Gekneusde knie: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose

Een gekneusde knie (medische term: contusie van de knie of kniecontusie) is een blessure die pijn veroorzaakt en meestal verkleuring van de knieschijf, een kenmerkende blauwe plek. Patella is de medische term voor de knieschijf. Een gekneusde knie wordt ook een kneuzing van de patella genoemd. Een gekneusde knie ontstaat door een directe verwonding van je knieschijf. Meestal gebeurt dit door op je knie te vallen of doordat je door een voorwerp geraakt wordt. Het kan ook komen door aan auto-ongeval. Je zult hierbij pijn ervaren en misschien heb je zwelling in je knie. Mogelijk heb je ook pijn bij lopen of rennen. De buitenkant van je knie kan opgezwollen raken als de bursa of slijmbeurs gekneusd is. Het koelen met een ice pack kan pijn en zwelling verminderen. Een pijnstiller als paracetamol of ibuprofen helpt tegen de pijn. Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) kunnen maagbloedingen en andere problemen veroorzaken. Deze risico's nemen toe met de leeftijd.

• Wat een gekneusde knie?
• Oorzaken van een gekneusde knie
• Symptomen van kniecontusie
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Bewegingstest: buigen, strekken, voelen
• Beeldvorming
• De diagnose
• Behandeling van een gekneusde knie
• Lichte tot matige kniekneuzingen
• Ernstige gekneusde knie
• Prognose
• Complicaties
• Chronische pijn en stijfheid: je knie wil niet meewerken
• Bloeduitstorting en zwelling: vochtophoping in de knie
• Secundaire blessures: extra schade
• Slijtage en artrose: op de lange termijn
• Infectie (bij ernstig letsel): zeldzaam, maar mogelijk
• Preventie

Wat een gekneusde knie?

Een gekneusde knie of kniekneuzing knie komt vaak voor na een impact of extreme kracht op de knie. Dit kan het gevolg zijn van een directe val op de knie of iets dat met kracht op de knie terechtkomt, zoals een bal, een stok of een gereedschap. In de medische terminologie staat een kneuzing bekend als contusie.

Oorzaken van een gekneusde knie

Een gekneusde knie of verrekte knie komt vaak voor na een impact of extreme kracht op de knie. Blauwe plekken op de knie treden meestal op als gevolg van een impactblessure, welke vaak ontstaan door contact met bijvoorbeeld een bal of stick. Maar het kan ook een gevolg zijn van beschadiging van het zachte weefsel, zoals verstuiking van een knieband of spanning van omliggende spieren (meestal hamstrings).

Schade of letsel aan de kleinere bloedvaten (haarvaten) in het beschadigde weefsel veroorzaakt blauwe plekken. Het bloed lekt in de omliggende weefsels, waardoor een zwarte tot blauwe verkleuring onder de huid ontstaat. Blauwe plekken verschijnen meestal binnen 24 uur na een verwonding en vervagen langzaam, en worden lichter van kleur en verschijnen geel of groen wanneer het bloed uiteen begint te vallen.

Symptomen van kniecontusie

Meestal zijn kneuzingen niet ernstig, maar een zeer harde kracht of impact kan acute pijn en problemen bij het bewegen van het kniegewricht veroorzaken. Als dit gebeurt, moet je onmiddellijk medische hulp inschakelen, omdat er een ernstiger letsel kan optreden, zoals een gebroken knieschijf. Symptomen van een gekneusde knie zijn:

• het voelen van onmiddellijke pijn wordt gevoeld na het letsel (pijnlijke knie)
• de vorming van blauwe plekken
• gevoeligheid bij aanraking
• zwelling kan aanwezig zijn (gezwollen knie)
• de kleur van de blauwe plek verandert van blauw naar geel, enz., en begint na enkele dagen te vervagen

Onderzoek en diagnose

Je hebt je knie gestoten, misschien tijdens het sporten of een ongelukkige val, en nu voelt het alsof er een blauwe plek van binnen zit. Pijn, zwelling en een stijf gevoel houden je tegen om soepel te bewegen. Maar wat gebeurt er eigenlijk in die gekneusde knie? Tijd om het mysterie te ontrafelen met onderzoek en een scherpe diagnose.

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De arts begint met het aanhoren van jouw verhaal. Hoe is het gebeurd? Een val van de trap? Een sportieve misstap? Daarna volgt een grondige inspectie van je knie. Zit er een zichtbare zwelling? Een blauwe plek die al begint door te komen? De arts drukt voorzichtig op verschillende delen van je knie om te kijken waar het precies pijn doet. Dit helpt om een goed beeld te krijgen van hoe ernstig de kneuzing is.

Bewegingstest: buigen, strekken, voelen

Na de eerste check is het tijd om je knie wat werk te laten doen. De arts vraagt je om je knie te buigen en te strekken. Voelt het stijf, beperkt, of pijnlijk? Deze bewegingstests geven inzicht in de mate van de kneuzing en of er mogelijk schade is aan de omliggende structuren, zoals je ligamenten of pezen. Je knie vertelt het verhaal door elke beweging die je maakt.

Beeldvorming

Als er twijfels zijn of er meer aan de hand is, zoals een botbreuk of een scheur in de meniscus, kan de arts een röntgenfoto aanvragen. Dit is een soort regenjas die ervoor zorgt dat we door de kneuzing heen kunnen kijken om te zien of er echt geen scheurtje in het bot zit. Als je pezen of kraakbeen in de knie beschadigd lijken, kan ook een MRI-scan de sleutel zijn om verder te graven.

De diagnose

Als er geen aanwijzingen zijn voor ernstige schade, blijft de conclusie vaak dat je knie “alleen maar” gekneusd is. Maar die “gewone” kneuzing kan flink vervelend zijn. De diagnose is dan simpel: een kneuzing, waarbij bloedvaatjes en zachte weefsels onder je huid beschadigd zijn, maar zonder ernstige gevolgen. Je knie heeft rust, ijs en een beetje tijd nodig om weer soepel te worden.

Behandeling van een gekneusde knie

Lichte tot matige kniekneuzingen

Neem de volgende maatregelen in acht bij een lichte tot matige gekneusde knie:

• neem rust en vermijd fysieke activiteiten
• pas de RICE-methode toe:
• rust: je knie rust geven
• ijs: ten minste 10 minuten koelen
• compressie: druk geven
• elevatie: hoog houden/leggen van geblesseerde ledemaat
• de blauwe plekken moeten worden gecontroleerd om ervoor te zorgen dat de pijn en kleur verdwijnen

Ernstige gekneusde knie

Een ernstige kneuzing wordt meestal op dezelfde manier behandeld als een kleine, mits er geen complicaties zijn. De tijd die nodig is voor het herstel duurt echter langer bij een ernstige kneuzing. Bij een ernstige gekneusde knie moet de ernst van de verwonding worden beoordeeld door een arts. Pas ook het RICE-principe toe (zie boven). Ontstekingsremmende medicijnen zoals ibuprofen kunnen worden gebruikt voor vermindering van pijn en ontsteking. Als je moeite ondervindt met staan of lopen, dan kunnen krukken of een stok worden gebruikt voor ondersteuning. Soms kunnen rekoefeningen en mobiliteitsoefeningen helpen bij het herstel.

Prognose

Misschien moet je een bepaalde tijd rustig aan doen, maar het is belangrijk om je knie volledig te laten genezen voordat je het weer ten volle belast. Te snel je dagelijkse activiteiten oppakken kan het herstel belemmeren. Hoewel er een grote variatie in herstelduur is, duurt het meestal enkele weken tot maanden om volledig te herstellen. Meestal zijn er geen blijvende problemen. Complicaties zijn zeldzaam tenzij een meer uitgebreide verwonding optrad.

Complicaties

Een gekneusde knie klinkt misschien onschuldig, maar als je het niet goed behandelt of negeert, kunnen er complicaties optreden die je herstel vertragen en je mobiliteit verder beperken. Hier zijn enkele mogelijke complicaties die zich kunnen voordoen bij een gekneusde knie.

Chronische pijn en stijfheid: je knie wil niet meewerken

Als je je gekneusde knie blijft belasten zonder de nodige rust, kan dit leiden tot langdurige stijfheid en pijn. De kneuzing heeft tijd nodig om te herstellen, en als je te vroeg weer voluit gaat, kan het herstelproces traag en pijnlijk worden. Dit kan zelfs leiden tot chronische pijn, waarbij de knie voortdurend pijnlijk aanvoelt, vooral bij beweging.

Bloeduitstorting en zwelling: vochtophoping in de knie

Een kneuzing beschadigt de bloedvaten rond je knie, waardoor er bloed en vocht kunnen ophopen in de weefsels. In sommige gevallen kan dit leiden tot een bloeduitstorting (hematoom) of aanhoudende zwelling in de knie. Dit kan je mobiliteit verder beperken en kan, als het niet afneemt, medische aandacht vereisen om het opgehoopt vocht in de knie af te voeren.

Secundaire blessures: extra schade

Door de pijn en stijfheid in je gekneusde knie kun je onbewust andere delen van je lichaam overbelasten, zoals je andere knie, heup of enkel, wat kan leiden tot secundaire blessures. Als je knie niet volledig herstelt en je terugkeert naar intensieve activiteiten, kun je ook je ligamenten of pezen verder beschadigen.

Slijtage en artrose: op de lange termijn

In zeldzame gevallen kan een aanhoudende kneuzing, vooral als er ook schade aan het kraakbeen is, bijdragen aan vroegtijdige slijtage van het kniegewricht. Dit kan het risico op knieartrose (artrose in de knie) op latere leeftijd vergroten, waarbij het kraakbeen in het gewricht verslechtert en leidt tot chronische pijn en stijfheid.

Infectie (bij ernstig letsel): zeldzaam, maar mogelijk

Als er sprake is van een open wond of als vochtophoping niet goed wordt behandeld, kan er een infectie ontstaan. Hoewel dit bij een kneuzing zeldzaam is, kan het optreden als de huid of het onderliggende weefsel geïnfecteerd raakt. In dat geval is een snelle behandeling met antibiotica of een drainage van de knie nodig.

Preventie

Om sportgerelateerde knieblessures te helpen voorkomen, kun je de volgende maatregelen in acht nemen:

• Opwarmen en strekken voordat je deelneemt aan sportieve activiteiten.
• Voer oefeningen uit om de beenspieren rond je knie te versterken, vooral de quadriceps, de spieren die aan de voorzijde van het bovenbeen gelegen zijn.
• Vermijd overtraining door een te snelle verhoging van de belasting en een te intensieve trainingsprikkel die onvoldoende voorbereiding treft.
• Bouw een trainingsprogramma geleidelijk op (in tijd, afstand en intensiteit).
• Draag comfortabele, ondersteunende schoenen die bij je voeten passen en bij je sport passen.
• Ga niet over je grenzen. Als je je moe voelt door het sporten, dan is het verstandig om te luisteren naar je lichaam en tijdelijk een pauze in te lassen.
• Gebruik altijd de juiste technieken voor het sporten en eventueel kan een sportfysiotherapeut of sportinstructeur hierbij helpen. Dit vermindert stress en overbelasting op alle spieren, ligamenten en pezen, ook rond de knieën.

Lees verder

• Kniepijn of pijnlijke knie: pijn binnenkant of buitenkant
• Kneuzing: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Pijn aan de knie: stekende, brandende of zeurende kniepijn
• Verstuikte knie: symptomen en oorzaken van knieverstuiking