Navelpijn: Oorzaken van pijn aan navel

Pijn in of rond de navel is een ongemakkelijk symptoom dat vaak bezorgdheid en angst bij patiënten kan veroorzaken, vooral wanneer de pijn intens is en aanhoudt. Sommige patiënten ervaren een constante, scherpe pijn ter hoogte van de navel, terwijl anderen alleen pijn voelen bij specifieke bewegingen, zoals bukken of hoesten. In sommige gevallen kan de pijnlijke navel het gevolg zijn van ernstige aandoeningen zoals een blindedarmontsteking of een navelbreuk. Vaak zijn spijsverteringsproblemen de oorzaak van navelpijn. Ook tijdens de zwangerschap komt navelpijn regelmatig voor.

• Appendicitis en pijn aan en rond de navel
• Buikgriep
• Constipatie
• Galstenen
• Ingehouden wind
• Maag- en darmklachten en navelpijn
• Maagzweer
• Navelbreuk
• Baby’s
• Volwassenen
• Navelpiercing
• Postoperatieve pijn
• Pancreasproblemen
• Prikkelbaredarmsyndroom
• Urineweginfectie
• Ziekte van Crohn
• Zwangerschap en een pijnlijke navel
• Geassocieerde symptomen
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Appendicitis en pijn aan en rond de navel

Navelpijn kan vaak voortkomen uit een aandoening die ergens anders in het lichaam zijn oorsprong heeft. Dit staat bekend als ‘uitstralingspijn’. Wanneer een patiënt pijn ervaart die begint bij de navel en vervolgens uitstraalt naar de rechterzijde van de buik, kan dit wijzen op een blindedarmontsteking (appendicitis), een ontsteking van het wormvormig aanhangsel van de blindedarm. De pijn kan geleidelijk intenser en ernstiger worden. Andere symptomen van appendicitis zijn pijn bij beweging of hoesten, misselijkheid, braken, een verlies van eetlust, buikpijn bij aanraking, koorts, diarree of constipatie, en een opgeblazen gevoel. In geval van ernstige buikpijn is het cruciaal om onmiddellijk medisch advies in te winnen. Soms kan een chirurgische ingreep, zoals een appendectomie, noodzakelijk zijn. Hoewel het niet mogelijk is om een blindedarmontsteking volledig te voorkomen, hebben patiënten die een vezelrijke voeding consumeren, met veel vers fruit en groenten, een lager risico op appendicitis.

Buikgriep

Buikgriep (gastro-enteritis) kan ook pijn rond de navel veroorzaken, meestal door een infectie met bacteriën of virussen. Dit leidt tot een opgeblazen gevoel in de maag en kan variëren van milde tot ernstige pijn. Veelvoorkomende symptomen van buikgriep zijn braken, misselijkheid en pijn in de navel. Bij aanhoudende of ernstige pijn is het raadzaam om medische hulp te zoeken.

Constipatie

Constipatie is een frequente oorzaak van navelpijn. Wanneer een patiënt minder dan drie keer per week stoelgang heeft, kan dit wijzen op obstipatie. Chronische constipatie kan gevaarlijk zijn. Symptomen van constipatie omvatten pijn rond de navel, harde of klonterige ontlasting, moeite met het maken van stoelgang, en pijnlijke stoelgang. Het is belangrijk om constipatie tijdig te behandelen om complicaties te voorkomen.

Galstenen

De galblaas bevindt zich in de rechterbovenbuik en galstenen ontstaan wanneer er een teveel aan cholesterol in de gal is. Symptomen van galstenen kunnen pijn rond de navel omvatten, evenals braken, donkere urine, diarree, indigestie, galkolieken, en kleigekleurde ontlasting. Ernstige of langdurige pijn rond de navel vereist altijd een bezoek aan de arts, en vaak is een chirurgische ingreep nodig om de galstenen te verwijderen.

Ingehouden wind

Opgehoopte wind in de darmen kan bij sommige patiënten milde tot ernstige maagpijn veroorzaken, wat zich soms uit in pijn rond de navel. Problemen met het passeren van gas kunnen leiden tot ongemak en pijn.

Maag- en darmklachten en navelpijn

Maag- en darmaandoeningen kunnen vaak milde tot ernstige pijn in en rond de navel veroorzaken. De dunne darm bevindt zich achter de navel, en aandoeningen zoals dyspepsie (maagklachten na het eten), zure reflux, darminfecties, obstipatie en voedselallergieën kunnen navelpijn veroorzaken. Patiënten met coeliakie (een aandoening waarbij het lichaam reageert op gluten) ervaren vaak scherpe pijnen rond de navel. Obstipatie kan ook leiden tot buikpijn en zwelling. Diverse medicijnen, zoals antacida (maagzuurremmers), protonpompremmers, laxeermiddelen, en aanpassingen in voeding kunnen helpen bij het verlichten van de meeste spijsverteringsproblemen.

Maagzweer

Een maagzweer komt voor in de maagwand of de dunne darm. Risicofactoren voor maagzweren zijn het gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), infecties met de bacterie H. pylori, roken, overmatige fysiologische stress, en genetische factoren. Symptomen van een maagzweer omvatten pijn rond de navel (vooral boven de navel), een brandend gevoel in de buik, braken, maagzuur en donkere ontlasting. De behandeling van een maagzweer bestaat meestal uit medicatie.

Navelbreuk

Baby’s

Een navelbreuk (uitstulping van de buikwand rond de navel) komt veel voor bij baby's. Meestal veroorzaakt deze aandoening geen pijn en is een navelbreuk enkel zichtbaar als de baby huilt of hoest. Vaak is er een duidelijke uitstulping aan de navel die meestal voor de eerste verjaardag van de baby verdwijnt. Als de baby echter ongemak ervaart, de breuk groot, verkleurd of gezwollen is, als de baby ziek is en moet braken, of als de navelbreuk niet verdwenen is op vierjarige leeftijd, is medische evaluatie noodzakelijk. In sommige gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn om de navelbreuk te herstellen.

Volwassenen

Bij volwassenen kunnen overgewicht, chronische hoest, gewichtheffen en overmatige inspanning tijdens de bevalling risicofactoren zijn voor een navelbreuk. Patiënten kunnen milde tot ernstige navelpijn ervaren en een knobbel rond de navel opmerken. De pijn ontstaat doordat een deel van de darmen of vloeistof door de buikwand uitstulpt. De pijn is vaak erger bij hoesten of buigen. In veel gevallen is een operatie nodig om de navelbreuk te herstellen.

Navelpiercing

Een navelpiercing kan soms leiden tot pijn in de navel. Het is essentieel dat de body piercer steriele apparatuur gebruikt en de patiënt goed informeert over de nazorg van de piercing. Deze richtlijnen kunnen helpen om infecties en complicaties, zoals een stinkende navel, te voorkomen.

Postoperatieve pijn

Het is normaal om pijn rond de navel te ervaren na een buikoperatie. Meestal vermindert deze pijn naarmate de patiënt herstelt van de ingreep. De pijn kan variëren van mild tot ernstig. Bij scherpe pijn is het toegestaan om pijnstillers te gebruiken zoals voorgeschreven door de arts. Ernstige pijn in combinatie met symptomen zoals braken, koorts en misselijkheid vereist een medisch onderzoek.

Pancreasproblemen

Problemen met de alvleesklier (pancreas), zoals bij diabetes mellitus (suikerziekte), kunnen leiden tot intense pijn in het navelgebied. De alvleesklier speelt een cruciale rol bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Problemen met deze klier kunnen gepaard gaan met symptomen zoals misselijkheid, koorts en hoofdpijn. Deze symptomen kunnen lijken op die van suikerziekte.

Prikkelbaredarmsyndroom

Bij het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) ervaren patiënten vaak doffe, scherpe, krampachtige of constante pijn in de onderbuik, net onder de navel. De diagnose van PDS kan uitdagend zijn voor artsen, vergelijkbaar met de ziekte van Crohn. Sommige patiënten vinden verlichting met pepermuntoliecapsules en door het FODAMP-dieet te volgen, wat kan helpen bij het verlichten van de symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom.

Urineweginfectie

Pijn rond de navel of in het midden van de buik bij het plassen kan wijzen op een urineweginfectie. Cystitis (blaasontsteking) kan ook lagere bekkenpijn, pijn in de onderbuik, een branderig gevoel tijdens het urineren (dysurie), frequent urineren (pollakisurie), troebele urine, donkere urine en stinkende urine veroorzaken. Urineweginfecties worden behandeld met antibiotica.

Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische ontstekingsziekte die het spijsverteringsstelsel aantast en zowel de mond als het rectum kan beïnvloeden. De exacte oorzaak is onbekend, maar genetische factoren, bacteriële infecties en roken zijn risicofactoren. Symptomen kunnen chronische diarree, constipatie, verlies van eetlust, mondzweren, rectale bloedingen, indigestie, bloeden bij het passeren van ontlasting, en een opgeblazen gevoel na het eten omvatten. De ziekte van Crohn is moeilijk te genezen en kent vaak opflakkeringen. Het bijhouden van een voedingsdagboek en het eten van kleinere, frequente maaltijden kan nuttig zijn voor symptomatische verlichting.

Zwangerschap en een pijnlijke navel

Een van de meest voorkomende oorzaken van navelpijn is zwangerschap. Tijdens de zwangerschap kunnen veranderingen in het lichaam leiden tot pijnlijke en jeukende gevoelens rond de navel, evenals een gezwollen navel en ongemak in de onderbuik. De uitrekking van het buikvel kan de navel naar buiten doen steken, wat pijn kan veroorzaken. Bovendien kan wrijving door kleding de navel irriteren. Het is veilig om een bestaande navelpiercing tijdens de zwangerschap te behouden, maar het wordt niet aanbevolen om een nieuwe piercing te laten zetten tijdens deze periode. Als een zwangere vrouw hevige pijn rond de navel ervaart, samen met braken en diarree, is het belangrijk om een arts te raadplegen, aangezien deze symptomen kunnen wijzen op een darminfectie.

Geassocieerde symptomen

Symptomen die mogelijk gepaard gaan met navelpijn omvatten:

• bloed in de ontlasting
• continu braken of bloed braken
• kortademigheid
• misselijkheid
• pijn op de borst of pijn onder de rechter- of linkerribbenkast

Prognose

De prognose varieert afhankelijk van de oorzaak van de navelpijn:

• Blindedarmontsteking: Goed, vooral als de aandoening tijdig wordt behandeld met chirurgie.
• Buikgriep: Meestal volledig herstel binnen enkele dagen met geschikte zorg en hydratatie.
• Constipatie: Meestal goed met dieetveranderingen en medicatie indien nodig.
• Galstenen: Prognose is goed na chirurgische verwijdering van de galblaas.
• Maagzweer: Over het algemeen goed met juiste medicatie en behandeling van de onderliggende oorzaak.
• Navelbreuk: Meestal goede prognose na chirurgische correctie.
• PDS: Symptomen kunnen chronisch zijn, maar veel mensen ervaren verbetering met dieet- en levensstijlveranderingen.
• Zwangerschap: Meestal goed, hoewel enige ongemakken kunnen

optreden, zoals pijn en jeuk rond de navel.

Complicaties

Infectie
Als de navelpijn wordt veroorzaakt door een navelinfectie, kan dit leiden tot de verspreiding van de infectie naar omliggende weefsels, wat kan resulteren in cellulitis of zelfs een systemische infectie (sepsis) als het onbehandeld blijft.

Abcesvorming
Bij ernstige infecties of ontstekingen kan er zich een abces vormen in of rond de navel, wat kan leiden tot zwelling, roodheid, en intense pijn. Dit vereist vaak drainage en antibiotische behandeling.

Littekenvorming
Chronische of terugkerende navelinfecties kunnen leiden tot littekenvorming, wat kan resulteren in een misvormde of gevoeligere navel.

Obstructie of hernia
Als navelpijn het gevolg is van een navelbreuk (umbilicale hernia), kan dit leiden tot darmobstructie of knelling (strangulatie) van de darmen. Dit is een medische noodsituatie die chirurgische interventie vereist.

Peritonitis
In zeldzame gevallen kan navelpijn het gevolg zijn van een onderliggende aandoening zoals een geperforeerde appendix, wat kan leiden tot peritonitis. Dit is een ernstige infectie van de buikholte die snel moet worden behandeld om levensbedreigende complicaties te voorkomen.

Preventie

Hoewel niet alle oorzaken van navelpijn te voorkomen zijn, kunnen sommige risicofactoren worden geminimaliseerd:

Blindedarmontsteking

• Vezelrijke voeding: Vermindert het risico op appendicitis.
• Gezonde levensstijl: Algemene gezondheidszorg en preventie van infecties.

Buikgriep
Hygiëne: Goede handhygiëne en voedselveiligheid om virussen en bacteriën te vermijden.

Constipatie

• Vezelrijke voeding: Regelmatige consumptie van vezels en voldoende vochtinname.
• Regelmatige Lichaamsbeweging: Stimuleert de darmbeweging.

Galstenen

• Gezonde voeding: Vermijden van overmatige vet- en cholesterolinname.
• Regelmatige lichaamsbeweging: Ondersteunt een gezonde galblaasfunctie.

Maagzweer

• Beperk gebruik van NSAID's: Alleen op advies van een arts.
• Stoppen met roken: Roken verhoogt het risico op zweren en vertraagt genezing.

Navelbreuk

• Gezond gewicht: Vermijden van overgewicht dat de buikwand kan belasten.
• Juiste tiltechnieken: Voorkomt overmatige druk op de buik.

PDS

• Voedingsbeheer: Identificeer en vermijd triggerfoods.
• Stressmanagement: Verminder stress door middel van ontspanningstechnieken.

Zwangerschap

• Prenatale zorg: Regelmatig medisch toezicht en het volgen van een gezond dieet.
• Zorg voor een gezond gewicht: Voor en tijdens de zwangerschap.

Lees verder

• Jeukende navel: Oorzaken van jeuk aan navelgebied
• Navelbreuk: Uitstulping van buikwand rond navel
• Stinkende navel (vieze navelgeur): Oorzaken en reiniging
• Urachuscyste: Cyste tussen navel en schaamstreek
• Omfalocèle: Buikwanddefect met uitpuilende organen uit navel