Holter-monitoring: 24-uurs bewaking van hart met toestel

Een standaard ECG is een momentopname van de algehele elektrische activiteit van het hart. Dankzij de Holter-monitoring is het echter mogelijk om het hartritme gedurende 24 uur te volgen. Dit onderzoek vindt thuis plaats, terwijl de patiënt de dagelijkse activiteiten uitvoert. De patiënt draagt pijnloze elektroden op het lichaam die zijn verbonden met een draagbaar Holter-toestel. Dit niet-invasieve onderzoek is nuttig om afwijkingen van het hartritme in beeld te brengen, hartritmestoornissen op te sporen en de resultaten van medische behandelingen of medicatie op te volgen. Dit eenvoudige onderzoek brengt vrijwel geen risico's of bijwerkingen met zich mee.

• Wat is 24-uurs Holter-bewaking?
• Holter-monitoring in de klinische praktijk
• Diagnostisch gebruik van Holter-monitoring
• Holter-monitoring voor het volgen van medicatie-effectiviteit
• Indicatie van Holter-monitoring: Afwijkingen aan het hart
• Holter-monitoring bij specifieke hartafwijkingen
• Holter-monitoring bij atriumfibrilleren
• Holter-monitoring bij bradycardie en tachycardie
• Voorbereiding en opvolging bij Holter-monitoring
• Patiëntvoorbereiding voor het onderzoek
• Opvolging van de resultaten van Holter-monitoring
• Gebruik van het Holter-apparaat
• Tips en wat te verwachten bij Holter-ECG
• Risico’s en bijwerkingen van het gebruik van het ECG-toestel
• Resultaten van het hartonderzoek
• Holter-monitoring en patiëntgerichte zorg
• Verbeterde patiëntcommunicatie en begrip
• Kwaliteit van leven en dagelijkse activiteiten
• Technologie en innovatie in Holter-monitoring
• Gebruik van draadloze technologie bij Holter-monitoring
• Holter-monitoring met meerdere kanalen

Wat is 24-uurs Holter-bewaking?

Een Holter-monitor is een klein ECG-apparaat dat in de handpalm past. Dit apparaat maakt het mogelijk om het hartritme gedurende 12, 24 of zelfs 48 uur te registreren. Het toestel wordt aan het lichaam bevestigd, vergelijkbaar met een standaard ECG. Het kleine apparaat heeft dunne elektrische draden met elektroden die aan delen van de borst zijn bevestigd.

Een arts stelt een Holter-monitoring in als een patiënt één of meer van de volgende symptomen vertoont:

• buiten adem voelen
• duizeligheid
• duizeligheid tijdens het gebruik van een pacemaker
• een ongelijke hartslag
• een snelle hartslag of langzame hartslag
• hartkloppingen (palpitaties)
• het gevoel van overslaan van hartslagen
• pijn op de borst
• vermoeidheid
• zwakte

Holter-monitoring in de klinische praktijk

Diagnostisch gebruik van Holter-monitoring

Holter-monitoring biedt uitgebreide diagnostische mogelijkheden voor het volgen van het hartritme over een langere periode dan een standaard ECG. Het stelt artsen in staat om hartritmestoornissen te detecteren die mogelijk niet zichtbaar zijn op een momentopname, zoals bij een standaard ECG. Door het hartritme gedurende 24 uur te monitoren, kan de arts ook invloeden van dagelijkse activiteiten, zoals stress, slaap of lichamelijke inspanning, in relatie tot hartafwijkingen beter begrijpen. Dit maakt het mogelijk om verborgen ritmestoornissen of zelfs tijdelijke aritmieën te identificeren die anders wellicht ongemerkt zouden blijven.

Holter-monitoring voor het volgen van medicatie-effectiviteit

Holter-monitoring is van cruciaal belang voor het evalueren van de effectiviteit van medicatie bij het behandelen van hartritmestoornissen. Wanneer een patiënt wordt behandeld met medicijnen om het hartritme te reguleren, kan de Holter-monitoring helpen bij het beoordelen van het effect van deze behandelingen over een langere periode. Dit maakt het mogelijk om aanpassingen in de medicatie te maken en te bepalen of de behandeling effectief is in het beheersen van het hartritme, bijvoorbeeld bij atriumfibrilleren of ventriculaire extrasystolen.

Indicatie van Holter-monitoring: Afwijkingen aan het hart

Een Holter-monitor registreert alle hartafwijkingen gedurende een bepaalde periode, en niet enkel tijdens een artsbezoek of bij het maken van een hartfilmpje. Dit is nuttig voor het diagnosticeren van het onderliggende probleem. Daarnaast maakt het mogelijk om gediagnosticeerde hartaandoeningen en een geïmplanteerde pacemaker op te volgen terwijl de patiënt zijn dagelijkse activiteiten voortzet. De patiënt voelt zich doorgaans comfortabeler thuis dan in een ziekenhuis. Bovendien kan de reactie op medicatie voor hartproblemen worden gemonitord met behulp van een Holter-monitor.

Holter-monitoring bij specifieke hartafwijkingen

Holter-monitoring bij atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren is een van de meest voorkomende ritmestoornissen en kan leiden tot ernstige complicaties zoals beroertes. Holter-monitoring biedt een belangrijk hulpmiddel voor het vastleggen van tijdelijke episoden van atriumfibrilleren die anders niet detecteerbaar zouden zijn bij een standaard ECG. Het is ook nuttig voor het volgen van de effectiviteit van behandelingen bij patiënten die medicijnen gebruiken om atriumfibrilleren te reguleren. Regelmatige monitoring kan de arts helpen om het risico op complicaties zoals trombose beter te beoordelen.

Holter-monitoring bij bradycardie en tachycardie

Bradycardie (een abnormaal trage hartslag) en tachycardie (een abnormaal snelle hartslag) kunnen beide worden opgespoord met behulp van Holter-monitoring. Het apparaat registreert de hartslag over een langere periode en kan onregelmatigheden zoals afwisselende periodes van trage en snelle hartslag detecteren. Dit maakt het mogelijk om de onderliggende oorzaken van deze afwijkingen te onderzoeken en een gericht behandelingsplan op te stellen, bijvoorbeeld het implementeren van een pacemaker bij bradycardie of het voorschrijven van anti-aritmica bij tachycardie.

Voorbereiding en opvolging bij Holter-monitoring

Patiëntvoorbereiding voor het onderzoek

Hoewel Holter-monitoring een relatief eenvoudig en niet-invasief onderzoek is, is het belangrijk dat patiënten zich goed voorbereiden om de nauwkeurigheid van de resultaten te waarborgen. Patiënten wordt vaak geadviseerd om vooraf geen producten te gebruiken die de elektroden kunnen beïnvloeden, zoals olie of crèmes. Ook kunnen ze gevraagd worden om bepaalde kleding te dragen die het draagcomfort van de apparatuur vergemakkelijkt. Artsen geven vaak gedetailleerde instructies over hoe de monitor moet worden gedragen en welke activiteiten moeten worden genoteerd tijdens de 24 uur van monitoring.

Opvolging van de resultaten van Holter-monitoring

Na het beëindigen van de 24-uurs monitoringperiode wordt de verzamelde data geanalyseerd door een arts. De arts bespreekt de bevindingen met de patiënt en beslist of verdere diagnostiek of behandelingen nodig zijn. In gevallen waar afwijkingen in het hartritme worden vastgesteld, kan verdere opvolging nodig zijn, zoals het uitvoeren van aanvullend onderzoek of het starten van een behandelingsplan. De resultaten kunnen ook helpen om beslissingen te nemen over het aanpassen van de medicatie of het introduceren van interventies zo

Gebruik van het Holter-apparaat

De Holter-monitor wordt meestal rond de nek of in de taille van de patiënt gedragen. Verschillende elektronische draden (leads) verbinden het apparaat met de elektroden die op het lichaam zijn bevestigd. Een technicus plaatst de elektroden op de huid met behulp van een kleefgel zodat ze goed op hun plaats blijven. Soms moet de technicus eerst haren scheren voordat de elektroden worden bevestigd. De metalen elektroden nemen de elektrische activiteit van het hart op en zenden deze signalen naar de monitor, die ze opslaat. Het is belangrijk om de elektroden opnieuw te bevestigen als ze loskomen of vallen, en daarom legt de arts of technicus ook uit aan de patiënt hoe dit moet worden gedaan.

Tips en wat te verwachten bij Holter-ECG

Volgende tips helpen om foutieve metingen te voorkomen en zorgen ervoor dat een herhaling van de test niet nodig is. Zwemmen, baden of douchen is niet toegestaan tijdens het dragen van een Holter-monitor. Het gezicht, de oksels, de billen en de lies kunnen worden gewassen met natte doekjes of een washandje. De monitor, leads of elektroden mogen echter onder geen beding nat worden. Verder moet de patiënt zijn dagelijkse activiteiten voortzetten. Soms moet de patiënt ook minder alcohol of cafeïne consumeren tijdens het onderzoek. Het is belangrijk dat de patiënt eventuele symptomen die hij voelt, registreert. Het moment waarop de patiënt pijn op de borst voelt, is cruciaal voor de arts bij het interpreteren van de resultaten. De patiënt moet ook de volgende informatie vastleggen bij aanwezige symptomen:

• of hij actief was of in rust
• of hij stress ervoer en in welke mate
• wat hij net had gedronken
• wat hij deed toen de symptomen optraden
• welke voedingsmiddelen hij net had gegeten

Daarnaast moet de patiënt regelmatig controleren of de elektroden nog goed bevestigd zijn. Een losse of ontkoppelde elektrode maakt de meting onnauwkeurig. De patiënt moet hoogspanningsgebieden vermijden, omdat magnetische of elektrische velden de resultaten kunnen beïnvloeden. Krachtige magneten, zoals bij een MRI-scan of metaaldetector, kunnen de werking van een Holter-monitor verstoren. Het is ook niet verstandig om elektrische dekens te gebruiken tijdens de test. Soms moet de patiënt eveneens elektrische tandenborstels, scheerapparaten, magnetrons en mobiele telefoons vermijden tijdens het gebruik van het Holter-apparaat.

Risico’s en bijwerkingen van het gebruik van het ECG-toestel

De 24-uurs Holter-bewaking is niet-invasief. Hoewel de test soms ongemakkelijk kan zijn voor de patiënt, zijn er geen ernstige risico's verbonden aan het onderzoek. Het enige mogelijke risico is huidirritatie op de plaats waar de elektroden aan het lichaam zijn bevestigd. Patiënten met een allergie voor lijm moeten dit aan de arts melden. In dat geval kan de technicus een andere stof gebruiken om de elektroden aan het lichaam te bevestigen.

Resultaten van het hartonderzoek

Na de testperiode keert de patiënt terug naar de arts om de monitor te laten verwijderen. De patiënt levert zijn aantekeningen in, zodat de arts deze samen met de metingen kan gebruiken om een diagnose te stellen. De patiënt kan lijden aan een onderliggende hartaandoening, of de arts kan problemen ontdekken die door medicatie worden veroorzaakt. De patiënt moet mogelijk één à twee weken wachten op de resultaten van het onderzoek. Zodra de onderliggende oorzaak van de symptomen is vastgesteld, bespreekt de arts de behandelingsopties met de patiënt. Het kan nodig zijn om medicatie te wijzigen of aan te passen. Als de arts niet in staat is om een diagnose te stellen na het bekijken van de waarden van de 24-uurs Holter-monitoring, kunnen aanvullende onderzoeken nodig zijn of moet de test mogelijk opnieuw worden uitgevoerd, maar dan gedurende een langere periode. Het is namelijk mogelijk dat de patiënt op de dag van de test geen symptomen heeft ervaren of dat de monitor geen onregelmatigheden heeft gedetecteerd.

Holter-monitoring en patiëntgerichte zorg

Verbeterde patiëntcommunicatie en begrip

Holter-monitoring biedt patiënten de mogelijkheid om hun dagelijkse activiteiten uit te voeren terwijl ze hun hartfunctie laten monitoren, wat bijdraagt aan een minder verstorende ervaring. Het helpt ook om patiënten actief te betrekken bij het zorgproces, aangezien zij zelf kunnen observeren hoe hun hart reageert op normale dagelijkse stressoren. Artsen kunnen gedetailleerde uitleg geven over wat de gegevens van de Holter-monitor kunnen betekenen voor de gezondheid van hun hart en hoe levensstijl of medicatiekeuzes invloed kunnen hebben op hun hartslag.

Kwaliteit van leven en dagelijkse activiteiten

Het draagbare karakter van het Holter-apparaat stelt patiënten in staat hun dagelijkse routine voort te zetten, wat bijdraagt aan een betere kwaliteit van leven tijdens het onderzoek. Dit is van bijzonder belang voor oudere patiënten of mensen die moeite hebben met langdurige ziekenhuisopnames of het ondergaan van invasieve onderzoeken. Holter-monitoring helpt bij het verkrijgen van een accuraat beeld van hoe hartproblemen zich ontwikkelen tijdens normale activiteiten, zoals wandelen, slapen of sporten, en biedt artsen waardevolle gegevens die helpen om therapieën en behandelingen te personaliseren.

Technologie en innovatie in Holter-monitoring

Gebruik van draadloze technologie bij Holter-monitoring

Recentelijke innovaties in draadloze technologie hebben de werking van Holter-monitoring vereenvoudigd. Moderne draadloze Holter-monitoren bieden meer comfort voor patiënten, aangezien de elektroden niet langer fysiek verbonden hoeven te zijn met het apparaat via kabels. Deze draadloze modellen kunnen data in real-time verzenden naar zorgverleners, wat de snelheid en efficiëntie van de diagnostiek verbetert. Dit is vooral handig voor patiënten die moeite hebben met het dragen van bedrade apparaten of voor degenen die in afgelegen gebieden wonen.

Holter-monitoring met meerdere kanalen

Traditionele Holter-monitoring maakt gebruik van één kanaal om het hartritme vast te leggen, maar nieuwe systemen bieden de mogelijkheid om meerdere kanalen tegelijk te monitoren. Dit verhoogt de gedetailleerdheid van de gegevens, waardoor artsen een completer beeld krijgen van het hartritme, inclusief eventuele variaties in verschillende delen van het hart. Meerdere kanalen maken het ook mogelijk om verschillende soorten ritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren en ventriculaire aritmieën, gelijktijdig te volgen en te analyseren.

Lees verder

• Elektrocardiografie: Meting elektrische activiteit van hart
• Echocardiografie: Onderzoek van het hart door geluidsgolven
• Ejectiefractie: Onderzoek van pompfunctie van het hart
• Fietsergometrie: Fietstest voor zuurstofvoorziening hart