Oranje tong: Oorzaken en symptomen van oranje tongkleur

Normaal gesproken heeft de menselijke tong een roze kleur. Een oranje tong is een vaak alarmerend symptoom voor de patiënt, maar meestal wijst de oranjegekleurde tong niet op ernstige oorzaken. Meestal wijst dit namelijk op het eten van oranje voedingsmiddelen. Is dit echter niet het geval, dan wijst de oranje tongkleur mogelijk op een onderliggende medische aandoening of het gebruik van bepaalde medicijnen.

• Bepaalde medicijnen en oranjegekleurde tong
• Mondspruw en oranje tongkleur
• Overmatige inname van bètacaroteen
• Slechte mondhygiëne en oranje verkleuring van tong
• Vitaminetekorten
• Zure reflux en oranje tongverkleuring
• Alarmsignalen

Bepaalde medicijnen en oranjegekleurde tong

Sommige medicijnen bevatten ingrediënten die de tong tijdelijk oranje maken. Zo schrijft de arts mogelijk het antibioticum ‘Rifampicine’ voor om tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen) te behandelen. Dit leidt mogelijk tot de oranje tongkleur. Andere medicijnen die leiden tot een oranje tong zijn:

• amiodaron
• bleomycine
• chloorpromazine
• chloroquine
• doxorubicine
• hydroxychloroquine
• kinidine
• minocycline
• quinacrine

De patiënt drinkt het best iets nadat hij het medicijn heeft ingenomen en poetst daarna de tanden. De oranje tint verdwijnt dan veelal binnen enkele uren. Verder mag de patiënt probiotica en/of yoghurt innemen om een gezond evenwicht van de bacteriën in de darmflora en -fauna te herstellen na antibioticagebruik.

Mondspruw en oranje tongkleur

Orale candidiasis (mondspruw) is een schimmelinfectie die zich presenteert in de mond. Deze infectie verschijnt wanneer te veel Candida-schimmels op de tong aanwezig zijn. Door deze opeenhoping krijgt de tong een geel (gele tong) of oranje uiterlijk. Mondspruw treft patiënten van alle leeftijden. Wel zien artsen deze schimmelinfectie vaker bij patiënten die steroïde medicijnen gebruiken of een zwak immuunsystemen hebben. Ook komt candidiasis vaker voor bij zuigelingen, vooral wanneer ze antibiotica gebruiken. Deze medicijnen doden de bacteriën die de baby beschermen tegen een overmatige groei van de schimmel. De schimmelinfectie is mogelijk erg vervelend en tast het spreken en eten aan van de patiënt. De arts schrijft een vloeibaar middel voor dat nystatine, difenhydramine, lidocaïne en triamcinolon bevat. De patiënt gebruikt dit medicijn twee à drie keer per dag zoals een mondspoelingsmiddel totdat de infectie verdwenen is. Helpt dit niet, dan schrijft de arts antischimmelmiddelen voor.

Overmatige inname van bètacaroteen

Bètacaroteen is de stof die zorgt voor de oranje kleur van wortelen. Het eten van voedsel dat rijk is aan deze stof veroorzaakt een verkleuring van de huid en tong. In medische termen is dan sprake van de aandoening ‘carotenemie’. Carotenemie komt het meest voor bij zuigelingen en jonge kinderen, die vaak wortelpuree eten. De goedaardige aandoening doet soms denken aan geelzucht, een aandoening waardoor de huid geel wordt. Bij patiënten ontstaat echter eveneens een geelverkleuring van het oogwit, terwijl dit niet het geval is bij patiënten met carotenemie.

Voedingsmiddelen die grote hoeveelheden bètacaroteen bevatten, zijn onder andere:

• cantaloupes
• mango's
• papaja’s
• pompoenen
• wortels
• zoete aardappelen

De patiënt moet minder voedingsmiddelen met bètacaroteen eten zodat de oranje tongkleur verdwijnt. Soms duurt het wel enkele maanden alvorens de tong en huid weer een normale kleur krijgen.

Slechte mondhygiëne en oranje verkleuring van tong

Bij een patiënt die de tanden en tong niet regelmatig poetst, hopen voedsel en ander vuil zich op in de mond. Dit gebeurt vooral wanneer de patiënt rookt, of thee of koffie of thee drinkt. Wanneer een patiënt zijn tanden en tong niet regelmatig poetst, ontstaat sneller een ernstige droge mond (xerostomie). Door een droge mond blijven de bacteriën aanwezig in de mond en worden ze niet weggespoeld. Dit leidt sneller tot tandbederf en andere mond- en tandproblemen. De patiënt moet zijn mondhygiëne verbeteren door twee keer per dag de tanden te poetsen met fluoride tandpasta en ook een tongschraper te gebruiken, want hiermee is het mogelijk om de overtollige bacteriën en het opgebouwde vuil te verwijderen. Twee keer per jaar naar een tandarts gaan om de tanden professioneel te laten reinigen, is een ander goed advies.

Vitaminetekorten

Wanneer een patiënt vitaminetekorten heeft, ontstaan sneller medische problemen, waaronder een oranje tong. Een oranje laagje op de tong ontstaat vooral door een tekort aan vitamine B of een tekort aan foliumzuur.

Zure reflux en oranje tongverkleuring

Gastro-oesofageale reflux (symptomen van zuurbranden) is een aandoening waarbij de maagzuren terug in de slokdarmen terechtkomen. De slokdarmsfincter (sluitklep) ontspant waardoor de zuren uit de maag ontsnappen. Veel voorkomende symptomen van reflux zijn onder andere:

• andere tongkleuren (af en toe) zoals een witte tong of een oranje tong.
• boeren
• brandend maagzuur
• een slechte adem (halitose)
• een zure smaak in de mond
• misselijkheid of braken
• problemen met slikken of pijn bij het slikken (odynofagie)

Het is belangrijk om geen grote, zware maaltijden te eten voor bedtijd. Daarnaast leidt pittig, vettig en zuur voedsel sneller tot problemen dus ook deze voedingsmiddelen probeert de patiënt te vermijden. Bij het slapen is het belangrijk om het hoofdeinde van het bed een beetje te verhogen. Loszittende kledij dragen is voorts aanbevolen. Werken deze zelfzorgmaatregelen niet, dan zet de arts medicijnen in die de zuurproductie van de maag verminderen of blokkeren zoals antacida (soort maagzuurremmers), H2-blokkers of protonpompremmers (medicijnen die het maagzuur verminderen).

Alarmsignalen

Een oranje tong is meestal geen reden tot bezorgdheid. De kleur normaliseert weer wanneer de persoon minder oranje voedsel eet of de mondhygiëne verbetert. Ervaart de patiënt tongpijn of andere symptomen, dan is medisch advies wel noodzakelijk.

Lees verder

• Gele tong: Oorzaken en symptomen van gelige tongkleur
• Witte tong: Oorzaken en symptomen van wit uiterlijk van tong
• Carotenemie: Oranje huid door inname van carotenoïden
• Rode tong: Oorzaken en symptomen van rode tongkleur
• Tong: Afwijkingen aan de kleur, vorm en textuur