Ingegroeide teennagels: Oorzaken, symptomen en behandelingen

Een ingegroeide teennagel is een veelvoorkomende aandoening die ontstaat wanneer de rand van de teennagel in de aangrenzende huid groeit. Met andere woorden, de nagel groeit in het huidweefsel in plaats van eroverheen. Dit veroorzaakt een ontsteking die, indien onbehandeld, kan leiden tot een infectie. Vooral de nagel van de grote teen is vaak aangetast. Symptomen van deze nagelaandoening zijn onder meer pijn, zwelling, eelt en pusafscheiding. Hoewel enkele tips kunnen helpen om de pijn te verlichten, is het raadzaam om de ingegroeide teennagel door een arts te laten behandelen. De meeste ingegroeide teennagels kunnen worden voorkomen door een goede verzorging van de tenen en voeten, en door het dragen van goed passende schoenen.

• Epidemiologie van ingegroeide teennagels
• Mechanisme
• Drukken van de nagel in de huid
• Verkeerde nagelgroei
• Beschadiging van de nagel of de huid
• Oorzaken van ingegroeide teennagels
• Afwijkingen aan nagel of teen
• Schimmelinfectie
• Slecht geknipte teennagels
• Slecht passend schoeisel, panty's of sokken
• Slechte houding
• Trauma
• Zweetvoeten
• Risicofactoren
• Verkeerde nagelverzorging
• Slechte schoenkeuze
• Voetstructuur en genetische aanleg
• Risicogroepen
• Mensen die strakke schoenen dragen
• Mensen met een slechte voetverzorging
• Personen met genetische aanleg
• Symptomen van ingegroeide teennagels
• Alarmtekens
• Pijn en zwelling rondom de nagel
• Afscheiding van pus of vocht
• Verergerende ontsteking en pijn
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van ingegroeide teennagels
• Prognose van ingegroeide teennagels
• Conservatieve behandeling
• Chirurgische ingreep
• Herstel en herstelperiode
• Complicaties van ingegroeide teennagels
• Preventie van ingegroeide teennagels
• Correcte voetverzorging
• Draag geschikte schoenen
• Behandeling van verwondingen

Epidemiologie van ingegroeide teennagels

Ingegroeide teennagels zijn een veelvoorkomende nagelaandoening die wereldwijd bij veel mensen voorkomt, vooral bij adolescenten en jongvolwassenen. Ze komen iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Anno augustus 2024 is het bekend dat vooral mensen die strakke schoenen dragen of die een slechte voetverzorging hebben, een hoger risico lopen op deze aandoening.

Mechanisme

Ingegroeide teennagels ontstaan wanneer de rand van de teennagel in de omliggende huid drukt, wat leidt tot ontsteking, pijn en mogelijke infectie. Dit gebeurt meestal aan de grote teen en kan worden veroorzaakt door verschillende factoren die de groei van de nagel beïnvloeden.

Drukken van de nagel in de huid

Het mechanisme achter ingegroeide teennagels is de druk die de nagelrand uitoefent op de omliggende huid. Dit kan leiden tot irritatie en ontsteking van de huid rondom de nagel, wat uiteindelijk resulteert in pijn en zwelling. In ernstigere gevallen kan er een infectie ontstaan als bacteriën of schimmels de beschadigde huid binnendringen.

Verkeerde nagelgroei

In sommige gevallen groeit de nagel zelf schuin of in een gebogen vorm, wat resulteert in druk op de huid in plaats van een rechte, normale groei. Deze abnormale groei is een belangrijke oorzaak van ingegroeide teennagels.

Beschadiging van de nagel of de huid

Trauma aan de teen, zoals het stoten van de teen of het dragen van te kleine schoenen, kan de nagel of de huid rond de nagel beschadigen. Dit vergroot de kans op ingroei van de nagel en de daaropvolgende ontsteking van het omliggende weefsel.

Oorzaken van ingegroeide teennagels

Ingegroeide teennagels ontstaan door een combinatie van factoren die leiden tot de groei van de nagel in de aangrenzende huid, wat irritatie en ontsteking veroorzaakt.

Afwijkingen aan nagel of teen

Bepaalde nagelafwijkingen en voetafwijkingen verhogen het risico op ingegroeide teennagels:

• Artrose (reumatische aandoening van het gewrichtskraakbeen).
• Dikke tenen met relatief kleine nagels.
• Gekantelde of bolle teennagels.
• Het Ehlers-Danlos-syndroom (een aandoening die symptomen aan de huid en gewrichten veroorzaakt).
• Klompvoeten (een aangeboren afwijking waarbij de voeten naar binnen en beneden draaien).
• Knikvoeten.
• Platvoeten (een afwijking waarbij de voetzool volledig op de grond rust).
• Reumatoïde artritis.

Schimmelinfectie

Een schimmelinfectie aan de voet (voetschimmel) verhoogt het risico op het ingroeien van een teennagel.

Slecht geknipte teennagels

Het te kort of te rond knippen van de teennagels of het knippen van de randen kan leiden tot ingroei van de nagel.

Slecht passend schoeisel, panty's of sokken

Het dragen van slecht passende schoenen, zoals te kleine of te smalle schoenen, kan druk veroorzaken op de huid rondom de nagel, wat kan leiden tot ingroei, vooral bij de grote teen.

Slechte houding

Een verkeerde houding tijdens het lopen of staan kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van ingegroeide teennagels.

Trauma

Trauma aan de teen, zoals stoten tegen een hard voorwerp, kan een ingegroeide teennagel veroorzaken. Ook het afscheuren of bijten van nagels verhoogt dit risico.

Zweetvoeten

Overmatige zweetvoeten kunnen de huid rondom de nagel verweken, waardoor de nagelrand sneller in de huid kan groeien.

Risicofactoren

Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van ingegroeide teennagels kunnen verhogen. Deze factoren kunnen variëren van genetische aanleg tot externe invloeden zoals schoenkeuze of onjuiste nagelverzorging.

Verkeerde nagelverzorging

Onjuiste pedicuretechnieken, zoals het te kort knippen van de nagels of het in een verkeerde vorm knippen, kunnen bijdragen aan ingegroeide teennagels. Het verkeerd afknippen van de teennagels kan ervoor zorgen dat de hoeken van de nagel in de huid groeien.

Slechte schoenkeuze

Het dragen van te strakke of te puntige schoenen kan extra druk uitoefenen op de tenen, wat de kans op ingegroeide teennagels vergroot. Vooral schoenen die te klein zijn, kunnen de teen in een onnatuurlijke positie dwingen, wat de groei van de nagel beïnvloedt.

Voetstructuur en genetische aanleg

Mensen met bepaalde voetstructuren, zoals een te grote teen of een afwijkende nagelgroei, kunnen vatbaarder zijn voor ingegroeide teennagels. Genetische factoren kunnen ook een rol spelen, waardoor sommige mensen een grotere neiging hebben tot het ontwikkelen van deze aandoening.

Risicogroepen

Er zijn specifieke risicogroepen die meer kans hebben op het ontwikkelen van ingegroeide teennagels, afhankelijk van hun levensstijl, gezondheid en anatomie.

Mensen die strakke schoenen dragen

Personen die regelmatig te strakke of slecht passende schoenen dragen, lopen een verhoogd risico op ingegroeide teennagels. Vooral mensen die modieuze, maar ongemakkelijke schoenen dragen, kunnen hierdoor last krijgen van de aandoening.

Mensen met een slechte voetverzorging

Mensen die hun teennagels niet goed verzorgen, zoals het niet goed knippen of het negeren van infecties, kunnen een verhoogd risico lopen op ingegroeide teennagels. Onjuiste nagelverzorging kan de groei van de nagel beïnvloeden en leiden tot ingroei.

Personen met genetische aanleg

Mensen met een familiegeschiedenis van ingegroeide teennagels kunnen een verhoogd risico hebben om zelf deze aandoening te ontwikkelen. Genetische factoren kunnen de vorm en groei van de nagels beïnvloeden, waardoor ze gemakkelijker in de huid kunnen groeien.

Symptomen van ingegroeide teennagels

De symptomen van een ingegroeide teennagel manifesteren zich meestal aan de grote teen. De nagel drukt in de huid, wat leidt tot pijn, roodheid, zwelling, en soms infectie. Symptomen omvatten:

• Rode, gezwollen huid rondom de nagel.
• Pijn bij het uitoefenen van druk op de teen.
• Pusafscheiding, wat kan wijzen op een infectie.
• Wild vlees (overgroei van huidweefsel) rondom de nagel.
• Verdikking van de huid met eeltvorming rond de aangetaste teen.
• Bloedingen in het nagelgebied.

Alarmtekens

Alarmtekens die onmiddellijke medische aandacht vereisen, zijn onder meer:

• Pusafscheiding, wat kan wijzen op een infectie.
• Ernstige pijn, roodheid en zwelling.
• Patiënten met een slechte bloedsomloop (diabetes mellitus of perifere vaataandoening) of zenuwbeschadiging in de voet, die een verhoogd risico lopen op complicaties.

Pijn en zwelling rondom de nagel

Een van de eerste alarmsymptomen is pijn en zwelling rondom de ingegroeide nagel. De huid wordt vaak rood en ontstoken, en de pijn kan verergeren bij het dragen van schoenen of het aanraken van de teen.

Afscheiding van pus of vocht

Wanneer de ingegroeide nagel een infectie veroorzaakt, kan er pus of een ander vocht uit de teen komen. Dit is een duidelijk signaal dat een infectie zich heeft ontwikkeld en dat medische behandeling noodzakelijk is.

Verergerende ontsteking en pijn

Als de ontsteking toeneemt en de pijn aanhoudt of verergert, kan dit duiden op een ernstige infectie of verergering van de ingegroeide nagel. In sommige gevallen kan het nodig zijn om een operatie te ondergaan om de ingegroeide nagel te verwijderen of te corrigeren.

Diagnose en onderzoeken

Een ingegroeide teennagel wordt meestal gediagnosticeerd door een visueel onderzoek van de voet. In sommige gevallen, vooral als er sprake is van een infectie, kan de arts aanvullende tests uitvoeren, zoals een kweek van het pus om de juiste antibiotica voor te schrijven. Bij twijfel over onderliggende oorzaken kunnen aanvullende beeldvormende onderzoeken worden uitgevoerd.

Behandeling van ingegroeide teennagels

Zelfzorg
Zelfzorgmaatregelen kunnen de symptomen van een ingegroeide teennagel verlichten. Deze omvatten:

• Het nemen van een warm zoutwaterbad om de zwelling te verminderen.
• Het omhoog houden van de voet om zwelling te verminderen.
• Het dragen van open schoenen of sandalen om verdere druk op de teen te vermijden.
• Het gebruik van pijnstillers zoals paracetamol om de pijn te verlichten.

Hoewel deze maatregelen verlichting kunnen bieden, is het raadzaam om medische hulp te zoeken voor een effectieve behandeling.

Professionele medische behandeling
Afhankelijk van de ernst van de ingegroeide teennagel, kan de arts verschillende behandelingen aanbevelen, zoals:

• Het verhogen van de nagel met een wattenbolletje of rubberen gootje.
• Het wegsnijden van de nagelrand onder plaatselijke verdoving.
• Het verwijderen van wild vlees met behulp van zilvernitraat.
• Chirurgische verwijdering van een deel van de nagel of de gehele nagel in ernstige gevallen.
• Antibiotica bij tekenen van een infectie.

Prognose van ingegroeide teennagels

De prognose voor ingegroeide teennagels is over het algemeen goed, vooral wanneer de aandoening vroegtijdig wordt behandeld. De meeste gevallen kunnen worden verholpen met conservatieve behandelingen, maar in sommige gevallen kan een operatie nodig zijn.

Conservatieve behandeling

Bij veel mensen kan een ingegroeide teennagel effectief worden behandeld met conservatieve maatregelen, zoals het weken van de voet, het dragen van losse schoenen en het correct verzorgen van de nagel. Pijnstillers kunnen helpen om de ongemakken te verlichten.

Chirurgische ingreep

In ernstige gevallen kan het nodig zijn om de ingegroeide nagel chirurgisch te verwijderen. Dit kan worden gedaan door een arts of podotherapeut. De ingreep wordt vaak gevolgd door een herstelperiode waarin de patiënt de teen moet verzorgen om infecties te voorkomen.

Herstel en herstelperiode

De meeste patiënten herstellen goed na de behandeling van een ingegroeide teennagel. Het herstel kan variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening, maar de meeste mensen kunnen binnen enkele weken weer normaal functioneren.

Complicaties van ingegroeide teennagels

Als een ingegroeide teennagel niet wordt behandeld, kan dit leiden tot ernstige complicaties, zoals:

• Infectie van de teen.
• Uitbreiding van de infectie naar het bot (osteomyelitis).
• Chronische pijn en ongemak.
• In ernstige gevallen kan amputatie nodig zijn, vooral bij patiënten met diabetes of een slechte bloedsomloop.

Preventie van ingegroeide teennagels

Preventieve maatregelen zijn essentieel om ingegroeide teennagels te voorkomen:

• Was de voeten dagelijks met water en zeep en droog ze goed af.
• Knip de teennagels recht en niet te kort af, vooral na het baden als de nagels zachter zijn.
• Draag goed passende schoenen die de tenen niet samenknijpen.
• Vervang sokken regelmatig en vermijd strakke panty's.
• Raadpleeg onmiddellijk een arts bij de eerste tekenen van een ingegroeide teennagel.
• Patiënten met diabetes of perifere vaataandoeningen moeten regelmatig hun voeten laten controleren door een arts of podotherapeut.

Correcte voetverzorging

Regelmatige voetverzorging, waaronder het goed knippen van de teennagels en het onderhouden van een gezonde hygiëne, kan helpen om ingegroeide teennagels te voorkomen. Het is belangrijk om de nagels recht te knippen en niet te kort af te snijden.

Draag geschikte schoenen

Het dragen van goed passende, comfortabele schoenen is essentieel voor het voorkomen van ingegroeide teennagels. Schoenen die niet te strak zitten en voldoende ruimte bieden voor de tenen kunnen de druk op de nagels verminderen en de kans op ingroei verkleinen.

Behandeling van verwondingen

Indien er een verwonding aan de teen optreedt, zoals het stoten van de teen, is het belangrijk om deze snel en adequaat te behandelen. Het is aan te raden om verwondingen aan de nagels of de huid rond de nagels goed schoon te maken en infecties te voorkomen.

Lees verder

• Nagels: Veranderingen in kleur, sterkte en textuur
• Teenpijn: Pijn aan teen of tenen door aandoening of letsel
• Nagelafwijkingen: Veel voorkomende veranderingen aan nagels
• Pijnlijke grote teen: Oorzaken pijn aan groteteengewricht
• Ingegroeide vingernagel: Symptomen en behandeling