer of minder stoelgang, dan wijst dit op obstipatie. Chronische constipatie is mogelijk gevaarlijk. Symptomen van constipatie zijn onder andere pijn rond de navel, een harde of klonterige ontlasting, persen voor het maken van stoelgang maar deze komt niet los en een pijnlijke stoelgang.

Galstenen

De galblaas is een klein orgaan in de rechter bovenbuik. Galstenen treden op wanneer zich te veel cholesterol in de gal bevinden. Veel voorkomende symptomen van galsteen zijn pijn rond de navel braken, donkere urine, diarree, indigestie (maagklachten na het eten of drinken), galkolieken en een kleigekleurde ontlasting. Pijn rond de navel dat ernstig of langdurig van aard is, vereist steeds een bezoek aan de arts. De pijnlijke navel verdwijnt wanneer de arts de galsteen via een chirurgische ingreep verwijdert.

Ingehouden wind

Sommige patiënten reageren overgevoelig en voelen zich ongemakkelijk na het eten van een maaltijd, bijvoorbeeld omdat ze problemen hebben met het passeren van een wind. Opgehouden wind veroorzaakt echter milde tot ernstige maagpijn en soms ook navelpijn.

Maag- en darmklachten en navelpijn

In veel gevallen veroorzaken maag- en darmaandoeningen milde tot ernstige pijn in en rond de navel. De dunne darm bevindt zich in het gebied achter de navel. Vooral bij aandoeningen zoals dyspepsie (maagklachten na het eten), zure reflux, darminfecties, obstipatie en voedselallergieën treedt navelpijn op. Veel patiënten met coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten) klagen ook over scherpe pijnen rond de navel. Obstipatie veroorzaakt eveneens pijn en zwelling in de buik. Diverse medicijnen zoals antacida (type maagzuurremmers), protonpompremmers (type maagzuurremmers), laxeermiddelen en voedingsaanpassingen zijn inzetbaar voor het verlichten van de meeste spijsverteringsproblemen.

Maagzweer

Een maagzweer komt vooral voor in de dunne darm of in de maagwand. Het gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), bacteriën (H. pylori) in de maag. Maar ook roken, bepaalde medicijnen, te veel fysiologische stress en genetische factoren spelen een rol bij de totstandkoming van maagzweren. Bekende symptomen zijn pijn rond de navel (vooral boven de navel), een brandend gevoel in de buikstreek, braken, maagzuur en een donkere ontlasting. Navelpijn als gevolg van een maagzweer behandelt de arts met medicatie.

Navelbreuk

Baby’s

Een navelbreuk (uitstulping van buikwand rond navel) komt zeer vaak voor bij baby's. Meestal veroorzaakt de navelafwijking geen pijn en is een navelbreuk enkel zichtbaar als de baby huilt of hoest. Vaak is er echter een uitgesproken uitstulping aan de navel. Dit verdwijnt meestal voor de eerste verjaardag van de baby. Wanneer de baby echter ongemak ervaart, de breuk groot, verkleurd of gezwollen is, wanneer de baby duidelijk ziek is en moet braken, of wanneer de navelbreuk nog niet verdwenen is op vierjarige leeftijd, is medisch advies noodzakelijk. Soms is namelijk een chirurgische ingreep nodig voor het herstellen van de navelbreuk.

Volwassenen

Overgewicht, een chronische hoest, gewichtheffen en een overmatige inspanning tijdens de bevalling zijn enkele risicofactoren voor een navelbreuk bij volwassenen. De patiënt ervaart milde tot ernstige navelpijn, ongemak en een knobbel rond de navel opmerkt. De pijn rond de navel vindt plaats door een uitstulping van een deel van de darmen of vloeistof door de buikwand. De pijn is meestal ernstiger bij het hoesten of bij het buigen van de buik. Meestal is een operatie bij volwassenen vereist om een navelbreuk te herstellen.

Navelpiercing

Een navelpiercing veroorzaakt soms een pijnlijke navel. De body piercer moet steeds gesteriliseerde apparatuur gebruiken en goede adviezen meegeven aan de patiënt inzake de verzorging van de piercing. Deze tips verminderen of voorkomen infecties (waarbij ook een stinkende navel optreedt) en complicaties bij een doorgeprikte navel.

Operatie

Het is heel normaal om pijn te hebben boven de navel na een buikoperatie. Meestal gaat de pijn weg als de patiënt hersteld is van de chirurgische ingreep. De pijn aan de navel varieert van mild tot ernstig. Is er een scherp gevoel rond de navel aanwezig, dan mag de patiënt pijnstillers nemen zoals voorgeschreven door de chirurg. Ernstige pijn heeft in combinatie met symptomen zoals braken, koorts, misselijkheid enzovoort vereisen een medisch onderzoek.

Pancreasproblemen

Patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) hebben een hoog suikergehalte in het bloed (hyperglykemie). De alvleesklier (het pancreas) is verantwoordelijk voor de regulatie van suiker in het bloed om aan de energiebehoefte van een patiënt te voldoen. Als er een probleem is met de alvleesklier, treedt intense en spontane pijn op in het navelgebied. Problemen met de pancreas gaan gepaard met symptomen zoals misselijkheid, koorts en hoofdpijn. De symptomen zijn vergelijkbaar met deze van suikerziekte.

Prikkelbaredarmsyndroom

Bij het prikkelbaredarmsyndroom ervaart een patiënt doffe, scherpe, krampachtige of constante pijn in de onderbuik, net onder de navel. Net als bij de ziekte van Crohn is het soms lastig voor de arts om de symptomen van de darmaandoening. Sommige patiënten nemen capsules met pepermuntolie om de symptomen te verlichten. Ook het volgen van het FODAMP-dieet verlicht symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom.

Urineweginfectie

Sommige patiënten ervaren pijn rond de navel of in midden van de buik bij het plassen. Dit wijst mogelijk op een urineweginfectie. Urineweginfecties zoals cystitis (blaasontsteking) veroorzaken eveneens lagere bekkenpijn, pijn in de onderbuik, een branderig gevoel tijdens het urineren (dysurie), vaak kleine hoeveelheden urine plassen (pollakisurie), troebele urine, donkere urine en stinkende urine. Antibiotica behandelen een urineweginfectie.

Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een ontstekingsziekte in het spijsverteringsstelsel of de darm die zowel de mond als het rectum mogelijk treft. Een duidelijke oorzaak bestaat niet voor deze aandoening, maar genetische factoren, bacteriële infecties en roken zijn wel risicofactoren. Krampen of aanhoudende pijn rond de navel resulteren soms uit de ziekte van Crohn. Andere veel voorkomende symptomen van de ziekte van Crohn zijn chronische diarree of constipatie, een verlies van eetlust, mondzweren, rectale bloedingen (soms), indigestie, bloeding bij het passeren van ontlasting of een opgeblazen gevoel na het eten. De ziekte van Crohn is een complexe aandoening die moeilijk te genezen is en waarbij de patiënt eveneens te maken krijgt met opflakkeringen. Het is voor de patiënt nuttig om een voedingsdagboek bij te houden en te noteren welke voedingsmiddelen de symptomen doen verergeren. Het is ook een goed idee om overdag vaker kleinere maaltijden te eten. De ziekte van Crohn is ook één van de oorzaken van maagpijn na het eten.

Zwangerschap en een pijnlijke navel

Één van de meest voorkomende redenen van navelpijn is een zwangerschap. Een pijnlijke navel, een jeukende navel, een gezwollen navel, pijn in de onderbuik en ongemak resulteren uit de vele veranderingen in het lichaam die plaatsvinden tijdens een zwangerschap. Wanneer het buikvel zich uitstrekt en vergroot tijdens de zwangerschap, gaat de navel naar buiten uitsteken. Dit veroorzaakt pijn aan de navel. Maar de navel gaat mogelijk ook irritatie veroorzaken door wrijving op kleding. Een navelpiercing is veilig tijdens de zwangerschap, maar het is niet aanbevolen om een nieuwe buikpiercing te laten plaatsen tijdens de zwangerschap. Dit veroorzaakt eveneens navelpijn en irritatie wanneer de buikgrootte toeneemt. Als de vrouw zwanger is en last krijgt van hevige pijn rond de navel of het middelste gedeelte van de buik in combinatie met braken en diarree, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Deze tekenen duiden namelijk mogelijk op een darminfectie.

Geassocieerde symptomen

Symptomen die een patiënt mogelijk voelt in combinatie met navelpijn omvatten:

• bloed in de ontlasting
• continu braken of bloed braken
• kortademigheid
• misselijkheid
• pijn op de borst of pijn onder de rechter- of linkerribbenkast

Lees verder

• Jeukende navel: Oorzaken van jeuk aan navelgebied
• Navelbreuk: Uitstulping van buikwand rond navel
• Stinkende navel (vieze navelgeur): Oorzaken en reiniging
• Urachuscyste: Cyste tussen navel en schaamstreek
• Omfalocèle: Buikwanddefect met uitpuilende organen uit navel