Schuimende ontlasting: oorzaken & behandeling schuimige poep

Schuimende ontlasting is de aanwezigheid van schuim in je stoelgang. Schuimende ontlasting kan optreden bij een baby, kind of volwassene en meestal is schuimende ontlasting gerelateerd aan iets wat je hebt gegeten. Schuimige poep of schuimende ontlasting kan echter ook betekenen dat er sprake is van een onderliggende aandoening die behandeling behoeft. Je stoelgang kan belangrijke aanwijzingen geven over je algehele gezondheid. Veranderingen in de grootte, vorm, kleur en samenstelling van je poep kan iets zeggen over wat je recent hebt gegeten, maar het kan ook wijzen op ziekten zoals coeliakie of alvleesklierontsteking. Ook een baby kan schuimende ontlasting krijgen, al dan niet samen met een andere kleur van de stoelgang, zoals geel, groen of grijs. Soms kan een baby of kind wat onrustiger darmen hebben, wat zich kan uiten in vaker schuimende of anders gekleurde ontlasting. Ook tijdens de zwangerschap kan een vrouw schuimende ontlasting krijgen, al dan niet met diarree.

• Schuimende ontlasting
• Slijm in de ontlasting
• Vetdiarree
• Voeding
• Oorzaken van schuimige poep
• Infectie
• Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
• Malabsorptiestoornis c.q. voedselintolerantie
• Vetmalabsorptie
• Darmparasieten
• Te veel lucht inslikken: Het opgeblazen gevoel in je darmen
• Kunstmatige zoetstoffen
• Buikoperatie
• Alvleesklierontsteking
• Schuimige poep bij een baby
• Schuimende ontlasting tijdens de zwangerschap
• Huisarts raadplegen
• Behandeling van schuimende stoelgang
• Prognose
• Complicaties
• Uitdroging
• Ondergewicht en ondervoeding
• Ernstige infecties
• Verergering van onderliggende aandoeningen
• Lange-termijn darmproblemen
• Preventie
• Gezond dieet
• Voedselintoleranties vermijden
• Hygiëne
• Voldoende hydratatie
• Beperk alcohol en vermijd roken
• Beweging en stressmanagement
• Regelmatige controle bij medische aandoeningen

Schuimende ontlasting

Slijm in de ontlasting

Je ontlasting kan schuimig lijken als er te veel vet of slijm in je ontlasting zit. Slijm kan eruit zien als schuim of kan gepaard gaan met schuim in de ontlasting. Een beetje slijm bij de ontlasting is normaal. Het helpt om de ontlasting te laten passeren en beschermt je darmen. Maar te veel slijm kan ook symptoom zijn van bepaalde gezondheidsproblemen.

Vetdiarree

Bij vetdiarree zitten er meer vetten in de ontlasting dan normaal. Hierbij worden vetten ofwel niet opgenomen of niet goed verteerd. Bijkomende symptomen van vetdiarree zijn onder andere:

• zachte, brijige ontlasting
• stinkende ontlasting
• lichtgekleurde ontlasting

Als vetdiarree optreedt in het kader van een andere aandoening zoals galstenen of een leverziekte of een aandoening aan de galwegen of alvleesklier, kan dit gepaard gaan met andere klachten:

• gele ogen en huid (geelzucht)
• jeuk over het hele lichaam
• pijn in de bovenbuik
• vermoeidheid
• onverklaarbaar gewichtsverlies

Voeding

Als je symptomen worden veroorzaakt door iets dat je hebt gegeten, zal je geen schuimige poep meer hebben als je bent gestopt met het eten van dat voedsel. Als je vaker last hebt van schuimende ontlasting, dan kan dit worden veroorzaakt door een onderliggende aandoening.

Oorzaken van schuimige poep

Terwijl de normale ontlasting meestal een soepele worstvormige, bruine drol is, kunnen er veel variaties zijn. Schuimachtige of schuimige ontlasting is typisch diarree-achtig en er kunnen belletjes in de ontlasting zichtbaar zijn. Het kan ook olieachtig of vettig lijken of slijm bevatten.

Schuimige ontlasting wordt vaak veroorzaakt door een reactie op bepaalde voedingsmiddelen. Als dit het geval is, zal het een geïsoleerd incident zijn en verdwijnen nadat je gestopt bent met het eten van dat voedsel en door voldoende te drinken. Schuimende ontlasting kan echter ook komen door een onderliggende medische aandoening.

De vijf meest voorkomende oorzaken van schuimende ontlasting zijn:

• maagdarminfectie
• prikkelbaredarm syndroom (PDS)
• malabsorptiestoornis
• operatie aan de buik
• alvleesklierontsteking of pancreatitis

Infectie

Een maag-darminfectie kan schuimende ontlasting veroorzaken. Een bacteriële, parasitaire of virale infectie kan het maag-darmkanaal binnendringen en gasbellen creëren, waardoor de ontlasting schuimig lijkt. Een veel voorkomende infectiebron is de parasiet Giardia, een ééncellige parasiet van het maag-darmstelsel die hardnekkige diarree kan veroorzaken. Je kunt ermee besmet zijn na het eten van besmet water of voedsel. Je kan ook met de boosdoener in contact komen door in vervuild water te zwemmen.

Andere symptomen van een infectie zijn onder andere:

• vermoeidheid
• gavorming
• winderigheid
• stinkende scheten
• misselijkheid
• maagpijn
• maagkrampen
• darmkrampen
• pijn aan de darmen
• onverklaarbaar gewichtsverlies

Het kan 2 tot wel 6 weken duren voordat de symptomen van een infectie helemaal zijn verdwenen.

Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)

Mensen met het prikkelbaredarmsyndroom kunnen slijm in hun ontlasting hebben, waardoor de ontlasting schuimig lijkt. Bijkomende symptomen van PDS zijn onder andere:

• zeurende, stekende buikpijn
• krampen
• gezwollen buik
• opgeblazen gevoel
• obstipatie en/of diarree

Malabsorptiestoornis c.q. voedselintolerantie

Wanneer het lichaam niet effectief voedingsstoffen uit voedsel kan opnemen of gebruiken, wordt dit malabsorptie genoemd. Een veel voorkomende malabsorptiestoornis is coeliakie, een intolerantie voor gluten (glutenintolerantie). Het eten van gluten leidt tot ontstoken darmen en andere gastro-intestinale symptomen zoals veranderingen in de ontlasting.

Intoleranties voor andere voedingsmiddelen kunnen vergelijkbare symptomen veroorzaken. Deze voedingsmiddelen omvatten:

• eieren
• fructose
• lactose
• schaal- en schelpdieren
• suikeralcoholen, zoals mannitol, sorbitol en xylitol

Je kan een schuimende ontlasting krijgen na het eten van een bepaald soort voedsel. Je kunt ook last krijgen van een opgeblazen gevoel of misselijk worden.

• Voorbeeld: Mark drinkt elke ochtend een grote mok melk, maar merkt steeds vaker dat zijn ontlasting schuimig en gasachtig is. Na een bezoek aan de diëtist blijkt dat hij lactose-intolerant is. Zijn darmen kunnen de lactose niet goed verwerken, waardoor die schuimige ontlasting ontstaat.

Vetmalabsorptie

Als je darmen moeite hebben om vetten op te nemen, kan dit leiden tot een schuimige, vettige ontlasting. Dit wordt ook wel steatorroe genoemd. Dit kan het gevolg zijn van aandoeningen zoals coeliakie, de ziekte van Crohn, of galblaasproblemen, die de vertering en opname van vetten in de darmen verstoren. De overtollige vetten in de ontlasting zorgen voor die schuimige textuur.

• Voorbeeld: Sophie merkt dat haar poep vaak glanst en schuimt, vooral na een vetrijke maaltijd. Haar arts voert enkele tests uit en ontdekt dat ze last heeft van galblaasproblemen. Haar lichaam kan het vet uit haar voedsel niet goed opnemen, waardoor het in de ontlasting terechtkomt en die schuimige structuur veroorzaakt.

Darmparasieten

Soms kunnen darmparasieten, zoals Giardia, voor schuimige ontlasting zorgen. Deze kleine indringers verstoren de normale werking van je darmen en bemoeilijken de opname van voedingsstoffen, wat kan leiden tot diarree met een schuimige, luchtige textuur.

• Voorbeeld: Na een reis naar een tropisch land krijgt Lisa last van buikklachten en merkt ze dat haar poep schuimig en waterig is. De huisarts doet een ontlastingstest en ontdekt dat ze een Giardia-infectie heeft opgelopen. De parasiet veroorzaakt de schuimige diarree door de darmfunctie te verstoren.

Te veel lucht inslikken: Het opgeblazen gevoel in je darmen

Als je te snel eet, kauwgom kauwt, of veel koolzuurhoudende dranken drinkt, kun je onbewust te veel lucht inslikken. Deze lucht kan in je darmen vast komen te zitten en bijdragen aan schuimige ontlasting. Hoewel het meestal onschuldig is, kan het ongemak veroorzaken en een opgeblazen gevoel geven.

• Voorbeeld: John heeft de gewoonte om zijn maaltijden in recordtijd naar binnen te schrokken en merkt dat zijn ontlasting vaak schuimig is. Nadat hij van zijn partner de tip krijgt om rustiger te eten, merkt hij al snel een verschil: minder schuimige poep en een minder opgeblazen gevoel.

Kunstmatige zoetstoffen

Sommige kunstmatige zoetstoffen, zoals sorbitol en xylitol, worden slecht opgenomen door de darmen en kunnen leiden tot een gasachtige, schuimige ontlasting. Deze suikers fermenteren in de darmen en produceren daarbij lucht, wat zich in de ontlasting kan manifesteren als schuimige bubbels.

• Voorbeeld: Laura kiest voor 'suikervrije' snacks met kunstmatige zoetstoffen om op haar lijn te letten. Tot haar schrik merkt ze dat haar poep schuimig en soms zelfs waterig is. Na wat onderzoek komt ze erachter dat haar lichaam moeite heeft met het verwerken van de zoetstoffen, wat voor de vreemde ontlasting zorgt.

Buikoperatie

Buikoperaties kunnen de spijsvertering beïnvloeden. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om operaties waarbij een ​​deel van de grote of dunne darm wordt verwijderd. Operaties kunnen een kortedarmsyndroom veroorzaken, wat kan leiden tot chronische diarree en schuimende ontlasting. Deze toestand kan tijdelijk zijn en verdwijnen zodra het lichaam geneest. Als de klachten aanhouden, zal een arts gewoonlijk supplementen aanbevelen om ervoor te zorgen dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt.

Alvleesklierontsteking

Alvleesklierontsteking of pancreatitis kan een acute of chronische aandoening zijn. Het belemmert het vermogen om vetten te verteren. Deze aandoening kan aanzienlijke pijn veroorzaken (pijnlijke alvleesklier), vooral in de bovenbuik, en de pijn kan uitstralen naar de rug (rugpijn). Oorzaken van alvleesklierontsteking zijn onder andere galstenen, chronisch fors alcoholmisbruik, alvleesklierkanker of genetische aandoeningen die de alvleesklier beïnvloeden.

Behalve schuimige ontlasting, kunnen de volgende symptomen voorkomen bij een ontstoken alvleesklier:

• koorts
• misselijkheid
• snelle hartslag
• gezwollen buik door vocht (ascites)
• braken
• Pancreatitis kan toelating tot een ziekenhuis vereisen voor behandeling.

Schuimige poep bij een baby

Groene, schuimende, stinkende ontlasting bij een baby wordt in verband gebracht met te veel melk ofwel hyperlactatie, ook bekend onder de naam overproductie(-syndroom). Hyperlactatie staat voor een te overvloedige productie van moedermelk tijdens de lactatieperiode. Voormelk is wateriger en lest de dorst van de zuigeling en het het wordt gevolgd door de rijkere en dikkere achtermelk. Voormelk bevat minder vet dan achtermelk; dus hoe meer melk er uit de borst wordt gedronken, hoe vetter de melk wordt. In voormelk zitten vooral veel melksuikers. Als een baby te veel voormelk krijgt, kan hij of zij deze melksuikers niet op de juiste manier verteren, wat groenige en schuimige poep kan veroorzaken. Hierbij is het belangrijk dat de baby de eerste borst altijd goed leeg drinkt vooraleer je de tweede borst aanbiedt.

Schuimende ontlasting tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap wordt het lichaam van de vrouw kwetsbaar en begint het te veranderen. Fysiologische en hormonale veranderingen en een verzwakt immuunsysteem hebben een effect op je lichaam. Zo kan je last krijgen van diarree die gepaard kan gaan met schuim.

Huisarts raadplegen

Als schuimende ontlasting gepaard gaat met koorts of hevige buikpijn, is het verstandig je huisarts in te schakelen. Als een persoon meer dan twee keer last heeft van schuimende ontlasting heeft, raadpleeg dan een arts. Schakel onmiddellijk medische hulp als schuimende ontlasting gepaard gaat met een van deze symptomen:

• een temperatuur hoger dan 38°C
• bloederige diarree
• bloed bij ontlasting
• duizeligheid
• hevige buikpijn
• ernstige diarree die langer dan twee dagen aanhoudt

Een arts kan lichamelijk onderzoek verrichten en vervolgonderzoek aanbevelen om de onderliggende oorzaak van schuimende ontlasting en de andere klachten te achterhalen.

Behandeling van schuimende stoelgang

Behandeling van schuimende ontlasting is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Een arts kan aanbevelen om bepaalde voedingsmiddelen te vermijden waar je intolerant voor bent. Als je gediagnosticeerd wordt met het prikkelbaredarmsyndroom, dan kan een arts of diëtist helpen om een ​​dieetplan te ontwikkelen dat de symptomen vermindert. Een persoon kan voedingsmiddelen die vaak gasvorming en winderigheid veroorzaken, maar ook gefrituurd en bewerkt voedsel, vermijden. Het kan handig zijn om een ​​voedingsdagboek bij te houden, om te bepalen welke voedingsmiddelen tot klachten leiden. Bij een Giardia-infectie zal een arts antibiotica voorschrijven en aanbevelen om veel water te drinken met elektrolyten (ORS), teneinde uitdroging door diarree te voorkomen. Een alvleesklierontsteking wordt meestal behandeld met intraveneuze vloeistoffen en pijnstillers. In sommige gevallen kunnen antibiotica noodzakelijk zijn. Als er sprake is van chronische pancreatitis, dan kan een arts een operatie aanbevelen, hoewel dit zeldzaam is.

Prognose

Hoewel schuimende ontlasting een probleem kan zijn, kan een verandering in het dieet voldoende zijn om de hoeveelheid slijm te verminderen die het symptoom veroorzaakt. Als schuimige poep duidt een ernstiger aandoening, zoals alvleesklierontsteking, kan een arts een behandeling starten en adviseren om te stoppen met het drinken van alcohol.

Complicaties

Schuimende ontlasting kan soms wijzen op onderliggende aandoeningen die, indien niet behandeld, kunnen leiden tot complicaties. Hier zijn enkele mogelijke complicaties die kunnen optreden bij aanhoudende schuimende ontlasting:

Uitdroging

Bij diarree, inclusief schuimende ontlasting, kan het lichaam veel vocht verliezen. Aanhoudende diarree zonder voldoende vochtinname kan leiden tot uitdroging. Symptomen van uitdroging zijn onder andere dorst, een droge mond, duizeligheid, vermoeidheid, en in ernstige gevallen bewustzijnsverlies.

Ondergewicht en ondervoeding

Malabsorptiestoornissen, zoals coeliakie of lactose-intolerantie, kunnen ervoor zorgen dat het lichaam essentiële voedingsstoffen niet goed opneemt. Dit kan leiden tot ondergewicht, vitaminetekorten en ondervoeding. Dit is vooral zorgelijk als de aandoening niet tijdig wordt aangepakt.

Ernstige infecties

Infecties zoals Giardia of andere parasitaire infecties kunnen onbehandeld tot ernstigere complicaties leiden, zoals uitdroging, gewichtsverlies en een verslechtering van de algehele gezondheid. Daarnaast kunnen bacteriële infecties zich verspreiden en verdere schade aanrichten.

Verergering van onderliggende aandoeningen

Aandoeningen zoals pancreatitis kunnen verergeren zonder adequate behandeling. Chronische pancreatitis kan leiden tot blijvende schade aan de alvleesklier en mogelijk zelfs alvleesklierkanker. Het is daarom van cruciaal belang om tijdig medische hulp in te schakelen als er sprake is van onderliggende aandoeningen.

Lange-termijn darmproblemen

Aanhoudende schuimende ontlasting door aandoeningen zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS) kan leiden tot chronische buikklachten, aanhoudende diarree of constipatie, en een verminderde kwaliteit van leven. Een juiste diagnose en behandeling kunnen helpen om deze complicaties te voorkomen.

Preventie

Er zijn verschillende manieren om schuimende ontlasting te voorkomen, afhankelijk van de onderliggende oorzaken. Hier zijn enkele preventieve maatregelen die je kunt nemen:

Gezond dieet

Een vezelrijk en uitgebalanceerd dieet is essentieel voor een goede darmgezondheid. Zorg ervoor dat je voldoende groenten, fruit, volle granen en peulvruchten eet om een gezonde stoelgang te bevorderen. Vermijd overmatige consumptie van vetrijke en sterk bewerkte voedingsmiddelen, aangezien deze de spijsvertering kunnen verstoren en vetdiarree kunnen veroorzaken.

Voedselintoleranties vermijden

Als je bekend bent met voedselintoleranties zoals lactose- of glutenintolerantie, vermijd dan voedingsmiddelen die deze stoffen bevatten. Het bijhouden van een voedingsdagboek kan helpen om triggers van schuimende ontlasting te identificeren en te vermijden.

Hygiëne

Goede hygiënepraktijken, zoals regelmatig handen wassen en het grondig schoonmaken van voedsel en kookgerei, kunnen helpen om infecties die schuimende ontlasting veroorzaken, te voorkomen. Vermijd het drinken van onbehandeld water, vooral wanneer je reist naar gebieden met een verhoogd risico op parasitaire infecties zoals Giardia.

Voldoende hydratatie

Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt om uitdroging te voorkomen, vooral bij diarree. Dit helpt ook om de spijsvertering soepel te laten verlopen en houdt de darmen goed gehydrateerd.

Beperk alcohol en vermijd roken

Alcoholmisbruik kan leiden tot alvleesklierproblemen, wat op zijn beurt schuimende ontlasting kan veroorzaken. Beperk daarom je alcoholgebruik en vermijd roken om je alvleesklier en spijsvertering gezond te houden.

Beweging en stressmanagement

Regelmatige lichaamsbeweging helpt om de spijsvertering te verbeteren en constipatie te voorkomen. Daarnaast kan het verminderen van stress gunstig zijn voor mensen die lijden aan prikkelbaredarmsyndroom (PDS), wat kan leiden tot symptomen zoals schuimende ontlasting.

Regelmatige controle bij medische aandoeningen

Als je een chronische aandoening hebt, zoals coeliakie of prikkelbaredarmsyndroom, is het belangrijk om regelmatig je arts te raadplegen en de behandelingsadviezen op te volgen. Dit helpt complicaties te voorkomen en de symptomen onder controle te houden.

Lees verder

• Gele ontlasting: oorzaken en symptomen van gele poep
• Vetdiarree: oorzaken vette, plakkerige ontlasting of poep
• Ontlasting: oorzaken bloed en slijm in poep en kleur en geur
• Pijn bij het poepen: stekende of brandende pijn stoelgang
• Problemen stoelgang: zwarte, rode en groene ontlasting/poep