Kneuzing: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
Een kneuzing is een beschadiging van het onderhuidse weefsel als gevolg van een val, slag of stoot. Het gevolg is een pijnlijke, gezwollen plek die later blauw kan kleuren. Een kneuzing of blauwe plek is een veel voorkomende vorm van letsel. Een contusie is de medische term voor kneuzing. Een kneuzing ontstaat wanneer kleine bloedvaten beschadigd raken of kapot zijn. De verwonding die nodig is om een blauwe plek te vormen, varieert met de leeftijd en het gebruik van bepaalde medicijnen. Je kunt overal een kneuzing oplopen, zoals voet, pols, hand, bovenbeen, knie, enkel, scheenbeen, elleboog, voet en heup. Het herstel varieert, maar vaak zijn de klachten binnen twee weken verdwenen.

Kneuzing /
Bron: KoS, Wikimedia Commons (Publiek domein)Wat is een kneuzing?
Beschadiging van het onderhuidse weefsel
Een kneuzing wordt veroorzaakt wanneer kleine
bloedvaten worden beschadigd of kapot gaan als gevolg van trauma op de huid, door val, slag of stoot. De
zwelling en de
blauwe plek is het gevolg van bloed dat lekt uit deze beschadigde bloedvaten in de omringende weefsels, maar ook van de reactie van het lichaam op de verwonding. De medische term van kneuzing is contusie. Een paarsachtige, platte blauwe plek die ontstaat wanneer bloed naar de bovenste lagen van de huid lekt, wordt een hematoom genoemd.
Ouderen
De verwonding die nodig is om een blauwe plek te krijgen, varieert met de leeftijd. Blauwe plekken komen gemakkelijker voor bij ouderen omdat hun haarvaten kwetsbaarder zijn dan die van jonge mensen. Ofschoon het bij een jong kind nogal wat kracht kan vergen om een blauwe plek te veroorzaken, kunnen zelfs lichte oneffenheden en
schaafwonden bij een ouderen ernstige blauwe plekken veroorzaken. Bloedvaten worden kwetsbaarder met het voortschrijden der jaren en blauwe plekken kunnen zelfs optreden zonder voorafgaande verwonding bij ouderen.
Medicatie
Hoe snel of hoe vaak je blauwe plekken krijgt kan ook worden beïnvloed door medicijnen die de bloedstolling verstoren (en dus meer bloedingen in de huid of weefsels veroorzaken). Dit kunnen medicijnen zijn als niet-steroïde ontstekingsremmers, bijvoorbeeld
ibuprofen en
naproxen, en zelfzorgmedicijnen, zoals aspirine. Warfarine wordt vaak voorgeschreven door artsen om stolling te voorkomen bij patiënten die bloedstolsels in hun benen of hart hebben gehad. Warfarine kan ernstige blauwe plekken veroorzaken, vooral als de dosis die je voorgeschreven krijgt erg hoog is. Cortisone medicijnen, zoals prednison, bevorderen kneuzingen doordat het de kwetsbaarheid van de kleine bloedvaatjes in de huid vergroot.
Aandoeningen
Patiënten met erfelijke stollingsproblemen (zoals bij hemofilie) of verworven stollingsproblemen (zoals bij patiënten met
leverziekten zoals
levercirrose) kunnen uitgebreide kneuzingen, onverklaarde bloeduitstortingen of zelfs levensbedreigende bloedingen ontwikkelen. Soms zijn
spontane blauwe plekken een teken van een probleem met het beenmerg.
Symptomen van een kneuzing
Kneuzingen kunnen worden geassocieerd met gevoeligheid en
pijn van het aangedane gebied. Er treedt een typerende blauwe plek op en kneuzingen veranderen van uiterlijk in de loop van de tijd, en het is in principe mogelijk om een inschatting te maken van hoe oud een blauwe plek is door af te gaan op het uiterlijk ervan. Wanneer het voor het eerst verschijnt, zal een blauwe plek er roodachtig uitzien, als gevolg van de kleur van het bloed in de huid. Na één tot twee dagen ondergaat het roodachtige
ijzer uit het bloed een verandering en de blauwe plek zal blauw of paars kleuren Op dag zes verandert de kleur in groen en op dag acht tot negen ziet de blauwe plek er geelachtig bruin uit. Over het algemeen wordt het gekneusde gebied binnen twee tot drie weken door het lichaam hersteld, waarna de huid weer zijn normale uiterlijk heeft.
Oorzaken van een kneuzing
Een kneuzing komt door een beschadiging van het onderhuidse weefsel als gevolg van een val, slag of stoot. Je krijgt meestal een kneuzing en blauwe plekken als je ergens tegenaan stoot of botst of als er iets met kracht tegen je aankomt. Een kneuzing kan ook optreden bij sporters die intensief trainen, zoals atleten en gewichtheffers (bodybuilders). Deze blauwe plekken zijn het gevolg van microscopische scheurtjes in bloedvaten onder de huid. Spontane, onverklaarbare blauwe plekken die gemakkelijk of zonder duidelijke reden optreden, kunnen wijzen op een bloedingsstoornis, vooral als de blauwe plekken gepaard gaan met regelmatig terugkerende
bloedneuzen of bloedend tandvlees.
Kneuzingen bij ouderen komen vaak voor omdat hun huid met het ouder worden dunner is geworden. De weefsels die de onderliggende bloedvaten ondersteunen, zijn kwetsbaarder en blauwe plekken verschijnen dan sneller. Kneuzingen komen ook vaker voor bij mensen die bloedverdunners nemen.
Behandeling
Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om de klachten van een kneuzing tegen te gaan. Leg direct na het incident een koud kompres op de aangedane plek. Doe ijs in een plastic zak, wikkel de zak in een handdoek en plaats het kompres op het geblesseerde gebied. Plaats nooit ijs direct op de huid, want dat leidt tot bevriezing en verergert de klachten alleen maar. Er zijn ook kant en klare ice packs verkrijgbaar, maar een zak diepgevroren doperwten kan ook. Het vormt zich naar de vorm van het geblesseerde gebied en kan vervolgens opnieuw worden ingevroren en opnieuw worden gebruikt bij een kneuzing. De kou van een ice pack vermindert de bloedstroom naar het gebied en beperkt daarom het bloeden in de huid en vermindert de omvang van de kneuzing en gaat zwelling tegen. Leg de aangedane plek (indien mogelijk) boven het niveau van het hart. Hoe lager de aangedane plek onder het hart is, hoe meer bloed naar het gebied zal stromen en de bloeding en zwelling zal vergroten.
Vermijd het gebruik van medicijnen die kunnen bijdragen aan blauwe plekken. Maar stop nooit op eigen houtje met het gebruik van medicijnen die je door een arts krijgt voorgeschreven.
Prognose
De prognose of vooruitzichten van een kneuzing hangt af van het feit of er onderliggende medische ziekten of aandoeningen zijn. Normaal gesproken is een kneuzing binnen enkele weken opgeknapt. Meestal verdwijnen de pijn en zwelling binnen twee weken.
Preventie
De volgende maatregelen kunnen een kneuzing voorkomen:
- Draag beschermende kleding, zoals scheenbeschermers, knieschermers, etc.) tijdens het sporten, want veilig sporten draagt bij aan het voorkomen van kneuzingen
- plaats geen meubels uit de buurt van deuropeningen of in wandelroutes in huis
- verberg telefoon- en elektriciteitssnoeren zodat je er niet over kunt struikelen.
- zorg dat de vloeren droog blijven en dat tapijten slipbestendig zijn
- houd vloeren vrij van rommel en rondslingerende spullen of speelgoed
- plaats een nachtlampje of gebruik een zaklantaarn als je 's nachts naar de badkamer moet lopen
Lees verder