Aanvallen die lijken op epilepsie (epileptische aanvallen)

Door abnormale elektrische ontladingen in de hersenen ontstaat mogelijk een epileptische aanval. De aanvallen gaan gepaard met enkele typische symptomen zoals tijdelijk niet kunnen reageren, zich niet kunnen herinneren van wat er net is gebeurd, stuiptrekkingen of schokkende bewegingen en plotselinge stijfheid van het lichaam. Sommige patiënten krijgen te maken met een epileptische aanval die lijkt op epilepsie maar in de praktijk toe te wijzen is aan een ander onderliggend probleem en niet aan afwijkingen elektrische ontladingen in de hersenen. Veel aandoeningen hebben namelijk symptomen die lijken op epilepsie, waaronder onder andere eerste aanvallen, koortsstuipen, meningitis en migraine.

• Diabetische aanvallen
• Eclampsie met aanvallen die doen denken aan epilepsie
• Eerste aanvallen
• Hartaandoeningen
• Hersenproblemen en geen echte epileptische aanvallen
• Encefalitis
• Meningitis
• Koortsstuipen
• Migraine
• Niet-epileptische gebeurtenissen

Diabetische aanvallen

Naarmate het aantal patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) toeneemt, neemt ook het aantal aanvallen door diabetes toe. Extreem lage suikergehaltes in het bloed (hypoglykemie) van de patiënt met suikerziekte veroorzaken deze aanvallen.

De meest voorkomende tekenen van een diabetische aanval zijn:

• angst
• bevingen
• hallucinaties
• klamheid
• niet meer duidelijk kunnen spreken
• slaperigheid
• snelle en onverwachte emotionele veranderingen
• spierzwakte
• veranderingen in het gezichtsvermogen
• verwardheid
• zweten

Preventie is de beste behandeling van deze aanvallen. Dit omvat een goede controle van de bloedsuikerspiegels en het hanteren van een gezonde levensstijl. Het is belangrijk dat een patiënt met diabetes mellitus altijd een suikerbron bij de hand heeft, zoals een reep of vruchtensap. Wanneer de symptomen zich verschijnen, komt de bloedsuikerspiegel weer op het normale bereik terecht wanneer de patiënt iets zoet eet. Wanneer dit probleem vaak optreedt, schrijft de arts mogelijk glucosetabletten voor. Het dragen van een medische waarschuwingsarmband is voor sommige patiënten eveneens nuttig.

Eclampsie met aanvallen die doen denken aan epilepsie

Eclampsie is een gevaarlijke aandoening die optreedt bij zwangere vrouwen. De vrouw ervaart toevallen en een plotselinge stijging van de bloeddruk. Een zwangere vrouw met een onverwachte aanval moet onmiddellijk naar het ziekenhuis voor een opname. Nadat de eclampsie is behandeld en de baby ter wereld is gekomen, krijgt de moeder normaal gesproken geen aanvallen meer of ontwikkelt ze geen epilepsie meer.

Eerste aanvallen

Een eerste aanval is een eenmalige gebeurtenis die het gevolg is van medicatiegebruik of van anesthesie. Sommige aanvallen vinden spontaan plaats zonder enige uitlokkende factor. In de meeste gevallen komen deze aanvallen niet terug, tenzij de patiënt een hersenletsel heeft opgelopen of als hij een familiegeschiedenis heeft met epilepsie.

Hartaandoeningen

Wanneer een patiënt een hersenfilmpje ondergaat, is het niet altijd eenvoudig om het verschil tussen een hartaandoening en een epileptische aanval te bepalen. Het is belangrijk dat artsen meer over de patiënt te weten komen zodat ze de juiste diagnose kunnen stellen.

Hersenproblemen en geen echte epileptische aanvallen

Encefalitis

Encefalitis is een ontsteking van de hersenen en is meestal veroorzaakt door een virale infectie. Symptomen zijn onder meer koorts, hoofdpijn, braken, verwardheid en een stijve nek.

Meningitis

Meningitis (hersenvliesontsteking) is een infectie waarbij een ontsteking en zwelling van de membranen van de hersenen en het ruggenmerg tot stand komt. Meningitis is meestal veroorzaakt door een virus of bacterie. Virale infecties verdwijnen meestal zonder behandeling, maar bacteriële infecties zijn uiterst gevaarlijk en leiden soms tot hersenbeschadiging en zelfs de dood. Vaak voorkomende symptomen van meningitis zijn koorts en koude rillingen, ernstige hoofdpijn, braken en een stijve nek.

Koortsstuipen

Koortsstuipen treden op bij kinderen met hoge koorts en ontwikkelen zich meestal niet tot epilepsie. De kans op een nieuwe koortsaanval is 25% tot 30%. Er is een hoger risico op recidief van de epileptische aanvallen als het kind een familiegeschiedenis heeft met epilepsie, schade aan het zenuwstelsel had vóór de aanval of een lange of gecompliceerde aanval heeft gehad.

Migraine

Migraine is een soort hoofdpijn die gedeeltelijk het gevolg is van een vernauwing van bloedvaten in het hoofd en de nek, waardoor de minder bloed naar de hersenen kan stromen. Patiënten met migraine ervaren aura's en andere symptomen hebben, zoals duizeligheid, misselijkheid en braken. Bepaalde aandoeningen leiden mogelijk ook tot migraine, waaronder allergieën, menstruatieperioden en spierspanning. Sommige voedingsmiddelen, waaronder rode wijn, chocolade, noten, cafeïne en pindakaas, zijn eveneens een uitlokkende factor voor migraineaanvallen die mogelijk symptomen veroorzaken die doen denken aan epileptische aanvallen.

Niet-epileptische gebeurtenissen

Niet-epileptische gebeurtenissen lijken op toevallen, maar zijn het niet. Aandoeningen die mogelijk niet-epileptische gebeurtenissen veroorzaken omvatten:

• abnormale hartritmes (aritmieën)
• het syndroom van Tourette (een neurologische aandoening gekenmerkt door vocale en lichamelijke tics)
• narcolepsie (een slaapstoornis die terugkerende episodes van de slaap gedurende de dag veroorzaakt)

Niet-epileptische gebeurtenissen met een psychologische basis staan bekend als psychogene aanvallen. Omdat de meeste patiënten met dit soort aanvallen geen echte epilepsie hebben, worden ze vaak behandeld door psychiaters en/of andere specialisten in de geestelijke gezondheidszorg. Om een epileptische aanval te onderscheiden van een niet-epileptische aanval, gebruikt de arts een elektro-encefalografie (EEG: hersenfilmpje) in combinatie met videomonitoring. Het EEG detecteert abnormale elektrische ontladingen in de hersenen die kenmerkend zijn voor epilepsie, en legt dan vast de aanval via een camera vast. Wanneer geen abnormale elektrische ontladingen gedetecteerd worden, is geen sprake van echte epilepsie.

Lees verder

• Hypoglykemie: Verlaagde bloedsuikerspiegel
• Koortsstuipen bij kinderen: Meestal onschuldig bij infectie
• Migraine: Aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn
• Encefalitis: Ontsteking van hersenen (hersenontsteking)
• Meningitis: Hersenvliesontsteking met hoofdpijn & stijve nek