Artroscopie: Gewrichtsschade onderzoeken en behandelen

Een artroscopie is een minimaal invasieve chirurgische procedure waarbij een arts het inwendige van een gewricht onderzoekt met behulp van een arthroscoop, een instrument uitgerust met een camera en lichtbron. Deze procedure wordt zowel diagnostisch als therapeutisch gebruikt en kan toegepast worden op verschillende gewrichten, waaronder de knie, schouder, elleboog, enkel, heup en pols. Anno augustus 2024 blijft de artroscopie een belangrijke techniek in de orthopedische chirurgie vanwege de mogelijkheid om gedetailleerde beelden te verkrijgen en tegelijkertijd bepaalde aandoeningen te behandelen.

• Indicaties voor artroscopie
• Voorbereiding op de ingreep
• De procedure: Het inwendig kijkonderzoek van de gewrichten
• Na de artroscopie: Herstel en nazorg
• Complicaties en risico's
• Alarmsymptomen
• Prognose en herstel na artroscopie

Indicaties voor artroscopie

Een patiënt komt in aanmerking voor een artroscopie wanneer hij aanhoudende gewrichtspijn, gezwollen gewrichten, of gewrichtsstijfheid ervaart en beeldvormende onderzoeken, zoals röntgenfoto's of MRI-scans, onvoldoende duidelijkheid geven over de oorzaak. Daarnaast wordt een artroscopie vaak uitgevoerd om de mate van gewrichtsschade te beoordelen na een trauma, zoals een sportblessure, of bij chronische aandoeningen zoals artrose.

Artroscopie is ook effectief in de behandeling van verschillende gewrichtsaandoeningen, waaronder:

• Artritis (gewrichtsontsteking)
• Frozen shoulder (pijnlijke en stijve schouder)
• Carpaal tunnel syndroom (beknelling van de zenuw in de pols)
• Temporomandibulaire aandoeningen (pijn aan de kaak en pijn aan het gezicht)
• Herstel van beschadigd kraakbeen
• Verwijderen van losse bot- of kraakbeenfragmenten
• Afvoeren van overtollig vocht

Voorbereiding op de ingreep

Voorafgaand aan de artroscopie krijgt de patiënt specifieke instructies van de chirurg, afhankelijk van het te onderzoeken gewricht en de medische voorgeschiedenis van de patiënt. Het kan nodig zijn om enkele dagen of weken voor de ingreep te stoppen met bepaalde medicijnen, zoals bloedverdunners, om het risico op bloedingen te minimaliseren. Ook moet de arts op de hoogte zijn van eventuele allergieën. Als de patiënt algehele anesthesie zal ontvangen, is vasten enkele uren voor de ingreep noodzakelijk. Comfortabele, losse kleding wordt aangeraden om het omkleden te vergemakkelijken.

De procedure: Het inwendig kijkonderzoek van de gewrichten

De artroscopie wordt doorgaans poliklinisch uitgevoerd, wat betekent dat de patiënt na de procedure naar huis mag. Het type verdoving wordt bepaald door het gewricht dat onderzocht wordt en de aard van het probleem. Dit kan variëren van lokale verdoving tot algehele anesthesie.

Tijdens de ingreep maakt de chirurg een kleine incisie ter grootte van een knoopsgat en brengt de arthroscoop in het gewricht in. De camera van de arthroscoop stuurt beelden naar een monitor, waardoor de arts het gewricht in detail kan onderzoeken. Het gewricht wordt met steriele vloeistof gevuld om de zichtbaarheid te verbeteren. Als er een behandeling nodig is, zoals het verwijderen van los kraakbeen of het repareren van beschadigd weefsel, worden aanvullende kleine incisies gemaakt om speciale instrumenten in te brengen. De procedure wordt afgesloten door de instrumenten te verwijderen en de incisies te sluiten met hechtingen of chirurgische tape.

Na de artroscopie: Herstel en nazorg

Na de ingreep moet de patiënt zich door een begeleider naar huis laten brengen. De meeste patiënten ervaren enige pijn en stijfheid in het gewricht na de procedure, maar de hersteltijd is over het algemeen korter dan bij open chirurgie. Pijnstillers, zoals paracetamol, worden vaak voorgeschreven om het ongemak te verminderen. Ook kan de arts aspirine of andere bloedverdunners voorschrijven om trombose te voorkomen.

De patiënt wordt geadviseerd om de wond droog te houden; het gebruik van een waterdichte hoes bij het douchen is aan te raden. De hechtingen worden doorgaans na ongeveer twee weken verwijderd. Fysiotherapie kan nodig zijn om de mobiliteit en kracht van het gewricht te herstellen, afhankelijk van de aard van de behandeling.

Complicaties en risico's

Hoewel artroscopie een veilige procedure is, bestaat er altijd een klein risico op complicaties. Minder dan één procent van de patiënten ervaart ernstige complicaties. Mogelijke complicaties zijn onder andere:

• Aanhoudende pijn
• Allergische reacties op anesthesie
• Bloedstolsels
• Zwelling
• Gevoelloosheid op de incisieplaatsen
• Infecties
• Overmatige bloedingen
• Schade aan bloedvaten of zenuwen
• Schade aan de slagaders
• Tromboflebitis (ontsteking van een ader met stolselvorming)

Alarmsymptomen

Het is belangrijk om contact op te nemen met de arts als zich een van de volgende symptomen voordoet:

• Ernstige zwelling van het gewricht
• Verkleuring of vieze geur van wondvocht
• Gevoelloosheid of tintelingen
• Koorts boven 38°C
• Pijn die verergert in plaats van afneemt

Prognose en herstel na artroscopie

De prognose na een artroscopie is over het algemeen goed. Veel patiënten ervaren een significante vermindering van de symptomen en kunnen hun normale activiteiten binnen enkele weken hervatten. Het herstel van de volledige gewrichtsfunctie kan echter enkele maanden duren, afhankelijk van de aard van het onderliggende probleem en de uitgevoerde ingreep. Fysiotherapie speelt vaak een cruciale rol in het herstelproces, vooral bij gewrichten zoals de knie of schouder.

Lees verder

• Gewrichtsstijfheid: Oorzaken van stijve gewrichten
• Gewrichtspijn: Oorzaken pijnlijke gewrichten (artralgie)
• Artrose: Reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen
• Endoscopie: Inwendig kijkonderzoek van binnenkant lichaam