Candidiasis-schimmelinfectie in slokdarm (slokdarmspruw)

De slokdarm is de buis die de mond en keel met de maag verbindt. Bij een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm veroorzaakt de schimmel Candida een schimmelinfectie van de slokdarm. Deze slokdarmaandoening komt vaker voor bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, zoals patiënten met hiv of aids. Normaal gesproken herstelt een patiënt na een medicamenteuze behandeling van enkele weken. Zonder behandeling verspreidt de infectie zich dieper in het spijsverteringsstelsel en in de organen met mogelijk ernstige complicaties tot gevolg.

• Synoniemen
• Oorzaken: Overgroei van Candida-schimmel
• Risicofactoren van slokdarmspruw
• Verzwakt immuunsysteem
• Leefstijlfactoren
• Symptomen: Slikproblemen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties van candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm
• Preventie van oesofageale candidiasis

Synoniemen

Andere termen voor een Candida-schimmelinfectie van de slokdarm zijn:

• moniliale oesofagitis
• oesofageale candidiasis
• oesofageale spruw
• slokdarmspruw

Oorzaken: Overgroei van Candida-schimmel

Candida albicans is de schimmel die een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm veroorzaakt. Dit type schimmel leeft in het spijsverteringskanaal en op de huid. De schimmel veroorzaakt zelden problemen. Soms ontstaat echter een overgroei van de Candida-schimmel en dan ontstaat een infectie. De schimmel groeit graag op warme, donkere en vochtige plaatsen, zoals in de mond (mondspruw) en zelden ook in de slokdarm. Af en toe veroorzaken ook andere schimmels een schimmelinfectie van de slokdarm.

Risicofactoren van slokdarmspruw

Verzwakt immuunsysteem

De aandoening komt vaker voor bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem; zij kunnen namelijk deze infecties lastiger bestrijden. Dit zijn patiënten met hiv of aids, leukemie, suikerziekte, kanker, ondervoeding of alcoholisme. Patiënten die nierdialyse krijgen of patiënten die bepaalde medicijnen nemen, lopen ook meer risico op het ontwikkelen van slokdarmspruw. Sommige medicijnen die het immuunsysteem verzwakken, zijn onder meer geneesmiddelen die auto-immuunziekten behandelen of orgaanafstoting voorkomen na een orgaantransplantatie, zoals corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken).

Leefstijlfactoren

Bepaalde leefstijlfactoren maken een patiënt eveneens meer vatbaar voor een slokdarmspruw. Deze risicofactoren omvatten:

• antibiotica nemen
• een kunstgebit dragen
• een slechte mondhygiëne hanteren
• het drinken van grote hoeveelheden alcohol (alcoholmisbruik)
• medicijnen innemen die een droge mond veroorzaken
• tabak roken

Hoewel een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm meestal voorkomt bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem, komt de aandoening soms ook tot uiting bij gezonde personen.

Symptomen: Slikproblemen

Een patiënt met een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm ervaart vooral slikproblemen (dysfagie), want door de aandoening ontstaan meerdere witte vlekken in de slokdarm.

Andere symptomen van een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm kunnen omvatten:

• braken
• een brandend gevoel in de keel of in de achterkant van de mond
• een verlies van eetlust en onbedoeld gewichtsverlies
• jeuk in de keel of in de achterkant van de mond
• koorts
• misselijkheid
• pijn op de borst
• slikpijn
• smaakveranderingen
• voedingsproblemen
• zure reflux

Slokdarmcandidiasis gaat tot slot bijna altijd gepaard met mondspruw (mondinfectie door Candida-schimmel).

Diagnose en onderzoeken

Patiënten met een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm ervaren mogelijk ook mondspruw of keelspruw. In sommige gevallen moet een arts een monster van de mondvlekken nemen en naar een laboratorium sturen om mondspruw te diagnosticeren. Verdere testen zijn vaak nodig als de vlekken doen denken aan andere aandoeningen, zoals orale herpes. Wanneer de infectie diep en lager in de slokdarm gelegen is, moet een arts mogelijk een endoscopie (inwendig kijkonderzoek) van de slokdarm uitvoeren voor een nauwkeurige diagnose. Bij een oesofagogastroduodenoscopie plaatst de arts een lange, dunne, verlichte buis door de mond in de keel, zodat hij een beeld krijgt van de slokdarm. Sommige artsen behandelen eerst de infectie en kijken dan of de infectie verbetert, zodat de patiënt geen endoscopie hoeft te krijgen.

Behandeling

Een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm is een potentieel levensbedreigende aandoening. De infectie verspreidt zich mogelijk snel dus een snelle medische behandeling is nodig. Artsen schrijven schimmelwerende medicijnen voor voor de behandeling van een slokdarmspruw. Deze medicijnen zijn beschikbaar in pilvorm. Patiënten met een ernstige infectie krijgen de medicatie intraveneus (via een ader) in het ziekenhuis. De behandeling duurt gewoonlijk 14 tot 21 dagen. Een patiënt met een ernstige candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm moet mogelijk in het ziekenhuis blijven voor verdere evaluatie en behandeling.

Prognose

Een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm vereist een snelle medische behandeling. Patiënten met slikproblemen, symptomen van mondspruw of een geschiedenis van spruw in de slokdarm moeten meteen een arts raadplegen. Een verbeterde mondhygiëne, een gezonde levensstijl hanteren en tips van een arts opvolgen voor het versterken van het immuunsysteem voorkomen dat de slokdarmspruw terugkeert. De infectie is goed te behandelen wanneer de onderliggende medische aandoeningen gunstig zijn. Patiënten met een zwak immuunsysteem of patiënten met andere complicaties hebben minder goede vooruitzichten. Patiënten met een gezond immuunsysteem herstellen doorgaans sneller met minder behandelingen of zelfs geen behandeling.

Complicaties van candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm

Een candidiasis-schimmelinfectie in de slokdarm verspreidt zich snel en dan ontstaan mogelijk ernstige complicaties. Volgende mogelijke complicaties verschijnen zonder behandeling of als de behandeling mislukt:

• bijwerkingen van medicijnen voor de behandeling van slokdarmcandidiasis
• Candida van de organen, zoals het hart en de longen
• candidemie, een Candida-infectie van het bloed
• een herhaling van de infectie
• een slokdarmperforatie
• een versmalling van de slokdarm
• gewichtsverlies en ondervoeding door slikproblemen
• sepsis (bloedvergiftiging)
• slokdarmkanker

Patiënten met een verzwakt immuunsysteem hebben meer kans op ernstige complicaties. Daarnaast lukt een eerste behandeling vaak niet of anders moet de patiënt meerdere medicijnen nemen alvorens een effectief geneesmiddel gevonden wordt.

Preventie van oesofageale candidiasis

De schimmelinfectie in de slokdarm treedt meestal op in combinatie met mondspruw. Volgende tips helpen om het risico op de infectie te verminderen:

• de mond twee à drie keer per dag reinigen met mondwater, en dit vooral na het eten van suikerachtig en zetmeelrijk voedsel
• een effectieve behandeling van aids via antiretrovirale therapie
• een goede mondhygiëne behouden

Lees verder

• Candidiasis: Schimmelinfectie door gist Candida
• Mondspruw: Schimmelinfectie aan mond met witte vlekken
• Cutane candidiasis: Schimmelinfectie aan de huid
• Vaginale candidiasis: Schimmelinfectie aan vaginale gebied